درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۱۰۱ تا ۸٬۱۲۰ مورد از کل ۳۶٬۸۹۵ مورد.
۸۱۰۱.

ارزیابی تغییرات کالبدی فضایی آرامگاه های ایلخانی و صفوی اصفهان، گامی در مسیر شناخت الگوی پیشرفت معماری اسلامی- ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 218-266

کلیدواژه‌ها: معماری آرامگاهی ساختار ایرانی اسلامی ایلخانی صفوی اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
بقاع متبرکه، از جمله بناهای عمومی در سرزمین ایران هستند که از جنبه های مختلف اجتماعی، هنری، مذهبی و تاریخی حائز اهمّیّت می باشند و از نظر اهمیت برای جامعه دیندار ایران، بعد از مساجد، رتبه دوم را در بین ابنیه مذهبی، به خود اختصاص می دهند و کمتر نقطه ای را در این سرزمین می توان یافت که که از این قسم از ابنیه، تهی باشد. هدف از این پژوهش ، شناخت، مدون سازی و دسته بندی ویژگی های کالبدی-فضایی متکی بر اصول معماری ایرانی-اسلامی آرامگاه های مذهبی ایلخانی و صفوی اصفهان و مقایسه تحلیلی این دو دوره با یکدیگر است چرا که با شناخت تاریخ و تحولات آن در گذر زمان است که می توان از طرق پیشرفت یا انحطاط تمدن ها آگاه شد و از آن برای ساخت آینده ای نیکوتر بهره برد. در این راستا ابتدا، ضمن بررسی اصول کلی معماری آرامگاهی در هر یک از این دو دوره، 15 آرامگاه ایلخانی و 17 آرامگاه صفوی، در محدوده اصفهان و مناطق تابعه، شناسایی شدند و ویژگی هایی کالبدی- فضایی هریک از آن ها به روش توصیفی تحلیلی و به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفت. سپس با کنار هم قرار دادن تحلیل های انجام شده، مقایسه آماری این ادوار صورت پذیرفت و نتایج قابل تأملی در خصوص اشتراکات و افتراقات این دو دوره عرضه شد که از جمله این موارد می توان به تفاوت میان سلسله مراتب دسترسی به فضای گنبدخانه ای، تفاوت در میزان بهره گیری از ایوان به عنوان یکی از اندام های شاخص معماری ایران، تفاوت در جهتگیری کلی، شباهت در بهره مندی از نظام فضایی چهارصفه و برونگرایی غالب آن ها اشاره کرد.
۸۱۰۲.

نقش دانش و مسئولیت پذیری شهروندان در سبک زندگی توسعه محور (مطالعه موردی 5 منطقه منتخب شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 302 - 324

کلیدواژه‌ها: دانش آگاهی شهروندی مسئولیت پذیری سبک زندگی توسعه محوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۳۹۱
مفهوم شهروندی یکی از دیرپاترین مفاهیم سیاسی، اجتماعی، حقوقی و شهری است که متفکران، در حوزه های مختلف و از یونان باستان تا به امروز به آن توجه داشته اند. کسب مهارت های شهروند، یا به عبارت دیگر تبدیل شدن به ی شهروند مؤثر و کارآمد، مستلزم آگاهی از حقوق و تکالیف و مسئولیت شهروندی است، آگاهی شهروندی در جوانب مختلف عامل سایر مهمی برای تداوم زندگی جمعی در دنیای پرمخاطره مدرن است. آگاهی شهروندی باعث می شود فرد تکالیف و مسئولیت خود را بشناسد. این شناخت از یک سو عاملی است تا شهروندان تکالیف و مسئولیتشان را به نحو احسن انجام دهند و از سوی دیگر باعث رسیدن آنها به سبکی از زندگی که در رفع کمیابی و نیازهای آنها در راستای رسیدن به توسعه باشد. با توجه به اهمیت سبک زندگی در ایجاد توسعه محوری از یک سو و اهمیت آگاهی شهروندان و مسئولیت پذیری در تحقق مهم از سوی دیگر، در این پژوهش ابتدا، میزان و عوامل مؤثر بر آگاهی شهروندان در مسئولیت پذیری در منطقه منتخب شهر تهران مورد بررسی قرار می گیرد، سپس، رابطه میان مسئولی پذیری و سبک زندگی توسعه محور مورد تحلیل قرار می گیرند.
۸۱۰۳.

انگاره های بازنمایی شده از کشور چین: کاریکاتورهای حوزه گفتمانی غرب پس از شیوع کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۱ 227 - 259

کلیدواژه‌ها: چین کاریکاتور کرونا بازنمایی دیگری سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۵۲
هدف از انجام این پژوهش، مطالعه چگونگی بازنمایی چین و نحوه ی دیگری سازی از این کشور در کاریکاتورهای منتشر شده از سوی حوزه گفتمانی غرب در دوران بحران کرونا است. در این پژوهش با استفاده از روش نشانه شناسی اجتماعی، 45 کاریکاتور انتخاب شده و با توجه به سه فرانقشِ بازنمودی، تعاملی و ترکیبیِ کرس و ون لیوون مورد ارزیابی قرار گرفته اند. برای تحلیل نتایج تحقیق از نظریات برچسب زدن ادگار و سج ویک، بازنمایی استوارت هال و نظریه ی طرحواره های فرهنگی استفاده شده است. با ارزیابی کاریکاتورهای مرتبط با نقش چین در شیوع کرونا می توان سیاست های بازنمایی در این کاریکاتورها را در دو مقوله ی کلیِ «دیگریِ پست؛ بازنمایی خطر زرد» و «دیگریِ قدرت طلب؛ بازنمایی تهدید قرمز» قرار داد. در کاریکاتورهایی که ذیل مقوله ی اول قرار گرفتند، چین به عنوان دشمنی بالقوه و دیگریِ پست شناسانده شده است که نیاز به آموزش و دنباله روی از غرب دارد. در مقابل، در کاریکاتورهایی که ذیل مقوله ی دوم گنجانده شدند، چین به عنوان عامل تهدیدکننده ی جهان بازنمایی شده است که در این نوع کاریکاتورها نیز ضرورت سیاست های کنترلی در رابطه با چین و حفظ هژمونی غرب القا می شود. براین مبنا می توان گفت رسانه ها (در اینجا کاریکاتورهای منتشر شده) با بازتولید کلیشه های از پیش ساخته نسبت به چین و با هم ارز قرار دادن این کشور با خطر و تهدید، زمینه را برای باور مردم در جهت گیری منفی نسبت به مسائل پیرامون چین فراهم می کنند. این جهت گیری دیگری هراسانه می تواند به صورت کنش های نژادپرستانه در روابط بین فرهنگی نفوذ کرده و حتی زمینه را برای تقابل های نظامی احتمالی فراهم کند.
۸۱۰۴.

به کارگیری مفهوم «دلیل هنجاری» برای شناخت شکل های موجه اثرگذاری ارزش ها بر فعالیت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 7 - 30

کلیدواژه‌ها: دلیل هنجاری نگرش حساس به داوری هویت واقعیت محور ارزش های معرفتی ارزش های غیرمعرفتی علم غیرارزش بار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۳۶۸
در این مقاله می خواهیم نشان دهیم که تحلیل مفهوم «ارزش» با استفاده از مفهوم کلی ترِ «دلیل» تصویر روشن تر و جامع تری از رابطه علم و ارزش به دست می دهد. به طور خاص به دنبال بررسی این مسئله هستیم که کدام شکل از اثرگذاری ارزش ها بر کار علمی موجه و کدام یک ناموجه است. دو پاسخ مشهور به این پرسش وجود دارد: یکی با اتکا به آموزه «آرمان علم غیرارزشی» و دیگری با توسل به تمایز میان نقش های مستقیم و غیرمستقیم ارزش ها. ابتدا این دو پاسخ و نقد های وارد به آنها را اجمالاً بیان می کنیم. سپس با معرفی مفهوم «دلیل» و تشریح برخی ویژگی های صوری و ساختاری این مفهوم و بیان رابطه «دلیل» و «ارزش»، چارچوبی مفهومی برای بررسی مسئله یادشده ارائه می کنیم. نشان می دهیم که تحلیل مفهوم «ارزش» بر حسب «دلیل» امکان ارائه پاسخی تازه به این پرسش را فراهم می کند که دخالت های موجه و ناموجه ارزش ها در کار علمی کدام اند و این پاسخ، چه برتری هایی نسبت به پاسخ های پیشین دارد.
۸۱۰۶.

Providing a Curriculum Model with an Entrepreneurial Approach for Top Talented Students in Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۳, Number ۳ (۲۰۲۰) 97-107

کلیدواژه‌ها: Curriculum entrepreneurial approach top talented students

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۹ تعداد دانلود : ۴۱۴
Purpose: The present study was conducted with the aim of providing a curriculum model with an entrepreneurial approach for top talented students in Iran. Methodology: Research method in terms of purpose, was basic-applied. In terms of data type, it was mixed (qualitative) of exploratory type; and in terms of data collection time, it was cross-sectional and in terms of data collection method or the nature of the research, it was descriptive survey. The statistical population of the research in the qualitative section included all the heads of the Provincial Elite Foundation and the heads of the talented departments of the General Directorate of Education and the provinces and also 20% of the teachers implementing the Shahab project. Quantitatively, the statistical population includes junior high school students in gifted schools. The number of these students was 7000, using Cochran's formula, 364 people were selected. Sampling method was done through multi-stage cluster sampling. In the qualitative part of this study, the Delphi questionnaire based on CVR and CVI forms was used and in the quantitative part, the questionnaire was used to analyze the data. The validity and reliability of the instruments were evaluated and confirmed. Findings: The results showed that the curriculum with entrepreneurship approach for top talents including environmental components, economics, entrepreneurs, entrepreneurship, factors affecting the implementation of this approach in the curriculum, including components of support, teacher, system policies and influential factors of The curriculum was introduced with an entrepreneurial approach, including talent discovery, improving top talents and self-efficacy. Finally, a model was presented from two parts, quantitative and qualitative, which had a good fit. Conclusion: Recognizing talented students is one of the priorities of education and paying attention to the curriculum with an entrepreneurial approach to top talented students is an issue that has good consequences for students and society.
۸۱۰۷.

تحلیل بازنمایی سیل بهار 2019 در ایران در رسانه های بیگانه عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵ 231 - 257

کلیدواژه‌ها: رسانه های بیگانه عربی سیل 2019 ایران بازنمایی بحران دیپلماسی عمومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۳۹۱
در مواقع بحرانی، نیاز به کسب اطلاع و آگاهی از شرایط محیطی بیش از پیش برای مخاطبان افزایش می یابد. با توجه به وقوع سیل در بهار 2019، رسانه های مختلفی از این بستر برای جهت دهی به افکار عمومی استفاده کردند. این پژوهش تلاش دارد تا با رویکرد دیپلماسی عمومی، به بررسی تلاش های رسانه های عربی بیگانه در منطقه جنوب غرب آسیا که بر مخاطب عرب زبان ایرانی متمرکز هستند، بپردازد. برای تحقق این هدف، محققان تمامی گزارش های خبری منتشر شده در شش رسانه عرب زبان (ازجمله الشرق الاوسط، العربیه و (به اصطلاح) الاحوازنا و الاحواز تی وی)، را در بازه 17 فوریه تا 30 آوریل 2019 (در مجموع 108 گزارش خبری)، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفیِ استقرائی، بررسی کردند. نتایج این پژوهش در قالب چهار مقوله کلی تقسیم بندی شد: «برانگیختن شکاف قومیتی، برانگیختن شکاف مذهبی، القای خدشه به استقلال و امنیت ملی و اعتبارزدایی از عملکرد حاکمیت در مواجهه با بحران سیل». در مجموع می توان اینگونه تحلیل کرد که تلاش و هدف این رسانه ها مشروعیت زدایی از نظام جمهوری اسلامی ایران است. همچنین این پژوهش نشان داد رسانه های مذکور با رویکرد دیپلماسی عمومی به دنبال ترغیب مخاطبان به مواجهه سخت با نظام حاکم بر ایران هستند.
۸۱۰۸.

بازنمایی تیپ های هویتی در پروفایل های تلگرامی، مبتنی بر رویکرد نشانه شناسی اجتماعی تصویر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 165 - 192

کلیدواژه‌ها: سیاست حافظه حافظه فرهنگی یادآوردن فراموشی ترومای فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۸ تعداد دانلود : ۹۰۱
رسانه های اجتماعی- ارتباطی نوین دریچه های تازه ای را بر زندگی شخصی و اجتماعی کنش گران اجتماعی گشوده اند. این رسانه ها جدای از این که موجبات ارتباط آسان کاربران را در گستره های وسیع زمان و مکانی با کمترین محدودیت فراهم می کنند، آنها را با ارزش ها، باورها و سبک های جدیدی از زندگی آشنا می سازند و امکان بروز جلوه های متنوعی از هویت شخصی را که شاید در عرصه های واقعی زندگی اجتماعی، مجال بروز نیابد، فراهم می آورند. از این رو دنیای مجازی فضای مناسبی برای بررسی و کشف هویت های کاربران آن است. در همین راستا توجه به ماهیت های نمادینی همچون تصاویر پروفایل های کاربری می تواند به مثابه ابزاری برای بازنمود هویت، باورها و ارزش های افراد تلقی شود. مطالعه حاضر با هدف کشف و بازنمایی تیپ های هویت پردازی کاربران شبکه اجتماعی- ارتباطی تلگرام، به تحلیل و سنخ شناسی تصاویر پروفایل های ایشان مبتنی بر روش نشانه شناسی اجتماعی تصویر پرداخته است. بر پایه ی یافته های حاصل که در برگیرنده تحلیل بیش از 600 تصویر بوده است، هفت تیپ هویتی شامل هویت های طبیعت گرا، عاطفه مدار، فردمحور، جمع نگر، واقعیت گرا، تخیل برانگیز، معنویت گرا صورت بندی شد. هر کدام از تیپ های مذکور هویتی، بازنمایی ویژه ای به لحاظ معنایی، ترکیبی و تعاملی دارند که به کاربران امکان انعطاف و قدرت مانور قابل توجهی در تصویرسازی خودِ مطلوب انگاشته شده شان در فضای مجازی داده است.
۸۱۰۹.

نقش ویژگی های شخصیتی ، سبکهای دلبستگی و صمیمیت در پیش بینی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 89-115

کلیدواژه‌ها: طلاق ویژگی های شخصیتی سبک های دلبستگی سبک های صمیمیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۴۵۰
زمینه و هدف : با توجه به اهمیتی که ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی و صمیمیت می تواند در پیش بینی طلاق داشته باشد؛ هدف از انجام این پژوهش نقش سبک های دلبستگی، صمیمیت و ویژگی های شخصیتی زوجین در پیش بینی میزان طلاق کلیه زوج های متقاضی طلاق شهر تهران در سال های 1393 و 1394 بوده است. روش بررسی : جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه زوج های متقاضی طلاق شهر تهران در سال های 1393 و 1394 می باشد. نمونه مورد نظر شامل 322 نفر بود که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه شخصیت (NEO) فرم بلند، پرسشنامه سبک های صمیمیت باگاروزی و پرسشنامه سبک های دلبستگی بود. یافته ها : تحلیل آماری نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیتی، سبک های دلبستگی و صمیمیت 6/41 درصد از تغییرات طلاق را در سطح 01/0 پیش بینی می کنند. نتیجه گیری : نتایج این پژوهش نشان داد ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی و سبک های صمیمیت به صورت مثبت طلاق را پیش بینی می کند. همچنین با افزایش نمره فرد در ویژگی های شخصیتی، سبک های دلبستگی و سبک های صمیمیت طلاق کاهش می یابد.
۸۱۱۰.

عوامل اجتماعی موثر بر تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی: رویکرداخلاق پژوهشی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۶ 37 - 54

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی اخلاق پژوهشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۳۴۱
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل اجتماعی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با استفاده ازرویکرد اخلاق پژوهشی در دانشگاه های آزاد اسلامی استان اردبیل انجام پذیرفته است. پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش بصورت آمیخته از نوع اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، متخصصان و خبرگان دانشگاهی و افراد ذی صلاح دارای پست های اجرایی در زمینه تجاری سازی و اخلاق پژوهشی هستند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی، شامل کلیه اساتید هیئت علمی و حق التدریس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل می باشد. ابزار پژوهش در بخش کیفی، شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و در بخش کمی، از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی پژوهش از طریق کد گذاری انجام پذیرفت و در بخش کمی در دو قسمت توصیفی و استنباطی (مدل سازی معادلات ساختاری) انجام پذیرفت. یافته ها نشان داد که ابعاد ارتقای اخلاق پژوهشی در راستای تجاری سازی تحقیقات دانشگاه آزاد، به ترتیب، شامل مولفه های درون سازمان (19 شاخص)، برون سازمانی (14 شاخص) و فردی (12 شاخص) است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت موجود مولفه های مدل ارتقاء اخلاق پژوهشی در راستای تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی پایین تر از متوسط جامعه است. در نهایت مدل ارائه شده شامل مولفه های پژوهش نظیر فردی، درون سازمانی و برون سازمانی و اهداف و فلسفه، مبانی نظری، راهکارهای ارتقاء اخلاق پژوهشی در راستای تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی بود. همچنین، درجه تناسب مدل از نظر متخصصین تایید شد.
۸۱۱۱.

بررسی پوشش ثبت مرگ و میر و تأثیر اصلاح آن در امید زندگی (مورد مطالعه: استان ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۷ 13 - 23

