درخت حوزه‌های تخصصی

تاریخ

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ایران اسلامی ایران باستان ایران پیش از تاریخ تاریخ جهان فلسفه تاریخ گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۰۴۱ تا ۹٬۰۶۰ مورد از کل ۲۸٬۳۰۵ مورد.
۹۰۴۱.

نقش شیعیان در نسب نگاری عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی سال چهل و چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ 103 - 121

کلیدواژه‌ها: شیعیان نسب نگاران نسب نگاری عمومی منابع نسب نگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۳۳۶
شیعیان در نسب نگاری عمومی نقشی برجسته داشتند و از پیشروان این علم بودند. آنان با استفاده از منابع شفاهی چون نقل از نسب دانان نخستین و گفتگو با عالمان و شیوخ قبایل و نیز منابع مکتوب چون کتب پیشینیان، کتیبه ها و سنگ قبر ها، به ثبت انساب اقدام کردند. نوشته های نسب نگاران شیعی به ویژه ابن کلبی از منابع اصلی نسب نگاران بعدی اعم از شیعه و سنی بوده است. همچنین کتاب الاکلیل همدانی که نوآوری خاصی در استفاده از منابع دست اول چون کتیبه ها و سنگ قبر ها در انساب نگاری دارد از این دست آثار است. این نوشتار ضمن بررسی تألیفات مهم و اساسی شیعیان در نسب نگاری عمومی به نقاط برجسته و تأثیرگذار آن ها در این حوزه می پردازد و از میزان سهم شان در این دانش سخن می گوید.
۹۰۴۵.

رویکرد عاطفی به واقعه ی کربلا در متون فارسی پیش از قرن نهم (مطالعه ی موردی: آثار حسن شیعی سبزواری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال سوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: واقعه ی کربلا رویکرد عاطفی حسن شیعی سبزواری راحة الارواح مصابیح القلوب بهجة المباهج

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا
تعداد بازدید : ۱۰۶۴ تعداد دانلود : ۷۶۴
از زمان نگارش روضة الشهداء در907ق، تا حدود سده ی اخیر، رویکرد غالب در روایت شفاهی و کتبی واقعه ی کربلا در میان فارسی زبانان، رویکردی عاطفی و هماهنگ با ذائقه ی عمومی بوده است، اما بررسی برخی آثار فارسی به جا مانده از پیش از قرن دهم، از قدمت بیش تر این قرائت در میان فارسی زبانان، خبر می دهد. حسن بن حسین شیعی سبزواری(زنده در 757ه)، از جمله مهم ترین نمایندگان قرائت مورد نظر از واقعه ی کربلاست که آثار خود را حدود دو قرن پیش از روضة الشهداء، به رشته ی تحریر در آورده است. در مقاله ی حاضر، رویکرد سبزواری به واقعه ی کربلا در سه اثر به جا مانده ی او (راحة الارواح، مصابیح القلوب و بهجة المباهج) به شیوه ای توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که غلبه ی رویکرد عاطفی در انعکاس واقعه ی کربلا در متون فارسی، نه تنها از قدمتی بیش از قرن نهم برخورداربوده، که قرائت مذکور در میان شیعیان خراسانی قرن هشتم (از مهم ترین مراکز شیعیان فارسی زبان در ادوار کهن)، از چنان پذیرشی بر خوردار بوده است که حتی حکومت شیعه مذهب سربداران نیز، آن را به عنوان قرائتی مقبول از واقعه ی کربلا تلقی می کرده است.
۹۰۴۶.

