فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴٬۶۲۱ تا ۱۴٬۶۴۰ مورد از کل ۳۶٬۶۹۰ مورد.
منبع:
روش ها و مدل های روان شناختی سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۱
47 - 68
حوزههای تخصصی:
اضطراب امتحان یکی از شایع ترین اضطراب هایی است که افراد در دوران تحصیل خود با آن مواجه می شوند؛ و عملکردشان بواسطه آن تحت تاثیر قرار می گیرد. روش های درمان متنوعی توسط پژوهشگران برای کاهش اضطراب امتحان به کار گرفته می شود. هدف این پژوهش فراتحلیل مطالعات انجام گرفته در زمینه تاثیر روش های درمانی بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان و دانشجویان است. برای انجام فراتحلیل از رویکرد هانتر و اشمیت استفاده شده است. از بین ۵۵ مطالعه شناسایی شده، ۳۷ مطالعه وارد تحلیل شد. با توجه اینکه برخی مطالعات از چندین متغیر یا مداخله استفاده کرده بودند، چندین بار در فرایند فراتحلیل بررسی شدند؛ که در نهایت ۳۳ اندازه اثر از کل پژوهش ها به دست آمد. نتایج نشان داد که روش های درمان رفتاری، شناختی و ترکیبی در درمان اضطراب امتحان مؤثرند. در این میان روش های درمان ترکیبی با اندازه اثر ۴۱/۱، در سطح آلفای کمتر از ۰۰۱/۰ معنادار است و لذا نسبت به روش های دیگر اثربخش تر ارزیابی می شود. نتایج این پژوهش می تواند راهگشای تحقیقات در حوزه درمان اضطراب امتحان در آینده باشد.
اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی و ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به نارسایی عروق کرونر قلب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: رویکرد درمانی یکپارچه یک رویکرد شناختی رفتاری متمرکز بر هیجان است. هدف اصلی آن فرآیندهای هیجانی است و برای اختلالاتی با مؤلفه های هیجانی قوی قابل اجرا است. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی (Cognitive emotion regulation strategies) و ناگویی هیجانی (Alexithymia) در بیماران مبتلا به نارسایی عروق کرونر قلب (Coronary Heart Disease یا CHD) بود. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به CHD مراجعه کننده به مرکز قلب تهران در بین ماه های خرداد تا مرداد 1395 بود. از این تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ناگویی هیجانی تورنتو (Toronto Alexithymia Scale یا TAS-20) و پرسشنامه راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی (Cognitive Emotion Regulation Questionnaire یا CERQ) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیره (MANCOVA) و همچنین به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی مثبت (19/11=F، 004/0>p) و منفی (83/7=F، 02/0>p) و همچنین ناگویی هیجانی (87/10=F، 006/0>p) در بیماران مبتلا به CHD تأثیرگذار است. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان برگرفته از روش درمانی یکپارچه بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی و ناگویی هیجانی بیماران مبتلا به CHD است. نتایج پژوهش حاضر می تواند به پژوهش گران و درمانگران حیطه ناگویی هیجانی در زمینه عوامل تأثیرگذار بر آن در بیماران مبتلا به CHD کمک کننده باشد.
اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲
16-28
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: سالمندی و معلولیت از پدیده هایی است که در تمام جوامع بشری بروز می کند و این در حالی است که بیش از نیمی از جمعیت سالمندان دنیا را زنان تشکیل می دهند که بیشتر در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. یکی از شایع ترین عوارض روانی در دوران سالمندی اضطراب مرگ است. برخی از مطالعات نشان داده است که معنویت نقش مؤثری در کاهش اضطراب های دوره ی سالمندی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی مقیم مراکز سالمندان شهرستان تفرش انجام شده است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی نیمه آزمایشی ازنوع طرح پیش آزمون - پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است. نمونه ی پژوهش شامل 30 سالمند زن معلول جسمی - حرکتی مقیم در مراکز سالمندان شهرستان تفرش در سال 1395 است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های مفهوم زندگی و اضطراب مرگ بود که قبل و بعد از انجام مداخله به گروه ها داده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته ها، بین میانگین نمره ی کلی معناجویی و اضطراب مرگ سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی قبل و بعد از اجرای مداخله تفاوت معنی داری مشاهده شده است )001/0P<). نتیجه گیری: نتایج نشان داده است که درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت می تواند در افزایش معناجویی و کاهش اضطراب مرگ سالمندان مقیم مراکز سالمندان مفید باشد. ازاین رو، اجرای این درمان به متخصصان سلامت و بهداشت روانی سالمندی توصیه می شود.
اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر خودکارآمدی، انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهرستان اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
روان شناسی تحلیلی شناختی سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۵
21 - 32
حوزههای تخصصی:
پیش بینی گرایش به خیانت بر اساس ویژگی های شخصیتی و سبک های دلبستگی در افراد متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۸ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱
87 - 102
حوزههای تخصصی:
مقدمه: وقوع خیانت در هر خانواده ای موجب آسیب به بنیان آن شده که نتیجه آن فروپاشی و افزایش آسیب های اجتماعی است. هدف این پژوهش پیش بینی گرایش به خیانت بر اساس متغیرهای ویژگی های شخصیتی و سبک های دلبستگی در افراد متأهل بود. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. نمونه آماری پژوهش شامل 250 نفر از زنان و مردان متأهل (125 زن و 125 مرد) از جامعه متأهلین استان خوزستان که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، بود. ابزارهای پژوهش نیز شامل پرسشنامه های شیوه های رفتاری فارمن و وهنر، پنج عاملی نئو کاستا و مک کری و مسائل رابطه ای بوکات بود و و در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شدند. یافته ها: این پژوهش نشان داد که بین تمام متغیرهای پیش بین (سبک های دلبستگی ، ویژگی های شخصیتی) و مؤلفه های آن ها (به جز مؤلفه ویژگی شخصیتی گشودگی که معنی دار نبود) با گرایش به خیانت دارای رابطه معنی داری در سطح 0001/0 >p بودند. همچنین در ضرایب همبستگی چندگانه متغیرهای پیش بین (ویژگی های شخصیتی و سبک های دلبستگی) با گرایش به خیانت زناشویی افراد متأهل با روش ورود همزمان و مرحله ای مقدار R2 نشان داد، 29 درصد از واریانس گرایش به خیانت زناشویی شهروندان متأهل توسط متغیرهای یاد شده تبیین می شود. نتیجه گیری: بر اساس یافته پژوهش می توان بیان کرد، ویژگی وجدانی بودن، سبک دلبستگی اضطرابی، ویژگی روان رنجوری و سبک دلبستگی ایمن به ترتیب پیش بینی کننده های خوبی برای گرایش به خیانت زناشویی می باشند.
اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خستگی، اضطراب و افسردگی کارکنان دارای سندرم خستگی مزمن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خستگی، اضطراب و افسردگی کارکنان دارای سندرم خستگی مزمن دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان) به مرحله اجرا در آمد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اصفهان(خوراسگان) در سال 1394 شامل می شد. بدین منظور 200 نفر از کارکنان براساس جدول کوهن و همکاران، که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند به شیوه تصادفی ساده، انتخاب شدند و به پرسشنامه های علائم دوپال (جیسون و همکاران) و کیفیت زندگی (وار و شربن) پاسخ دادند، سپس 28 نفر که تشخیص سندرم خستگی مزمن را دریافت نمودند به طور تصادفی در گروه آزمایشی و گروه کنترل جایگزین شدند (هر گروه 14 نفر). آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله و 1 ماه بعد، در مرحله پیگیری به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های خستگی(چالدر)، اضطراب و افسردگی بیمارستانی (زیگموند و اسنیث) پاسخ دادند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند اما بر گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده گردید. یافته ها حاکی از کاهش میانگین خستگی، اضطراب وافسردگی در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل، در مراحل پس آزمون و پیگیری بود(05/0p≤). بنابر یافته های پژوهش، می توان برای کاهش خستگی، اضطراب و افسردگی در کارکنان مبتلا به سندرم خستگی مزمن، از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی سود جست.
نقش واسطه ا ی حمایت اجتماعی ادراک شده در رابطه بین روان سازه های ناسازگار اولیه و کیفیت زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۸۷)
256-270
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده در رابطه بین روان سازه های ناسازگار اولیه و کیفیت زندگی بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی و جامعه آماری جمعیت عمومی شهر شیراز بود که از بین آنها 391 نفر (209 زن و 182 مرد) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از شرکت کنندگان در پژوهش خواسته شد که پرسشنامه روان سازه های یانگ و براون (1999)، مقیاس کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (1998) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) را تکمیل کنند. داده ها با استفاده از الگو یابی معادلات ساختاری (تحلیل مسیر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد حمایت اجتماعی ادراک شده در رابطه بین حوزه های بریدگی/ طرد، خود پیروی مختل شده (01/0>p) و حوزه دیگرجهت مند) 05/0>p) باکیفیت زندگی نقش واسطه ای دارد. بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت روان سازه های ناسازگار اولیه از طریق تأثیر بر حمایت اجتماعی ادراک شده بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارند. بنابراین، بهتر است روان سازه های ناسازگار اولیه و حمایت اجتماعی ادراک شده برای بهبود کیفیت زندگی افراد موردتوجه قرار گیرند
رابطه شرم درونی شده، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی با ابعاد اضطراب اجتماعی در دانشجویان علوم پزشکی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی بالینی سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)
35 - 44
حوزههای تخصصی:
مقدمه: شرم درونی شده، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی از عوامل مؤثر در بروز اختلال اضطراب اجتماعی می باشند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه شرم درونی شده، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی با ابعاد اضطراب اجتماعی در دانشجویان بود. روش: با یک طرح همبستگی از جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشکده علوم پزشکی آبادان به روش نمونه گیری در دسترس 285 دانشجو(176 مرد و 109 زن) انتخاب شدند و از آنها درخواست شد تا مقیاس شرم درونی شده ، مقیاس رفتارهای ایمنی بخش، مقیاس سبک مقابله اجتناب شناختی و مقیاس سنجش ابعاد اضطراب اجتماعی را پاسخ دهند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی کانونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که همبستگی چند متغیره بین متغیر های شرم درونی شده، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی با ابعاد اضطراب اجتماعی معنادار می باشد. در حدود 84 درصداز واریانس ابعاد اضطراب اجتماعی توسط متغیرهای پیش بین تبیین می شدند. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که شرم درونی شده، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی با ابعاد اضطراب اجتماعی رابطه دارند. مداخلات مرتبط برشرم، رفتارهای ایمنی بخش و راهبردهای اجتناب شناختی می بایست در دانشجویان علوم پزشکی مورد توجه قرار گیرد.
راهبردهای مقابله ای زنان با شرایط پس از طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مشاوره جلد ۱۷ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۸
172-191
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف این مطالعه، بررسی راهبردهای مقابله ای زنان مطلقه با شرایط پس ازطلاق است. روش : مطالعه کیفی حاضر با روش تحلیل تماتیک و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با شرکت 21 زن مطلقه ساکن شهرستان بانه انجام گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد و تا رسیدن به اشباع داده ها ادامه یافت. یافته ها: تحلیل داده های کیفی حاکی از دو نوع راهبرد مقابله ای شامل راهبردهای سازگارانه و راهبردهای ناسازگارانه در مقابله با شرایط پس از طلاق در میان زنان مطلقه بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که کاربرد راهبردهای مقابله ای در زنان مطلقه با توجه به توان فردی، حمایت خانوادگی و اجتماعی و نیز سرمایه اقتصادی- اجتماعی ای که در اختیار دارند، متفاوت است. شناخت راهبردهای مقابله ای زنان با شرایط پس از طلاق درک جامعتری از نیازهای آنان به دست می آورد، بر همین اساس توانمندسازی زنان مطلقه، آموزش شیوه های سازگاری، تقویت زمینه های حمایت خانوادگی و فرصت های اجتماعی از جمله اقداماتی است که منجر به افزایش سازگاری زنان با شرایط پس از طلاق خواهد شد.
اثربخشی بهزیستی درمانی گروهی بر رضایت زناشویی و بهزیستی روان شناختی زنان خانه دار
حوزههای تخصصی:
مقدمه: رضایت زناشویی و بهزیستی روان شناختی دو مؤلفه سلامت روان می باشند که ارتقای آن ها رابطه معکوسی با اختلالات شایع مانند افسردگی و اضطراب دارد.
هدف: پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بهزیستی درمانی گروهی بر رضایت زناشویی و بهزیستی روان شناختی زنان خانه دار است.
روش: پژوهش نیمه آزمایشی با پیش و پس آزمون و گروه کنترل، نمونه ۳۰ زن خانه دار ۲۰ تا ۵۰ ساله به روش نمونه گیری دسترس انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش و کنترل گمارش شدند. ابزارها شامل پرسشنامه ی رضایت زناشویی انریچ و بهزیستی روان شناختی ریف، درمان ۸ جلسه ی ۹۰ دقیقه ای ۲ جلسه در هفته اجرا و ۲ مرحله ارزیابی صورت گرفت، پیش و پس از مداخله.
یافته ها: تحلیل کوواریانس نشان داد بهزیستی درمانی گروهی بر رضایت زناشویی و بهزیستی روان شناختی زنان خانه دار مؤثر است.
نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان از بهزیستی درمانی در افزایش رضایت زناشویی و بهزیستی روان شناختی زنان خانه دار استفاده کرد.
رابطه بین حمایت های اجتماعی ادراک شده با بهزیستی روان شناختی: نقش واسطه ای سرمایه های تحولی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش تعیین پیشایندها و پیامدهای سرمایه های تحولی برپایه الگویابی معادلات ساختاری بود. به این منظور ۵۱۱ دانش آموز سال سوم از دبیرستان های شهر همدان (۲۵۶ پسر و ۲۵۵ دختر) به روش مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت، دالم، زیمت و فارلی (۱۹۸۸)، پروفایل سرمایه های تحولی (مؤسسه پژوهشی مینه سوتا، 2005) و مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1989) پاسخ دادند. داده ها به روش معادلات ساختاری تحلیل شد. مدل مفروض در جامعه پژوهش برازنده بود. نتایج تحلیل ها نشان داد که نقش میانجی گر سرمایه های تحولی، در پیوند بین حمایت های اجتماعی ادراک شده و بهزیستی روان شناختی، مثبت و معنادار است و الگوی پیشنهادی 57 درصد واریانس بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را تبیین می کند. برپایه یافته های این پژوهش مشخص شد تأثیر حمایت اجتماعی ادراک شده بر بهزیستی روان شناختی بیش از آن که مستقیم باشد غیرمستقیم و از طریق سرمایه های تحولی است. در نتیجه می توان با افزایش حمایت های اجتماعی ادراک شده میزان سرمایه های تحولی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را بهبود بخشید.
رابطه فرسودگی تحصیلی با آسیب های تحصیلی، عملکرد تحصیلی و هوش
حوزههای تخصصی:
این مطالعه به منظور تعیین رابطه ی فرسودگی تحصیلی با آسیب های تحصیلی، عملکرد تحصیلی و هوش انجام شد. روش پژوهش در این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. نمونه پژوهش شامل 150 نفر از دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان شهرکرد بوده که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه فرسودگی تحصیلی، آسیب های تحصیلی، هوش ریون (فرم بزرگسالان) و معدل آنان نیز به عنوان شاخصی برای عملکرد تحصیلی آنان در نظر گرفته شد. داده ها با روش آماری همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آسیب های مربوط به عادات تحصیلی و آسیب های مربوط به آمادگی تحصیلی، فرسودگی تحصیلی را به طور معناداری پیش بینی می کنند. همچنین خستگی هیجانی (اولین بُعد فرسودگی تحصیلی) توسط آسیب های مربوط به عادات تحصیلی، پیش بینی می شود. بدبینی نسبت به تحصیل (دومین بُعد فرسودگی تحصیلی)، توسط دو متغیر آسیب های مربوط به عادات تحصیلی و آسیب های ذهنی و عاطفی مربوط به تحصیل پیش بینی می شود. ناکارآمدی تحصیلی (سومین بُعد فرسودگی تحصیلی) توسط دو متغیر آسیب های مربوط به آمادگی تحصیلی و آسیب های مربوط به عادات تحصیلی، پیش بینی می شود. با توجه به این یافته ها، می توان گفت عادات غلط تحصیلی، عدم آمادگی تحصیلی و مشکلات عاطفی و ذهنی مربوط به تحصیل از عوامل بوجود آمدن فرسودگی تحصیلی است. بنابراین راهنمایی و مشاوره دانش آموزان در جهت غلبه بر عادات غلط تحصیلی، برنامه ریزی جهت افزایش مهارت های آمادگی گذر از راهنمایی به دبیرستان، و نهایتاً برنامه ریزی جهت کاهش مشکلات عاطفی و ذهنی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان پیشنهاد می شود.
سالمندشناسی اسلامی، ضرورت بومی سازی دانش سالمندی در ایران با مروری بر آیات و احادیث(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲
117-127
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: بحث بومی سازی علوم در مراکز دانشگاهی ایران در کلیه ی گرایش های مرتبط با کار بر روی انسان، موضوعی است که همواره نقد شده است و دیدگاه های همسو و غیرهمسوی فراوانی داشته است. در میان دانش های نوین شکل گرفته در اواخر قرن بیستم، دانش مطالعه ی حیات زیستی، روانی و اجتماعی افراد سالمند یا جرونتولوژی در واقع از جدیدترین شاخه های علوم است. همانند علوم دیگر ریشه ی نوین این علم در غرب بنیان نهاده شده؛ و برای نخستین بار در سال های اخیر در دانشگاه های ایران پایه ریزی شده است. این مطالعه در پی بیان خاستگاه های نظری، اسلامی و عقیدتی این حوزه از دانش در جامعه ی شرقی و اسلامی است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی مروری ازنوع کتابخانه یی است. در این مطالعه ابتدا به مجموعه ی آیات قرآنی، احادیث، سوابق و مستندات تاریخی با محوریّت سالمندان مراجعه شد؛ و متون مرتبط با واژگان کلیدی سالمند و سالمندی گردآوری و ثبت شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: مطابق منابع موجود فقهی و اسلامی به نظر می رسد برای بومی سازی و استناد به منابع قرآنی و روایی اسلامی، بسترهای کهن فرهنگ ایرانی و اسناد فقهی فراهم است و توجه به آنها ضرورت دارد. نتیجه گیری: با توجه به کامل و جاودانه بودن اسلام و احاطه ی آن بر ساختار وجودی انسان و نیازهای حقیقی او، تدوین سرفصل دروس مصوب رشته ی جدید سالمندی مبتنی بر اصول و موازین اسلامی، ضرورت دارد.
بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی - مذهبی بر افسردگی، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و رضایت از زندگی در مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: ایدز علاوه بر اینکه در عملکرد طبیعی زندگی مبتلایان اختلال ایجاد می کند، بر سلامت روان آنان نیز تأثیر منفی دارد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی - مذهبی بر افسردگی، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و رضایت از زندگی در مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پژوهش پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی مردان مبتلا به اچ.آی.وی مثبت از بین مراجعه کنندگان به بیمارستان امام رضا (ع) شهر کرمانشاه است که بر اساس معیارهای ورود به پژوهش و پرسش نامه های افسردگی بک - فُرم کوتاه (BDI-S)، نیازهای بنیادین روان شناختی (BPNQ) و رضایت از زندگی (SWLS)، بیمارانی که دارای بالاترین نمره ها بودند، با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایش و گواه (15= 2 n= 1 n) تقسیم شدند (30=n). گروه آزمایش 8 جلسه مداخله ی درمانی 60 دقیقه یی طی یک جلسه در هفته دریافت کرد؛ اما گروه گواه مداخله یی دریافت نکرد. اطلاعات به دست آمده با روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیّری (MANCOVA) تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایش و گواه در کاهش افسردگی؛ ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی شامل خودمختاری، شایستگی و ارتباط با دیگران (05/0>P)؛ و همچنین نمره ی کل رضایت از زندگی وجود داشت (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، روان درمانی معنوی - مذهبی بر شاخص های روان شناختی مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت در پیوند با مراقبت پزشکی استاندارد، اثر سودمندی بر سلامتی و کاهش شدت اختلالات بالینی دارد.
بررسی آثار تلاوت قرآن کریم و شنیدن آوای آن بر ابعاد سلامت معنوی در دانشجویان دانشگاه پیام نور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵
103-117
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: با وجود رسالت اصلی دین اسلام در سعادت دنیوی و اخروی، بشر در دهه های اخیر به اهمیت سلامت معنوی پی برده است. در آیات متعددی، قرآن با وصف «شفا» معرفی شده است. مطالعه ی حاضر یکی از نخستین مطالعاتی است که با هدف تبیین شیوه ی استفاده از قرآن در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان برای معرفی راهکاری در بهبود سلامت معنوی صورت گرفته است. روش کار: این مطالعه به صورت پیش آزمون و پس آزمون با پرسش نامه ی سلامت معنوی الیسون و پالوتزین صورت گرفته است. شرکت کنندگان در آزمون (63 نفر) به دو گروه دسته بندی شدند که برای مداخله در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان به گروه اول روخوانی قرآن در مواقع ناراحتی و دو بار در هفته؛ و به گروه دوم گوش دادن به قرآن در مواقع دلتنگی به مدت 10 دقیقه و دو بار در هفته توصیه شد. زمان بین پیش آزمون و پس آزمون سه ماه بود. برای انجام آزمون های آماری از آزمون لوین، کای دو، تی زوجی، تحلیل کوواریانس و واریانس یک طرفه استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: در پیش آزمون میانگین نمره ی سلامت معنوی گروه روخوانی 12/18±88/87؛ و گروه گوش دادن 48/14±74/90 بود که در پس آزمون به ترتیب به 719/13±09/94 و 135/12±30/95 افزایش یافت. نمره ی سلامت معنوی دانشجویان نیز متوسط ارزیابی شد. بین متغیّرهای سن، جنس، رشته ی تحصیلی، تأهل، بیماری و اشتغال با سلامت معنوی ارتباط معنی داری وجود داشت (001/0p<). مداخله به روش روخوانی با تفاضل میانگین 21/6 بین پیش و پس آزمون مؤثرتر از مداخله به روش گوش دادن بود (001/0p< و 959/0R=). نتیجه گیری: روخوانی قرآن و گوش کردن به آن موجب ارتقای سلامت معنوی دانشجویان می شود. آزمون تی زوجی نشان داد که تفاوت آماری معنی داری در میانگین نمره های سلامت معنوی قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه وجود داشت (001/0p<). بر اساس تحلیل کوواریانس، از نظر آماری تفاوت معنی داری بین تأثیر روخوانی قرآن و گوش دادن به آن وجود نداشت (338/0=p و 931/0=f). می توان گفت روخوانی و گوش دادن در افزایش نمره ی سلامت معنوی نقش داشت و این افزایش در گروه روخوانی بیشتر بود.
رفتار دانشی شهروندی: نقش یادگیری صلاحیت های رفتار دانشی شهروندان در اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۶
11-36
حوزههای تخصصی:
هدف: مقاله حاضر با هدف سنجش سطح بلوغ رفتار دانشی شهروندان شهر اصفهان در فرایند اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر تهیه شده است. روش: این تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه (محقق ساخته) استفاده شده است. برای تهیه پرسشنامه دیدگاهها و نظریات موجود مورد بررسی قرار گرفت، کلیه ابعاد، مولفه ها و شاخص های مورد نظر استخراج و با استفاده از تکنیک دلفی چک لیست های اولیه تهیه و برای نظرخواهی در مورد درجه تناسب و اهمیت شاخص ها، میان خبرگان توزیع شد. پس از جرح و تعدیل و تعیین اعتبار محتوا و پایایی با استفاده از تکنیک اعتبار سازه و رویکرد تحلیل عاملی، نتیجه در قالب پرسشنامه نهایی تهیه و مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری شامل اساتید و کارکنان دانشگاهها و مراکز آموزشی، پژوهشی شهر اصفهان بود. از میان آنها تعداد 379 نفر به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی ساده- با توجه به معیارهای ورود به پژوهش- انتخاب شدند.. اطلاعات بدست آمده با استفاده از روش های تحلیل عاملی و مدل یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته های تحقیق سلامت و بهداشت فردی، کار آفرینی، مهارت فردی به ترتیب به عنوان 3 اولویت مولفه های رفتار دانشی شهروندان گزارش شد و از میان 135 شاخص رفتاری، آگاهی از شاخص های سلامت اجتماعی ، محیط زندگی سالم ، سلامت عاطفی، سلامت شغلی به عنوان اولویت های کلیدی شاخص رفتار دانشی شهروندان شهر اصفهان در بعد سرمایه انسانی(فردی) و مشارکت اجتماعی و مشارکت در انتقال میراث دانش شهری ، استفاده از توانایی ها و شایستگی های دیگران ، آگاهی از عوامل مربوط به رفاه اجتماعی ، آگاهی از سرویس های توسعه شبکه های اجتماعی(سمن ها و ...)، شناخت عوامل گرایش به اعتیاد و سایر آسیب های اجتماعی، به عنوان پنج اولویت کلیدی شاخص رفتار دانشی شهروندان شهر اصفهان در بعد سرمایه انسانی(جمعی) گزارش شد. نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان داد شهروندان شهر اصفهان در سطح دوم بلوغ رفتار دانشی شهروندی قرار دارند.
انطباق و هنجاریابی شاخص تنیدگی والدین (PSI) بر روی مادران کودکان تهرانی
حوزههای تخصصی:
مقدمه: تأثیر نابسامانی های خانوادگی در ایجاد اختلال های رفتاری و عاطفی کودکان، پژوهشگران را به مطالعه ی تنیدگی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در این زمینه ترغیب کرده است. هدف: این مطالعه با هدف انطباق و هنجاریابی شاخص تنیدگی والدین ( PSI ) بر روی مادران کودکان تهرانی انجام گردید. روش: مطالعه از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری مطالعه مادران کودکان 6-4 سال شهرستان تهران بودند که 387 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تعیین روایی شاخص تنیدگی والدین، از پرسشنامه CBCL و حوزه های رشد بلوم کوئیست استفاده شد. برای تحلیل دادها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته ها: ضریب پایایی کل برای شاخص تنیدگی 89 /0 و دامنه همبستگی تنیدگی والدین با پرسشنامه CBCL از 23/0 تا 68/0 محاسبه و همه ضرایب در سطح 01/0 معنی دار بودند. نتیجه گیری: شاخص تنیدگی والدین می تواند به عنوان یک ابزار معتبر در تحقیقات بالینی و غیر بالینی برای مقطع سنی 4 الی 6 سال مورداستفاده قرار گیرد.
مرور و فراتحلیل رابطه استرس و چاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رویش روان شناسی سال هفتم اسفند ۱۳۹۷ شماره ۱۲ (پیاپی ۳۳)
163-182
حوزههای تخصصی:
چاقی به عنوان مشکلی مهم در سراسر جهان در حال بروز است. از بین عوامل سهیم در چاقی، به نظر می رسد استرس مخصوصا از اهمیت برخوردار است چرا که شرایط استرس زا منجر به بی نظمی در رژیم، عدم ورزش کردن و دشواری تنظیم هیجان می گردد که هرکدام به عنوان عاملی مستقل منجر به چاقی می گردد. هدف پژوهش حاضر مرور و فراتحلیل مطالعات انجام شده در خصوص استرس و چاقی است. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 22 مطالعه انجام شده در ایران و خارج از کشور بین سال های 1380 تا 1397 است که 10828 نفر شرکت کننده را در بر می گرفت. یافته های این مطالعه حاکی از آن است بین استرس و چاقی یک رابطه متقابل وجود دارد. در بین 22 پژوهش انجام شده، جزء در سه مورد از آنها ارتباط معنادار مشکلات روانشناختی از قبیل استرس، اضطراب و افسردگی با چاقی، اضافه وزن، پرخوری یا یکی از مشکلات خوردن وجود داشته است. نتایج این پژوهش بینش های ارزشمندی در خصوص رابطه استرس و چاقی برای متخصصان سلامت روان به همراه دارد. بدین صورت که با مدیریت استرس و تنظیم هیجان از مشکلات خوردن و چاقی پیش گیری به عمل آید و همچنین در درمان افراد چاق متغیرهای روانشناختی از قبیل استرس و اضطراب مورد ملاحضه قرار گیرد.
مقایسه خلاقیت علمی و هنری در پرتو آسیب شناسی روانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مطالعه پژوهش های صورت گرفته در حوره خلاقیت، نشان می دهد هنوز در مورد عمومیت خلاقیت یا اختصاصی بودن آن توافق جامعی وجود ندارد، اگرچه در این که مردم نیمرخ های خلاقانه متفاوتی از خود نمایش می دهند نظریات همسو هستند. شواهد پژوهشی نشان می دهند بین خلاقیت و آسیب پذیری نسبت به برخی اختلالات روانی رابطه وجود دارد اگرچه تمرکز اغلب پژوهش های موجود بر خلاقیت هنری بوده و جایگاه خلاقیت علمی در این میان چندان مشخص نیست. بر همین اساس، مطالعه حاضر نیمرخ های خلاقیت را در دو گروه مهندسی و هنر مشتمل بر 322 دانشجوی هنر و 407 دانشجوی مهندسی با استفاده از مقیاس هایشخصیت خلاق( CPS ؛ کافمن و باور،2004) ، شخصیت خلاق بر اساس چک لیست صفات( CPS ؛ گوف و هیلبران،1983) و سیاهه ی زندگی نامه ای رفتارهای خلاقانه( BICB ؛ بیتی،2007) و ارتباط آن با اضطراب و افسردگی (کستلو و کمری،1967)، استرس ادراک شده( PSS ؛ کوهن و همکاران،1983)، سرشت های عاطفی( ATQ ؛ لایت،2004) مورد بررسی قرار می دهد. این نمونه ها از دو دانشگاه تهران و دانشگاه هنر از طریق نمونه در دسترس انتخاب شدند.مقایسه دو گروه در برخورداری از خلاقیت و سلامت روان نشان داد که گروه هنر از سلامت روان کمتر(سرشت سیکلوتایمیک) و خلاقیت بیشتر برخوردار هستند و خلاقیت در هر دو گروه تنها با سرشت هایپرتایمیک ارتباط مثبت دارد و با سایر ملاک ها دارای ارتباط معکوس است.
اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم روان شناختی بیماران مبتلابه سرطان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: سرطان یکی از شایع ترین بیماری های مزمن بوده که بیماران مبتلابه آن با مشکلات مختلف روانی روبرو هستند؛ بنابراین باید به دنبال روش هایی بود تا بتوان از شدت مشکلات روانی این بیماران کم کرد. ازاین رو، پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (Mindfulness-Based Cognitive Therapy یا MBCT) بر علائم روان شناختی بیماران مبتلابه سرطان انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی نیمه تجربی بود که با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل اجرا گردید. جامعه پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلابه سرطان مراجعه کننده به بیمارستان شهید محمدی شهر بندرعباس بود. نمونه پژوهش حاضر را تعداد 30 بیمار سرطانی تشکیل می داد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند (هر گروه 15 نفر). اعضای هردو گروه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (Depression Anxiety Stress Scales یا DASS) را قبل و بعد از جلسات (طی سه ماه) تکمیل نمودند. یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون های تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده بین دو گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون افسردگی (11/84 F= و 001/0 p<)، اضطراب (52/47 F= و 001/0 p<) و استرس (51/59 F= و 001/0 p<) تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری : به نظر می رسد که بیماران مبتلابه سرطان علاوه بر مشکلات جسمانی از مشکلات روانی ناشی از بیماری رنج می برند، ازاین رو ضروری است مراکز درمانی و انجمن های حمایتی مرتبط با بیماران مبتلابه سرطان در برنامه ریزی های خود جهت کاهش علائم روان شناختی بیماران، از روش MBCT به صورت گروهی بهره گیرند.