کلیدواژه‌ها: داده های مرگ و میر روش موازنه براس پوشش ثبت استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۴۳
یکی از مولفه های مهم در برنامه ریزی سلامت، دسترسی به داده های جمعیتی قابل اطمینان از جمله آمارهای مرگ و میر می باشد، این اطلاعات باید بطور مرتب مورد بررسی و از نظر کم ثبتی و بد ثبتی تصحیح گردند. مطالعه حاضر کاربردی و روش آن اسنادی و گذشته نگر است و اطلاعات آن از نوع سرشماری می باشد که با مراجعه به آمارهای مرگ در استان ایلام و داده های جمعیتی سرشماری نفوس سال 1395 انجام شده است. برای رسیدن به اهداف این مطالعه از روش براس برای ارزیابی پوشش داده های مرگ استفاده گردیده است. نتایج این مطالعه نشان داد، ضریب اصلاح موارد مرگ برای استان ایلام 1/68و پوشش ثبت 60 درصد است. همچنین این ضریب برای نقاط شهری، روستایی، مردان و زنان به ترتیب 1/72 ، 1/59 ،1/38، 2 و پوشش ثبت 58 ، 62، 73 و 47 درصد می باشد. یافته های این مطالعه بیانگر اختلاف زیاد امید زندگی قبل و بعد از تصحیح با استفاده از روش براس است. بطوریکه محاسبه امید زندگی برای کل جمعیت قبل از روش براس از 79/8 به 75/2 تغییر یافته است. این شاخص به ترتیب در جمعیت مردان و زنان از 78/9 به 75/1 و از 5/ 81 به 75/3 و در مناطق شهری و روستایی از 79/5 به 74/8 و از 80/1 به 75/9 کاهش یافته است.
۸۱۱۲.

عوامل جمعیتی، اقتصادی و اجتماعی موثر بر فقر خانوارهای شهری ایران در 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 231 - 259

کلیدواژه‌ها: فقر خانوار ویژگی های اقتصادی - اجتماعی مدل پروبیت هزینه - درآمد خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۷
مسئله فقر بسیار گسترده بوده و در هر جامعه متناسب با ویژگی های خاص خود از عوامل پیشین متفاوتی تأثیر می پذیرد. در این پژوهش اثر 12 عامل جمعیتی-اقتصادی-اجتماعی بر احتمال فقیر شدن خانوار تحت یک مدل رگرسیون پروبیت با روش حداقل راستنمایی سنجش شد. نمونه مورد استفاده، شامل 66038 نفر و در مجموع 18809 خانوار شهری ایران است. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن دو سطح رفاهی بالا و پایین به بررسی احتمال خروج از فقر می پردازد. بر این اساس مرز درآمدی سطح رفاهی پایین برای خروج خانوار از فقر برابر با 115 میلیون ریال و برای سطح بالای رفاهی، خط فقر برابر با 264 میلیون ریال محاسبه شده است. براساس نتایج مدل، مهم ترین عامل اثرگذار در خروج از فقر خانوار در سطح رفاهی پایین تر، وضعیت درآمدی سرپرست و در سطح رفاهی بالاتر، نسبت تعداد افراد دارای درآمد در خانوار بوده و همچنین تعداد مطلق افراد دارای درآمد در خانوار نیز اثر قابل توجهی در خروج خانوار از فقر داشته است. افزایش سطح تحصیلات سرپرست خانوار عامل دیگری در خروج از فقر بود. همچنین افزایش تعداد افراد تحصیلکرده در خانوار نیز اثر قابل توجهی در خروج از فقر داشته است و با افزایش بعد خانوار احتمال فقیر شدن کاهش می یابد.
۸۱۱۳.

روند تغییر نسبت جنسی تولد و حذف دختران: زمینه ها و عوامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 289 - 320

کلیدواژه‌ها: نسبت جنسی تولد ترجیح مذکر انتخاب جنس حذف مؤنث تغییر جمعیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۵۸
نسبت جنسی تولد به طور طبیعی 105 پسر به 100 دختر است، اما این نسبت در برخی کشورها با مداخلات انتخاب جنس افزایش یافته است. هدف این مطالعه تعیین روند تغییر نسبت جنسی تولد در ایران و زمینه ها و عوامل مؤثر بر آن است. برای این منظور به داده های آماری سازمان ثبت احوال کشور رجوع شد و با استفاده از روش اسنادی و مرور مطالعات، زمینه ها و عوامل مؤثر بر تغییر نسبت جنسی تولد بررسی شد. بر اساس یافته ها اگر چه نسبت جنسی تولد در ایران فعلاً در محدوده طبیعی است اما دست کم در چهار استان از محدوده طبیعی خارج شده و افزایش یافته که به معنای افزایش تعداد پسران نسبت به دختران است. در ایران ترجیح مذکر به عنوان یک خصلت فرهنگی ماندگار، برخی والدین را به سمت پسرخواهی و حذف دختران سوق می دهد. با وجود چنین مشکل فرهنگی، نظام سلامت وسایل تحقق انتخاب جنس جنین را در اختیار والدین می گذارد. نظر به اینکه ادامه این روند علاوه بر اینکه نقض حق حیات مؤنث است، می تواند تبعات اجتماعی منفی همچون مشکلات ازدواج، خشونت و روسپیگری را به دنبال داشته باشد، لازم است توجه کافی به آن صورت گیرد  و تدابیری برای پیشگیری از آن اندیشیده شود.
۸۱۱۴.

فهم ذهنی مهاجران از جاذبه و دافعه مقصد و مبدأ مهاجرت: مطالعه موردی مهاجران محله خلیج فارس شمالی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 321 - 342

کلیدواژه‌ها: جاذبه دافعه مهاجرت داخلی تفهم تفسیر ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۳۶۲
غالب تحقیقاتی که به بررسی نقش دافعه ها و جاذبه ها در مهاجرت پرداخته اند از رویکرد اثبات گرایی و کمّی به مسئله مهاجرت پرداخته اند و عموماً تفاسیر ذهنی مهاجران نسبت به دافعه و جاذبه مبدأ و مقصد را نادیده گرفته اند. روش تحقیق در این پژوهش روش کیفی و حجم نمونه 23 نفر بوده که از طریق نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه های انجام شده با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای عرفی تحلیل شدند. نتایج بیانگر این است که از دیدگاه مشارکت کنندگان، جنبه های اقتصادی و معیشتی و شغلی عامل اصلی مهاجرت از حاشیه ها به سوی مرکز است. با این حال پس از مهاجرت و استقرار در مقصد، عوامل گوناگونی به نسبت قبل از مهاجرت به دافعه و یا جاذبه تبدیل می گردند که چندان ارتباطی با نظریه های اقتصادی مهاجرت ندارد. تغییرات ذکر شده از طریق در نظر گرفتن نحوه زیست در اجتماع و جامعه یا به عبارت دیگر زیستن در محیط اجتماعی کوچک و خرد مقیاس و زیستن در کلانشهرها قابل تبیین است. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان اینگونه بیان کرد که جاذبه و دافعه های یک محل تنها به وضعیت خود آن محل برنمی گردد بلکه این دافعه ها و جاذبه در پیوند با محلی دیگر و در یک مکانیسم مقایسه است که در ذهن فرد شکل و قوام به خود می گیرد.
۸۱۱۵.

مدرنیته، فرهنگ مصرفی و سبک زندگی؛ یک تحلیل جامعه شناختی در شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 193 - 228

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سنتی و مدرن فرهنگ مصرفی پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۴ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف این پژوهش بررسی جامعه شناختی سبک زندگی مصرفی سنتی و مدرن و برخی عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر آن در بین شهروندان کرمان است. پژوهش پیش رو به شکل توصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان بالای 18 سال کرمان است که از بین آن ها 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به منزله نمونه آماری انتخاب و مطالعه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با تکیه بر چهار مؤلفه اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید در دو بعد سنتی و مدرن بود. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخگویان از سبک زندگی مصرفی سنتی تری برخوردارند. پاسخگویان در شاخص هایی مانند اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید، یعنی هر چهار مؤلفه سبک زندگی مصرفی، سبک سنتی تری داشتند. سبک زندگی سنتی برحسب جنس، سن، وضعیت تأهل و محله مسکونی تفاوت معنی داری را نشان داد. علاوه بر این، سبک زندگی مدرن نیز برحسب سن و وضعیت تأهل تفاوت معنی داری را نشان داد.همچنین سبک زندگی مصرفی در هر دو بعد سنتی و مدرن برحسب پایگاه اقتصادی اجتماعی اختلاف معنی داری را نشان داد. در شرایط امروزی، نقش نهادهای سنتی همچون خانواده و دین در جامعه پذیر کردن افراد افول کرده و نوعی درهم ریختگی فرهنگی بر جامعه حاکم است؛ در چنین شرایطی افراد به خصوص جوانان در ساختن هویتی مدرن و متمایز برای خویش، تحت تأثیر مدرنیته و فرهنگ مصرف گرای آن قرار می گیرند. پایگاه اقتصادی اجتماعی به منزله ترکیبی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در ساختن هویت و تمایزیابی افراد نقشی تعیین کننده دارد.
۸۱۱۶.

درنگی بر نگرش و نگارش محمدمفید مستوفی بافقی در جامع مفیدی

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵ 81 - 106

کلیدواژه‌ها: مستوفی بافقی محمدمفید جامع مفیدی تاریخ نگری تاریخ نگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۴۶۳
بازتاب اعتقادات دینی و باورهای اجتماعی و فرهنگی مورّخان در بازنمود وقایع تاریخی دخالت دارد. اینکه مورّخ هنگام تبیین، تعلیل و تحلیل در اثر خویش تحت تأثیر کدام باور، اعتقاد، ارزش و دانش قرار داشته است، یکی از موضوعات حوزه تاریخ نگری است. تاریخ نگاری را نیز به معنای ثبت وضبط و شرح وجوه زندگی انسان ها در بستر زمان شامل موارد متعددی همچون شرح باورها، اعتقادات، تفکّرات، اطّلاعات، نحوه زندگی، اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی دانسته اند. در این مقاله کتاب جامع مفیدی، نوشته محمدمفید مستوفی بافقی، نویسنده قرن یازدهم هجری قمری از منظر تاریخ فکری و فرهنگی بررسی می شود. سنجیدن این اثر با شاخصه هایی چون صورت بندی معرفت دینی، معرفت اعتباری و نظریه اجتماعی ایرانیان در خصوص جامعه از اهداف این مقاله است. در ادامه نیز جامع مفیدی را در مقایسه با مهم ترین شاخصه های تاریخ نگاری عصر اسلامی همچون رسالت، هدف و فایده تاریخ؛ شناخت و بررسی منابع؛ ارزیابی روش های گردآوری و نقل مواد تاریخی بررسی می کنیم.
۸۱۱۷.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر نشاط شهری در اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 79 - 112

کلیدواژه‌ها: محیط شهری نشاط شهری شاخص شادکامی شهر اهواز محیط های اثرگذار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۸۷۱
گسترش شهرنشینی و افزایش مسائل اجتماعی در شهر اهواز، که سلامت روانی، اجتماعی و به دنبال آن نشاط شهروندان را در معرض خطر قرار می دهد، لزوم توجه به وضعیت نشاط شهروندان را براساس شاخص های مناسب در این شهر مشخص می کند. این پژوهش به لحاظ روش شناسی، توصیفی تحلیلی و در حیطه جغرافیای رفتاری است. ابتدا لیست اولیه ای از متغیرهای کلیدی و تبیین کننده نشاط از منابع و پیشینه موضوع، استخراج و سپس از روش دلفی برای تکمیل این متغیرها و اولویت بندی آنها استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارشناسان و متخصصان (شامل استادان دانشگاه، کارشناسان شهرداری ها و امور شهری در اهواز) هستند که با توجه به نبود چارچوب نظری و نداشتن شناخت کافی از تعداد و ویژگی های جامعه آماری و همچنین با در نظر گرفتن ماهیت و هدف پژوهش و روش نمونه گیری، که به طور عمده مبتنی بر رویکرد کیفی-اکتشافی و کارشناس محور است، تعداد 40 کارشناس به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. برای تحلیل و اولویت بندی محیط های اثرگذار در نشاط شهروندان اهواز از مدل شباهت به گزینه ایدئال فازی استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، در بخش شناسایی شاخص ها ازنظر کارشناسان، شاخص های مؤثر و مختلفی در قالب محیط های اقتصادی، اجتماعی-رفتاری، کالبدی، فراغتی، سیاسی-اداری، محیط طبیعی و زیست بوم، ذهنی-ادراکی و مذهبی- اعتقادی دسته بندی شدند. تحلیل اولویت های محیط های اثرگذار در نشاط شهروندان شهر اهواز نشان می دهد محیط طبیعی و زیست بوم با کسب امتیاز 5443/0 در رتبه و اولویت اول قرار گرفته است. عوامل محیط اقتصادی با امتیاز 5347/0 در اولویت دوم و محیط فراغتی با امتیاز 5346/0 در اولویت سوم برای ایجاد و تقویت نشاط شهروندان قرار دارند. عوامل مربوط به محیط های کالبدی، اجتماعی-رفتاری، ذهنی-ادراکی، سیاسی-اداری و مذهبی-اعتقادی به ترتیب با کسب امتیاز 5296/0، 5220/0، 5174/0، 5168/0 و 4984/0 به عنوان اولویت چهارم تا هشتم اهمیت برای ایجاد و تقویت شادابی و نشاط شهروندان اهوازی ازنظر کارشناسان پژوهش شناسایی شده اند که پیشنهاد می شود به منظور برنامه ریزی برای ایجاد و تقویت نشاط در شهر اهواز براساس این اولویت بندی اقدام شود.
۸۱۱۸.

رابطه رهبری مثبت گرا و انزوای اجتماعی با نقش میانجی معنویت در کار در دوره همه گیری کووید– 19 (مورد مطالعه: دبیران شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 79 - 108

کلیدواژه‌ها: رهبری مثبت گرا انزوای اجتماعی انزوای بیرونی انزوای درونی معنویت در کار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۹۹
این پژوهش با هدف بررسی رابطه رهبری مثبت گرا و انزوای اجتماعی با نقش میانجی معنویت در کار در دوره همه گیری کووید– 19 انجام شد. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش، توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری، دبیران دوره اول متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 1398-1399 بود که از بین 1876نفر از آنان، 150نفر با استفاده از نرم افزارSample power  و به شیوه نمونه گیری تصادفی – طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه های انزوای اجتماعی زاوالنتا و همکاران (2017)، رهبری مثبت گرای آقابابایی (1392) براساس نظریه کامرون (2007) و معنویت در کار میلیمان و همکاران (2003) بود که مقدار پایایی آنها به ترتیب، 79/0، 76/0 و 74/0 برآورد شد. روایی پرسش نامه ها به لحاظ محتوایی تأیید و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS 24 وAmos انجام شد. نتایج نشان داد رهبری مثبت گرا به طور مستقیم بر انزوای اجتماعی، تأثیر معکوس و معنادار دارد و همچنین، معنویت در محیط کار، نقش میانجی را در رابطه رهبری مثبت گرا و انزوای اجتماعی دارد.
۸۱۱۹.

تجرد زیستی جوانان: پانتومیم دختران مجرد در ایستار ازدواج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۹ شماره ۸۸ 175 - 215

کلیدواژه‌ها: تجرد زیستی پانتومیم دختران نفس اجتماعی ازدواج انتخابی ایستارهای ازدواج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۴۷۳
در سه تا چهار دهه اخیر، دختران در فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران، فرصت های انتخاب و محدودیت های متفاوتی را برای شروع زندگی تجربه نموده اند. هدف این مطالعه فهم تجربه تجرد زیستی دختران، زمینه ها و چالش هایی آن هاست تا بتوان از طریق روش نظریه مبنایی دراین باره نظریه پردازی کرد. مشارکت کنندگان این پژوهش دختران 30 سال و بالاتر شهر تهران در سال 1397 بوده که بر اساس منطق نمونه گیری هدفمند و نظری با 22 نفر مصاحبه فردی و با دو دسته از افراد مصاحبه متمرکز به عمل آمده است. طبق فرایندهای کدگذاری، مقوله اصلی «پانتومیم دختران در ایستار ازدواج» به عنوان پدیده مرکزی استخراج گردید و نیز فرایند تصمیم گیری دختران در معرض فرصت های ازدواج، در چهار صحنه، ایستار بازگو نکردن ازدواج، ایستار بازی ندادن، بازی نکردن دختران برای ازدواج، ایستار بازماندن از ازدواج سنخ بندی شده اند. در فرایند و فهم چنین تجربه ای شرایط علی، زمینه ای و ساختاری مختلفی دخیل بود که به نوبه خود به راهبردهایی با مضمون «تجربه جدایی و انفکاک» توسط دختران بدان دامن می زند. چنین پدیده ای، چالش هایی را در قالب تداوم نفس اجتماعی با پیگیری پیشرفت حرفه ای، ستایش پرهیزگاری، رها کردن کاکتوس زندگی، وحشت سالمندی به همراه دارد.
۸۱۲۰.

بررسی رابطه رفتار اخلاقی با معنویت در بین افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 17 - 27

کلیدواژه‌ها: معنویت در محیط کار رفتار اخلاقی کارکنان کار بامعنا احساس همبستگی همسویی ارزش ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۰۰
از دیدگاه جامعه شناسان و بسیاری از متفکرین اجتماعی، معنویت و رفتارهای اخلاقی به عنوان یکی از مزیت های اساسی در دست یابی به موفقیت در سازمان ها محسوب می شوند. به همین خاطر، یکی از راهبردهای اساسی نیروی انتظامی برای توسعه نظم و امنیت در کشور ارتقا و توسعه رفتار اخلاقی در سازمان ناجا است. لذا این تحقیق با هدف بررسی نقش معنویت در محیط کار کلانتری های شهر همدان بر اساس مدل میلیمن و همکاران (2013) با رفتار اخلاقی بر اساس مدل لوزیر (2014) در سه بعد اجرا شده است. در این مطالعه روش تحقیق همبستگی بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد، شامل پرسشنامه معنویت در محیط کار مشتمل بر 12 گویه در سه بعد و پرسشنامه رفتار اخلاقی لوزیر (2014) با 12 گویه و سه مؤلفه است. جامعه آماری پژوهش، کلیه افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان هستند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 384 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهند که کار بامعنا 27/0، احساس همبستگی 43/0، همسویی ارزش ها 63/0 و معنویت در محیط کار 37/0 از تغییرات مربوط به رفتار اخلاقی افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان را پیش بینی می کنند. بنابراین، نتیجه می گیریم که معنویت و ابعاد آن در محیط کار با رفتار اخلاقی افسران و درجه داران کلانتری های شهر همدان رابطه مثبت و معناداری دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان