فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۶۰۱ تا ۴٬۶۲۰ مورد از کل ۳۶٬۸۹۵ مورد.
حوزههای تخصصی:
در عصر کنونی با ظهور پاندمی کرونا، رسانه ها این پدیده همه گیر را بر اساس چشم انداز های خود و مبتنی بر خواسته های حکمرانان، به صورت مثبت یا منفی بازنمایی می کنند؛ به طوری که در غالب موارد به کرونا به مثابه یک بیماری محض توجه نداشته اند و قبای ایدئولوژیک بر تن آن کرده اند. پژوهش حاضر که هدف از آن، مطالعه چگونگی چارچوب بندی کرونا بوده است، روش نشانه شناسی، متون تصویری کانال های خبرگزاری صداوسیما و شبکه های ماهواره ای صدای امریکا و من و تو را در پلتفرم تلگرام مورد خوانش قرار داده است. در این پژوهش، تصاویر انتشار یافته به صورت هدفمند انتخاب شده اند. رویکرد انتشار تصاویر کرونا در تلگرام خبرگزاری صداوسیما، چارچوب «اقتدار پزشکان و همراه سازی مردم» بوده است. کانال تلگرام صدای امریکا از کرونا به مثابه ابزار «عمومیت بخشیدن بیماری» بهره برد و به چارچوب «نمایش فرایندهای درمانی کرونا» متوسل شده است. در این میان، شبکه من و تو با بهره گیری از چارچوب «دگردیسی مناسبات مرگ» در کانال تلگرامی اش، متون تصویری مرتبط با کرونا را تهیه و منتشر می سازد. می توان نتیجه گرفت که در سپهر نشانه شناختی، خبرگزاری صداوسیما به دنبال تثبیت نظام ارزش ها و حفظ وضع موجود است و در مقابل، شبکه های صدای امریکا و من و تو در پی برساخت ایدئولوژیک و بزرگ نمایی بحران اند و با اسطوره های کهنه از حاشیه به متن رانده شده و متضمن معنایِ دگردیس شده، کرونا را بازنمایی می کنند.
هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تداوم و تغییر اجتماعی سال اول پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
383 - 398
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: در عصر جهانی شدن، هویت دینی در ابعاد مختلف شناختی، احساسی و تجربی با چالش ها و تحولاتی روبه رو شده است. به همین روش، دختران در جهان امروز مدام به بازاندیشی در هویت دینی خود می پردازند و در این بازاندیشی، منابع مختلف اجتماعی نقش آفرینی می کنند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان می پردازد. روش و داده ها: از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استاندارد جهت جمع آوری داده ها استفاده شد و تعداد 390 نفر از جامعه آماری دختران نوجوان شهر کرمان با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته ها: نتایج بیانگر رابطه مثبت و معنی دار بین متغیر های مستقل استفاده از رسانه داخلی، سبک زندگی علمی، سبک زندگی هنری، حمایت مشورتی، سبک زندگی ورزشی و سرمایه اجتماعی با متغیر وابسته پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان است. همچنین، رابطه منفی و معنی داری بین استفاده از رسانه خارجی، سبک زندگی اینترنتی، شبکه مجازی، فراغت جدید و سرمایه فرهنگی با پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: مدل رگرسیونی به ترتیب با شش متغیر رسانه خارجی، سبک زندگی علمی، سرمایه فرهنگی، سبک زندگی هنری، سبک زندگی اینترنتی و سرمایه اجتماعی، توانسته است 32 درصد از تغییرات متغیر پایبندی به هویت دینی در دختران را تبیین کند. بنابراین، سبک زندگی جدید، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در ایجاد هویت دینی دختران نوجوان نقش به سزایی دارند. پیام اصلی: در جامعه معاصر، هویت دینی دختران نوجوان محصول شبکه روابط اجتماعی، فضای رسانه ای و سبک های زندگی مدرن است. از آنجایی که پایه های اساسی شکل گیری هویت از سنین پایین به خصوص نوجوانی شروع می شود، رویکرد جذب اجتماع محور همراه با فرهنگ سازی در گروه های نخستین و تقویت برنامه های فرهنگی و رسانه ای جهت مدیریت تغییرات اجتناب ناپذیر اجتماعی مفید می باشد.
مطالعه پدیدارشناختی معنای زندگیِ مصرف کنندگان ماری جوانا: مطالعه موردی جوانان شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تداوم و تغییر اجتماعی سال اول پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
295 - 311
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: مصرف ماری جوانا یکی از مسائل اجتماعی است که گزارش های رسمی، افزایش روزافزون آن را در کشور نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته مصرف کنندگان ماری جوانا در میان جوانان شهر رشت صورت گرفت. روش و داده ها: تحقیق از نظر کیفی با رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفر از جوانان دارای سابقه مصرف در شهر رشت که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، جمع آوری و با استفاده از روش تماتیک مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از مصاحبه ها، مضمون های متعدّدی از جمله حرکت به سوی انتخاب، شکل گرفتن تکرار، احساس مسئولیت و موقعیت و رویارویی استخراج شد که نشان داد چگونه جوانان شهر رشت با استفاده از کنش خود به تعریف معنای زندگی می پردازند و دیدگاه های مفهومی خود را در مورد معنای زندگی نشان می دهند. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که کنشگران به واسطه برداشت شان از کارکردهای مصرف ماری جوانا و موقعیت هایی که این مصرف در اختیارشان قرار می دهد دست به انتخاب آن می زنند. مصرف ماری جوانا می تواند یک رفتار آگاهانه یا برحسب مقتضیات زندگی و غلبه بر تکرار باشد و همین امر آن ها را به سمت این انتخاب سوق می دهد تا بتوانند به زعم خودشان به زندگی شان معنا دهند. پیام اصلی: میل به مصرف ماری جوانا در مصاحبه شوندگان- علی رغم معیارهای اخلاقی اجتماعی و اضطراب ناشی از آن- نشان می دهد که کنشگران در انتخاب مصرف خود دخیل اند و کنش آن ها دنباله روی یا با انتخاب شخصی صورت می گیرد. بر همین اساس می توانند مسئولیت انتخاب خود یعنی مصرف ماری جوانا را به عهده گیرند.
ارزش ها و سبک های زندگی جوانان ایرانی در نیم قرن اخیر: تداوم ها و گسست ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۴۰۱ شماره ۹۹
47 - 88
حوزههای تخصصی:
تحولات ساختاری، ارزشی، تاریخی و جهانی در نیم قرن اخیر در ایران معنا، تجربه و گفتمان های جدیدی را برای جوانی برقرار ساخته اند و آن را به پدیده ای مهم در فهم پویایی های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه بدل ساخته اند. ظهور پدیده جدید جوانی در ایران موقعیت و مناسبات تازه ای را در سیاست فرهنگ و نظام ارزشی و اخلاقی جامعه ایرانی برقرار کرده است. مقاله حاضر با اتکا به پیمایش های بزرگ مقیاس و برخی اسناد موجود به دنبال ارائه تحلیلی از تغییرات در ارزش ها و سبک های زندگی جوانان در ایران معاصر و ترسیم روندها و زمینه های مهم تأثیرگذار بر آن است. سیاست ها، استراتژی ها و تحولات مهمی چون به کارگیری مدل های توسعه غربی، فرایند تفکیک اجتماعی، تلاقی و منازعات گفتمانی و ایدئولوژیک، جنگ تحمیلی، نوسازی های ساختاری، فرآیندهای مربوط به جهانی سازی، رشد تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی نو و بازاندیشی های برآمده از تغییرات نقشی و کارکردی در زیست جوانی، ازجمله زمینه های اصلی تغییر جایگاه جوانی در ایران می باشند. تغییرات فوق علاوه بر آنکه نشانه های زیادی از موقعیت و فرهنگ جهانی جوانی را در خود دارند، با شرایط تاریخی و محلی نیز پیوند داشته و از آن تأثیرپذیری های زیادی پذیرفته اند. درمجموع ارزیابی روند تاریخی تحولات ارزشی جوانان عناصری از تغییر و تداوم را به صورت هم زمان آشکار می سازد.
بررسی جامعه شناختی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مصرف مواد اعتیادآور (مورد مطالعه: جوانان شهر قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
209 - 228
یکی از آسیب های مخرب اجتماعی پدیده مصرف مواد اعتیادآور است که متأسفانه این آسیب هرروز بیشتر در جامعه ریشه دوانده و رشد می کند. از آن جا که قشر جوان در حساس ترین و آسیب پذیرترین دوره زندگی قرار دارند، بیشترین آسیب را دیده و به راحتی در دام مصرف این مواد گرفتار می شوند. از این رو، پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی جامعه شناختی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مصرف مواد اعتیادآور به رشته تحریر درآمده است. روش تحقیق پژوهش، از نوع پیمایشی است و جامعه آماری شامل کلیه جوانان شهر قزوین می باشد که 384 نفر از آنان از طریق فرمول آماری کوکران و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای جهت گردآوری داده ها انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه و نرم افزار مورد نیاز جهت تجزیه و تحلیل آماری، نرم افزار SPSS بوده است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی r پیرسون نشان داد که رابطه سرمایه اجتماعی با تمامی مؤلفه های مصرف مواد اعتیاد آور شامل مصرف سیگار، مصرف قلیان، مصرف مشروب و مصرف سیگار در بین جوانان شهر قزوین با اطمینان 99 درصد و در سطح معناداری کوچکتر از 05/0 به تأیید رسیده است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیونی چند متغیره نشان داد که متغیرهای حاضر در مدل رگرسیونی، توانسته اند 5/39 درصد از تغییرات متغیر مصرف مواد اعتیادآور را تبیین نمایند.
ادبیات پسااستعماری، مادیت و غیاب رادیکال: جستاری درباره فرودست سازی اشیاء(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این مقاله در تلاش است تا مفهوم اشیا فرودست را در تقاطع مادیت وغیاب بسط دهد. برای انجام این کار نقد ادبی منتسب به دریدا در ادبیات پسااستعماری در جهت بازخوانی انتقادی انسان شناسی استعماری و بالاخص کار ای.بی.تیلور به کار گرفته شده. در این بازخوانی نشان داده می شود چگونه جنبه های خاصی از زیست بوم به دلیل ناتوانی در ارائه ردی از گذشته خود فرودست سازی می شود و از کنش به مثابه عامل زمانمندسازی منع میگردد. فرایند فرودست سازی زیست بوم مبتنی بر اشیا فناورانه و رابطه ی پیشرونده این اشیا با گذشته خود است که ساختار زمانی خطی مدرن ما را میسازد. یعنی حرکت از معدود اشیاء فناورانه ساده به انبوهی فزاینده از اشیاء فن آورانه پیچیده که پیشرفت-به مثابه-تاریخ را تولید می کند. این مقاله با تاکید بر مفهوم غیاب رادیکال به عنوان نقطه عزیمت یک سیاست-حیات رهایی بخش به پایان می رسد و می پرسد: چه نوع همکاری با اشیا فرودست (زیست بوم) میتواند ایده آلترناتیو «پیشرفت-توسعه» و ساختار زمانی خطی مدرن مرتبط با آن را ممکن کند؟
تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه فرهنگی و اجتماعی شهروندان در شهر تهران سال 1395(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۷۲
33 - 54
حوزههای تخصصی:
این تحقیق با عنوان تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه فرهنگی و اجتماعی در شهر تهران سال 1395 به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. امروزه به دلیل گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و همچنین کسب تجارب گوناگون در زمینه شرایط تحقق پروژه ها و برنامه های شهری، جلب مشارکت های مردمی در راستای دستیابی به اهداف مطلوب جوامع محلی، از ملزومات مدیریت شهر می باشد. از سویی، تجربه نشان داده که تحقق امر مشارکت در معنای واقعی آن مستلزم نهادینه شدن و پایداری مشارکت است. امری که با شکل گیری طیف تشکل ها و نهادهای جامعه متقارن است. به بیان دیگر، گسترش و تعمیق مشارکت های مردمی نیازمند سازمان دهی، نهادسازی و ایجاد شرایط ساختاری مناسب است. در فرضیه نهادهای مدنی با سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی میزان همبستگی پیرسون به ترتیب برابر 517/0 و 413/0 است که نشان دهنده شدت رابطه بسیار قوی و مستقیم بین متغیرهاست. در آزمون رگرسیون ضریب تعیین تعدیل شده بیش از 40 درصد به پیش بینی تقویت سرمایه فرهنگی و اجتماعی با متغیر مستقل نهادهای مدنی پرداخته است. این تحقیق با عنوان تبیین جامعه شناختی نقش نهادهای مدنی بر سرمایه فرهنگی و اجتماعی در شهر تهران سال 1395 به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شد. امروزه به دلیل گستردگی و پیچیدگی مسائل شهری و همچنین کسب تجارب گوناگون در زمینه شرایط تحقق پروژه ها و برنامه های شهری، جلب مشارکت های مردمی در راستای دستیابی به اهداف مطلوب جوامع محلی، از ملزومات مدیریت شهر می باشد. از سویی، تجربه نشان داده که تحقق امر مشارکت در معنای واقعی آن مستلزم نهادینه شدن و پایداری مشارکت است. امری که با شکل گیری طیف تشکل ها و نهادهای جامعه متقارن است. به بیان دیگر، گسترش و تعمیق مشارکت های مردمی نیازمند سازمان دهی، نهادسازی و ایجاد شرایط ساختاری مناسب است. در فرضیه نهادهای مدنی با سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی میزان همبستگی پیرسون به ترتیب برابر 0/517 و 0/413 است که نشان دهنده شدت رابطه بسیار قوی و مستقیم بین متغیرهاست. در آزمون رگرسیون ضریب تعیین تعدیل شده بیش از 40 درصد به پیش بینی تقویت سرمایه فرهنگی و اجتماعی با متغیر مستقل نهادهای مدنی پرداخته است.
رابطه سواد رسانه ای و هوش اجتماعی کاربران شبکه های اجتماعی مجازی (مورد مطالعه: دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سواد رسانه ای و هوش اجتماعی کاربران شبکه های اجتماعی، میان دانش آموزانِ دوره دوم دبیرستان شهر تهران به انجام رسیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دوره دوم متوسطه مناطق مختلف شهر تهران شامل 3000 نفر است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران حدود 300 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار اندازه گیری پرسش نامه است. پرسش نامه ترکیبی از سه بخش اساسی است: بخش نخست شامل گویه هایی برای سنجش اطلاعات مربوط به میزان و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی، بخش دوم پرسش نامه سواد رسانه ای (فلسفی، 1393) و بخش سوم پرسش نامه استاندارد هوش اجتماعی آنگ تون تت (۲۰۰۸) برای سنجش متغیرهای پژوهش است. یافته ها نشان می دهد هوش اجتماعی دانش آموزان با سطح سواد رسانه ای آنان متأثر از میزان استفاده از شبکه های اجتماعی، رابطه دارد. همچنین بین ابعاد سواد رسانه ای به جز بُعد احساسی با میزان استفاده از شبکه اجتماعی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد و بیشترین همبستگی متعلق به رابطه بین بُعد زیبایی شناسی و میزان فعالیت در شبکه های اجتماعی است. کمترین همبستگی نیز متعلق به رابطه بُعد ادراکی، با میزان فعالیت در شبکه های اجتماعی است. بین ابعاد هوش اجتماعی با میزان فعالیت در شبکه های اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد. این رابطه برای سه بُعد همدلی، اجتماعی شدن و مذاکره، گفت و گو و شنیدن فعال، با میزان فعالیت در شبکه های اجتماعی مثبت است؛ بدین معنی که این سه بُعد با افزایش میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بهبود می یابند.
بررسی تطبیق شیوه های خبررسانی بی بی سی فارسی علیه جمهوری اسلامی ایران و روش های عملیات روانی علیه حکومت پیامبر(ص)
منبع:
مطالعات دینی رسانه سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ و ۱۶
151 - 177
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی پژوهش کنونی بررسی تطبیقی شیوه های خبررسانی بی بی سی فارسی علیه جمهوری اسلامی ایران و روش های عملیات روانی علیه حکومت پیامبر است.روش شناسی پژوهش: برای جمع آوری داده ها در این تحقیق، از روش کتابخانه ای و مراجعه به منابع دانشگاهی و الکترونیکی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز به شیوه کیفی و مبتنی بر استدلال و استنتاج مدون انجام گرفته است. یافته ها: پیامبر اسلام با دعوت خود و آشکار ساختن مکتب خویش، از جنبه نظری و عملی، بت و بت پرستی و تمامی مظاهر فرهنگ جاهلی را نفی کرد و این امر برای سران قریش و شرک تحمیل ناپذیر بود. گاه نیز در قرآن برای بیان جنگ روانی مشرکان از واژه «مکر»، بهره گرفته شده است. بر اساس یافته های تحقیق، عملیات روانی مشرکان علیه حکومت پیامبر بسیار گسترده و شامل یاوه پراکنی (لغو)، اتهام و تهمت های گوناگون، طعنه زنی، جایگزین سازی، نمایش خوی استکباری و... بوده است. در خصوص شبکه بی بی سی فارسی نیز باید گفت اگرچه آغاز به کار تلویزیون بی بی سی فارسی با پوشش جغرافیایی سه منطقه فارسی زبان ایران و غیره بوده، اما برخی تمایزهای جدی محتوایی و روشی میان این رسانه نوپا و سایر تلویزیون های ماهواره ای وجود دارد. شبکه ای که آغاز به کار آن را باید موج جدیدی از «جنگ رسانه ای نرم» علیه ایران دانست. نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق، هویتی فرهنگی که تلویزیون بی بی سی فارسی برای ایرانیان بازنمایی می کند، هویتی بر پایه مولفه های ایرانی و مدرن است. در واقع این شبکه با تکیه بر اصول و ارزش های سکولار، این دو مولفه را برجسته می کند و مولفه اسلامی هویت ایرانیان را به حاشیه می راند.
بررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری بر رفتارهای نوآورانه با تأکید بر نقش میانجی فرهنگ سازمانی و جو اخلاقی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ ایلام دوره ۲۳ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۷۴و ۷۵
173 - 203
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر دوسوتوانی رفتاری از طریق فرهنگ سازمانی و جو اخلاقی بر رفتارهای نوآورانه کارکنان دانشگاه ایلام صورت گرفته است. این پژوهش از نوع مطالعات پیمایشی و از نظر هدف، توسعه ای کاربردی است. جامعه آماری آن شامل تمام کارکنان دانشگاه ایلام می باشد که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای معادل 213 نفر جهت مطالعه انتخاب شد . ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های استانداردِ مام و همکاران (2009) برای دوسوتوانی رفتاری، دنیسون (2000) برای فرهنگ سازمانی، ویکتور و کالن (1998) برای متغیر جو اخلاقی و دی جانگ و دن هارتوگ (2010) برای رفتارهای نوآورانه بوده است که روایی این پرسش نامه ها توسط خبرگان تأیید شده و پایایی همه متغیرهای تحقیق با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (آلفای کرونباخ همه متغیرها بالاتر از 7/0 محاسبه شد) تأیید گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی به وسیله نرم افزارهای SPSS21 و LISREL8.8 استفاده شده است. نتایج برآمده از فرضیه های تحقیق نشان می دهد که دوسوتوانی رفتاری هم به صورت مستقیم و هم از طریق فرهنگ سازمانی و جو اخلاقی بر رفتارهای نوآورانه کارکنان تأثیر گذار است.
تبیین سهم ابعاد شخصیت در رفتارهای ارتقادهنده سلامت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
177 - 186
حوزههای تخصصی:
هدف: با توجه به اهمیت رفتارهای مرتبط با سلامت تحصیلی در دانش آموزان، پژوهش حاضر با هدف تبیین سهم ابعاد شخصیت در رفتارهای ارتقادهنده سلامت تحصیلی انجام شد.
روش شناسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر کرج در سال تحصیلی 400-1399 بودند. نمونه پژوهش 150 نفر برآورد که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از سیاهه ویژگی های شخصیتی (Costa and McCrae, 1992) و پرسشنامه رفتارهای سبک زندگی تحصیلی ارتقادهنده سلامت تحصیلی (Salehzadeh, Shokri and Fathabadi, 2018) استفاده شد. همچنین، برای تحلیل داده ها از روش رگرسیون چندگانه با مدل گام به گام در نرم افزار SPSS استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد که ابعاد برون گرایی، روان آزرده خویی و وجدان گرایی توانستند 14 درصد از تغییرات تاب آوری تحصیلی، از میان ابعاد شخصیت فقط بعد برون گرایی توانست 14 درصد از تغییرات خوش بینی تحصیلی، از میان ابعاد شخصیت فقط بعد برون گرایی توانست 8 درصد از تغییرات مشغولیت تحصیلی، از میان ابعاد شخصیت فقط بعد برون گرایی توانست 3 درصد از تغییرات سرزندگی تحصیلی و ابعاد برون گرایی، گشودگی به تجربه و موافق بودن توانستند 22 درصد از تغییرات جهت گیری هدف تسلط محور را تبیین کنند (01/0P<).
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، برنامه ریزی برای بهبود رفتارهای ارتقادهنده سلامت تحصیلی بر اساس ابعاد شخصیت به ویژه از طریق افزایش برون گرایی با استفاده از کارگاه های آموزشی ضروری به نظر می رسد
فراترکیب مطالعات خودکشی در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۲۲ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۵
۲۷۰-۲۲۱
حوزههای تخصصی:
مقدمه: با توجه به پر بسامد شدن آمارهای خودکشی و روند رو به رشد آن، از دهه ی 1370 مطالعاتی پیرامون این پدیده انجام شده است اما مطالعات حول یک سئوال مشترک، غالباً نتایج ناهمسویی را به دست داده اند. لذا هدف این پژوهش، ترکیب یافته های پژوهش های کیفی انجام شده در مورد خودکشی در ایران بمنظور کسب نتیجه ای منسجم از یافته های آنها است تا دلایل و بسترهای بروز کنش خودکشانه را مورد واکاوی قرار دهد. روش: در این پژوهش، از روش فراترکیب استفاده شده است. جامعه ی آماری، مقاله های پژوهشی چاپ شده در مجلات علمی است که بر اساس ملاکهای مطالعه کیفی و میدانی بودن، 15 مقاله انتخاب شد. با استفاده از نرم افزار Nvivo12 به کدگذاری باز، محوری و انتخابی داده ها مبادرت شد. اعتبار پژوهش مورد تایید متخصصان قرار گرفته و پایایی تحقیق براساس ضریب کاپای کوهن، 782/. است. یافته ها: مهمترین یافته های تحقیق عبارتند از: نابسامانی خانواده، مدیریت نابهنجارانه خانواده، فشار اجتماعی، رابطه زناشویی تنش آلود، ناهمترازی سنت ، دسترسی به ابزار خودکشی، سترون سازی خودکشی و طرد اجتماعی. بحث: نتایح تحقیق حاضر همچنین حاکی از آن است که بیشترین بسامد آسیب ها مربوط به کژکارکردی و آسیب زا بودن وضعیت خانوادگی سوژه های مورد مطالعه در تمام تحقیقات بوده است. پس از آن به ترتیب حوزه های فرهنگ، اجتماعی، فردی و حوزه ی اقتصادی قرار دارند. در نتیجه از تلفیق محتوای مقوله ها، مقوله ی هسته ی«خودکشی محصول سازوکار طرد فراگیر» استخراج شده است، به گونه ای که هم آیندی و بر هم کنش مقولات ناهمترازی سنت و مدیریت نابهنجارانه ی خانواده منجر به شکل گیری ساز و کار حذف از درون خانواده شده و در هم گشتی با سترون سازی رفتار خودکشانه توسط اقدام کنندگان به خودکشی عمل می کند.
شاخص های فقر در بین خانوارهای تحت پوشش حمایتی کمیته امداد امام خمینی (ره): رویکرد چندبعدی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۲۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۸۶
351-313
حوزههای تخصصی:
مقدمه: فقر یک پدیده ی نامطلوب اقتصادی- اجتماعی است که ثبات سیاسی، همبستگی اجتماعی و سلامت روانی اقشار مختلف جامعه را به خطر می اندازد. مطالعات مربوط به فقر در سال های اخیر، تنها به فقر درآمدی محدود نمی شوند و به ابعاد دیگر از جمله سلامت و بهداشت، آموزش و استاندارهای زندگی نیز وابسته است. با شناسایی الگوهای فقر، به جای پیش داوری در مورد سیاست های اقتصادی و اجتماعی مناسب برای مقابله با فقر، می توان متناسب با ماهیت این الگوها به تبیین سیاست های مناسب و تأثیرگذار بر فقر در سطح جامعه پرداخت. روش: در پژوهش حاضر با رویکردی چند بعدی به فقر (شامل فقر آموزشی، فقر مسکن، فقر غذایی، فقر سلامت و فقر درآمدی)، میزان آسیب پذیری خانوارهای تحت حمایت دولت در ایران بررسی شد. به این منظور اطلاعات هزینه ای خانوارهای تحت حمایت دولت در سال 1396، مبنای مطالعه قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که 47 درصد از خانوارهای تحت حمایت دولت، زیر خط فقر غذایی قرار دارند. از نظر عمق و کیفیت استیلای ابعاد مختلف فقر در بین خانوارهای مورد مطالعه، فقر مسکن بیشترین شکاف فقر را خود اختصاص داده است و پس از آن فقر آموزش با شکاف فقر نزدیک به 40 درصد قرار دارد. شکاف فقر در ابعاد درآمدی و سلامت در این مطالعه نسبت به ابعاد یاد شده بسیار پایین می باشد. به طور کلی، مشخص شد که خانوارهای تحت حمایت دولت در کنار فقر درآمدی، دچار فقر سلامت، مسکن، آموزش و فقر غذایی نیز می باشند. بحث: با توجه به یافته های حاصله، پیشنهاد می شود تا سیاست گذاران نسبت به اتخاذ و گسترش ابزارهای سیاستی- حمایتی که در آن ابعاد مختلف فقر در قالب یک نظام جامع مورد توجه قرار بگیرد، اقدام نمایند
ریشه ها و بسترهای تشکیل دهنده ایران هراسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی فرهنگ سال دوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۸)
77 - 110
حوزههای تخصصی:
با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، اسلام هراسی ابعاد گسترده ای یافته و در قالب "ایران هراسی" ادراک می شود. پیش از به کارگیری گسترده مفهوم «ایران هراسی»، بحث های شرق شناسی، به طورکلی، نوعی از اسلام هراسی را به گونه ای دیگر، مطرح می کردند. علاوه بر آن، گرایش های بیگانه ترسی و نژاد پرستی در دنیای معاصر به پیشرفت این مفهوم یاری رسانده اند. هدف اصلی این مقاله، شناخت ریشه ها و بسترهای تشکیل دهنده ایران هراسی مبتنی بر چارچوب مفهومی سازه انگاری است. سازه انگاری درصدد است تا به جای تأکید بر توانایی دولت ها یا توزیع قدرت به عنوان یکی از ویژگی های ساختاری نظام بین الملل، بر هویت دولت ها انگشت گذارد. انگاره ها می توانند روی هویت ها و منافع و سیاست ها اثر بگذارند و تغییر جهت از توانایی ها به سوی هویت ها آن چیزی است که دولت ها می توانند انجام دهند تا موقعیت خودشان را در ساختار تبیین کنند، پس باوجودآنکه دولت ها سرمایه اصولی مانند خودیاری، پاسداری از امنیت و منافع ملی رفتار می کنند اما اگر بر پایه اصولی باهم همکاری کنند چه بسا که نظرشان در مورد هویت خود و اینکه چه ارتباطی با دیگر جهانیان و نظام بین الملل می توانند داشته باشند تغییر می یابد. سؤال اصلی این پژوهش آن است که ریشه ها و بسترهای تشکیل دهنده ایران هراسی چیست؟ فرضیه اصلی ازنظر این پژوهش به این مقوله می پردازد که گفتمان سیاسی ضدغرب پس از انقلاب اسلامی ایران موجب شکل گیری ایران هراسی شده است. فرضیه رقیب این پژوهش آن است که جمهوری اسلامی ایران با حفظ هویت خود به عنوان یک بازیگر دارای هویتی منحصربه فرد، سعی دارد با همکاری و گفتگو با غرب به مقابله با ایران هراسی بپردازد.
رنگرزی سنتی در روستای تاریخی جشوقان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش های بومی ایران سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۸
297 - 325
حوزههای تخصصی:
بر اساس شواهد و اسناد برجای مانده از ایران باستان، هنر رنگرزی و قالی بافی از گذشته های دور در ایران رایج بوده است و در دوره معاصر یکی از مهم ترین مراکز قالی بافی و رنگرزی ایران، استان اصفهان و شهر نائین بوده است. قالی نائین از شهرت بسیاری برخوردار است، زیرا از درخشان ترین مظاهر کاربرد رنگ های طبیعی و سنتی است و سهم بزرگی از شهرت خویش را مدیون این کیفیت است. رنگرزی در این منطقه با رنگ های طبیعی و سنتی انجام می گیرد که دارای اختلاف اندکی با سایر مراکز قالی بافی که رنگرزی های سنتی دارند، می باشد و باوجود برخی رنگ های شیمیایی که به صورت کمکی مصرف می شود هنوز رنگ های طبیعی در منطقه غالب است. در این مقاله به رنگرزی سنتی در روستای تاریخی جشوقان که در 40 کیلومتری نائین قرار دارد پرداخته شده است. تا حدود 50 سال پیش این روستا دارای چندین واحد فعال رنگرزی سنتی بود و عمده شهرت این روستا به دلیل وجود واحدهای رنگرزی آن بود، اما در حال حاضر تنها 6 کارگاه رنگرزی در این روستا وجود دارد که 5 کارگاه دایر و فعال بوده و 1 کارگاه نیمه تعطیل و رو به تعطیلی بود. این مقاله به صورت میدانی و با استفاده از اسناد کتابخانه ای انجام شده است.
اثربخشی آموزش خودتنظیمی بر ادراک از کیفیت تدریس معلمان، تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
285 - 295
حوزههای تخصصی:
هدف: آموزش خودتنظیمی می تواند سبب بهبود متغیرها و عملکردهای تحصیلی در دانش آموزان شود. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودتنظیمی بر ادراک از کیفیت تدریس معلمان، تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه انجام شد.
روش شناسی: در یک مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه های آزمایش و گواه از میان دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه ناحیه 1 شهرسنندج، تعداد 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی ساده با کمک قرعه کشی در دو گروه 15 نفری گمارده شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای بر اساس پکیج برزگر بفرویی و همکاران (1398) آموزش خودتنظیمی دریافت کرد و در این مدت گروه گواه هیچ آموزشی ندید. در این مطالعه از پرسشنامه ادراک از کیفیت تدریس معلمان سراج (1392)، پرسشنامه تفکر انتقادی ریکتس (2003) و مقیاس تعلق به مدرسه ارسلان و دیورو (2016) برای گردآوری داده ها استفاده و داده های آن با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS نسخه 19 تحلیل شدند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که بین دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه گروه های آزمایش و گواه از نظر هر سه متغیر ادراک از کیفیت تدریس معلمان، تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش خودتنظیمی باعث بهبود ادراک از کیفیت تدریس معلمان، تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شد (001/0P<).
بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی آموزش خودتنظیمی بر بهبود متغیرها و عملکردهای تحصیلی می توان از روش مذکور در کنار سایر روش های آموزشی برای بهبود و ارتقای متغیرها و عملکردهای تحصیلی به ویژه ادراک از کیفیت تدریس معلمان، تفکر انتقادی و احساس تعلق به مدرسه بهره برد.
طراحی الگو تاثیر حالات روان شناختی بر وفاداری کارکنان سازمان آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱
150 - 165
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر حالات روان شناختی بر وفاداری کارکنان در آموزش و پرورش انجام شد.روش شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش آمیخته (کیفی وکمی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان تعلیم وتربیت و اساتید روانشناختی بودندکه براساس اصل اشباع نظری به تعداد۲۰نفر انتخاب و باروش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی مصاحبه شدند. تمام مصاحبه ها به شیوه تحلیل مضمون کدگذاری و با نرم افزار Maxqude تحلیل شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل کارکنان ستادی، دبیران و مدیران منتخب آموزش وپرورش استان قزوین در پائیز ۱۳۹۹به تعداد ۱۲۰۰نفر و براساس فرمول کوکران ۲۹۲ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. روایی پرسش نامه بااستفاده از روایی صوری و محتوایی تایید شد. پایایی پرسش نامه با آزمون کرونباخ مقدار ۹۲/۰حاصل شد. تجزیه وتحلیل داده ها با تحلیل عاملی استنباطی و با نرم افزار MICMAC انجام شد. درنهایت برای اعتبار سنجی معادلات ساختاری و برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار PLS استفاده شد.یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد ۶۴ شاخص و ۲۶مولفه در قالب ۷بُعد وجودداشت که شامل : بُعدشخصی با مولفه های(خودکارآمدی، تاب آوری، عزت نفس، رفتار فرانقشی)، بُعد شرایط شغلی با مولفه های(حمایت سرپرستان، استقلال وآزادی عمل، توسعه حرفه ای، تناسب شغل- فرد)، بُعدشرایط سازمانی بامولفه های(اعتمادسازمانی، فرصت رشدویادگیری، پاداش وقدردانی، هویت واستراتژی های سازمانی)، متغیر تعدیل گر حالات روان شناختی با مولفه های (امنیت شغلی، تعامل سازمانی، وجوه شخصیتی، هنجارهای اجتماعی)، بُعدنتایج فردی با مولفه های(شورواشتیاق، جذب درکار، سطح مهارت)، بُعدنتایج شغلی شامل مولفه های(رضایت شغلی، تعهدبه کار، توانمندسازی) و بُعد نتایج سازمانی شامل مولفه های(بهره وری مطلوب، بهبودکیفیت، شایسته سالاری درسازمان، تکریم ورضایت ارباب رجوع) استخراج شده دارای اثر مثبت بر وفاداری کارکنان آموزش و پرورش بودند. نتایج بخش کمی نشان داد مدل برازش(۳۹/۰= GOF) مناسبی داشت و مجموعه متغیرهای الگو توانستند به میزان ۷۶/۰ واریانس وفاداری را پش بینی کنند.بحث و نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش در الگوی ارائه شده می توان نتیجه گرفت حالات روان شناختی یکی از مهمترین و حیاتی ترین عوامل در پرورش وفاداری کارکنان آموزش وپرورش بود. این نتایج می تواند زمینه بازنگری و ایجاد تغییرات اساسی در قوانین سازمانی را فراهم آورد.
طراحی الگوی استراتژیک توسعه شایستگی های کارآفرینانه دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی استان گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی الگوی استراتژیک توسعه شایستگی های کارآفرینی دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی بود.
روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی دانشگاه علمی کاربردی استان گیلان در سال تحصیلی 400-1399 بودند که تعداد 17 نفر بر اساس روش اشباع نظری و به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که برای اعتبار یافته ها از استراتژی بازبینی مجدد توسط خود محقق و روایی صوری (اساتید دانشگاهی) و برای پایایی از ضریب توافق کدگذاری دو کدگذار استفاده شد که 89/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز کدگذاری به شیوه تحلیل مضمون در نرم افزار MAXQDA19 استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد که برای الگوی استراتژیک توسعه شایستگی های کارآفرینی دانشجویان 115 مضمون پایه، 12مضمون محوری و 3 مضمون انتخابی شناسایی شد؛ به طوری که مضامین انتخابی شامل استراتژی اشتیاق (سرمایه ریسک پذیر، نوآوری و رشد بالا)، توانایی (رقابت، جذب فناوری، سرمایه انسانی و فرصت های نوپا) و استراتژی گرایش (درک فرصت، ریسک پذیری، پشتیبانی فرهنگی، شبکه سازی و مهارت) بودند.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت برنامه ریزان نظام دانشگاهی از یک سو برای افزایش و توسعه شایستگی های کارآفرینانه دانشجویان باید به انگیزش و تشویق و رفع موانع مالی و ساختاری بپردازنند و از سوی دیگر، باید بر روی توانمندسازی کارآفرینان و زمینه های فرهنگی و اجتماعی کارآفرینی تمرکز کنند.
شناسایی ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده و عوامل اثرگذار بر کشف و حمایت استعدادهای دانش آموزان دوره متوسطه اول در مناطق محروم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲
167 - 176
حوزههای تخصصی:
هدف: با توجه به اهمیت استعدادیابی در مدارس، هدف این پژوهش شناسایی ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده و عوامل اثرگذار بر کشف و حمایت استعدادهای دانش آموزان دوره متوسطه اول در مناطق محروم بود.
روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش اسناد استعدادیابی و خبرگان دانشگاهی و غیردانشگاهی در زمینه استعدادیابی شهر تهران در سال 1399 بودند که 15 سند استعدادیابی و 20 نفر از خبرگان طبق اصل اشباع نظری با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش یادداشت برداری از اسناد و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان بود که روایی صوری و محتوایی آنها با نظر خبرگان تایید و پایایی آنها با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 79/0 بدست آمد. در نهایت، داده ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که کشف و حمایت استعدادهای دانش آموزان دارای یک بعد استعدادیابی و حمایت از آن (با چهار مولفه جذب استعداد، کشف استعداد، توسعه و آموزش استعداد و حفظ و نگهداری استعداد) بود. همچنین، عوامل اثرگذار بر کشف و حمایت استعدادهای دانش آموزان دارای شش بعد عوامل ساختاری (با سه مولفه فرهنگ، آموزش و حمایت مدیر)، عوامل خانوادگی (با سه مولفه امکانات اقتصادی خانواده، تسهیلات فیزیکی و وضعیت تحصیلی و شغلی والدین)، عوامل اجتماعی (با دو مولفه ارتباطات و مسئولیت اجتماعی)، عوامل فردی (با چهار مولفه اعتمادبه نفس، اعتمادپذیری، ریسک پذیری و خوانگیزشی)، عوامل محیطی (با دو مولفه مدرسه و معلم) و عوامل زمینه ای (با دو مولفه سن دانش آموز و جنسیت دانش آموز) بود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به ابعاد و مولفه های تشکیل دهنده و عوامل اثرگذار بر کشف و حمایت استعدادهای دانش آموزان دوره متوسطه اول در مناطق محروم، مسئولان، مدیران و برنامه ریزان می توانند از آنها برای کشف و حمایت استعدادی دانش آموزان استفاده نمایند
Internet Censorship in Iran: An Inside Look
منبع:
Cyberspace Studies,Volume ۶, Issue ۲, July ۲۰۲۲
183 - 204
حوزههای تخصصی:
Globally, Internet censorship is on the rise and Iran has been portrayed as one of the most critical cases. So far, however, no studies have investigated the issue from an inside look. To fill this literature gap, the present paper aims to provide an overview of Internet censorship in Iran, by assessing the Iranian perspective on Internet freedom, different aspects of the subject, as well as the domestic and foreign types of limitations clients face today. This study has shown that Iran’s current filtering policy is a lenient one pursuing Internet development and simultaneously providing protection against potential threats. The Iranian case also includes some global issues such as censorship imposed due to the U.S. sanctions. Specifically, the findings of this study revealed that the range and extent of restrictions imposed on the Iranians’ access to mobile applications by the U.S. are significantly more than those placed by the Iranian filtering regime.