درخت حوزه‌های تخصصی

در این پژوهش تلاش شد به شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی سوادآموزان تحت پوشش نهضت سوادآموزی استان فارس با یک رویکرد ترکیبی پرداخته شود. از این رو، از روش پژوهش آمیخته اکتشافی متوالی (کیفی-کمی) از نوع ابزارسازی استفاده شد. در این راستا از صاحب نظران و متخصصان موضوعی آموزش بزرگس الان، گروه های مرجع محلی، مدیران و کارشناسان سازمان نهضت سوادآموزی مناطق و شهرستان ها، مدیران و کارشناسان اداره کل آموزش پرورش استان، آموزش دهندگان و سوادآموزان با استفاده از «رویکرد هدفمند» و با «روش گلوله برفی و سرشماری» و استفاده از «معیار اشباع نظری» با 72 نفر به عنوان نمونه مصاحبه صورت گرفت. برای شناس ایی نیازها و علائق آموزش ی س وادآموزان از ابزارهای مختلف؛ پرسشنامه باز پاسخ، مصاحبه نیمه ساختارمند و بارش مغزی (فاز کیفی تحقیق) و پرسشنامهمحقق ساخته (فاز کمی تحقیق) استفاده شد. پرسشنامه بر اساس یافته های حاصل از مصاحبه تدوین و روایی و پایایی آن بررسی تایید شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نیز از فن تحلیل مضمون برای بخش کیفی و از آمار استنباطی (آزمون کولموگراف-اسمیرنف، t تک گروهی، فریدمن و تحلیل واریانس یکراهه) برای بخش کمی استفاده گردید. نتایج فن تحلیل مضمون استخراج سه مقوله اصلی (مهارت، دانش و نگرش) و نه مقوله فرعی بود که در بعد مهارتی سه مقوله فرعی به ترتیب اولویت؛ مهارت های اساسی زندگی، مهارت های عملی و مهارت های یادگیری به عنوان نیاز آموزشی سوادآموزان شناخته شد. در بعد دانشی چهار مقوله فرعی به ترتیب اولویت؛ مقوله اجتماعی- فرهنگی، علمی، معنوی (دین و اخلاق) و بهداشتی- درمانی و همچنین در بعد نگرشی دو مقوله فرعی به ترتیب نگرش فردی و اجتماعی به عنوان نیازهای اساسی شناسایی شدند. نتایج بخش کمی نیز نشان داد که  اولویت نیازهای شناسایی شده در سه بعد اصلی به ترتیب «بعد مهارتی- دانشی و نگرشی» است.

هدف این تحقیق، بررسی رابطه هوش و اعتماد سازمانی با اثربخشی و سلامت روان در مدیران مدارس می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر را تمامی مدیران مدارس متوسطه شهر کرمانشاه تشکیل می دادند که از بین آنها 74 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه هوش سازمانی، پرسشنامه اعتماد سازمانی، پرسشنامه اثربخشی، و پرسشنامه سلامت روان. روش تحقیق حاضر، از نوع توصیفی _ همبستگی بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان دادند که همبستگی مثبت و معنا داری بین اعتماد و سلامت روان وجود دارد، یعنی هر چه اعتماد کارکنان به سازمانشان افزایش یابد، سلامت روان بیشتری دارند. همچنین ارتباط مثبت معنا داری بین « سرنوشت مشترک » و « روحیه » با « اثربخشی» وجود دارد. بدین ترتیب که با افزایش « سرنوشت مشترک »، « روحیه » و « اثربخشی » نیز افزایش می یابد و با کاهش آن ها، « اثربخشی» نیز کاهش می یابد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه هدف های برنامه درسی جهت یابی و حرکت در آمریکا و ایران و با استفاده از روش بِرِدی در مطالعات تطبیقی انجام شده است. این مقایسه نشان داد که این برنامه درسی در آمریکا با داشتن 41 هدف عملکردی حرکتی، 38 هدف کلی و 263 هدف جزئی، که 48 هدف آن به کم بینایان اختصاص دارد، برای پوشش دادن به نیازهای حرکتی دانش آموزان دارای آسیب بینایی در محیط های پنجگانه خانه/زندگی، مدرسه، مسکونی، تجاری و حمل و نقل عمومی توسعه یافته است. برنامه درسی این مهارت ها در ایران با رویکرد بزرگسال محور دارای 10 هدف کلی و 75 هدف جزئی است که اساساً بر مهارت های کلاسیک جهت یابی و حرکت تمرکز دارد. در نتیجه برنامه درسی جهت یابی و حرکت در آمریکا فرصت های متعدد یادگیری معنادار را برای دانش آموزان نابینا و کم بینا فراهم می کند اما برنامه درسی جهت یابی و حرکت در ایران فرصت های محدودتری را صرفاً برای یادگیری نابینایان ایجاد می کند.

پژوهش با هدف کلی ارزشیابی برنامه ی درسی اجرا شده ی درس مطالعات اجتماعی آموزش متوسطه شاخه ی نظری با تاکید بر مدل روبیتایل انجام شده است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام گرفت و جامعه ی آماری آن دربرگیرنده ی تمامی دبیران مرد و زن درس مطالعات اجتماعی آموزش متوسطه شاخه ی نظری در استان گیلان به تعداد 272 نفر بود. حجم نمونه ی پژوهش 165 نفر بوده که به روش تصادفی خوشه ای گزینش شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته ی 29 گویه ای بوده است . در زمینه ی روایی پرسشنامه، تأکید پژوهشگران بیش تر بر روایی محتوایی بوده که قضاوت و تأیید متخصصین و همچنین مشورت با جمعی از دبیران این امر را ممکن نمود. پایایی پرسشنامه براساس آزمون آلفای کرونباخ 82/0 محاسبه گردید. جهت تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی که دربرگیرنده ی فراوانی، درصد و میانگین بود و همچنین از روش آمار استنباطی آزمون خی دو استفاده شد. نتایج این پژوهش بیانگر آن بود که برنامه ی درسی اجرا شده ی درس مطالعات اجتماعی آموزش متوسطه شاخه ی نظری؛ 1- با هدف های نظام آموزشی متناسب است. 2- شرایط و امکانات متناسب را به میزان کمی در اختیار دانش آموزان گذارده است. 3- به میزان کمی به تفاوت های فردی دانش آموزان توجه دارد. 4- به موفقیت تحصیلی دانش آموزان توجه دارد. 5- به میزان کمی اثربخشی لازم را داشته و نیازمند فعالیت های جبرانی است.

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه ی سبک های تفکر و منابع قدرت در مدیران مدارس شهر بیرجند است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مدیران و معلمان مدارس شهر بیرجند می باشد. نمونه های آماری شامل 107 مدیر و 321 معلم شاغل در مدارس بوده، که به روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از دو پرسشنامه ی سنجش سبک های تفکر (استرنبرگ-واگنر، 1991) و پرسشنامه ی سنجش منابع قدرت مدیران (هینکین و شرایخیم، 1989) استفاده گردید. داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل واریانس یک طرفه) تحلیل شد. بررسی توصیفی داده ها حاکی از این است که سبک تفکر غالب اکثر مدیران مدارس، سبک برون نگر می باشد. هم چنین در میان منابع قدرت نیز، منبع قدرت غالب در اکثر مدیران، قدرت مرجعیت است. تحلیل استنباطی داده ها آشکار کرد که بین سبک تفکر آزاداندیش و قدرت تخصص رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین یافته های پژوهش نشان داد که بین سبک های تفکر و منابع قدرت مدیران به تفکیک جنسیت، سطح تحصیلات و سابقه ی خدمت مدیریتی تفاوت معناداری وجود ندارد، بجز سبک تفکر قانون گذار که برحسب جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده شد.

در نظام تعلیم و تربیت متمرکز، مهم ترین ابزار و رسانه آموزشی همان کتاب درسی است. تحلیل محتوای کتاب درسی به ما کمک می کند تا نسبت به نواقص موجود در کتاب درسی آگاهی پیدا کرده و برای رفع آن اقدام کنیم. پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان ارتباط تمرین های قرآن پایه دوم ابتدایی با اهداف موجود در کتاب راهنمای معلّم در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش، استفاده از روش های آماری توصیفی به همراه تحلیل محتوای ارتباطی است. اهداف مشخص شده در کتاب راهنمای معلّم در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی-حرکتی، طبقات این تحلیل و پژوهش را تشکیل داده و تمرین ها بر اساس آن بررسی می شوند. واحد ثبت در این پژوهش «مضمون تمرین» است و واحد زمینه نیز همان درس های کتاب قرآن پایه دوم ابتدایی هستند. نمونه آماری نیز کتاب قرآن پایه دوم ابتدایی است که به صورت تصادفی انتخاب شده است. یافته های این پژوهش نشان دهنده آن است که از کل تمرینات موجود در کتاب قرآن پایه دوم ابتدایی، 28/39درصد از تمرینات دارای اهداف در حیطه دانشی،92/58 درصد در حیطه روانی-حرکتی و تنها 14/7 درصد از تمرینات دارای اهداف در حیطه عاطفی بودند. لذا نتایج بیانگر این موضوع است که اهداف در حیطه عاطفی در کتاب قرآن پایه دوم ابتدایی چندان مورد تاکید و توجه نبوده و با توجه به اهمیت این حیطه در یادگیری، باید اقدامات مناسبی توسط مسئولان،مولفان کتب درسی و معلّمان ابتدایی جهت تحقق اهداف در حیطه انجام گیرد.

هدف:این مطالعه با هدف بررسی نقش تصویر بدنی و خودپنداره در پیش بینی اختلالات روان شناختی دانش آموزان نابینا و ناشنوا انجام شد. روش:روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع علّی مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان نابینا و ناشنوا بود که در 6 ماهه دوم سال 92 در مدارس راهنمایی شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. تعداد 100 نفر (50 نابینا و 50 ناشنوا) از این دانش آموزان به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و در محل مدرسه به پرسش نامه های تصویر بدنی، خودپنداره و افسردگی، اضطراب و استرس (دی ای اس اس-21) پاسخ دادند. نتایج با استفاده از ابزارهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تحلیل شد. یافته ها:نتایج نشان داد که بین دو گروه نابینایان و ناشنوایان از لحاظ متغیرهایی مانند مؤلفه های سلامت روان یعنی افسردگی، اضطراب و استرس و همچنین تصویر بدنی و خودپنداره تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0≥ P) و افسردگی، اضطراب و استرس نابینایان بیشتر از ناشنوایان بود (05/0≥ P). همچنین نتایج نشان داد که مدل پیش بینی اختلالات روان شناختی از روی متغیرهای تصویر بدنی و خودپنداره در دانش آموزان نابینا و ناشنوا معنی دار بود (01/0≥ p) و 33/0 از کل واریانس اختلالات روان شناختی دانش آموزان نابینا و 45/0 از کل واریانس اختلالات روان شناختی دانش آموزان ناشنوا به وسیله متغیرهای تصویر بدنی و خودپنداره تبیین شد. نتیجه گیری:این مطالعه تلویحاتی را برای استفاده از مداخلات مبتنی بر تصویر بدنی و خودپنداره در جهت ارتقای سلامت روانی نابینایان و ناشنوایان به دنبال دارد.

این پژوهش بمنظور ارزیابی مقدار هم سویی کتاب پراسپکت 1 (کتاب زبان انگلیسی پایه هفتم دبیرستان در ایران)، پرسش های پایان ترم، و محتوای آموزش انجام شد. جهت نیل به این مقصود، تنوع بعد شناختی و بعد دانش موجود در پرسش های پایان ترم، محتوای آموزش و کتاب درسی بر اساس هدف های آموزشی تجدید نظر شده بلوم (Anderson & Krathwohl, 2001) بررسی شده است. در این راستا، چک لیست رضوانی و زمانی (1391) و پرسشنامه رضوانی و حق شناس (1393) که بر اساس هدف های آموزشی ذکر شده تنظیم شده اند، جهت مشخص کردن فراوانی، درصد فراوانی و سطوح تاکید شده مورد استفاده قرار گرفتند. دوازده نفر از دبیران این پایه که به گونه تصادفی انتخاب شده بودند، در این پژوهش شرکت کردند. شاخص هم سویی پرتر (2002) نیز جهت محاسبه مقدار هم سویی میان عناصر مورد مطالعه بکار گرفته شد. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان دادند که هدف های در نظر گرفته شده در هر سه جزء را سطوح پایینی (به یاد آوردن، فهمیدن، و به کار بستن) طبقه بندی هدف های آموزشی تشکیل می دهند و سطوح بالایی طبقه بندی، درصد کم تری را به خود اختصاص داده اند. نتایج محاسبه مقدار هم سویی میان کتاب درسی و محتوای آموزشی (74درصد)، کتاب درسی و پرسش های پایان ترم (76درصد) و محتوای آموزشی و پرسش های پایان ترم (75 درصد) نیز نشان دادند که این سه جزء از هم سویی قابل قبولی برخوردارند.

هدف: نگرش های ناکارآمد پیچیده ترین مسائل روانی شناختی جامعه امروزی است. که در دوران کودکی با نتایج و پیامدهای منفی و طولانی مدت از جمله افزایش میزان اختلال اضطراب اجتماعی پیوند دارد. با توجه به اینکه تنظیم هیجان نقش کلیدی در ایجاد علایم اختلال اضطراب اجتماعی دارد، هدف از پژوهش حاضر آزمون نقش واسطه ای تنظیم هیجان در رابطه بین نگرش های ناکارآمد و علایم اختلال اضطراب اجتماعی بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 241 دانش آموز دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران بود که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس اضطراب اجتماعی نوجوانان (SASA) ، مقیاس نگرش های ناکارآمد کودکان ونوجوانان (DAS-CA) وپرسشنامه تنظیم هیجانی (DERS) پاسخ دادند. در مطالعه حاضر به منظور آزمون نقش واسطه ای تنظیم هیجان در رابطه بین نگرش های ناکارآمد و علایم اختلال اضطراب اجتماعی از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که رابطه بین نگرش های ناکارآمد با تنظیم هیجان و اضطراب اجتماعی مثبت و معنادار بود. همچنین، در این مدل رابطه بین تنظیم هیجان با اضطراب اجتماعی نیز مثبت و معنادار بود. علاوه بر این، نتایج نشان داد که مدل مفروض واسطه مندی نسبی تنظیم هیجان در رابطه بین نگرش های ناکارآمد با اضطراب اجتماعی با داده ها برازش قابل قبولی دارد. نتایج کلی نشان داد از یک سوی، نتایج پژوهش حاضر از نقش تعیین کننده نگرش های ناکارآمد در پیش بینی علایم اختلال اضطراب اجتماعی حمایت می کند و از دیگر سوی، این نتایج نشان می دهد که تمایزیافتگی در مقادیر عددی منتسب به متغیر تنظیم هیجان در پیش بینی واریانس مشترک بین حلقه های مفهومی نگرش های ناکارآمد با اضطراب اجتماعی در نوجوانان ایفای نقش می کند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین راهبردهای یادگیری خودتنظیمی(راهبردهای شناختی، فراشناختی و مدیریت منابع) و نگرش نسبت به فناوری داده ها (نگرش نسبت به اینترنت) به عنوان پیش بینی کننده یادگیری خود تنظیمی در مدارس هوشمند بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 1710 نفر از دانش آموزان دختر پایه چهارم تا ششم ابتدایی مدارس هوشمند (دولتی و غیر دولتی) شهر بابل در سال تحصیلی 93-92 بودند که تعداد 305 نفر از آنان با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب گردیدند. پاسخگویان، پرسش نامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و پرسش نامه نگرش نسبت به اینترنت را تکمیل کردند. داده های بدست آمده با مدل تحلیل رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان تحلیل شدند. یافته ها ی پژوهش نشان داد که از بین مؤلفه های نگرش نسبت به اینترنت تنها دو مؤلفه لذت بردن از کار با اینترنت و اضطراب اینترنت، استفاده از راهبردهای شناختی به وسیله دانش آموزان را به گونه معنادار پیش بینی می کند که مؤلفه اضطراب اینترنت رابطه معکوس با استفاده از راهبردهای شناختی داشت. هم چنین، نگرش نسبت به اینترنت و چهار مؤلفه آن (لذت بردن از کار با اینترنت، مفید دانستن اینترنت، اضطراب اینترنت، احساس خود کارآمدی در استفاده از اینترنت)، به گونه معناداری استفاده از راهبردهای فراشناختی و مدیریت منابع را در مدارس هوشمند پیش بینی کردند. با توجه به نتایج بدست آمده، از بین این مؤلفه ها، مؤلفه مفید دانستن اینترنت، بیش ترین تأثیر بر استفاده از راهبردهای فراشناختی خود تنظیمی و مؤلفه اضطراب اینترنت رابطه معکوس با استفاده از راهبردهای فراشناختی داشتند. این پژوهش نتایج آموزشی مهمی را برای معلمان، برنامه ریزان آموزش و پرورش و مسئولان آموزشی دارد تا محیط یادگیری را ایجاد و تقویت کنند که از یادگیری خود تنظیمی حمایت کند.

این پژوهش با هدف بررسی ارتباط اهداف جزئی تدوین شده در کتاب راهنمای معلم با متن نوشتاری کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی انجام شده و با استفاده از روش تحلیل محتوا توصیفی ارتباط اهداف با متن نوشتاری مورد پژوهش قرار گرفته است.در این پژوهش،اهداف جزئی کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی، طبقات (کدها) را تشکیل داده است که متن نوشتاری بر اساس آنها رمزگذاری و شمارش شده است.واحد ثبت در این تحقیق مضمون یا موضوع بوده و واحد زمینه ،درس می باشد.همچنین روش شمارش در این تحقیق روش شمارش فراوانی ها و وجود یا عدم وجود است.جامعه آماری پژوهش،کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی شامل شش فصل،هفده درس می باشد و نمونه شامل متن نوشتاری دروس کتاب فارسی پایه پنجم ابتدایی است و منظور از متن نوشتاری،متن درس،درست نادرست،درک مطلب،دانش زبانی،شعرخوانی،صندلی صمیمیت،بخوان و حفظ کن،واژه آموزی،بخوان و بیندیش و حکایت است.نتایج تحلیل نشان می دهد از مجموع 101 هدف،به 71 هدف (دقیقا 29/70 درصد)در متن نوشتاری اشاره شده است اما 30 هدف دیگر(دقیقا 70/29 درصد)در متن نوشتاری لحاظ نشده اند. البته اهداف موجود در کتاب راهنمای معلم در سه حیطه شناختی،عاطفی ومهارتی تدوین شده اند و لحاظ کردن بعضی اهداف(مخصوصا اهداف مهارتی)در متن نوشتاری بسیار دشوار است بنابراین عدم مطابقت کامل بین اهداف ومتن نوشتاری منطقی وقابل قبول می باشد.

هدف: پژوهش حاضر، تبیین دیدگاه و تجربیات دانش آموزان متقلب در خصوص علل گرایش به تقلب تحصیلی و روش های تقلب تحصیلی است. روش: مطالعه حاضر به روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی تأویلی صورت گرفت. بدین منظور مصاحبه های نیمه ساختار یافته از 32 دانش آموز پسر و دختر متقلب با مقاطع تحصیلی مختلف انجام شد که طی آن دانش آموزان متقلب تجربه های خود را در خصوص این پدیده بیان کردند. دو مضمون اصلی و بیست ویک زیر مضمون از یافته ها استخراج شدند که توانستند علت های تقلب تحصیلی را از دیدگاه دانش آموزان متقلب به تصویر بکشند.   یافته ها: مضامین حاصل از تحلیل عبارت اند از: 1- عامل های فردی و درونی: داشتن ضعف درسی، عدم اعتماد به دانسته ها، تحقیر نشدن پیش دوستان و نمره کم نگرفتن، لذت بردن از تقلب، احساس غرور و افتخار کردن بعد از تقلب، راهی آسان برای نمره گرفتن، بالا بردن نمره ها و سطح امتحان و .... . 2- عامل های بیرونی و موقعیتی: سخت بودن تکالیف و دروس، تأثیر جو کلاس و همکلاسی ها، فشار والدین و .... . هم دانش آموزان دختر و هم دانش آموزان پسر بیشتر، علت های داشتن ضعف درسی، تقلب کردن دوستان و همکلاسی ها، تحقیر نشدن پیش دوستان و نمره کم نگرفتن، بالا بردن نمره ها و سطح امتحان، تأثیر جو کلاس و همکلاسی ها، سخت بودن تکالیف و دروس را عامل های تقلب مطرح کردند. بیشترین روش های مورداستفاده برای تقلب تحصیلی عوض کردن ورقه ها و روی دستمال کاغذی و کاغذ نوشتن، نگاه به ورقه بغل دستی، روی دست نوشتن و ذخیره کردن اطلاعات در ماشین حساب، گذاشتن کتاب زیر ورقه امتحانی بود.