روش شناسی و جایگاه امام شافعی در علوم حدیث در مذاهب اهل سنّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال سوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: حدیث علل الحدیث شافعی مصطلح الحدیث متواتر آحاد مرسل و اختلاف الحدیث

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات مکاتب، رویکردها و روش ها
تعداد بازدید : ۳۱۷۸ تعداد دانلود : ۸۵۱
چکیده : در این پژوهش، روش شناسی امام شافعی در حدیث بر اساس منابع کتابخانه ای واکاوی خواهد شد. ره یافت جدید معرفتی و روشی شافعی در علوم حدیث، برآیند شرایط زمانی و مکانی بود. او با ارائه ی خوانشی جدید از اجتهاد مبتنی بر نقل صحیح و عقل سلیم و در پیش گرفتن روشی متفاوت از معاصرانش در حدیث متأثر از بوم های مختلف و عُرف آن ها، دو رویکرد فقهی رایج اهل حدیث و اهل رأی را جمع کرد. شافعی در دامان مکتب حدیث پرورش یافت و اصول حدیث را آموخت. از دیدگاه شافعی، حدیث از اهمیّتی هم سطح قرآن برخوردار بود و این اعتبار، اطاعت و پیروی از آن را الزامی می نمود. وی دایره ی کاربست حدیث را در فقه توسعه داد و همان طور که ابوحنیفه با به کارگیری رأی در اجتهاد، مردم را به فهم عقلانی رهنمون بود، شافعی هم با اعتباربخشی به حدیث بر میزان قرآن، اهل حدیث را از دایره ی تنگ و بسته ی فهم ظاهری از حدیث و عمل به آن رهانید. مبانی روایی اندیشه های امام شافعی به میزان وسعت منابع روایی آن، استوار و مستحکم بود؛ از لحاظ منابع، اندیشه ی او در حدّ یک بوم و شهر متوقّف نماند و شافعی در اخذ روایات افرادی غیر از اهالی مدینه، نه تنها هیچ محدودیّتی قائل نشد، بلکه چه در عراق و چه در مصر، در تلاش بود تا روایات را از راه های مختلف وارد شده بشنود. وی با در پیش گرفتن راه میانه و اعتدال، توانست تا حدّ مطلوب از افراط اهل حدیث و تفریط اهل رأی در به کارگیری حدیث برای استنباط فقهی بکاهد.
۹۰۴۷.

بررسی میزان تاثیر چسب های مرمتی در جذب و رشد عوامل بیولوژیک درحوزه اسناد آرشیوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گنجینه اسناد تایستان ۱۳۹۰ شماره ۸۲

کلیدواژه‌ها: مرمت اسناد کاغذی آلودگی بیولوژیک چسب سریش نشاسته کربوکسی متیل سلولز تکسی کریل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۸۴
آنچه در درمان اسناد کاغذی مهم است، عدم تغییر خصوصیات اولیه شیء (شیمیایی ، فیزیکی، و بیولوژیکی)، در اثر گذشت زمان است. انتخاب روش و مواد و مصالح درمانی مناسب می تواند تا حدودی از این روند جلوگیری کند. به نظر می رسد چسب های مورد استفاده در این حوزه، به دلیل فراهم نمودن شرایط محیطی مناسب، می توانند در جذب و رشد عوامل بیولوژیک مؤثر باشند. هدف: این پژوهش به بررسی میزان تأثیر چسب های به کار رفته در مرمت آثار کاغذی- از لحاظ جذب و رشد عوامل بیولوژیک- تحت شرایط استاندارد محیطی می پردازد، که شامل سنجش میزان رشد میکروارگانیسم ها در هر یک از چسب ها و نمونه های تحت درمان با آنها و مقایسه با نمونه شاهد بدون درمان است. دو گروه چسب های سنتی (سریش و نشاسته) و سنتزی (کربوکسی متیل سلولز و تکسی کریل) از رایج ترین چسب های مرمت آثار کاغذی در ایران هستند. جامعه پژوهشی: شامل نمونه کاغذ های دست ساز و ماشینی و چهار نمونه چسب شاخص مرمت آثار کاغذی است. روش/رویکرد پژوهش:جهت انجام مطالعات آزمایشگاهی، نمونه های یکسان از کاغذهای دست ساز و ماشینی جدا شده سپس، نمونه های کاغذ با چهار نمونه چسب انتخابی به روش مشابهی مرمت شدند.در مرحله بعد، تأثیر چسب ها بر روی نمونه های کاغذ، از جهت رشد عوامل بیولوژیک، مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه گیری:در جمع بندی نتایج حاصل، شاهد این مسئله هستیم که تقریباً همه نمونه چسب ها می توانند باعث جذب و رشد عوامل بیولوژیک شوند.
۹۰۴۸.

سنخ شناسی نظام مشروعیت در دوره تیمور(771-807 هـ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ (پیاپی ۹۳)

کلیدواژه‌ها: مشروعیت تاریخ ایران تیمور

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۸۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۳
در عصر حکومت تیمور، در جامعه اسلامی بحران مشروعیت ظهور کرده بود زیرا، مشروعیت ناشی از خلافت عباسی به علت سقوط آن دچار تزلزل شده بود و مشروعیت ناشی از مغول نیز نتوانسته بود به طور کامل جایگزین آن گردد.این مسئله در حکومت تیمور که به صورت توامان از هر دو منبع مشروعیت بهره می برد انعکاس بیشتری داشت، بنابراین مقاله درصدد پاسخ گویی به این سؤال است که تیمور با چه راهکارهایی با این بحران روبرو شد؟به نظر می رسد تیمور با شناخت دقیق از منابع مشروعیت در هر منطقه کوشید به آن منابع دست یابد.او در ابتدا به منابع مشروعیت مغولی متوسل شد و هر چه حکومت او به طرف غرب گسترش یافت، با توجه به کم اعتباری منابع مغولی به منابع مشروعیت اسلامی روی آورد.در ارزیابی نهایی، بنیان گذار این حکومت با وجود مشغله های فراوان نظامی موفق شد برخی از حداقل های مقبولیت را از نگاه نخبگان و مردم کسب نماید. روش تحقیق در این مقاله تاریخی و مبتنی بر توصیف و تحلیل رخدادهای معطوف به سوال ها و فرضیه ای مقاله است.
۹۰۵۱.

شورش سلوکیه و پیامدهای آن در زمان اردوان دوم اشکانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ ایران تابستان و پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰ (پیاپی ۶۸/۵)

کلیدواژه‌ها: اشکانیان سلوکیه اردوان دوم وردان یکم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان سلوکی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان سلوکی سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران باستان سلوکی اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۹۳۷ تعداد دانلود : ۱۸۳۱
یکی از رخدادهای مهمی که در سال های پایانی فرمانروایی اردوان دوم اتفاق افتاد، شورش سلوکیه بودکه دست کم هفت سال (42 ـ 36م) به طول انجامید. سلوکیه با موقعیت خاص جغرافیایی خود در کنار دجله در بین النهرین، از زمان تأسیس آن در زمان سلوکیان، دارای امتیازهای خاصی مانند استقلال داخلی، توانایی های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بود. در زمان اشکانیان هم مدت ها این موقعیت را حفظ کرده بود. اما در زمان اردوان دوم این شهر علیه اشکانیان شورش کرد و سرانجام این طغیان به وسیله وردان یکم سرکوب شد. به نظر می رسد که تغییر نگرش تدریجی اشکانیان نسبت به این شهر، تنوع جمعیتی، و درگیری های قومی در آن، مداخله اردوان دوم در امور سلوکیه و کاستن از استقلال آن، از مهمترین علل این شورش باشد. این مقاله درصدد تبیین و تحلیل زمینه ها و علل بروز این شورش و نتایج و پیامدهای حاصل از آن است.
۹۰۵۳.

