فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۶۸۱ تا ۵٬۷۰۰ مورد از کل ۲۸٬۳۰۵ مورد.
جبر و اختیار در ایران باستان
حوزه‌های تخصصی:
سیر معماری در تاجیکستان
جستاری در زمینه های برآمدن اشکانیان در خراسان بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقایسه فرهنگ های مصر و بین النهرین
حوزه‌های تخصصی:
مطهری و مفاهیم تاریخی در قلمرو فلسفه علم تاریخ
حوزه‌های تخصصی:
پرداختن به فلسفه تاریخ و نیز برانگیختن صاحبان علم و خرد به تفکر درباره تاریخ، از دغدغه های استاد مطهری بود. وی در حوزه مسائل معرفت شناسی تاریخی مباحث گسترده ای دارد و درباره فلسفه علم تاریخ و به ویژه تعریف ها و مفاهیم تاریخی نیز صاحب آرای گوناگونی است. این پژوهش می کوشد با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و از راه مراجعه مستقیم به آثار مطهری، به معرفی، نقد و بررسی آرای او در این زمینه بپردازد. براساس دستاوردهای این تحقیق، به دلیل اتکای مطهری بر چند مبنای متفاوت معرفتی، مباحث او در حوزه فلسفه تاریخ، حاوی تناقض ها و نارسایی هایی است. شاید علت اصلی این امر، فقدان تخصّص تاریخی او، به ویژه در حوزه فلسفه علم تاریخ باشد؛ عرصه ای که به علت کثرت مشغله های فکری مطهری؛ زمینه لازم برای ورود او به آن فراهم نیامد. به علاوه، خاستگاه این علم غرب است و در روزگار او بسیاری از آثار مربوط به آن، به زبان فارسی ترجمه نشده بود. اما به علت اشراف مطهری به نظرگاه های اسلام و تسلط او بر فلسفه اسلامی، آرای او در حوزه فلسفه نظری تاریخ از استحکام، قوت و جذابیت فراوان برخوردار است.
نقش کرمانشاهان در تحولات سیاسی و نظامی دوره ی جانشینان کریم خان زند
حوزه‌های تخصصی:
در هرج و مرج های دوره ی جانشینان کریم خان زند کرمانشاهان نقش غیر قابل انکاری داشت. این ایالت به چند علت کانون توجهات بود؛ اول اینکه مدعیان جانشینی کریم خان زند قصد داشتند با کمک نیروهای نظامی پر تعداد آن به تخت سلطنت ایران برسند و بعد نیز حاکم کرمانشاهان الله قلی خان زنگنه با پشتیبانی ایل خود زنگنه وایلات هم پیمانی همچون کلهر و وند ها ادعای پادشاهی داشت و رقیبی قدرتمند برای جانشینان کریم خان بود.
ایلات و طوایف کرمانشاهی ساکن شیراز هم در درگیری خوانین زندیه شرکت داشتند و هر ایل و طایفه-ای بنابر مصالح و منافع خود جانب یکی از مدعیان سلطنت را می گرفت. مقاله حاضر در نظر دارد با بررسی این رویدادها اهمیت سیاسی و نظامی کرمانشاهان را در این دوره مورد تحلیل قرار دهد.
طلوع و غروب نادرشاه
تفسیر در دین زرتشتی
حوزه‌های تخصصی:
تفسیر در دین زرتشتی، به طور اساسی شامل شرح اوستاست. با این حال، زند، نزدیک ترین معادل ایرانی آن، به طور کلی شامل متون پهلوی است که عقیده بر این است که از شرح و تفسیرهای پیرامون کتاب مقدس اوستا گرفته شده است، اما متون قدیمی ای که در دسترس اند، هیچ عبارت اوستایی ای ندارند. تفسیر زرتشتی با تفسیرهای مشابه ادیان دیگر تفاوت دارد چرا که در دین زرتشتی، تفسیر به عنوان بخشی از سنت مذهبی است که تا پیش از دوره ساسانی، در نوشتارها از آن استفاده نمی شد یا استفاده از آن محدود بود. مسلماً در این دوره طولانی که انتقال به صورت شفاهی بود، زند، به زبان فارسی میانه شکل بخشیده و دامنه آن را به نوعی محدود ساخته است. اگرچه سنت متأخرتر، بین متون اوستایی «گاهانی»، «حقوقی» و احتمالاً «مذهبی» تمایز رسمی قائل شده اند، اما به نظر می رسد که تفاوت قابل ملاحظه ای بین تفسیر و شرح پهلوی از گات ها و متون حقوقی، مانند وَندیداد، هیربُدستان و نیرنگستان وجود ندارد. بنابراین، بنا بر هدف این مقاله، همه این متون به عنوان بخشی از تفسیر زرتشتی شناخته می شوند. از آن جایی که در سده ۱۹ و ۲۰ میلادی، آثار زرتشتیان دارای عنصری از تفسیر است و از سوی دیگر، ادبیات تفسیری به معنای دقیق کلمه، وجود نداشته است؛ در اینجا، پدیده تفسیر زرتشتی مدرن، بدون ارجاع دقیق به تک تک متون بررسی خواهد شد.
ثنویت
حوزه‌های تخصصی:
ثنویت، اصل بنیادین دیانت زردشتی است که قدمت آن به هخامنشیان می رسد. این مفهوم در طول تاریخ مسیر پرتلاطمی را طی نموده و همچنین در این راه مناقشات بسیاری را برانگیخته است. در این نظریه خیر و شر اساس جهان را تشکیل می دهند و هر یک به قوای جداگانه ای منتسب می شوند و در پایان جهان بهترین اندیشه بهره پیروان راستی خواهد بود و هواخواهان دروغ به بدترین هستی گرفتار خواهند شد. یکی از بحث برانگیزترین مباحث در ثنویت زردشتی که گاهی بر اثر فشار متنقدان اسلامی ایجاد شد، تلقی آن به عنوان دینی توحیدی است که در آن زروان این نقش محوری را بازی می کند. در این راستا اورمزد و اهریمن هم ارز یکدیگر، پسران یک خدا انگاشته می شوند. هرچند گاه مشاهده می کنیم که اورمزد بر رقیبش سبقت جسته و مرکزیت می یابد که در این صورت اسپنته مینیو عهده دار نبرد با اهریمن خواهد بود. مقاله حاضر بر آن است تا قدمی فراتر نهاده و تحلیل مفصلی از این اصل زردشتی مبتنی بر آیات گاثاهایی و تحلیل منتقدان ارائه دهد.
بیداد محمود غزنوی با کتاب خانه ها و خردمندان ری
منبع:
حافظ آبان ۱۳۸۳ شماره ۸
حوزه‌های تخصصی:
اهداف، وظایف و کارکرد آموزشی مراکز علمی فاطمیان
حوزه‌های تخصصی:
ایران نه دولت دارد و به ملت دارد
منبع:
یاد ۱۳۸۳ شماره ۷۳ و ۷۴
حوزه‌های تخصصی:
مهدی بازرگان؛ نقد وارونگی لیبرال‌ستیزی
منبع:
شهروند ۱۳۸۷ مهر شماره ۶۵
حوزه‌های تخصصی:
استدلال شاه برای جمهوریخواهان دلچسب بود
حوزه‌های تخصصی: