درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۹۶۱ تا ۵٬۹۸۰ مورد از کل ۳۶٬۸۹۵ مورد.
۵۹۶۱.

کتابخانه و فرصت حضور زنان در فضای عمومی؛ کتابخانه به مثابه مکان سوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۳ 203 - 227

کلیدواژه‌ها: فضای عمومی کتابخانه های عمومی کیفیت زندگی زنان مکان سوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۵۵
امروزه توجه به فضاهای عمومی شهر یکی از مهم ترین مباحث اجتماعی است خصوصاً توجه به این موضوع در میان گروه هایی مانند زنان که عمدتاً امکان کمتری برای بهره برداری از فضاهای شهری را در اختیار دارند، اهمیتی دوچندان می یابد. توجه به پتانسیل های بالقوه ای که کتابخانه ، به مثابه «مکان سوم»، می تواند برای گروه های مختلف زنان داشته باشد، کانون اصلی توجه این پژوهش است. گرچه مکان سوم می تواند در تحقق مشارکت و دموکراتیزاسیون فرهنگی در جامعه نقش ایفا کند، اما اگر به نقد رویه های طردکننده در این مکان ها پرداخته نشود و تقویت نقاط قوت و بهبود آنها مد نظر نباشد نمی توان به بهبود فرآیند ادغام گروه های مختلف از جمله زنان در این نوع فضاها و مکان ها امید داشت. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با نُه زن پژوهشگر و دانشگاهی که تجربه استفاده مداوم از کتابخانه ها را داشته اند و نیز مشاهده فضای چهار کتابخانه عمومی در مناطق شمال، مرکز و جنوب تهران و مصاحبه با کتابداران و مراجعان آنها به دست آمده است. از خلال مشاهدات و روایت های زنان، تلاش شده تا با تحلیل تماتیک دلایل اقبال یا بی رغبتی آنها در استفاده از کتابخانه های عمومی شناسایی شود. نتایج نشان می دهد که اغلب زنان تجربه چندان خوشایندی از کتابخانه ندارند و ترکیبی از مشخصات فضای فیزیکی، قوانین و مقررات و بی توجهی به اقتضائات خاص زندگی زنان همچون نقش مادری از دلایل مهم بی اقبالی به کتابخانه است. یکی از مهمترین نتایج برآمده از این پژوهش نیز ضرورت مبرم توجه به نیازهای ویژه محلی در برنامه ریزی و تجهیز کتابخانه در محلات مختلف شهر است.
۵۹۶۲.

بررسی تأثیر نام برندسازی مقصد بر توسعه گردشگری روستایی (روستاهای دهستان سراوان، گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۴) 125 - 146

کلیدواژه‌ها: برندسازی مقصد توسعه گردشگری پایدار گردشگری روستایی روستاهای دهستان سراوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۸۵
گرد شگری روستایی راهبرد ی، جهت تقویت جوامع محلی د ر مناطق روستایی بسیار حائز اهمیت است. بر این اساس، برنامه ریزان توسعه روستایی و گرد شگری، برای د ستیابی به این مزایا، بر ابزارهای جد ید ی د ر راهبرد های برنامه ریزی روستایی تأکیدد اشته و به سمت استفاد ه از مفاهیم جد ید ی چون نام برند سازی مقصدگام برد اشته اند . پژوهش حاضر، به اهمیت و بررسی تأثیر نام برند سازی مقصدبر توسعه گرد شگری روستایی می پرد ازد . د ر این زمینه، شکاف مطالعه هایی د ر ایران و به خصوص د ر مناطق شمالی ایران احساس می شود ، که قابلیت های فراوانی جهت توسعه گرد شگری روستایی د ارند ، روستاهای د هستان سراوان د ر استان گیلان، به عنوان یکی از مطلوب ترین مقاصدگرد شگران د اخلی و بین المللی، نیاز به گسترش فعالیت های گرد شگری و شناسایی مولفه های برند سازی گرد شگری د ارد . مطالعه حاضر، با استفاد ه از روش های کیفی و تجزیه و تحلیل محتوا، قصدد اردتأثیر برند سازی مقصدرا، بر توسعه گرد شگری، د ر روستاهای د هستان سراوان د ر استان گیلان، بررسی کند . روش پژوهش به صورت کیفی و جامعه آماری پژوهش را کارشناسان گرد شگری، متخصصان و استاد ان د انشگاهی و گرد شگران، (مصرف کنند گان اصلی محصولات و خد مات ارائه شد ه) تشکیل د اد ند . جهت تجزیه و تحلیل د اد ه نیز از نرم افزار MAXQDA استفاد ه شد . با توجه به خروجی نرم افزار و نتایج پژوهش، معیارها د ر سه بخش شامل پاید اری اجتماعی و فرهنگی، توسعه و پاید اری اقتصاد ی و عوامل زیست محیطی شناسایی شد ند . بر اساس تجزیه و تحلیل کیفی، این مطالعه د ر موردمسیر تحقیق و پیشنهاد های پژوهش های آیند ه  بیشتر بحث می کند .
۵۹۶۳.

نقش میانجی طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۶ 209 - 241

کلیدواژه‌ها: پیوند والدینی صمیمیت زناشویی طرحواره های هیجانی نقش میانجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۳۵۶
در بسیاری از پژوهش ها نشان داده شده که روابط اولیه والد کودک بر کیفیت روابط زناشویی فرزندان تأثیرگذار است؛ اما این مسئله که روابط اولیه با والدین از چه مسیرهایی بر کیفیت رابطه زوجی اثرگذار است، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی، انجام شده است. روش این پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی افراد متأهل ساکن شهر یزد در سال 1398-1397 است. معیارهای ورود به پژوهش عبارت بودند از: متأهل بودن، داشتن سواد خواندن و نوشتن، زندگی زیر یک سقف حداقل به مدت دو سال و این که والدین فرد تا قبل از 16 سالگیِ او فوت نکرده باشند. از بین افرادی که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند، تعداد 426 نفر (227 نفر زن و 199 نفر مرد) در پژوهش شرکت کردند. شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس و از طریق پرسشنامه کاغذی و فرم اینترنتی بود. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از: مقیاس پیوند والدینی (PBI)، مقیاس صمیمیت زناشویی تامپسون و والکر (MIS) و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (LESS). داده های به دست آمده با استفاده از روش های آمار استنباطی هم چون همبستگی و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که تعدادی از طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی نقش میانجی داشتند. بنابراین با توجه به نقش طرحواره های هیجانی در تجربه هیجانی و استفاده از راهبردهای کنترل هیجان، می توان گفت که این طرحواره ها از طریق تأثیر بر ادراک افراد از هیجان (مثل باور به غیرقابل کنترل بودن و منحصر بودن هیجانات به شخص) و نیز استفاده از راهبردهای مختلف (هم چون نگرانی، سرزنش دیگران، نشخوار فکری و اجتناب از موقعیت) جهت مقابله با هیجان، در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی نقش میانجی را ایفا می کنند.
۵۹۶۴.

بررسی جایگاه فقهی و حقوقی مجازات تشهیر در ایجاد امنیت عمومی و ارتقاء حقوق شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۱) 153 - 179

کلیدواژه‌ها: تشهیر امنیت عمومی حقوق شهروندی قانون مجازات اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۶۱
زمینه و هدف: پژوهش حاضر جایگاه مجازات تشهیر در ایجاد امنیت عمومی و حقوق شهروندی را بررسی نموده است. روش پژوهش: روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده که با بهره گیری از متون فقهی، منابع اسنادی و کتابخانه ای و به شیوه استدلالی به بحث حاضر پرداخته است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داده که مجازات تشهیر به دلیل انتشار اسامی مختلفان و مفسدان، ایجاد شفافیت در جامعه، توجه به جنبه های بازدارنده، نفی و جلوگیری از ضرر رساندن به شهروندان و توجه به اصول کرامت و عدالت دارای آثار مهمی بر حقوق شهروندی و ارتقای امنیت عمومی است. نتیجه گیری: تسری بخشیدن مجازات تشهیر به مسائلی مانند فسادهای اقتصادی و اجتماعی، شفافیت را به عنوان شاکله حقوق شهروندی مطرح ساخته و در قانون مجازات اسلامی نیز مورد تأیید قرار گرفته است. علاوه بر شناسایی و رسوا ساختن مجرمان، مجازات تشهیر حتی می تواند درباره انتشار نام قضات و مراجع ناقض حقوق شهروندان اِعمال شده و این امر بر عهده دستگاه قضایی است که زمینه های لازم را برای آزادی رسانه ها و اصل تشهیر رسانه ای فراهم آورد.
۵۹۶۵.

شناسایی مؤلفه های مؤثر بر سرمایه اجتماعی در مواجهه با بیگانگی اجتماعی (موردمطالعه دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 357 - 391

کلیدواژه‌ها: بیگانگی اجتماعی سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۳۲۴
هدف مطالعه حاضر شناخت عوامل مؤثر بر ارتقا سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در کاهش بیگانگی اجتماعی است. روش این مطالعه ترکیبی و از نوع تودرتو (لانه ای) است، جمع آوری داده ها در بخش کمی و کیفی (پیمایش - پدیدار شناختی) به صورت هم زمان انجام شد. در بخش کمی با استفاده از دو پرسشنامه بیگانگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی داده ها از 410 نفر دانشجوی دانشگاه علوم تحقیقات و دانشگاه تهران به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبتی گردآوری شد، در بخش کیفی با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر و رسیدن به مرحله اشباع نظری، داده ها جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS25 & Atlas ti تجزیه وتحلیل شد. یافته های بخش کمی نشان داد، متغیر بیگانگی اجتماعی با متغیرهای همدلی (0.01) 0.13- و اعتماد (0.001) 0.21- رابطه معنی دار و معکوس دارد، از تحلیل یافته های کیفی 19 مقوله شامل جهانی شدن، تغییر در ارزش ها و سبک زندگی، کلیشه های جنسیتی، رسانه، آموزش وپرورش، ارزش های دینی، آموزش عالی، فضاهای عمومی، رفاه اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، هنجارهای اجتماعی، خانواده، کفایت اجتماعی، شبکه اعتماد متقابل، حکمرانی خوب، شایسته سالاری، مدیریت در بحران، بی ثباتی اقتصادی، اشتغال و کسب وکار استخراج شد. درمجموع نتایج این مطالعه نشان داد برای ارتقا سرمایه اجتماعی و کاهش آسیب های اجتماعی توجه همه جانبه به حوزه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی باید موردتوجه برنامه ریزان قرار گیرد.
۵۹۶۶.

تربیت رسانه ای؛ کارکرد ویژه رسانه های جمعی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 101 - 123

کلیدواژه‌ها: رسانه تربیتی تربیت رسانه ای تربیت اسلامی ارتباطات تربیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۵ تعداد دانلود : ۵۵۶
تربیت از اصول اساسی و لازم برای تعالی و پیشرفت همه جانبه افراد و جوامع است. از سویی دیگر امروزه تقریباً تمام ابعاد زندگی انسان ها تحت تأثیر شدید رسانه ها قرار گرفته اند. با این وجود تاکنون در متون رسمی دانش ارتباطات و رسانه، کارکردی در حوزه تربیت اسلامی ثبت نشده است. پژوهش حاضر درصدد بررسی ضرورت تعریف کارکرد تربیتی برای رسانه ها، ارائه مؤلفه های بدیع تربیت رسانه ای و نهایتاً دستیابی به تعریفی از رسانه تربیتی است. ضرورت کارکرد تربیتی با ارائه پنج دلیل روشن شده و ویژگی های بدیع تربیت رسانه ای در سه بعد مربی، متربی و ارتباط تربیتی مطرح گشته است. حوزه مُجاز عملکرد رسانه تربیتی در سه محور کلی ویژگی ها، زمینه های مناسب و کژکارکردها و حوزه بهینه عملکرد رسانه تربیتی در دو محور آسیب ها و الزامات ارائه شده است. تربیت رسانه ای به شرط استفاده تربیتی مخاطب به وقوع می پیوندد و بدون آمادگی و انتخاب و عملکرد صحیح مخاطب، رسانه تربیتی ناکام خواهد ماند. رسانه تربیتی به مثابه آن آب و هوای مساعدی است که لاجرم منجر به رشد مخاطب خود می شود نه آن کویری که امکان هرگونه تعالی و سازندگی را به کلی نفی می کند. هرچند رسانه تربیتی در خط مقدم تربیت اسلامی قرار نمی گیرد اما نقطه عطف تربیت است.
۵۹۶۷.

تحلیلِ گونه های مصرف رسانه ایِ اوقات فراغت در شهر تهران؛ با تاکید به نسبت آن با قشربندی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 271-299

کلیدواژه‌ها: مصرف رسانه ای اوقات فراغت رسانه های غیرچاپی رسانه های چاپی قشربندی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۳۳۸
نظر به جایگاه قابل توجه فضای رسانه ایِ جمعی در جامعه کنونی ایران، و اهمیت مصرف رسانه چاپی در جوامع، مقاله حاضر، در راستای پاسخ به سوال محوری پژوهش:«آیا میان مصرف رسانه ای (چاپی/ غیرچاپی) شهروندان تهرانی، در اوقات فراغت، با قشربندی اجتماعی آنان، تفاوت وجود دارد؟» است، و با بهره گیری از دیدگاه «تمایز در مصرف» پیربوردیو، نگاشته شده است. روش پژوهش حاضر، کمی و از نوع پیمایش است. در این پژوهش، پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه کیفی با سی آزمودنی، با گمارش تصادفی، پرسشنامه محقق ساخت تنظیم و در میان 300 پاسخگوی ناهمگون در شش منطقه شهر تهران، انجام شده است. برای تحلیل یافته ها، از مدل آمار استنباطی ناپارامتریک مجذور خی، استفاده شد.یافته هایاین پژوهش بیانگر آن است که «میان مصرف رسانه ای(چاپی/غیرچاپی) شهروندان تهرانیدر اوقات فراغت، با قشربندی اجتماعی_اقتصادیِ آنان (فرادست، میانی، فرودست)، تفاوت وجود دارد.
۵۹۶۸.

تاثیر خدمات انجمن حمایت زندانیان بر عملکرد خانواده های تحت پوشش استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 83 - 118

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده انجمن حمایت زندانیان خدمات مادی حرفه آموزی بهداشتی و درمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۷ تعداد دانلود : ۳۳۷
این مقاله تاثیر خدمات انجمن حمایت زندانیان بر عملکرد خانواده ی زندانیان استان تهران را مورد بررسی قرار داده و اهداف آن، سنجش تاثیر خدمات «مادی و معیشتی»، «فرهنگی و تربیتی»، «اشتغال و حرفه آموزی»، «بهداشتی و درمانی» و «آموزشی و مشاوره ای» بر عملکرد خانواده های زندانیان است. در چارچوب نظری، تئوری بحران خانواده ی زندانی «هیل»، الگوی نظری عملکرد خانواده «مک مستر»، مدل های حمایت اجتماعی شامل؛ ؛ تاثیر مستقیم، تاثیر غیرمستقیم یا ضربه گیر، مدل «ویس»، تخصیص وظیفه، سلسله مراتب جبرانی، فقدان، انباشت هویتی و «مدل هم چینی مناسب استرس و حمایت اجتماعی» مورد بررسی قرار گرفت.این تحقیق از نوع «پژوهش کمّی»، مبتنی بر «روش پیمایش» و «ابزار پرسشنامه» مبتنی می باشداست. ابزارها شامل پرسشنامه ی محقق ساخته «خدمات انجمن حمایت زندانیان» و پرسشنامه ی استاندارد سنجش عملکرد خانواده «اپشتاین» (FAD) است. جامعه ی آماری شامل همه ی خانواده های تحت پوشش خدمات انجمن حمایت زندانیان در استان تهران (3400 خانواده) است که تعداد 384 نفر مبتنی بر «نمونه گیری تصادفی طبقه ای» به عنوان نمونه ی آماری انتخاب گردید و پرسشنامه های تحقیق در زمستان 1399 تکمیل گردید.یافته ها نشان داد خدمات «مادی و معیشتی»، «فرهنگی و تربیتی»، «اشتغال و حرفه آموزی»، «بهداشتی و درمانی» و «آموزشی و مشاوره ای» بر عملکرد خانواده های زندانیان استان تهران تاثیرات مثبت دارد. مدل معادله ی ساختاری نیز نشان داد متغیّرهای «خدمات انجمن حمایت»، «پایگاه اقتصادی و اجتماعی» و «مشخصات خانواده » بر خُرده مقیاس های «حلّ مشکل»، «نقش ها»، «همراهی عاطفی»، «ارتباط»، «آمیزش عاطفی»، «کنترل رفتار» و «عملکرد کلی خانواده» تاثیرات مثبتی دارد. لذا ازاین رو، خانواده های زندانیان در مولفه های «مادی و معیشتی»، «فرهنگی و تربیتی»، «اشتغال و حرفه آموزی»، «بهداشتی و درمانی» و «آموزشی و مشاوره ای» نیازمند حمایت و مساعدت نهادهای حمایتی از جمله «انجمن حمایت زندانیان» هستند تا بخشی از چالش ها و تهدیدات ناشی از فقدان سرپرست خانواده ترمیم گردد.
۵۹۶۹.

احیاء زندگی شبانه در بافت فرسوده شهری خیابان لاله زار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 32 - 1

کلیدواژه‌ها: زندگی شبانه فضای شهری سرزندگی هویت بافت فرسوده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۳۳۷
بافت فرسوده شهری بخش بزرگی از شهر های ایران را تشکیل می دهد بسیاری از مناطق تهران با چنین مسائلی رو به رو است و لزوم ساماندهی این فضا های شهری بیشتر بر ما آشکار می شود. لذا مفهومی به نام زندگی شبانه به وجود می آید که به تشویق فعالیت های گوناگون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در ساعات بیشتری از شبانه روز توجه دارد. استفاده شبانه روزی از فضا نه تنها آن را مستهلک نمی کند؛ بلکه حضور و فعالیت مستمر شهروندان را بر آن اهمیتی می-بخشد که چه مردم و چه مدیران شهری در حفظ و نگهداری آن کوشاتر می گردند. در این مقاله با توجه به شاخص های موثر بر زندگی شبانه و نیز شناخت کلی از ویژگی های مختلف شهر تهران و ویژگی های محدوده تاریخی لاله زار به ارائه راهکارهایی در جهت ایجاد کاربری پیشین به منظور سرزندگی، کاهش آسیب های اجتماعی و کالبدی، جذب سرمایه و بازگرداندن هویت اصلی این محدوده پرداخته شده است. این مقاله، بنا بر ماهیت موضوع از دو روش کیفی و کمی، استفاده شده است. در ادامه داده های مورد نیاز از جامعه آماری منتخب جمع آوری شده و پس از دسته بندی و استخراج با روش آماری SPSS مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که شاخص های زندگی شبانه از جمله احساس امنیت، دسترسی به حمل و نقل عمومی، جذابیت و زیبایی فضا، افزایش ساعات فعالیت ها و همچنین برگرداندن کاربری گذشته در ساعاتی از شب می تواند موجب جذب مردم و پویایی این فضا باشد و نیز هویت اصلی این خیابان را تا حدودی به آن باز گرداند.
۵۹۷۰.

زنان در عصر پدرسالاری: روایت تاریخی از وضعیت اجتماعی و فرهنگی زنان در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 122 - 102

کلیدواژه‌ها: مطالعات زنان مطالعات جنسیت تاریخ جنسیت پدرسالاری نظم جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۳ تعداد دانلود : ۶۶۴
هدف این پژوهش، مطالعه وضعیت اجتماعی زنان در عصر قاجار است. یافته های این مطالعه نشان داد که تاریخ جامعه قاجار، روایت یک پدرسالاری تمام عیار است. زنان به مثابه یک طبقه اجتماعی، تحت سلطه کامل مردان قرار داشتند. اگرچه آنها نیمی از افراد جامعه را تشکیل می دادند ولی گویی در جامعه نبودند و از نظرها پنهان مانده بودند. زنان در خانه در پسِ پرده و در جامعه در پسِ روبنده بودند. نه چهر ه هایشان دیده و نه سخن ها و دردهایشان شنیده می شد. حتی نام شان بر زبان ها برده نمی شد. بردن نام زن و دیدن چهره او و هم کلام شدن با آنها، همه تابویی خطرناک و گناهی نابخشودنی بود. هر مردی در خیابان باید از آنها فاصله می گرفت. جنس دوم و پست تر از مردان محسوب می شدند. گرچه به ظاهر آزاد بودند اما در بند سلطه جنسیتی گرفتار مانده بودند. ابزار شهوت قلمداد می-شدند که دیدن شان می تواند شهری را به آشوب کشاند. به همین دلیل آنها را به کنج خانه ها رانده و به کار اطفای شهوت مردان گمارده بودند. خروج دختران از خانه برای تحصیل و آموزش را موجب گسترش فساد در جامعه می-دانستند. با همین منطق، مدرسه رفتن آنها را نیز ممنوع کرده بودند. اشتغال درآمدزا هم عرصه ای مردانه بود که زنان را به آن هیچ راهی نبود. لذا نه فرصتی برای تحصیل پیش رویشان باز بود و نه امکان اشتغال برایشان هموار بود. هم در آموزش و فرهنگ، فرودست بودند و هم در اقتصاد، تهیدست. نه شغلی درآمدزا به آنها داده می شد و نه حق تحصیل به آنها اعطا می شد.
۵۹۷۱.

سبک زندگی در رمان «نخل های بی سر» و «ریشه در اعماق»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۰شماره ۵۳ 169 - 200

کلیدواژه‌ها: ادبیات داستانی رمان دفاع مقدّس سبک زندگی فرهنگ ایرانیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۲۲
سبک زندگی مجموعه ای از اصول رفتاری در عرصه های مختلف زندگی است. در دهه های اخیر برای  کاربردی کردن مفهوم آن در محافل ادبی، مخاطب با کارکردهای مثبت و منفی سبک زندگی در ادبیات داستانی مواجه شده است و با مطالعه موارد ذهنی و عینی، ذهنش بسوی سبک های برتر نیز، جلب شده است. مطلب حائز اهمیت، بازخوانی سبک زندگی رزمندگان در ادبیات داستانی دفاع مقدس است. این بازخوانی  می تواند هویت فرهنگی، نظامی، اجتماعی و سیاسی مرزداران ایرانی را برای تحقق آرمان گرایی «دفاع» از سرزمین و اعتقادات جامعه به افراد منعکس و دستاوردهای گران سنگ آن را به ویژه در زمان بحران حفظ کند. درواقع، شناخت منشاء انگیزه های رفتاری مدافعان میهن، ظرفیت های اندیشه و فرهنگ ایرانیان و قدرت راهبرد «دفاع» را آشکار می نماید. این پژوهش تلاش دارد شاخصه های سبک زندگی را در رمان «نخل های بی سر» و «ریشه در اعماق» با روش گفتمانی «ارنستولاکلاو»  منعکس کند. در این روش، پیوند مولفه های سبک زندگی، چگونگی خلق هویت جهادی رزمندگان بیان می شود. یافته ها نشان می دهد علل رفتاری شخصیت ها با تکیه بر پایبندی بر مبانی باورهای دینی و غیرت ملی، دستاورد استقلال و امنیت کشور را به دنبال داشته است.
۵۹۷۲.

بررسی تفاوت وضعیت موجود و مطلوب عوامل اثرگذار بر فرهنگ مطالعه در فضای مجازی

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۷) 27-45

کلیدواژه‌ها: فرهنگ یادگیری فرهنگ مطالعه فضای مجازی عوامل مطالعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۴۴
تحقیق حاضر با هدف بررسی تفاوت وضعیت موجود و مطلوب عوامل اثرگذار بر فرهنگ مطالعه در فضای مجازی انجام گرفته است. ابزارگرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نظریه های علمی پیرامون موضوع می باشد که به صورت انلاین با استفاده از ابزار گوگل فرم طراحی و جمع آوری گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر را اولیای دانش آموزان کلاس پنجم ابتدائی در دبستان شهدا پارس آباد تشکیل می دهند، با توجه به کوچک بودن جامعه آماری و جمعیت هدف از سرشماری برای نمونه گیری استفاده شده است. از آنجایی که در کل شماری، نمی توان از روشهای آمار استنباطی استفاده کرد لذا از آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از تغیرات محسوس در عوامل مطالعه شده در گروه آزمایش است به طوری که عامل علاقه با 77 درصد دارای بیشترین و عامل محیط یادگیری با 46 درصد کمترین تغیرات را داشتند. عوامل انگیزش با 54 درصد، برنامه آموزشی 69 درصد محیط خانواده 54 درصد و عوامل فردی 62 درصد بیشتر از حد متوسط بودند.
۵۹۷۳.

ارائه الگوی همگرایی شبکه های اجتماعی و خبرگزاری ها در چرخه اطلاع رسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم پاییز ۱۴۰۰شماره ۵۵ 123 - 152

کلیدواژه‌ها: چرخه اطلاع رسانی خبرگزاری روش دلفی شبکه های اجتماعی همگرایی رسانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۲۹۷
موضوع پژوهش پیش رو ارائه الگوی نقش شبکه های اجتماعی در چرخه اطلاع رسانی خبرگزاری ها با تأکید بر خبرگزاری ایرنا و فرانس پرس است. این پژوهش با استفاده از روش مصاحبه عمقی و با روش دلفی انجام شده است. جامعه پژوهش این مقاله متخصصان حوزه خبرگزاری ها و استادان روزنامه نگاری بودند که از میان آنان با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی 18 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها از روش کدگذاری استفاده شد. نتایج به دست آمده از مصاحبه ها نشان داد که شبکه های اجتماعی بیشتر ابزاری در خدمت خبرگزاری ها هستند و خبرگزاری ها به تناسب محتوا یا موضوع خبر از بسته های مختلف خبری در شبکه های اجتماعی بهره می برند؛ بسته هایی که از قالب های رسمی خبر فاصله دارند. همچنین براساس نتایج، خبرگزاری ها و شبکه های اجتماعی هم پوشانی رسانه ای دارند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت خبرگزاری ها باید به ارزش های خبری در شبکه های اجتماعی و نگارش خبر برای شبکه های اجتماعی توجه کنند تا از تحولات عرصه روزنامه نگاری عقب نمانند.
۵۹۷۴.

ارزیابی عدالت رسانه ای در جدول پخش سیمای رسانه ملی بر اساس تنوع جمعیتی فرهنگی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵) 119 - 145

کلیدواژه‌ها: عدالت رسانه ای تنوع جمعیتی فرهنگی جدول پخش سیمای رسانه ملی پوشش فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۵
عدالت رسانه ای، نخستین گام در راه حضور پرقدرت رسانه ای در جامعه است. در پژوهش حاضر سعی شده است تا این رسالت در شبکه های سیمای سراسری رسانه ملی بر اساس اطلاعات برنامه های موجود در جدول پخش شبکه ها مورد ارزیابی قرار گیرد. در این مطالعه، با رویکردی کاربردی، به گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و مصاحبه با گروه خبرگان پرداخته شده است. به منظور بررسی سطح پوشش فرهنگی برنامه ها بر اساس مقیاس اسمی، اطلاعات مربوط به برای 1095 برنامه تلویزیونی تولیدی شبکه های سراسری ملی که برای استفاده نیاز به دستگاه دیجیتال ندارند، شامل، 6 شبکه یک، دو، سه، چهار، آموزش و قرآن در مجموع 36827 دقیقه، بدون برنامه های بازپخشی، اذان و اخبار) گردآوری و برای تحلیل یافته ها، از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد بررسی در این پژوهش، برنامه های شبکه های سراسری سیمای رسانه ملی را دربرمی گیرد که از میان آنها، برنامه های شانزدهمین هفته سال 1397 برای نمونه مورد مطالعه قرار گرفته است. در نهایت، با توجه به اینکه در 4 طبقه جمعیتی اجتماعی از 6 طبقه مورد مطالعه، عدالت رسانه ای کمتر تحقق یافته، این نتیجه به دست آمده که عدالت رسانه ای در جدول پخش سیمای سراسری رسانه ملی کمتر رعایت شده است.
۵۹۷۵.

نقش و جایگاه فناوری های نوین ارتباطی در چابک سازی فرایندهای تولید رادیو -تلویزیونی (مطالعه موردی: سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 163 - 196

کلیدواژه‌ها: تلویزیون تولید محتوا چابک سازی رادیو رسانه فناوری های نوین ارتباطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۵۴
رقابت پذیری رسانه در سپهر رسانه ای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجه اول باید در فرایندهای تولید رادیویی تلویزیونی قابل مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانه ای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابک سازی هستند. پژوهش پیش رو تلاش دارد با استفاده از روش پیمایشی نقش و جایگاه فناوری های نوین ارتباطی را در چابک سازی فرایندهای تولید تلویزیونی در رسانه ملی بررسی نماید. جامعه آماری این مقاله مدیران، کارشناسان و کارکنان سازمان صداوسیما هستند. یافته های پژوهش نشان می دهد: فناوری های نوین ارتباطی، ابزاری کارآمد برای «افزایش سرعت انجام عملیات تولید»، «انعطاف پذیری مدل و سیستم تولید»، «کیفیت بالا و افزایش تولید سفارشی» و «یکپارچگی و پیچیدگی کم فرایندهای تولید در مراحل قبل، حین و پس از تولید» است. این مؤلفه ها از ضروریات تحقق تعالی رسانه نیز هست که به طور مستقیم بر چابک سازی فرایندهای تولید رادیو تلویزیونی مؤثرند.
۵۹۷۶.

تجربۀ صمیمیت در موقعیت قرنطینگی (مورد مطالعه خانواده های استان گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 101 - 125

کلیدواژه‌ها: صمیمیت پیوند اجتماعی قرنطینگی کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۲۰۷
صمیمیت یکی از عواطف مهم انسانی است که دارای دلالت های فرهنگی اجتماعی و بدنمندی است. هدف اصلی این تحقیق، مطالعه کیفی تجربه صمیمیت و پیوندهای اجتماعی در دوران کرونا و موقعیت قرنطینگی است. مطالعه با تکیه بر روش کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساخت یافته انجام شده است. با توجه به منطق اشباع نظری، با چهل نفر از شهروندان استان گیلان به صورت فردی مصاحبه صورت گرفت. سپس، مصاحبه ها پس از تقریر به شیوه تحلیل مضمون بررسی شدند. یافته های این پژوهش نشان می دهد سه سنخ صمیمیت محبت آمیز، سنخ خنثی و سنخ جدال آمیز در خانواده های مصاحبه شوندگان مشاهده می شود. در شرایط قرنطینگی خانواده های طبقه پایین از پیوند اجتماعی ضعیف تر و طبقات متوسط و بالا از پیوند اجتماعی قوی تری برخوردار بوده اند. همچنین، کشاکش سوژه های قرنطینه بیشتر مثبت، محبت ورزانه و در جهت حفظ نظم ناشی از بلبشوی کرونا بوده است. بنابراین، موقعیت قرنطینگی در این پژوهش، هرچند موجب کاهش تعاملات و افزایش فرسایش سرمایه اجتماعی در سطح جامعه و به زوال امر اجتماعی منجر شده، اما موجد بسط عواطف انسان ها و پیوند اجتماعی خانوادگی بوده است.
۵۹۷۷.

تجربه زیسته نقش های زنانه در بین مهاجرین افغانستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۷ پاییز و زسمتان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 135 - 169

کلیدواژه‌ها: مهاجران افغانستانی زنان فرزندآوری ازدواج سیاستگذاری فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵
زنان مهاجر افغانستانی، به عنوان بخش غیررسمی جامعه ایرانی، احساساتی را در ساختار خانوادگی و اجتماعی تجربه می کنند که می تواند در تولید یا بازتولید یک محیط فرهنگی، ورای آسیب شناسی آن، تأثیرگذار باشد. مطالعه پیش رو، با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی تفسیری، در پی روایت تجربه زیسته زنان مهاجر افغانستانی است. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته است و داده ها از طریق مصاحبه با 25 زن 18 تا 40 ساله ساکن در مناطق جنوبی شهر تهران جمع آوری و طبق مدل ون منن تحلیل شدند. برخی از مضامین اصلی استخراج شده، مانند بحران هویت، تشویش، و بسندگی به وضعیت موجود، نشان می دهند سنت های جامعه مبدأ، همچنان قدرتمندانه زندگی زنان مهاجر را تحت تأثیر قرار می دهند. توجه به نتایج چنین مطالعاتی در سطوح خرد و کلان سیاست گذاری فرهنگی ضروری است. در راستای مدیریت برنامه های حمایتی از مهاجران و سیاست های جمعیتی مانند فرزندآوری توصیه های سیاستی لازم ارائه شده است.
۵۹۷۸.

نقش مدیریت راهبردی منابع انسانی در چابک سازی دانشگاه فرهنگیان استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 368 - 379

کلیدواژه‌ها: مدیریت راهبردی منابع انسانی چابک سازی دانشگاه فرهنگیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
هدف: هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش مدیریت راهبردی منابع انسانی در چابک سازی دانشگاه فرهنگیان استان مازندران بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها در گروه مطالعات توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه مدیران و کارکنان دانشگاه فرهنگیان استان مازندران بودند که تعداد آنها در دوره زمانی پژوهش 405 نفر بود و براساس فرمول نمونه گیری کوکران و روش نمونه گیری تصادفی در دسترس تعداد 108 نفر به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. پرسشنامه های مطالعه حاضر شامل پرسشنامه های استاندارد مدیریت راهبردی منابع انسانی طراحی شده توسط هانگ و چانگ(2005) و پرسشنامه استاندارد چابکی سازمانی شریفی و یانگ(2001) بود. ضمن اینکه به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل بهره گرفته شد.یافته ها: یافته ها نشان دادند که در مجموع مدیریت راهبردی منابع انسانی دارای نقش مستقیمی در چابک سازی دانشگاه فرهنگیان داشته است. به طور مشخص تر، نتایج نشان داد که مدیریت راهبردی منابع انسانی بالاترین تاثیر را بر انعطاف پذیری دارد و پس از آن متغیرهای شایستگی، سریع بودن و پاسخگویی قرار دارند.نتیجه گیری: در مجموع می توان پذیرفت که مدیریت راهبردی منابع انسانی نقش موثر و مهمی در توسعه چابکی سازمانی در دانشگاه فرهنگیان داشته است و در نتیجه سیاست گذاران این حوزه می توان از آن در جهت بهبود فرآیندهای سازمانی بهره گیرند.       
۵۹۷۹.

آسیب شناسی مدارس در تجربه زیسته دانش آموزی از دیدگاه دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 13 - 26

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی مدارس دانشجویان تجربه زیسته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی آسیب شناسی مدارس در تجربه زیسته دانش آموزی از دیدگاه دانشجویان بود.  روش شناسی: روش پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان با تعداد 10440 نفر در سال 400-1399 بود که از میان آنها 18 نفر طبق اصل اشباع نظری با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. روایی مصاحبه از طریق دقت در مطرح کردن سؤالات، بکار نگرفتن نظرات شخصی محقق در مصاحبه و تأیید مشارکت کنندگان از فهم صحیح محقق از تجارب آنها حاصل گردید. روایی سؤالات مصاحبه توسط اساتید صاحب نظر در حوزه تعلیم و تربیت تأیید گردید. به منظور تأیید پایایی نیز میزان توافق از طریق ضریب همبستگی پیرسون 96%  محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد.یافته ها: مطابق با یافته های پژوهش آسیب های ناشی از مدارس در چهار مضمون اصلی آموزشی، تربیتی، تعاملی و محیطی-فیزیکی، 12 مضمون فرعی و ۲۷۴ کد اولیه جای گرفتند. مضمون اصلی آموزشی، شامل چهار مضمون فرعی ضعف در روش های تدریس، ضعف در محتوا، ضعف در نظام ارزشیابی و ضعف در صلاحیت های حرفه ای عوامل انسانی مدرسه؛ مضمون اصلی تربیتی، شامل دو مضمون فرعی ضعف در روش های تربیتی و ضعف در تربیت دینی به طور خاص؛ مضمون اصلی تعاملی، شامل مضامین فرعی مرتبط با تعامل عوامل انسانی مدرسه با دانش آموز و مضمون اصلی محیطی-فیزیکی، شامل دو مضمون فرعی فضای حاکم بر مدرسه و ارائه امکانات و تجهیزات می شدند. علت های بروز آسیب ها شامل ضعف در سیستم گزینش معلمان و مدیران، نبود برنامه ریزی دقیق و جامع و موارد دیگر بودند. پیامدهای ناشی از آسیب ها نیز شامل مدرسه گریزی، احساس اضطراب نسبت به مدرسه، کاهش انگیزه پیشرفت و موارد دیگر بودند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر آسیب های چهارگانه آموزشی، تربیتی، تعاملی و محیطی-فیزیکی باعث ناکارآمدی و ضعف های اساسی در نظام تعلیم و تربیت شدند که نیاز به اقدام جدی جهت رفع آنها و بهبود وضعیت نظام آموزشی است. نتایج پژوهش حاضر می تواند زمینه بازنگری و ایجاد تغییرات اساسی در نظام تعلیم و تربیت را فراهم آورد.
۵۹۸۰.

ارتباطات میان فرهنگی به مثابه جریانی از تعدیل شخصیت و هویت های انسانی-اجتماعی (تحلیلی بر فیلم سینمایی هفت سال در تبت از منظر ارتباطات میان فرهنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 45-65

کلیدواژه‌ها: ارتباطات میان فرهنگی خود و دیگری هویت های تک وجهی هویت های چندوجهی هفت سال در تبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۲۹۳
تصور مواجهه با دیگری، اغلب تصوری غریب است. ما هر اندازه هم که کنجکاو و مایل به کشف جهان های دیگر بوده و از تمنای چنین کشفی بر سر ذوق باشیم، اما نمی توانیم بر تمامی اضطراب ها، تردیدها و گاه حتی ترس های خویش فائق آئیم. این ترس ها در سطحی کلان، البته ممکن است به زودی ما را در لاک دفاعی یا حتی حالت تهاجمی قرار دهد و هیچ کم نیستند شواهدی در درازای تاریخ که مؤید چنین حالت هایی است. با این همه، با فرضِ ناگزیر ارتباطات میان فرهنگی در روزگار کنونی، می توان این ارتباطات را چونان جریانی از تعدیل شخصیت و هویت های انسانی-اجتماعی به شمار آورده و از این رو، بر گسترش آن در یک چارچوبِ فراگیر پای فشرد. بنابراین، مقاله حاضر مبتنی بر چنین نگاهی و بر اساس نوعی روش شناسی تفسیری، به دنبال فهم چگونگی این امر بوده است. در این راستا، با بهره گیری از فیلم سینمایی «هفت سال در تبت» که بر پایه داستانی واقعی ساخته شده است، نشان داده ایم که ارتباطات میان فرهنگی جدای از امکان شکوفایی هویت های چندوجهی، زمینه تعدیل خود شخص در نسبت با خودش و نیز، تعدیل نگاه او به دیگران را فراهم می سازد. این امر مراتب گوناگونی داشته و در صورت های مختلفی تجلی می یابد که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان