درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از پژوهش حاضر تبیین شایستگی های روان شناختی مدیریتی برای مدیر مدرسه و تعیین روابط علّی بین آنها با ترکیب روش دلفی و دیمتل فازی می باشد. این پژوهش از نوع پژوهشهای آمیخته و طرح پژوهش از نوع اکتشافی است. ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع، معیار های اولیه شایستگی روان شناختی استخراج و پیش مدل تدوین گردید. 25 نفر از اساتید و خبرگان در دانشگاههای سراسر کشور با روش نمونه گیری شبکه متخصصان انتخاب و با آنها مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام گرفت و بر اساس نتایج تحلیل مصاحبه پیش مدل اصلاح شده شامل معیار های فرعی نگرش، شخصیت و ادراک به همراه 26 زیر معیار تدوین شد. بر پایه پیش مدل اصلاح شده و با هدف غربالگری ثانویه، پرسشنامه ای با طیف لیکرت تهیه و پایائی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ(96/0) تایید گردید. نمونه ای با حجم 150 نفر از بین مدیران مدارس در آموزش وپرورش استان اصفهان بر اساس روش هدفمند انتخاب شده و پرسشنامه در اختیار آنها قرار گرفت. نتایج پرسشنامه با تکنیک دلفی و رویکرد فازی تحلیل و مدل نهائی شامل 10 زیر معیار تدوین گردید. در پایان با نظرخواهی از 8 نفر از خبرگان دانشگاه از طریق پرسشنامه دیمتل فازی روابط علّی بین زیر معیار های شایستگی روان شناختی تعیین گردید. نتایج نشان داد متغیر های مسئولیت پذیری، انتقاد پذیری، خودکنترلی، مهارت تصمیم گیری، اعتماد به نفس و انعطاف پذیری، علّی و زیر معیار های، رضایت شغلی، تفکر خلاق، مثبت اندیشی و تفکر سیستمی متغیر معلول محسوب می گردند.

هدف: پژوهش حاضر پیمایشی در کتب درسی دانشگاهی رشته مدیریت بازرگانی است که طی آن چکلیستی حاوی 31 گویه بهصورت حضوری و غیرحضوری از طریق ایمیل و لینک آنالین و استفاده از شبکههای اجتماعی )تلگرام و لینکداین( در اختیار اساتید این رشته در دانشگاههای غرب کشور قرار گرفت و نقاط قوت و ضعف کتب این حوزه را از دیدگاه آنان شناسایی نمود. روش: جامعه آماری پژوهش اساتید حوزه مربوطه در دانشگاههای غرب کشور و روش تحقیق از نوع ترکیبی است. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته براساس سؤاالت فرآیندی استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان میدهد که اگرچه کتب دانشگاهی رشته مدیریت بازرگانی ازلحاظ ظاهری و محتوایی در جایگاه نسبتاً مناسبی قرار دارند، اما برخی معیارها ازجمله »تغییرات شکلی اثر در چاپهای بعدی«، »بومیسازی با فرهنگ ملی«، »روزآمدی دادهها و اطالعات« و »پیوند نظریهها با مشاغل« نقاط ضعف کتب این حوزه شناسایی شدند ونیاز به کار بیشتری در این زمینهها احساس می گردد

هدف پژوهش حاضر تعیین سطح بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا در مقطع کارشناسی و مقایسه آن با دانشجویان دانشگاه پیام نور همدان و کبودرآهنگ در همین مقطع تحصیلی بود. ازجمله اهداف دیگر این پژوهش مقایسه سطح بهداشت روانی دانشجویان دختر و پسر و دانشجویان دوره های تحصیلی متفاوت (روزانه و شبانه) و دانشکده های متفاوت بود. پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) به عنوان ابزار محاسبه سطح بهداشت روانی بر روی 900 نفر از دانشجویان اجرا شد. با استخراج داده های حاصل از اجرای این پرسشنامه شاخص سطح بهداشت روانی و نیز چهار مقیاس نشانه های بدنی، اضطراب و بی خوابی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی به دست آمد. این اطلاعات با استفاده از آزمون های آماری t در گروه های مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که سطح بهداشت روانی دانشجویان دختر و پسر دوره های تحصیلی متفاوت (روزانه، شبانه و پیام نور) و دانشکده های متفاوت، تفاوت معناداری با یکدیگر دارد. با استفاده از نتایج این پژوهش، می توان کمبودها و نیازهای دانشجویان را در مورد برنامه های بهداشت روانی در بخش های مختلف تشخیص داد و مسیر پژوهش های آتی را در این خصوص مشخص کرد.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی عوامل بیرونی و عوامل درونی نظام فنی و حرفهای استان خوزستان در چارچوب اهداف و انتظارات سازمان آموزش مهارت و فنّاوری ایران انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش ترکیبی بر پایه سهسویهسازی (انجام مصاحبه، تحلیل اس ناد و م دارک و اجرای پرسشنامه) است. جامعه آماری این پژوهش ، شامل ک هلی مدیران و مربیان سازمان آموزش فنی و حرفهای استان خوزستان در سال تحصیلی 1390-1389 بود. مصاحبه نیز در دو مرحل ه انج ام گرف ت : مصاحب ه اولیه برای تهیه و توزیع پرسشنامه و مصاحبه ثانویه برای وزن دهی به س ؤالات پرس ش نام ه . پرسشنامه نیز بین مدیران و مربیان سازمان فنی و حرفهای توزیع شد. نتایج یافتههای پژوهش ح اکی از این است که در نظام فنی و حرفهای استان خوزستان، در ارزیابی محیط بیرونی، تهدیدها بر فرصت- ۴ ها غلبه داشته و در ارزیابی محیط درونی، قوتها بر ضعفها غلبه دارند.

مقدمه و هدف : امروزه واژه تولید علم در ادبیات کشور جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی آسیب ها و تهدیدهای موثر برمدیریت علم دانشگاه بود. روش شناسی پژوهش : این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی - پیمایشی و از نظر ماهیت داده ها "آمیخته" از نوع اکتشافی انجام شده است. در بخش کیفی از تعداد 17 نفر از اعضاء هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی از طریق نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش گلوله برفی تا مرز اشباع نظری مطالعه به عمل آمده و داده ها  با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. برای روایی بخش کیفی از مثلث سازی منابع داده ها برای غلبه بر سوگیریهای ذاتی ناشی از به کار گرفتن یک منبع در مطالعات استفاده شد. برای تعیین پایایی، روش پایایی توافق میان دو کدگذار به کارگرفته شد و تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوای استقرایی با استفاده از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی انجام شد. در بخش کمی ابزار پژوهش پرسشنامه بودکه از تعداد 514 نفر از اساتید و اعضاء هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی با روش نمونه گیری خوشه ای مطالعه به عمل آمد. روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوا (نظر اعضای مصاحبه شونده و صاحب نظران) و روایی سازه (با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی) انجام شد. بعد کمی با استفاده از نرم افزار Smart PLS و در قالب روش مدل سازی معادلات ساختاری (تحلیل عاملی) انجام شده است. یافته ها : نتایج مطالعه کیفی نشان داد شاخص های؛ سیاست های ساختاری و مدیریتی، محیط آموزشی، محیط ارتباطی، محیط حقوقی و محیط فکری و انگیزشی جز ابعاد و نشانگرهای مربوط به بعد شناخت آسیب ها و شاخص های؛ شرایط زمینه ای (محیط نزدیک) و شرایط مداخله گرها (محیط دور) جز ابعاد و نشانگرهای مربوط به بعد شناخت تهدیدها می باشند. بحث و نتیجه گیری: آسیب ها و تهدیدهای داخلی تولید علم قابلیت تحلیل و پیش بینی بیشتری نسبت به تهدیدات خارجی دارند و برای مدیریت علم ابتدا می بایست این آسیب ها مورد توجه قرار گیرند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی بر اسنادهای علّی و راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان در دانشجویان انجام شد. در این پژوهش تمام تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و همراه با پیگیری، 60 دانشجو در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه سبک اسنادی (ASQ، پیترسون، سیمل، بی یر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن، 1982) و نسخه کوتاه پرسشنامه نظم دهی شناختی هیجان (CERQ-SF؛ گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون، 2001) پاسخ دادند. از طریق 10 جلسه و هر جلسه یک ساعت، برنامه آموزش آموزش تاب آوری روان شناختی به شیوه گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد. نتایج روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که در کوتاه مدت و بلندمدت برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی در افزایش میزان اسنادهای علّی مثبت و راهبردهای انطباقی مقابله شناختی و در کاهش اسنادهای علّی منفی و راهبردهای غیرانطباقی مقابله شناختی دانشجویان موثر بود. در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که برنامه آموزش تاب آوری روان شناختی از طریق تقویت راهبردهای تفکر مثبت، راهبردهای انطباقی مدیریت هیجان و همچنین پربارسازی مهارت-های رابطه بین فردی، در تحقق ایده ایمن سازی روانی فراگیران به طور تجربی موثر واقع می شود.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با خلاقیت و عملکردسازمانی منابع انسانی مدیران آموزش و پرورش منطقه 5 استان تهران انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مورد نظر کلیه مدیران مدارس آموزش و پرورش منطقه 5 تهران است که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی ساده 188 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردیده است. در تحقیق حاضر به منظور تعیین روایی پرسشنامه ها از روایی محتوا و سازه استفاده شد؛ همین طور به منظور سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد که یافته ها بیانگر پایا و روا بودن ابزار اندازه گیری بود. داده های گرداوری شده حاصل از توزیع پرسشنامه در دو بخش توصیفی و استنباطی (معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزارهای Spss و Smart Pls مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد بین انعطاف پذیری با خلاقیت و عملکرد منابع انسانی در آموزش و پرورش منطقه 5 رابطه  معنی داری وجود دارد. بین سازگاری با خلاقیت و عملکرد منابع انسانی در آموزش و پرورش منطقه 5 رابطه معنی داری وجود دارد. بین مسئولیت پذیری با خلاقیت و عملکرد منابع انسانی در آموزش و پرورش منطقه 5 رابطه معنی داری وجود دارد.

روش پژوهش توصیفی همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیّه مدارس دولتی و غیر دولتی متوسطه دوم دخترانه نواحی آموزش و پرورش تبریز به تعداد 175 مدرسه بود و نمونه تحقیق مدارس بر اساس جدول مورگان 123 نفر تعیین شده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی بر حسب ناحیه و نوع دولتی و غیر دولتی بودن بوده است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های وفاداری سازمانی الکاظمی، عزت نفس پیرس و همکاران، معنویت سازمانی میلیمین و عملکرد دلاور و همکاران، نیز مؤلفه سلامت پرسش نامه طاهری و همکاران  استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد: عملکرد مدیران مدارس بر اساس وفاداری سازمانی، معنویت در محیط کار با میانجی گری عزت نفس سازمانی آنان در مدارس متوسطه دوم دخترانه نواحی آموزش و پرورش تبریز با ضریب تعیین 76/0 قابل پیش بینی است. روابط معنویت در محیط کار و وفاداری سازمانی با عزت نفس سازمانی مدیران نیز معنویت در محیط کار با عملکرد، در سطح اطمینان 95% معنادار و روابط وفاداری سازمانی و عزت نفس سازمانی مدیران با عملکرد آنان غیر معنادار است.

هدف پژوهش حاضر مقایسه حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در دانش آموزان تک زبانه و دو زبانه فارسی آذری بود. روش پژوهش پس رویدادی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دوزبانه و تک زبانه منطقه 19 شهر تهران در سال 1396 بود که از این جامعه 120 نفر با روش نمونه گیری مرحله ای انتخاب گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه حافظه کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980)، خلاقیت (عابدی، 1363) و انعطاف شناختی (دنیس و ندروالی، 2010) بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی در گروه های تک زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری (p < 0.05) وجود دارد. دانش آموزان دوزبانه کارکرد متفاوت و بالاتری نسبت به دانش آموزان تک زبانه در هر سه متغیر حافظه کاری، خلاقیت و انعطاف شناختی داشتند. در این زمینه تفاوت دانش آموزان دوزبانه با تک زبانه به ترتیب (7 نمره) در خلاقیت، (4 نمره) در انعطاف پذیری و (2 نمره) در حافظه کاری بود. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش زبان دوم در روند رشدی دانش آموزان می تواند موجب ارتقای توانایی های شناختی آنان به ویژه خلاقیت و انعطاف شناختی شده که احتمالاً در بهبود عملکرد تحصیلی مؤثر خواهد بود.

      هدف پژوهش حاضر، تدوین و ارائه مدلی برای توسعه خود مدیریتی در دانش آموزان پایه ششم مدارس ابتدایی شهرستان شیراز بود. این پژوهش در زمره پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش مطالعه موردی کیفی انجام گرفت. مشارکت کنندگان در بخش کیفی، متخصصان، صاحب نظران و پژوهش گران حوزه مدیریت و علوم تربیتی بودند. با استفاده از تکنیک نمونه گیری گلوله برفی و اشباع نظری، با آگاهی دهندگان کلیدی مصاحبه به عمل آمد. با استفاده از شیوه تحلیل مضمون داده ها تحلیل و چهار مولفه (خانواده، محیط آموزشی، برنامه ریزی و مهارت های اجتماعی)  به عنوان پیش سازمان دهنده طراحی گردید. این چهار مولفه از مولفه های پایه که شامل عملکرد خانواده: آگاهی خانواده، شیوه فرزندپروری، سبک زندگی، جو عاطفی خانواده، همدلی و صمیمیت، قدرت بخشی خانواده، تاب آوری خانواده، درحوزه عملکرد محیط آموزشی: اشتیاق تحصیلی، جو آموزشی، حل مسائل، نیروی انسانی (معلم و مدیر و....)، در حوزه برنامه ریزی: خودکارآمدی تحصیلی، خود نظم دهی تحصیلی، کمال گرایی تحصیلی، نظم و انضباط، پذیرش مقررات، تبعیت از هدف، برنامه ریزی تحصیلی، خود ارزیابی، و در حوزه مهارت های اجتماعی: خود شکوفایی، خود آگاهی، سازگاری اجتماعی خود کارآمدی و رشد اجتماعی، مهارت های ارتباطی، کفایت اجتماعی است، استخراج گردید

هدف از انجام این پژوهش، مفهوم سازی ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی است. پژوهش دارای رویکردی کیفی و از روش گراندد تئوری به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر از نخبگان آگاه است. روش نمونه گیری از موارد مطلوب بوده است؛ یعنی افرادی که تجربه مستقیم از ارزشیابی برنامه های درسی دانشگاهی داشتند. برای تعیین اعتبار از راهبرد بازبینی مشارکت کنندگان، و بازبینی متخصصان استفاده شده است. به این منظور کدگذاری تحلیل در اختیار سه پژوهشگر قرار گرفت، که ضریب توافق 88/0 برآورد شد. از تحلیل محتوایی کیفی اطلاعات حاصل از نظرات متخصصان 4درون مایه اصلی شامل بافت، فرایند، مداخله گر و پیامد استخراج شد. در ارتباط با درون مایه اصلی بافت  تعداد 16درون مایه فرعی، در مجموع 144 فراوانی، و درون مایه اصلی فرایند تعداد 35 درون مایه فرعی، در مجموع با 179 فراوانی، در ارتباط با درون مایه مداخله گر تعداد 10 درون مایه فرعی، در مجموع 39 فراوانی، و در ارتباط با درون مایه پیامد نیز تعداد 7 درون مایه فرعی در مجموع 42 فراوانی به دست آمده است. نظر به ماهیت متفاوت برنامه های درسی نظام علمی-کاربردی، با سایر نظام های آموزش عالی، نسبت به لحاظ کردن دقیق همه ابعاد و مؤلفه های مستخرج از پژوهش حاضر در ارزشیابی از برنامه های درسی دقت نظر لازم و کافی اعمال شد. هر چند سال یکبار نسبت به بروزرسانی ابعاد و مؤلفه های مستخرج از پژوهش حاضر برای ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی اقدام لازم صورت پذیرد.

از قدیم الایام یکی از مهم ترین دغدغه های بشر، تأمین رفاه افراد جامعه و از بین بردن فقر بوده است؛ اما به علت هایی مانند ستمگری ها و بی عدالتی های حاکمان ثروت اندوز هرگز محقق نمی شد. با ظهور اسلام این دغدغه جدی تر شد. آیات و روایات بسیاری مؤید این ادعاست. پژوهش حاضر که با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفی تحلیلی انجام شده، درصدد پاسخ به این پرسش است که امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه، برای مقابله با فقر چه راهکارهای تربیتی برای رهایی از فقر ارائه کرده اند؟ مطالعات انجام شده نشان می دهد که بیانات و اقدامات حضرت علیه السلام در این زمینه، غالباً ناظر بر روشی تربیتی و پویش عمومی است که درصدد تربیت احاد جامعه و نهادینه کردن فرهنگ نوع دوستی مسئولیت پذیری اجتماعی برای مقابله با فقر است که با تلاش قشر ضعیف، مسئولیت پذیری و همیاری ثروتمندان و عدالت حاکمان، در قالب معیارهای اخلاقی، انسان مداری و آخرت گرایی امکان پذیر خواهد بود. اگرچه گروه های مورد خطاب حضرت علیه السلام تمام نوع بشر است؛ اما ایشان به طور اخص «فقرا»، «ثروتمندان» و «مدیران حکومتی» را مخاطب قرار داده و برای هرکدام وظایف خاصی را مشخص کرده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر توانمندی منش (شامل خرد، شجاعت، انسانیت، عدالت، میانهروی و تعالی) بر اشتیاق و بهزیستی تحصیلی دانشآموزان با میانجیگری استفاده از توانمندیهای منش انجام گردید. بدین منظور 354 دانشآموز پایه دوازدهم از مدارس شهرستان قلعه گنج بهصورت تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. شرکتکنندگان پرسشنامههای ارزشها در عمل (پترسون و سلیگمن، 2004)، بهزیستی مدرسه (تیان و همکاران، 2014)، اشتیاق تحصیلی (منگ و جین، 2016) و پرسشنامه استفاده از توانمندیهای منش (گاوینجی و لاینلی، 2007) را تکمیل کردند. برای آزمودن برازش الگوی پیشنهادی و بررسی روابط مستقیم و غیرمستقیم مسیرها، از الگویابی معادلات ساختاری و بوت استراپ استفاده شد. نتایج نشان داد که برخی مسیرهای مستقیم توانمندیهای منش به بهزیستی و اشتیاق تحصیلی معنادار بودند اما همه مسیرهای توانمندهای منش بر بهزیستی و اشتیاق تحصیلی از طریق استفاده از توانمندیهای منش معنادار شدند. بر این اساس مدارس باید فرصت استفاده از توانمندیهای منش را برای دانشآموزان فراهم کنند. تلویحات کاربردی یافتهها موردبحث قرار گرفت.`

مقاله حاضر درصدد تحلیل محتوای کتاب های درسی پایه پنجم ابتدایی بر اساس مؤلفه های برنامه درسی آموزش فلسفه برای کودکان مبتنی بر هوش معنوی است. روش پژوهش توصیفی، شامل تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا و رویکرد آن کاربردی بوده و منابع مورد تحلیل جهت شناسایی ابعاد و مؤلفه ها، متن اسناد کتابخانه ای و کلیه کتاب های پایه پنجم ابتدایی بوده است. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و همچنین سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و روایی تحقیق از نظر صاحب نظران و متخصصان فلسفه برای کودکان و برنامه ریزی درسی مورد تأیید واقع گردید و پایایی آن نیز از طریق محاسبه ی آلفای کرونباخ 93٪ بیان گشت. در تحلیل محتوا و با استفاده از آنتروپی شانون مؤلفه پیامدهای فردی تفکر فلسفی با ضریب اهمیت 564/0 بیشترین و مؤلفه چیستی فلسفه با ضریب اهمیت 027/0، کمترین توجه را به خود اختصاص داده است.

زمینه: روایی از جمله مسائلی است که در آزمون سازی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف: هدف این مقاله معرفی اجمالی مقیاس بندی چند بعدی به عنوان روشی برای تعیین روایی ابزار، ارزیابی برون داده ای آن، مقایسه آن با دیگر روش های مشابه و سودمندی این روش در حوزه های مختلف روان شناسی است. روش: مقیاس بندی چند بعدی بر روی مقیاس باورهای پسا انتقادی در بین 419 دانشجوی دانشگاه های دولتی شهر تهران که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند. یافته ها: اجرای مقیاس بندی چند بعدی، وجود دو بعد در این مقیاس را نشان داد و از روایی ساختار این مقیاس حمایت کرد. نتیجه گیری: به طور کلی می توان گفت که مقیاس بندی چند بعدی، روش مناسبی برای تعیین روایی ابزارهای روان شناختی است که ویژگی های افراد را بر اساس ابعاد مختلف ارزیابی می کنند.