بررسی و تحلیل مؤلفه های فرهنگ ایرانی- اسلامی در کتب فارسی خوانداری پایه های اول تا ششم ابتدایی
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰٬۳۴۱ تا ۱۰٬۳۶۰ مورد از کل ۱۸٬۷۲۷ مورد.
برنامه درسی پیش بینی نشده؛ به عنوان پیامد عصر کرونا و پساکرونا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
با پیدایش و شیوع ویروس کرونا بخش های مختلف جوامع گوناگون با چالش های جدی روبه رو شدند. نهاد آموزش از اساسی ترین کانون های دگرگون شده جهان در دوران اپیدمی ویروس کرونا به شمار می رود. این دگرگونی های حاصل از شیوع ویروس کرونا و تغییرات آن در برنامه های درسی رسمی و غیررسمی، پژوهشگران را بر آن داشت که بر اساس رسالت تخصصی و تحصیلی خود به ارائه مفهومی نو در حوزه مطالعات برنامه درسی مباردت ورزند و عنوان " برنامه درسی پیش بینی نشده" را برگزینند. برای دستیابی به هدف پژوهش از راهبرد توسعه مفهومی بهره گرفته شده است. از معیارهای تجویزی زیگر و نظرات خبرگان نیز جهت اعتبارسنجی تحلیل های صورت گرفته استفاده شده است. در نهایت ضمن آنکه مفهوم برنامه درسی پیش بینی نشده تبیین و مورد واکاوی قرار گرفته، ابعاد، مصادیق و وجوه چالش برانگیز این نوع برنامه درسی نیز تشریح شده است.
استفاده از نوآوری آموزشی «مودل» برای افزایش تعاملات میان یادگیرندگان در برنامه درسی ترجمه شفاهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش با هدف رفع نواقص موجود در برنامه درسی که نویسندگان پیش تر برای «ترجمه شفاهی پیاپی» ارائه داده بودند انجام شد. برنامه بر اساس اصول ساخت گرایی اجتماعی طراحی و یک نیمسال به اجرا درآمد تا نواقصش مشخص شود. از آنجا که مشکل اصلی، ناکافی بودن تعامل فراگیران و محدود شدن تعاملات به تعداد کمی از دانشجویان بود، در نیمسالی که برنامه بازبینی شده به اجرا در آمد کلاس حضوری با کلاس مجازی که در نرم افزار مودل طراحی شد تلفیق شد تا کارایی آن در رفع نواقص بررسی شود. برای این منظور، سه تالار گفتگو در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که «تالار گفتگو» در افزایش تعاملات فراگیران مؤثر است. به علاوه، تفاوت میان میزان مشارکت دانشجویان با جنسیت، سن، و نیمسال ورودی مختلف معنا دار نبود. نتیجه حاکی از آن است که در تالار گفتگو، این تفاوت ها عواملی نبودند که مانع شکل گیری تعاملات میان فراگیران شوند.
راهکاری های پیشنهادی جهت بهبود اختلال نوشتن (دیسگرافیا) (مطالعه موردی: دانش آموز پایه ششم )(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رویکردی نو در علوم تربیتی سال چهارم تابستان ۱۴۰۱شماره ۲
26 - 33
حوزه‌های تخصصی:
اختلالات یادگیری از مهم ترین مشکلاتی است که دانش آموزان با آن دست و پنجه نرم می کنند این اختلالات انواع متفاوتی دارد و در هر یک از دانش آموزان به صورت متفاوتی بروز می کند و در یک کلاس درس ممکن است چند دانش آموز وجود داشته باشد که دچار اختلالات یادگیری باشند از جمله این اختلالات می توان به اختلال نوشتن و املا اشاره کرد که دانش آموز را از ارتباط گیری به وسیله قلم باز می دارد و باعث می شود که نتواند به خوبی پیشرفت کند البته دانش آموز انی که دچار اختلال نوشتن هستند معمولا در خواندن کلمات و حروف نیز مشکل دارند چرا که خواندن و درک کردن هجاهای کلمات با نوشتن آن رابطه مستقیمی دارد. اگر دانش آموزان نتوانند حروف را از یکدیگر بشناسند و درک کنند، نمی توانند آن ها را به رشته تحریر در آورند در نتیجه باعث افت تحصیلی در اکثر درس ها می شود. برای برطرف کردن این اختلال باید از انواع روش های املایی و همچنین روش های علمی تایید شده استفاده کرد تا بتوان این مشکل مهم در دانش آموزان را برطرف نمود.
نقش مسند مهارگری و خودکارآمدی در پیش بینی انگیزش تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۱
1 - 18
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضرتعیین رابطه مسند مهارگری و خودکارآمدی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانش آموزان رشته علوم تجربی سال آخر دبیرستان های دخترانه و پسرانه دولتی بود که در سال تحصیلی 93-92 در تهران مشغول تحصیل بودند. جهت انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. با توجه به طرح پژوهش 200 نفر انتخاب و به مقیاس انگیزش تحصیلی (والرند و همکاران، 1989)، مقیاس درونی بودن، افراد قدرتمند و شانس (لوینسون، 1981)، و پرسشنامه خودکارآمدی تعمیم یافته (جاج و همکاران، 1998) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند دو متغیر مسند مهارگری و خودکارآمدی توانایی تبیین 13 درصد از واریانس انگیزش درونی، 7 درصد از واریانس انگیزش بیرونی و 9 درصد از واریانس بی انگیزشی را دارند. در پایان، یافته ها بر مبنای اهمیت انگیزش تحصیلی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد بحث قرار گرفت.
نقش مدیران مدارس در توسعه کامیابی شغلی معلمان: پژوهشی ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
336 - 314
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش آمیخته حاضر با هدف شناسایی نشانگان وظایف مدیران مدارس در جهت تقویت و توسعه کامیابی شغلی معلمان و ارزیابی وضع موجود آن در میان مدارس شهر خرم آباد انجام شد. در بخش کیفی از راهبرد پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد و با کاربست روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، مدیران و معلمان باتجربه، نمونه و مشهور که بنا بر گزارش والدین و مدیران می توان آن ها را کامیاب تلقی کرد، انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. با استفاده از تحلیل محتوا و کدگذاری مصاحبه ها، 28 نشانگر در 6 بعد (برانگیختن معلمان، ایجاد فرصت هایی برای دانش افزایی، جوّ و فضای مدرسه، امکانات آموزشی، دادن فرصت انتخاب و ایفای الگوی نقش) طبقه بندی شد. در بخش کمّی پژوهش راهبرد توصیفی از نوع همبستگی به کار گرفته شد و با استفاده از نشانگرهای شناسایی شده، پرسش نامه ای با روایی محتوایی تأیید و پایایی مناسب (آلفای کرونباخ بالاتر از 8/.) تدوین شد و 325 معلم آن را تکمیل کردند. از طریق تحلیل عاملی اکتشافی 28 نشانگر شناسایی شده در 6 بعد (برانگیختن معلمان، ایجاد فرصت هایی برای دانش افزایی، جوّ و فضای مدرسه، امکانات آموزشی، دادن فرصت انتخاب و ایفای الگوی نقش) طبقه بندی شد. در گام بعد با انجام تحلیل عاملی تأییدی، الگوی اندازه گیری متغیر نهفته برازش قابل قبولی با داده ها نشان داد. در مرحله بعد با توجه به نتایج آزمون (T تک نمونه ای)، ابعاد شش گانه وظایف مدیران مدارس به طور معناداری بالاتر از متوسط ارزیابی شد.
تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی راهبردهای شناختی و فراشناختی مبتنی بر دیدگاه های ویگوتسکی و سوولر و اثربخشی آن بر کارکردهای شناختی و حل مسئله کلامی ریاضی در دانش آموزان دچار اختلال خاص یادگیری ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی راهبردهای شناختی و فرا شناختی و اثربخشی آن بر کارکردهای شناختی و حل مسئله کلامی ریاضی در دانش آموزان دچار اختلال خاص یادگیری ریاضی انجام شد. طرح پژوهش حاضر به صورت پیش آزمون-پس آزمون با مرحله پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان چهارم ابتدایی دچار اختلال خاص یادگیری ریاضی شهرستان بهمئی در سال 99-1398 تشکیل دادند که از این جامعه 16 نفر به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. تدوین بسته در قالب 9 جلسه 45 دقیقه ای انجام و ارائه شد و برای اعتباریابی آن از اعتبار محتوایی استفاده شد. ابزار پژوهش؛ پرسشنامه محقق ساخته حل مسئله کلامی ریاضی و شاخص های مقیاس وکسلر نسخه 5 و مقیاس کی مت بود. نتایج پژوهش نشان داد که بسته آموزشی راهبردهای شناختی و فراشناختی توانست به طور معنی داری کارکردهای شناختی و حل مسئله کلامی ریاضی در دانش آموزان دچار اختلال خاص یادگیری ریاضی را افزایش دهد. به علاوه کارکردهای شناختی و حل مسئله کلامی ریاضی در دانش آموزان پس از اجرای پس آزمون، پیگیری شد و نتایج نشان داد که تغییر محسوسی در پس آزمون بعد از یک ماه ایجاد نشده است. در تبیین این نتیجه می توان این چنین گفت که بسته آموزشی راهبردهای شناختی و فرا شناختی در طولانی مدت نیزاثربخش بوده است.
بررسی رابطه بین آموزش ترغیبی و باورهای هوشی در دانش آموزان دوره متوسطه شهرکاشمر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین آموزش ترغیبی و باورهای هوشی در دانش آموزان دوره متوسطه شهر کاشمر انجام شد. جامعه پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهر کاشمر که در سال تحصیلی 89 - 1388 مشغول به تحصیل بوده اند. نمونه آماری نیز شامل پانصد و چهل نفر از دانش آموزان (دویست و هفتاد دختر و دویست و هفتاد پسر) بود که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. بدین ترتیب که ابتدا شهر کاشمر به سه حوزه جغرافیایی (شمال، جنوب و مرکز) تقسیم شد. سپس، از هر حوزه چهار مدرسه و از هر مدرسه سه کلاس و سرانجام از هر کلاس پانزده نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از (الف) پرسشنامه آموزش ترغیبی (آموس، پورکی و توبیاس، 1984) و (ب) پرسشنامه باورهای هوشی (ذبیحی حصاری، 1384). داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که (الف) بین مؤلفه های آموزش ترغیبی و باورهای هوشی رابطه معنی داری وجود دارد؛ (ب) بین نظرات دانش آموزان دختر و پسر درباره آموزش ترغیبی تفاوت وجود دارد؛ (ج) بین نظرات دانش آموزان پایه های مختلف تحصیلی درباره آموزش ترغیبی تفاوت وجود دارد و (د) بین باورهای هوشی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد. استفاده از این نتایج می تواند تأثیر گذار بر روند آموزش و یادگیری باشد.
تحلیلی بر جایگاه عادت و عاملیت در پرورش انسان: ژرف اندیشی در آرای تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نوآوری های آموزشی سال هجدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۷۲
91 - 116
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه «عادت» و «عاملیت» در پرورش انسان است. روش پژوهش، «تحلیل مفهومی» است که ناظر بر فراهم آوردن تبیین روشن از معنای یک مفهوم به واسطه توضیح دقیق ارتباطات آن با سایر مفاهیم است. عادت حالتی است در وجود انسان که در اثر کنش های تکراری پدید می آید و به تدریج دشواری انجام آن کنش را آسان می کند. عاملیت نیز بر مفاهیمی نظیر آزادی عمل، مسئولیت پذیری و پاسخ گویی در بروز یک کنش استوار است و از مبادی میلی، معرفتی و ارادی در وجود انسان نشئت می گیرد. مهم ترین یافته های این پژوهش عبارت اند از: ضرورت پرورش عاملیت در فرایند تربیت و عقب راندن موقت آن؛ رفع مسئولیت متربی هنگام سلب عاملیت؛ نفی مطلق انگاری در پرورش عاملیت به دلیل امکان خطا در مبادی عمل؛ وابستگی خودکنترلی در عاملیت به بلوغ ایمانی و معرفت ارزشی عامل؛ ارزش مضاعف عادت های هوشیار به سبب شکل گیری در بستر عاملیت؛ ارزشمندی عادت های ناهوشیار هنگام ضعف عاملیت؛ نقش مؤثر عادت های ناهوشیار در تقویت مبادی عمل، محدودیت عادت های هوشیار در وابستگی به مبادی عمل؛ جلوگیری از زوال عادت ها از طریق ایجاد پیوند با محرک های ارزشی و عاطفی. نتیجه این پژوهش نشان داد که عادت های هوشیار، در بستر عاملیت شکل می گیرند و با آن معارض نیستند. این عادت ها در جایگاه غایت مطلوب، با پرورش عاملیت در تعارض اند و در مقام تسهیل کننده، مکمل رشد عاملیت هستند. همچنین در منظومه تربیتی، پرورش «عاملیت» و «عادت های هوشیار» در جایگاه «اهداف واسطی» و پرورش «عادت های ناهوشیار» در جایگاه «اهداف ابزاری» قرار دارند.
نقش رهبری تحول آفرین در سلامت سازمانی مدارس: آزمون نقش میانجی عدالت سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
157 - 179
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی پایداری روابط میان رهبری تحول آفرین، عدالت سازمانی و سلامت سازمانی در مدارس شهرستان سبزوار بود و براساس هدف از دسته پژوهش های کاربردی محسوب می شود؛ زیرا نتایج پژوهش قابل استفاده برای تمام مدارس و نظام های آموزش و پرورش، به خصوص مدارس شهرستان سبزوار است. با توجه به چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز توصیفی و از نوع همبستگی بود که در آن روابط متغیرها بر اساس هدف پژوهش تحلیل می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی معلمان مدارس شهرستان سبزوار بودند که در سال تحصیلی 97-96 به خدمت اشتغال داشتند. این تعداد شامل 4892 نفر است. نمونه مورد مطالعه براساس جدول مورگان 357 نفر تعیین شد که پرسش نامه بین 365 نفر به صورت طبقه ای تصادفی در نیمه دوم سال 1397 توزیع شد. به منظور سنجش روایی سؤالات پرسش نامه، روایی محتوا و روایی سازه مدنظر قرار گرفت، روایی محتوا توسط متخصصان حوزه رفتار و مدیریت آموزشی تأیید شد. به منظور سنجش پایایی، یک نمونه اولیه شامل40 پرسش نامه پیش آزمون شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسش نامه در بخش آمار استنباطی از آزمون های Tتک نمونه ای، کلموگروف-اسمیرنوف، تحلیل عاملی تأییدی و الگویابی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری تحول آفرین هم به طور مستقیم و هم به طور غیر مستقیم به واسطه عدالت سازمانی نقش کلیدی را در توسعه سلامت سازمانی دارد. همچنین عدالت سازمانی تأثیر مثبت، مستقیم و معنی دار بر سلامت سازمانی دارد.
نگاهی به شیوه های مؤثر مدیریت کلاس درس و تدریس، در فضای مجازی
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵۰
518 - 529
حوزه‌های تخصصی:
آموزش مجازی شیوه جدیدی از تحصیل و تدریس به حساب می آید که بسیاری از کشورها سال هاست از آن استفاده می کنند. بعد از شیوع کرونا در دنیا بسیاری از کشورها از جمله ایران نیز به سمت استفاده از شیوه رفتند. با این حال بسیاری از معلمان و دانش آموزان به دلیل عدم آشنایی با این سیستم چندان موافق آن نبودند. این به دلیل آن است که نقش معلم در آموزش مجازی نادیده گرفته و اهمیت آن انکار شد. درست مانند هر محیط آموزشی دیگر که به معلم و آموزگار نیاز دارد، آموزش مجازی نیز نیازمند حضور موثر معلمان است. در پژوهش حاضر به نقش مؤثر معلمان در مدیریت کلاس درس در فضای مجازی اشاره می شود. مدیریت کلاس های حضوری به دلیل حضور فیزیکی معلمان و کنترل مستقیم آنان بر کلاس ساده تر از اداره کلاس های غیرحضوری و مجازی است. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی شیوه های موثر مدیریت کلاس درس در فضای مجازی اشاره کرده و آسیب های حضور دانش آموزان در این فضا را مورد ارزیابی قرار دهیم. نتایج گویای این امر است که معلمان با شناخت نقش های خود می توانند در بهبود آموزش مجازی کمک کنند. برگزاری کلاس مجازی خوب در گرو شناخت همین نقش ها می باشد. رعایت اصول و آموزه های تعلیم و تربیت در پرتو تعامل با فراگیرندگان نوعی پیوند عاطفی میان معلم و دانش آموزان به وجود آورده و بدین صورت، کلاس درس در فضای مجازی به یک محیط جذاب، فعال و شاداب تبدیل می شود.
حافظه کاری و بهره هوشی:آیا دانش آموزان دوزبانه عملکرد بهتری از همتایان یک زبانه دارند(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهشنامه تربیتی سال ششم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۸
99-120
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه و تعیین تفاوت حافظه کاری و هوش در دانشآموزان دختریک زبانه و دو زبانه انجام شد. روش: نمونهای متشکل از 366 دانشآموز دختر مقطع متوسطه با استفاده از روش نمونهگیری چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای سنجش حافظه کاری از آزمون شاخص پردازش اطلاعات ))(IPIو برای سنجش بهره هوشی از ماتریسهای پیش رونده ریون استفاده شد. در این پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tگروههای مستقل، رابطه و تفاوت حافظه کاری و هوش در دانشآموزان یک زبانه و دو زبانه بدست آمد و نرمال بودن دادهها نیز با استفاده از آزمون کولموگراف اسپیرنوف مورد تایید قرار گرفت. یافتهها : نتایج بدست آمده نشان دادکه هر چند میانگین دانشآموزان دو زبانه در نمرات بهره هوشی بالاتر از نمونههای یک زبانهها بود، اما بین این دو گروه در نمرات بهره هوشی تفاوت معناداری مشاهده نشد. با این حال، تفاوت بین حافظه کاری در بین نمونههای یک زبانه و دو زبانه به نفع دوزبانهها معنادار بود. نتیجهگیری: هر چند دانشآموزان دو زبانه به دلیل تجربهها و ذخایر بیشتر و گستردهتر زبانی در حوزه ساختاری، آوایی و معنایی و انعطافپذیری زبانی، عملکرد بهتر و معناداری نسبت به همتایان یک زبانه در تکالیف حافظه کاری دارند؛ اما این برتری را در نمره بهره هوشی، به دلیل کم بودن وزن متغیر زبان در مقایسه با سایر متغیرهای تاثیرگذار و عوامل دیگری که بحث خواهند شد، نمیتوانند حفظ کنند.
آموزش انواع ترکیب با تکیه بر نمونه هایی از شعر سبک هندی و بر پایه نظریهگشتاری
حوزه‌های تخصصی:
اغلب پژوهشگرانی که دربارهشعر سبک هندی تحقیق کرده اند، کمتر به ساخت،نوع و معنای ترکیبات این اشعار پرداخته اند. از این رو، هدف اصلی ما در این مقاله، پرداختن به ترکیبات اشعار چند تن از شاعران سبک هندی(بیدل، فیضی، طالب، سلیم، غنی و حزین) از حیث «روابط نحوی» (روابط مسندی، فاعلی، مفعولی، متممی و ...) و «هسته معنایی» در گروه های«برون مرکز» و «درون مرکز» و طبقه بندی آن ها بر اساس دستورگشتاری و تعیین ژرف ساخت و روساخت شانبه کمک مدل ها و نمودارهای گوناگون بوده است. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و چنان که گذشت، بر پایهیافته های زبان شناسی جدید و نظریهزایاگشتاری شکل گرفته است. کشفترکیبات خاص و این که از میان شاعران مورد نظر،بیشترین و ظریف ترین ترکیبات خاص از آنِ بیدل دهلویاست، از نتایج مهم این پژوهش به حساب می آیند.
نگاهی انتقادی و تحلیلی به سیر تاریخ ادبیات مدارس از سال 1370 تا 1390(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نوآوری های آموزشی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۵۱
57 - 72
حوزه‌های تخصصی:
تاریخ ادبیات در معنای ظاهر، تاریخِ متون ادبی نظم و نثر است اما در واقع باید آن را تاریخ و سیرِ اندیشه و تفکر دانست که در قالبِ شعر و نثر جلوه نموده است. تاریخ ادبیات فارسی، پیوستگی تنگاتنگی با تاریخ اندیشه و افکار و آرا در ایران دارد، اما این پیوستگی همواره نادیده، انگاشته شده است. در دو دهه هفتاد و هشتاد، یعنی دو دهه اخیر، تغییراتی تقریباً اساسی در کتاب های تاریخ ادبیات مدارس روی داده است؛ متفاوت از واحدهایی که تا سال 1372 در مدارس تدریس می شد. در این مقاله، ما سعی کردیم ابتدا این تغییرات را انعکاس دهیم و سپس به بررسی نقاط ضعف و قوت این درس بپردازیم و در آخر کتاب های تاریخ ادبیات این دو دهه مدارس را با تاریخ ادبیات های سال های گذشته مقایسه کنیم. در این مقاله، تمام نگاه ها به سمت کاربردی شدن درس تاریخ ادبیات، کشانده شده است تا زمینه ای برای بیرون بردن این درس از حالتی خشک و ایستای، و تبدیل آن به ساعت تحلیل عملی محتوا و نقد کاربردی باشد.
نقش واسطه هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت در رابطه بین ترتیب تولّد با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
ﺍﻣﺘیﺎﺯﺍﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪه ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪی ﺩﺭ ﺻﻔﺎﺕ ﺷﺨﺼیﺘی، ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘیﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼیﻠی، ﺑﺨﺸی ﺍﺯ ﭘﺪیﺪﻩای است کﻪ ﺑﻪ «اثر ﺗﺮﺗیﺐ ﺗﻮﻟﺪ» ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﻧﻈﺮیﻪ ﻫﺎی ﺗﺮﺗیﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺒییﻦ ﺍﺛﺮ ﺗﺮﺗیﺐ ﺗﻮﻟﺪ، یﻌﻨی تفاوت های ﻫﻮﺷی ﻭ عملکردی ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺭﺍی ﺗﺮﺗیﺐﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﻟﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻓﺮﺿیه کﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ خانواده ﻭ ﺍﻟﮕﻮی ﻫﻢ ﺁﻣیﺰی ﺩﻭ ﻧﻈﺮیه ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺩﺭ ﺍیﻦ ﺯﻣیﻨﻪ اند کﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﺮﺗﺮی ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪی ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘیﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼیﻠی ﺗﻮﺿیﺢ ﻣیﺩﻫﻨﺪ. بنابراین توضیحات، این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت در رابطه بین ترتیب تولد با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان انجام شده است. روش ازنوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر پایه دهم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-97 به تعداد 1472 نفر تشکیل می دهد. در این پژوهش برای تعیین حجم نمونه باتوجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده و تخصیص ضریب 15 برای هر متغیر و با احتساب احتمال وجود پرسشنامه های ناقص، 250 نفر برای حجم نمونه انتخاب شد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل مقیاس هوش معنوی کینگ (2008)، مقیاس مهارت های اجتماعی ایندربیتزن، فوستر (1992) و مقیاس خلاقیت تورنس (1372) بودند و همچنین سنجش پیشرفت تحصیلی باتوجه به معدل به دست آمد. یافته ها نشان داد که بین ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان رابطه مثبتی وجود دارد؛ همچنین مدل پژوهش تأیید شد و به طورکلّی 38 درصد از پیشرفت تحصیلی با ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت تبیین می شود. همچنین ترتیب تولد اثر مستقیم معنادار بر پیشرفت تحصیلی داشته و ترتیب تولد با میانجی گری هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت اثر غیرمستقیمی بر پیشرفت تحصیلی نشان داده است. باتوجه به تأثیر ترتیب تولد بر پیشرفت تحصیلی در محتوای آموزشی به افراد، توجه به این عامل می تواند پیرو متغیرهای واسط همانند هوش معنوی، مهارت های اجتماعی و خلاقیت، تأثیرات بسزایی بر پیشرفت تحصیلی بگذارد.
جایگاه و نقش مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه فرهنگیان: ابعاد، راهبردها و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ ویژه نامه
567 - 584
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین ابعاد، راهبردهای تحقق و پیامدهای ناشی از اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه فرهنگیان سراسر کشور در سال 1398 انجام شده است. روش ﭘﮋوﻫﺶکیﻔی مبتنی بر رویکرد ﻧﻈﺮیه داده ﺑﻨیﺎد بوده است. در ایﻦ پژوهش جامعه آماری شامل صاحب نظران و اساتید حوزه مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه فرهنگیان کشور بودند که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد. اعتبار و روایی داده ها از با بهره گیری از روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان به دست آمد. روایی صوری و محتوایی با کسب نظر از خبرگان تایید شد .به جهت تجزیه و تحلیل مصاحبه ها از روش تحلیل محتوا استفاده گردید. یافنه های پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین ابعاد و مولفه های مدیریت کیفیت فراگیر شامل رضایت مشتریان و پاسخگویی به آنها، سازمان یادگیرنده، و آینده نگری است. همچنین تمرکززدایی آموزش، فرهنگ تفکر سیستمی ، برنامه ریزی آموزشی و برنامه ریزی درسی اثربخش به عنوان مهمترین راهبردها و نیز رشد حرفه ای فرهنگیان، رویکردهای نوین در مدیریت وماموریت گراتر شدن ، ارتقای اثربخشی آموزش و یادگیری، و انعطاف پذیر شدن دانشگاه فرهنگیان به عنوان پیامدهای استقرار مدیریت کیفیت فراگیر در دانشگاه فرهنگیان می باشند. نتایج به دست آمده از 12بعد اصلی و 365مولفه ی فرعی پژوهش نشان داد که، رضایت مشتریان، تمرکززدایی و ارتقای اثربخشی فرایند یاددهی-یادگیری دارای بالاترین شرایط اهمیت بوده است.
انسجام متن در کتاب های درسی فارسی(دوم ابتدایی تا دهم متوسطه) و نقش آن در درک مطلب دانش آموزان
منبع:
پویش در آموزش علوم انسانی سال اول تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳
19 - 30
حوزه‌های تخصصی:
از مواد ارزشیابیِ درس فارسی در پایه های مختلف، درک مطلب یا مهارت خواندن است. بنابراین یکی از اهداف مهم درس فارسی در پایه های مختلف تحصیلی این است که بیاموزند چگونه یک متن را صحیح بخوانند و سپس آن را بفهمند و از آن نتایجی استنباط کنند. اما بنابر آخرین آمار مطالعات بین المللی پیشرفت سواد خواندن (پرلز) که به ارزیابی میزان درک خوانداری دانش آموزان جهان در هر پنج سال می پردازد، دانش آموزان ایرانی در زمینه درک و فهم متن وضعیت نامناسب و ضعیفی دارند. هر دانش آموز برای فهم متن باید علاوه بر فهم کلمات و جملات تشکیل دهنده آن متن، بتواند بین این جملات روابط معنایی ایجاد کند. روابط منطقی معنایی بین جملات متن با نشانه هایی که نشانه های انسجام نام دارد، ایجاد می شود. خوشبختانه با رویکرد جدیدی که در تالیف کتب فارسی در سال های اخیر دیده می شود، مباحث متن و انسجام متن خصوصاً بحث حروف ربط(پیوندی) و ضمیر به عنوان نشانه های انسجام (از پایه چهارم در بخش درک متن با زبانی ساده و بدون مباحث نظری پیچیده) آمده است و در پایه های بالاتر خصوصاً در کتابِ جدیدِ نگارش سال دهم متوسطه، مباحث حروف ربط و ضمیر هم به صورت نظری و هم با تمرین های عملی در چهار بخش «هنجار نوشتار» گنجانده شده است. اگرچه از میان نشانه های انسجام بیشتر به حرف ربط، ضمیر و علائم نگارشی، قید و صفت ترتیبی در کتاب های فارسی پرداخته شده است، اما اگر همین مباحث با جدیت و به طور عملی در کلاس های نگارش به دانش آموزان آموزش داده شود، قطعاً در سال های آینده شاهد رشد وضعیت فعلی نامناسب مهارت خواندن خواهیم بود.
ارائه مدلی برای ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه و هدف : ارزیابی خط مشی ها از ابزار های خط مشی گذاری مبتنی بر شواهد است که با فراهم کردن شواهد مناسب به اتخاذ خط مشی هایی که بیشترین اثربخشی و کمترین هزینه رادارد کمک می کند و خط مشی گذاری به صورت آگاهانه تر شکل می گیرد . هدف پژوهش حاضر ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران است. روش شناسی پژوهش : این پژوهش به لحاظ روش شناسی جزء پژوهش های کیفی از نوع پدیدار شناسی بوده و مطالعه حاضر مصاحبه نیمه ساختار یافته به شیوه پدیدارشناسانه است. مشارکت کننده گان در این پژوهش، هسته های ذی نفع درارزیابی خط مشی های آموزش وپرورش هستند. اشباع اطلاعات در هسته های شش گانه با 32 مصاحبه به دست آمد که وارد مرحله تحلیل شدند.پژوهشگر با استفاده از روش 7 مرحله ای کلایزی اقدام به تجزیه و تحلیل داده ها نمود یافته ها : نتایج نشان داد که ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش با رویکرد حکمرانی شبکه ای در ایران و نوع روابط بین هسته ها (رابطه مستقیم و غیر مستقیم) ونیز نوع مکانیزم ارزیابی ( ارزیابی قبل از اجراء، ارزیابی حین اجراء و ارزیابی پس از اجراء)در این مدل به بهبود خط مشی های آموزش و پرورش منجرگردید بحث و نتیجه گیری: عوامل متعددی در ارزیابی خط مشی های آموزش و پرورش تاُثیر دارند. این عوامل به طور کلی در سه بعد ارزیابی قبل از اجرا ، ارزیابی حین اجرا وارزیابی پس از اجرا، دسته بندی شده اند.
اثربخشی امید درمانی گروهی بر تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی در یادگیری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روانشناسی تربیتی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۹
102 - 77
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف اثربخشی امید درمانی گروهی بر تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی در یادگیری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه اجرا شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر مشهد به تعدادتقریباً 11000 نفر در سال تحصیلی ۱۳۹۸- ۱۳۹۷ بوده است. شرکت کنندگان در پژوهش، شامل 30 نفر دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب و به طور تصادفی دردوگروه(هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی در 8 جلسه گروهی به صورت 2 جلسه در هفته، هر جلسه ۹۰ دقیقه تحت آموزش با استفاده از برنامه اُمید درمانی اسنایدر (2000، به نقل از بهاری، 1393) قرار گرفتند. هر دو گروه پرسشنامه های مقیاس ارزیابی تعلل ورزی تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984) و راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری پنتریج و دی گروت (1990) را به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه تکمیل کردند.داده ها با روش تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر تحلیل شدند، بر اساس یافته های این پژوهش بین گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای تعلل ورزی تحصیلی و خودتنظیمی یادگیری، تفاوت معنی داری (01/0 >p ) وجود داشت؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که مدارس با به کارگیری مداخله امید درمانی می توانند موجبات کاهش تعلل ورزی و افزایش خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان را فراهم نمایند تا از این طریق دانش آموزان به موفقیت تحصیلی دست یابند.
رابطه بین ویژگی های شخصیت و خوداثربخشی با خودناتوان سازی و اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال دوم فروردین ۱۳۹۸شماره ۱۰
12 - 22
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیت و خوداثربخشی با خودناتوان سازی و اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهش حاضر از نوع طرح های همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان تربت جام که در سال تحصیلی 98-97 بودند،که از این تعداد 100 نفر از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان تربت جام به روش نمونه گیری خوشه ای در چند مرحله ای انتخاب شدند.ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق، پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی نئو، پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (۱۹۸۹)،پرسشنامه خود ناتوان سازی تحصیلی و پرسشنامه خوداثر بخشی شرر و همکاران (1984)بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد و فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفت و این نتایج حاصل شد: بین ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی با خودناتوان سازی و اهمالکاری تحصیلی دانش آموز ان رابطه مستقیم معنادار و بین ویژگی شخصیتی برونگرایی ؛ انعطاف پذیری ؛ دلپذیربودن ؛ با وجدان بودن با خودناتوان سازی و اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان رابطه معنادار معکوس وجود داشت. همچنین نتایج حاکی از رابطه منفی معنادار بین خوداثربخشی با خودناتوان سازی و اهمالکاری تحصیلی دانش آموزان بود.