درخت حوزه‌های تخصصی

مشارکت والدین در خانه در خصوص یادگیری و موفقیت کودکان با اختلال یادگیری از عوامل ضروری است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای مشارکت والدین در رابطه بین شرم از داشتن فرزند با اختلال یادگیری و عملکرد دانش آموزان دارای اختلال یادگیری است. 140 دانش آموز با اختلال یادگیری از کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1399 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش از مقیاس مشارکت والدین اولسون بارنز (1992) به منظور بررسی مشارکت والدین و مقیاس نگرش والدین گوندر (2002) به منظور بررسی شرم از داشتن فرزند با اختلال استفاده شد. نتایج نشان داد که شرم از داشتن فرزند با اختلال یادگیری اثر مستقیم و معنادار بر عملکرد دانش آموزان دارای اختلال یادگیری دارد و اثر مشارکت والدین بر عملکرد نیز مستقیم و معنادار بوده است (05/0> p ). هر چه نگرش والدین نسبت به فرزندان خود مثبت باشد به همان اندازه درگیری و مشارکت آن ها در فعالیت های خانه و مدرسه بیشتر خواهد بود. همچنین شرم از داشتن فرزند با اختلال یادگیری به واسطه مشارکت والدین بر عملکرد دانش آموزان تأثیر معنادار دارد. مدل برازش خوبی داشته و 17 درصد از واریانس عملکرد دانش آموزان توسط متغیرهای پژوهش تبیین شد.

مهارت های نرم می تواند به عنوان مهارت های انسانی متمرکز بر صلاحیت در کار کردن با اشخاص دیگر تعریف شود. مدیران آموزشی در این قرن نیازمند ادغام مهارت های سخت و نرم به منظور افزایش اثربخشی و بهره وری در کار خود هستند. هدف این پژوهش، استخراج مؤلفه های مهارت های نرم مدیران آموزشی و طراحی ابزار اندازه گیری است. روش: روش این پژوهش، آمیخته و از نوع اکتشافی ( به دلیل اولویت گردآوری داده های کیفی) است. نمونه آماری در این تحقیق، شامل 40 نفر مدیر آموزشی هستند که به روش نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی) از بین مدیرانی که در مراکز آموزشی شهر تبریز مشغول به خدمت و دارای روابط گسترده بودند، انتخاب شدند. داده های کیفی با روش مصاحبه گروه کانونی و سپس تحلیل محتوا شدند و داده های کمی با روش تحلیل عاملی به وسیله نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها:  پس از تحلیل محتوا ، 7 مؤلفه شامل:  تفکر تحلیلی و حل مسأله، ارتباطات، کارگروهی، مدیریت اطلاعات، توسعه نوآوری، یادگیری مادام العمر، اخلاق و مهارت های حرفه ای استخراج شدند. پرسش نامه طراحی شده دارای 30 سؤال است که روایی آن با تحلیل عاملی تأئیدی مورد بررسی قرار گرفت که ضرایب همه بارهای عاملی بالای 7/0 است، بنابراین هیچ آیتمی از پرسش نامه حذف نشد. پایایی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ اندازه گیری شد که مقدار آن 81/0 برآورد شد که از میزان قابل قبولی برخوردار است.  مهارت های نرم مدیران در دنیای متغییر و رقابتی امروزی بیش از مهارت های سخت و رسمی مورد نیاز است، از این رو مدیران آموزشی باید این مهارت ها را در اولویت کار خود قرار دهند و در تقویت مؤلفه های آن برای ارتقای اثربخشی سازمان خود، تلاش کنند.

این پژوهش با هدف تحلیل محتوای صفحه عنوان فصل های کتاب علوم تجربی دوم دبستان از لحاظ تناسب رنگ ها با ویژگی های روان شناختی دانش آموزان اجرا شد. روش پژوهش بر اساس تحلیل محتوای مقوله ای و کلیه تصاویر صفحه عنوان فصل های کتاب علوم تجربی دوم دبستان به عنوان جامعه پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا داده ها بر اساس معیارهای ارزیابی تصاویر گردآوری شد. نتایج نشان داد که از لحاظ رنگ غالب به کار رفته در تصاویر مذکور به ترتیب سبز 42%، سفید و قهوه ای هر کدام 21%، سیاه 14%، آبی و بنفش هر کدام 7% را شامل شدند. نتیجه اینکه رنگ های تصاویر صفحه عنوان فصل های کتاب با ویژگی های روان شناختی دانش آموزان در ترجیح رنگ های گرم تناسب ندارد؛ لذا این تصاویر به بازنگری نیاز دارد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر داستان های فلسفی ایرانی، غیرایرانی و داستان های عادی بر رشد تفکر فلسفی کودکان پایه اول ابتدایی شهر شیراز اجرا شده است. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه-آزمایشی استفاده شده است، با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای 54 دانش آموز پسر و 41 دانش آموز دختر از ناحیه یک آموزش وپرورش شیراز انتخاب و در گروه های داستان های فلسفی ایرانی، غیرایرانی و داستان های عادی، با توجه به جنسیت تقسیم شدند(6گروه). ابتدا پیش آزمون تفکر فلسفی فیلیپ کم روی گروه ها اجرا شد، سپس گروه ها به مدت 10 هفته تحت آموزش های لازم قرار گرفتند و در انتها پس آزمون بر روی آنها اجرا شد. نتایج حاصل از این تحقیق با استفاده از روش نمره-ی افزوده، آزمونt، تحلیل واریانس و آزمون تعاقبی شفه نشان داد که فرضیه ی اول پژوهش مبنی بر تاثیر داستان های فلسفی ایرانی بر رشد تفکر فلسفی دانش آموزان اول ابتدایی تایید شد (07/2 = t ، 04/0 P)، فرضیه ی دوم پژوهش مبنی بر تاثیر داستان های فلسفه غیرایرانی بر رشد تفکر فلسفی دانش آموزان پایه اول تایید نشد. نتایج فرضیه ی سوم نشان داد که دانش آموزانی که با کتاب های فلسفی ایرانی آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزانی که کتاب های فلسفی غیرایرانی یا عادی را مورد استفاده قرار داده، از میانگین بالاتری در تفکر فلسفی برخوردارند. فرضیه چهارم پژوهش، میانگین بالاتر تفکر فلسفی پسران را در مقایسه با دختران در داستان های فلسفی ایرانی نشان داد و بالاخره در فرضیه ی آخر، تفاوت معنی داری بین پسران و دختران که داستان های غیرایرانی را استفاده کرده بودند، دیده نشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی کتاب ریاضی پنجم ابتدایی براساس شاخص خلاقیت گیلفورد است. روش این پژوهش، کیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش، محتوای کتاب ریاضی پایه پنجم ابتدایی منتشر شده در بین سال های 98 – 1397 به چهار قسمت (اشکال، فعالیت ها، تمرین ها و کاردرکلاس ها و معما و سرگرمی) تقسیم شد. نمونه آماری مورد انتخاب، 282 واحد انتخابی از کتاب ریاضی پنجم ابتدایی است. بنابراین، این پژوهش با توجه به انواع اعمال ذهنی و فعالیت های معرفی شده توسط گیلفورد یعنی حافظه شناختی، تفکر همگرا، تفکر واگرا و تفکر ارزشیاب، به تحلیل کتاب ریاضی پایه پنجم ابتدایی می پردازد. هر قسمت بر اساس شاخص خلاقیت گیلفورد به صورت جداگانه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و نتایج به صورت جدول و نمودار نشان داده شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کتاب ریاضی پنجم ابتدایی به سطح حافظه واگرا و تفکر ارزشیاب توجه کمتری دارد. در فعالیت ها و کاردرکلاس ها و تمرین ها به تفکر واگرا و تفکر ارزشیاب به میزان کمی توجه شده است.

هدف این پژوهش تعیین رابطه ی الگوهای پردازش حسی با کارکردهای اجرایی در دانش آموزان با اختلال اوتیسم از دیدگاه معلمان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. تعداد 50 دانش آموز با اختلال اوتیسم پس از بررسی ملاک های ورودی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای سنجش الگوهای پردازش حسی از نیمرخ حسی دان فرم مدرسه و برای ارزیابی کارکردهای اجرایی از سیاهه رتبه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای استنباط از داده ها از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد بین الگوهای پردازش حسی با کارکردهای اجرایی رابطه منفی معنی دار وجود دارد. با استناد به یافته های این پژوهش می توان پیشنهاد کرد که از مداخله های پردازش حسی بهنگام برای بهبود کارکردهای اجرایی استفاده شود.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مداخله رایانه یار حافظه کاری بر اضطراب ریاضی، عملکرد ریاضی و ظرفیت حافظه کاری دانش آموزان با اختلال ریاضی بود. این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش آموزان پایه چهارم دارای اختلال ریاضی شهرستان میاندوآب در سال تحصیلی 94-93 تشکیل می دادند. در این پژوهش 30 دانش آموز با اختلال ریاضی به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به روش تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل گمارده شدند. به منظور جمع آوری داده ها از آزمون ماتریس های پیش رونده ریون، آزمون ریاضی کی مت، مقیاس اضطراب ریاضی بای و همکاران، آزمون حافظه کاریN-back و آزمون عملکرد ریاضی پایه چهارم محقق ساخته استفاده شد. آزمودنی های گروه آزمایش برنامه آموزشی رایانه یار حافظه کاری را در 15 جلسه 30 دقیقه ای و به صورت انفرادی دریافت کردند. درحالی که آزمودنی های گروه کنترل فقط آموزش های مدرسه را دریافت می کردند. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد تفاوت معنی داری بین نمرات حافظه کاری، عملکرد ریاضی و اضطراب ریاضی دو گروه پس از اعمال مداخله حافظه کاری وجود دارد. در نتیجه، آموزش حافظه کاری می تواند به عنوان یک روش مداخله ای در پیشرفت ریاضی و کاهش اضطراب ریاضی دانش آموزان با اختلال ریاضی مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی اعتیاد مادر با سقط جنین پرداخته است. جامعه مورد مطالعه در تحقیق حاضر عبارتند از زنان معتاد باردار مراجعه کننده به کلینیک ترک اعتیاد. با توجه به جامعه مورد مطالعه و برآورد حجم نمونه در حدود 40نفر است .که آزمون مقیاس آمادگی به اعتیاد توسط وید و بوچر (1992) بر روی آنها اجرا گردیده است. که نتایج ذیل را در بر داشت: میانگین آمادگی به اعتیاد در زنان باردار سقط جنین برابر با 188 و انحراف معیار آن 053/10 و تعداد آنها 26 نفر بوده اند و میانگین آمادگی به اعتیاد زنان بدون سقط جنین برابر با 112 و انحراف معیار 105/12 و تعداد آنها 14 نفر بوده است. میانگین رفتار ضد اجتماعی در زنان با سقط 4/4 و انحراف معیار آن 8/0 و میانگین رفتار ضد اجتماعی در زنان بدون سقط 4/2 و انحراف استاندارد آن 52/3 بود. میانگین میل به مصرف مواد در زنان بدون سقط برابر با 3/3 و میانگین میل به مصرف مواد در زنان بدون سقط 3/2 بود. همانطورکه در نتایج یافته شده نشان می دهد که مصرف مخدر در نوعی موجب سقط و یا آسیب جدی به جنین می شود

هدف کلی از پژوهش حاضر، ارائه ی مدل توضیحی باورهای معرفت شناختی و باورهای تدریس دبیران متوسطه ی ریاضی منتخب کشور بود. جامعه ی تحقیق شامل تمامی دبیران متوسطه ی ریاضی منتخب کشور سال 92- 1391 بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، در همایش تجلیل از دبیران متوسطه ریاضی منتخب کشور که در فروردین ماه سال جاری برگزار گردید،150 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی باورهای معرفت شناختی و پرسشنامه ی باورهای تدریس بود که پس از محاسبه ی روایی و پایایی، توزیع و جمع آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد که 1) از نظر دبیران مرد، بالاترین میانگین باورهای معرفت شناختی مربوط به منبع دانش و از نظر دبیران زن، مربوط به توانایی یادگیری می باشد. 2) از نظر دبیران کم سابقه، بالاترین میانگین باورهای معرفت شناختی مربوط به توانایی یادگیری و از نظر دبیران با سابقه ی متوسط و دبیران با سابقه نیز بالاترین میانگین باورهای معرفت شناختی مربوط به منبع دانش می باشد. 3) از نظر دبیران مرد، بالاترین میانگین باورهای تدریس مربوط به بعد اجتماعی و از نظر دبیران زن نیز بالاترین میانگین باورهای تدریس مربوط به بعد اجتماعی می باشد. 4) از نظر دبیران کم سابقه، بالاترین میانگین باورهای تدریس مربوط به بعد اجتماعی و از نظر دبیران با سابقه متوسط نیز بالاترین میانگین باورهای تدریس مربوط به بعد اجتماعی و از نظر دبیران با سابقه نیز بالاترین میانگین باورهای تدریس مربوط به بعد اجتماعی می باشد. 5) بین باورهای معرفت شناختی دبیران ریاضی منتخب کشور و باورهای تدریس آنان، رابطه ی معنی داری وجود دارد. 6) باورهای معرفت شناختی دبیران پیش بینی کننده ی مثبت و معنادار باورهای تدریس آنان می باشد. نتایج تحلیل مدل مطالعه نشان داد دبیرانی که معتقد به توانایی یادگیری تدریجی دانش آموزان بوده و منبع یادگیری چندگانه را به جای یک منبع ترجیح می دهند، به وجود شایستگی های چهارگانه در تدریس باورهای قوی تری دارند.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل مربوط به موانع پیش روی توسعه هوشمند سازی مدارس از دیدگاه مدیران و معلمان مدارس است. 400 نفر از معلمان و مدیران مدارس نمونه اصلی پژوهش را تشکیل می دهند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که گویه های مختلف آن به صورت اکتشافی، شناسایی و توسط افراد صاحب نظر بازبینی شدند. جهت تجزیه وتحلیل از روش تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی استفاده گردید. قبل از انجام تحلیل عاملی به منظور رعایت پیش فرض های مربوطه، از آزمون کرویت بارتلت و برای بررسی کفایت نمونه و مناسب بودن داده ها از آزمون KMO استفاده شد. در استخراج عامل های اکتشافی، پنج عامل با محاسبه 23/46 درصد واریانس موانع پیش روی توسعه مدارس هوشمند را از دیدگاه معلمان و مدیران آشکار ساخت. نتایج نشان داد از دیدگاه مدیران و معلمان به ترتیب پنج عامل نیروی انسانی، سخت افزاری، نرم افزاری، فرهنگی و مدیریتی به عنوان موانع هوشمند سازی مدارس نقشی اساسی دارند. همچنین با توجه به مقادیر شاخص های برازش مدل عاملی و مطابقت آن با ملاک های تفسیری آن ها، نتایج نشان داد مدل اندازه گیری چالش های هوشمند سازی مدارس از برازش خوبی برخوردار است.

آموزش و پرورش زیربنای ساخت جامعه سالم بوده و در سال های اخیر با توجه به رشد و وسعت تغییرات شیوه های آموزشی، سازگارکردن بستر یادگیری با نیازهای یادگیرنده، بیش از پیش در کانون توجه متخصصان این حیطه قرار گرفته است. توجه صرف به احجام، ساختمان و فضاهای بسته مدارس به جای توجه هم زمان به فضاهای باز از نقاط ضعف اصلی مدارس کشور بوده و فضاهای باز موجود به رفع کامل نیازهای آموزشی، ارتباطات جمعی، بازی و استراحت دانش آموزان نمی پردازد. بازنگری در نحوه برخورد با طراحی فضاهای باز و بسته مدارس موضوعی است که ذهن بسیاری از متخصصان آموزشی را به خود معطوف ساخته است. هدف از انجام پژوهش حاضر شناخت عناصری از فضاهای آموزشی است که از دیدگاه متخصصان دارای اهمیت هستند و موجب افزایش یادگیری دانش آموزان می شوند. در این پژوهش سعی بر آن بود تا عناصر مؤثر در یک قالب کلی ارائه شود تا طراحان و معماران بتوانند با استناد به آن، اهم مفاهیم و موارد موردنیاز را در طراحی فضاهای باز آموزشی در نظر بگیرند و اعمال کنند. در این پژوهش، برای پاسخ به پرسش های تحقیق و شناسایی مؤلفه های مؤثر در ارتقای یادگیری دانش آموزان از دیدگاه متخصصان (تکنیک دلفی)، استفاده شده است. بر اساس ماهیت موضوع، پرسش نامه به عنوان ابزار اصلی گردآوری اطلاعات استفاده شده است. ساختار پرسش نامه بر اساس مؤلفه های مستخرج از ادبیات موضوع و براساس طیف لیکرت تدوین شده است. سپس از طریق تحلیل محتوا، پاسخ هر کدام از سؤالات باز پرسش نامه از جانب متخصصان بررسی شد. با بهره گیری از نظرات طراحان و متخصصان معماری، روان شناسان محیطی، کارشناسان فضاهای آموزشی شاغل در سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور و مسئولان اداره کل آموزش و پرورش، میزان تأثیر عوامل استخراج شده در افزایش یادگیری و خلاقیت دانش آموزان، ارزیابی و اولویت بندی شد. در نهایت اصول طراحی برای سازمان دهی فضایی مدارس ارائه شد که با توجه به نیازهای گوناگون دانش آموزان، می تواند راهنمای طراحی برای معماران و متخصصان باشد.

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه سبک های فرزند پروری و کیفیت روابط موضوعی در مادران دارای کودکان با اختلال اضطراب جدایی و عادی بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل مادران کودکان با اختلال اضطراب جدایی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و مادران کودکان عادی شهر تهران بود که از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 نفر (30 نفر برای هر گروه) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک های فرزندپروری (رابینسن و همکاران، 1995) و روابط موضوعی (بل، بیلینگتون و بیکر، 1985) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سبک های فرزند پروری و کیفیت روابط موضوعی مادران کودکان با اختلال اضطراب جدایی و مادران کودکان عادی تفاوت معناداری وجود دارد (0/05>p). بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که وجود سبک های فرزند پروری و کیفیت روابط موضوعی مادران کودکان با اختلال اضطراب جدایی می تواند زمینه ساز این اختلال باشد.