عدالت خواهی از منظر دو حزب دموکرات و اعتدالیون (بررسی مرام نامه های دو حزب)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دانشگاه اصفهان تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: عدالت خواهی حزب دموکرات زمینه های فکری و اجتماعی حزب اعتدالیون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۰ تعداد دانلود : ۸۷۳
طلب مساوات و برابری به عنوان ارزش هایی عدالت خواهانه از نخستین مطالبات انقلاب مشروطیت ایران بود که نظر به مبانی فکری و موقعیت اجتماعی معتقدان آن، در قالب رویکردهایی متفاوت قابل شناسایی است. این مقاله بر آن است تا به تحلیل و تبیین زمینه های فکری و اجتماعی عدالت خواهی در دو حزب دموکرات و اعتدالیون در سالهای آغازین مشروطیت بپردازد و دو رویکرد متفاوت به عدالت خواهی را در مرام نامه های دو حزب شناسایی کرده، چرایی تفاوت این رویکردها را نیز جستجو کند. همچنین این فرضیه را که: درک متفاوت برخی مولفه های عدالت خواهی سبب شده است که حزب دموکرات خواستار تغییرات بنیادین در ساختارهای اصلی جامعه شود و از دیگر سو حزب اعتدالیون بر اصلاح و تعدیل آن ساختارها بسنده کنند؛ به آزمون گذارد.
۹۰۵۶.

تأثیر معتقدات دینی بر نگرش تاریخی مورخان مسلمان بر پایه ی مقدمه های آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اسلام سال اول تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ 75-92

کلیدواژه‌ها: مقدمه نگاری منابع تاریخی اندیشه ی دینی عصر خردگرایی عصر انحطاط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۵۸۱
اکثر مورخان دوران اسلامی، معمولاً بر آثار خود مقدمه ای نوشته اند و در آن چکیده ای از اندیشه، نگرش و بینش خود را درباره ی جهان، خدا و هستی ارائه کرده اند. از بررسی این مقدمه ها، نکات بسیاری به دست می آید که یکی از عمده ترین آنها، گرایش های دینی و مذهبی ایشان است. مؤلفان این پژوهش بر آنند تا بر مبنای شماری از مهم ترین این مقدمه ها، نخست، محورهای اصلی نگرش و بینش مورخان مسلمان به تاریخ و تاریخنگاری را تبیین و سپس تأثیر این نگرش را (به عنوان متغیر مستقل) در فرایند تاریخنگاری اسلامی و فراز وفرود آن در عصر خردگرایی و دوره ی افول تمدّن اسلامی (به عنوان متغیر وابسته) بررسی نمایند.
۹۰۵۷.

کنش های سیاسی متعارض در بستر مشروطه خواهی (سید عبدالله بهبهانی و شیخ ابراهیم زنجانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید بهار ۱۳۹۰ شماره ۹ (پیاپی ۹۱)

کلیدواژه‌ها: مشروطه خواهی کنش سیاسی شیخ ابراهیم زنجانی سید عبدالله بهبهانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۶ تعداد دانلود : ۸۵۱
واقعه تاریخی انقلاب مشروطیت ایران و شرایط پسا انقلابی آن که، به تحدید قدرت حاکمیت سیاسی پیشین انجامید، زمینه ساز شکل گیری کنش های سیاسی متعارض نزد افراد و گروه های مختلف سیاسی گردید.این کنش ها به عنوان یکی از موانع شکل گیری نظم سیاسی سامانمند و کارآمد، عاملی مؤثر در تشدید بی ثباتی سیاسی طولانی در کشور گردید.مقاله حاضر با الهام از الگوی نظری جامعه شناسی شناخت به ریشه یابی علل این کنش های سیاسی متفاوت و متعارض می پردازد و نشان می دهد مبانی اجتماعی و فکری متفاوت کنشگران سیاسی عامل اصلی کنش های متعارض آنان بوده است.بر این اساس، بنیادهای اجتماعی و فکری کنش سیاسی نزد سیدعبدالله بهبهانی از رهبران مشروطیت و شیخ ابراهیم زنجانی، عضو برجسته حزب دموکرات را در بستر مشروطه خواهی به منظور فهم کنش سیاسی متفاوت آنان واکاوی می کند

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان