درخت حوزه‌های تخصصی

عنوان کتاب""جهان در عصر باستان"" ازمارکوس اورلیوس تا محمد(ص)به زبان انگلیسی است . نویسنده آن پیتر براون استاد سابق دانشگاه آکسفورد می باشد. این کتاب شامل شانزده فصل است که چهار فصل پایانی آن راجع به ایران و روم در قرن ششم میلادی و نیز فتوحات اسلامی است . فصل سیزدهم آن تحت عنوان""امپراطوری های شرق(640-540 م""است : دراین فصل به وقایع بین النهرین در قرن پنجم میلادی و نیز افکار مانی اشاره می شود. سپس به اوضاع سیاسی ایران در زمان انوشیروان و خسروپرویز می پردازد و با جنگ خسروپرویز و هراکلیوس خاتمه می پذیرد‘ که در شماره گذشته مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی ترجمه و چاپ شد. فصل چهاردهم با عنوان""جهان در قرون وسطی"" است : در این فصل نویسنده متذکر می شود که آباء کلیسا بعد از جنگهای صلیبی هراکلیوس با ایرانیان قدرت یافتند‘کشیشان جانشین شورای شهر شدند و از مردم مالیات دریافت می کردند. نویسنده به طنز می نویسد: ((خدمات کشیشان کمتر از انقلاب اجتماعی نبود. تعداد کتابخانه ها در این زمان افزون شد. کتابها به زبان لاتین بود که زمان مذهبی بشمار می آمد. کتاب شیئی مقدس شد و فرهنگ هلنیسم هرچند سکوت اختیار کرد‘ولی منابع طبقات ممتاز بیزانس را حفظ نمود. ادبیات کلاسیک بصورت جعل اسناد در اختیار کشیشان قرار گرفت . سرودها و آداب نماز در کلیساها تغییر کرد. موسیقی‘تغییر نقش سکه ها‘شمایل پرستی بر عامه مسیحیان مؤثر شد و انسانهای مقدس مکان خویش را به اشیاءمقدس واگذار کردند. فرهنگ جدید مسیحی تحت سلطه مسلمین قرار گرفت. مسلمانان همگی بندگان""الله""بودند و سایرین اهل ذمه شدند.

در این نوشته نمونه‌هایی از کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر در ارتباط با تاریخچه جمهوری مهاباد به فارسی منتشر شده معرفی شده‌است.

سیره نویسی به وسیلة اهل حدیث و با اصول خاص مکتب مدینه جهت به کارگیری سنت پیامبر(ص) به عنوان اسوة مسلمانان، شکل گرفت. در این مقاله ضمن اشاره به علل منع نگارش حدیث پس از رحلت پیامبر(ص)، چگونگی آغاز سیره نویسی و شرح مختصری از پیشتازان این عرصه در مکتب مدینه با تقسیم بندی جدید ، به روش توصیفی- تحلیلی ارائه شده است.

یکی از بنیادی ترین مباحث در مطالعات دینی، مبحث ادیان ابتدایی است. پژوهش دربارۀ ادیان ابتدایی از سدۀ نوزدهم میلادی آغاز شد. رشته ای که مطالعه در این زمینه را عهده دار شد «انسان شناسی» و سپس «انسان شناسی دین» نام گرفت. این رشته به تدریج از مسألۀ «خاستگاه» فراتر رفت و برای شناخت دین و ریشه های آن به مطالعۀ فرهنگ جوامع روی آورد و از آنجاکه نمادها مهم ترین اجزاء فرهنگ هر جامعه را تشکیل می دهند، شناخت نمادهای هر فرهنگی لازمۀ شناخت فرهنگ و دین آن جامعه است. این مقاله می کوشد انسان شناسی نمادین تصورات و باورهای کهن اقوام ترکمن را که در باورها و آئین های شمنی این اقوام می گنجد، مورد پژوهش قرار دهد. باورهای شمنی از اعتقادات و باورهای کهن و پیشین اقوام ترکمن است. در بین ترکمن ها آئین شمنیسم شیوۀ درمانی است که مبتنی بر باورهای کهن قومی همچنان روح پنداری مرسومی است که به تدریج با باورهای دینی آمیخته شده اند و نمادهایی از آئین های شمنی با آمیختگی های دینی تا به امروز به حیات خویش ادامه داده اند. هدف اصلی این پژوهش بررسی مفاهیم بنیادین نمادهایی است که از باورها، آئین ها و مناسک شمنی اقوام ترکمن که از ادیان ابتدایی آن ها نشأت یافته است. پرسش های اساسی پژوهش عبارتنداز: شمن ها به عنوان بخشی از درمان گران بومی جامعه از نظام اعتقادی کهن مردم ترکمن، چه تصویری را بازتاب می دهند؟ عناصر نمادین شفابخش در آئین شمنیسم اقوام ترکمن کدام اند؟ نظام اعتقادی مردم ترکمن و خاستگاه های فرهنگی-بومی آن ها در ارتباط با باورهای شمنی چگونه تببین می شوند؟ اطلاعات و یافته ها با روش میدانی و مشاهدۀ مستقیم مردم شناسانۀ مبتنی بر رویکرد قوم باستان شناسی به همراه استفاده از منابع موثق کتابخانه ای، گردآوری شده اند. یافته های اصلی پژوهش به پایۀ نمادها و نشانه های شمنیسم، به عنوان باورها و آئین های کهن اقوام ترکمن استوار است. پری خوان ها (پر خوان) در بین اقوام ترکمن به عنوان اصلی ترین و آخرین بازماندۀ شمن ها به شمار می روند. هریک از پری خوان ها لشکری از اجنه را در اختیار و فرمان خود دارند. در این پژوهش سعی خواهد شد به پرسش های اساسی مانند عناصر کلیدی نمادین در آئین شمنیسم، جایگاه شمن باوری در نظام اعتقادی ترکمن ها و خاستگاه های تاریخی-فرهنگی آئین شمنیسم در فرهنگ اقوام ترکمن پاسخ دهد.