درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی این تحقیق تعیین میزان آمادگی مدیران دانشگاه برای استقرار مدیریت کیفیت جامع بوده است. در این تحقیق، شش اصل تعهد، مشتری گرایی(تأمین رضایت ارباب رجوع)، واقع گرایی، مشارکت و همکاری، آموزش و بهبود مستمر به عنوان اصول مدیریت کیفیت جامع در نظر گرفته شد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران دانشگاه در سه سطح عالی، میانی و عملیاتی بوده است. روش نمونه گیری نیز به صورت تصادفی طبقه ای بوده و برای تقسیم حجم نمونه میان طبقه های جامعه با توجه به حجم هر طبقه از شیوه تخصیص متناسب استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است و داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که آمادگی مدیران دانشگاه برای استقرار مدیریت کیفیت جامع در حد مناسبی نیست.

مجلات علمی شکل اولیه ارتباط رسمی در حوزه علم هستند. ضریب تأثیر ISI، یک شاخص کتاب شناختی است که متوسط نرخ ارجاع در یک مجله را اندازه می گیرد و به صورت گسترده ای برای سنجش کیفیت تولیدات علمی افراد، تیم های پژوهشی یا مؤسسات، مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این مقاله، معرفی ضریب تأثیر، آزمون محدودیت های اصلی در محاسبه آن، کاربردهای آن و ارائه تصویری از ضریب تأثیر مجلات تعلیم و تربیت در بازه زمانی 2005-2000 است. مسائل متعددی در ارتباط با محاسبه ضریب تأثیر وجود دارد که جدی ترین آنها مربوط به روایی و اثربخشی آن است. یافته ها بیانگر آن است که مجلات علوم تربیتی تحت شمول مجله گزارش های استنادات علمی، حدود 11 درصد مجلات فعال، ارجاع داده شده و علمی را به خود اختصاص داده اند. همچنین مجلات تعلیم و تربیت در ارزش های مطلق و در مقایسه با سایر حوزه های علوم اجتماعی به صورت نسبی دارای ضریب تأثیر پایینی می باشند. کاربرد و ضریب همبستگی فراکلاسی مبین آن است که مجلات متعلق به طبقه تعلیم و تربیت و تحقیقات آموزشی به صورت نسبی ضریب تأثیر باثباتی در 6 سال مورد آزمون را داشته اند. این در حالی است که موردی برای مجلات طبقه «تعلیم و تربیت استثنایی» مشاهده نشد. نتایج این تحقیق ما را به این تصمیم گیری هدایت می کند که استفاده از ضریب تأثیر برای ارزشیابی مجلات، مقالات و پژوهشگران باید با دقت همراه باشد.  

 هدف این پژوهش، شناسایی پیوندهای رشته روان شناسی با حوزه های موضوعی و رشته های دیگر است تا میزان اتکای این رشته به متون خود و متون دیگر رشته ها و موضوع ها مشخص شود. در این تحقیق کاربردی از روش کتاب سنجی با رویکرد کمی و فن تحلیل استنادی استفاده شده است. جامعه پژوهش، استنادهای مقاله های منتشر شده در نشریات روزآمد و فعال روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی شامل سه نشریه «فصلنامه اندیشه و رفتار»، «فصلنامه دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی» و «فصلنامه روانشناسی تحولی: روان شناسان ایرانی» منتشر شده در سال های 1393 – 1394 بود. از مقاله های منتشر شده در نشریه های مذکور، 6990 استناد مربوط به 211 مقاله، استخراج و با روش تحلیل استنادی بررسی شد. بر اساس یافته ها، میانگین استنادها برای هر مقاله 33 استناد بوده است که در این میان، استنادهای انگلیسی بیشتر از استنادهای فارسی است. به نشریات ادواری با 4/62 درصد و پس از آن به کتاب با 4/24 درصد استناد شده است. 1/82 درصد استنادها به متون روان شناسی و 9/17 درصد به سایر رشته ها اختصاص دارد. همچنین بیشتر استنادهای فرارشته ای با حوزه علوم انسانی ارتباط دارد. رشته روان شناسی بیشترین پیوند را با رشته علوم اجتماعی و سپس علوم تربیتی دارد. 84 درصد از استنادهای فارسی، تألیفی و 16 درصد ترجمه ای بوده و 2/17 درصد از استنادهای ترجمه ای نیز فرارشته ای هستند. نتایج پژوهش، نشان دهنده آن است که نویسندگان به منابع غیر فارسی بیش از منابع فارسی و به نشریات ادواری و سپس کتاب بیش از سایر محمل های اطلاعاتی اتکا داشته اند. متون رشته روان شناسی بیشترین پیوند را با حوزه علوم انسانی و رشته های علوم اجتماعی و علوم تربیتی برقرار کرده است.

از اهداف هر نوع آموزش، می توان به تغییر در دانش، بینش و ایجاد و پرورش توانایی ها و مهارت هایی در فراگیران اشاره کرد تا این تغییرات به بهتر زندگی کردن فرد کمک نماید. از جمله مباحث جدیدی که امروزه در آموزش علوم مختلف وارد شده، بحث کارآفرینی است. توانا سازی دانشجویان برای ایجاد کسب و کار جدید، نیاز به آموزش در زمینه مهارت های کسب و کار و مهارت های کارآفرینی دارد؛ بنابراین، مقاله حاضر که به روش کتابخانه ای انجام شده، درصدد است تا به بحث در خصوص نهادینه کردن آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی بپردازد. در این قالب، موضوع هایی نظیر مفهوم کارآفرینی، سابقه آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی، اهداف آموزش کارآفرینی و... مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، مقایسه دانشجویان رشته کارآفرینی و سایر رشته های دانشگاه تهران از لحاظ خلّاقیت و مهارت تصمیم گیری است. روش این پژوهش، توصیفی و از نوع علّی- مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان ورودی 88 و 89 مقطع کارشناسی ارشد رشته کارآفرینی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران هستند و نمونه آماری به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده برای گروه مطالعه و روش نمونه گیری طبقه ای برای گروه مقایسه از طریق جدول کریجسی و مورگان (1970) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه خلّاقیت عابدی و پرسشنامه مهارت تصمیم گیری محقق ساخته، بودند. تجزیه و تحلیل یافته ها با بهره گیری از آزمون های آماری2T هتلینگ و آزمون t مستقل نشان داد که بین دو گروه مطالعه و مقایسه، از لحاظ نمرات خلّاقیت و مهارت تصمیم گیری تفاوت معناداری وجود ندارد

هدف : درس اندیشه اسلامی دو یکی از درسهایی است که از طرف گروه معارف اسلامی برای دانشجویان کارشناسی ارائه می شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نیاز آموزشی دانشجویان دانشگاه اصفهان در درس اندیشه اسلامی دو بود. روش: پژوهش به روش کمّی و به صورت پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه در بین 376 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان انجام شده است. برای اطمینان از پایایی ابزار پژوهش، از ضریب همبستگی آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه(شامل 29 گویه) 93/0 بود. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که دانشجویان در درس اندیشه اسلامی دو در موضوعات مهدویت، دوران ظهور و اعجاز قرآن، احساس نیاز بیشتری دارند. اولویتهای دختران و پسران و اولویت دانشجویان دانشکده های مختلف در سرفصلهای این درس متفاوت است. بین برخی از موضوعات با جنسیت و دانشکده محل تحصیل دانشجویان رابطه معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که به منظور جذابیت و اثربخشی درس اندیشه اسلامی دو، در تدوین طرح درس و تهیه محتوای آموزشی توجه به جنسیت و دانشکده دانشجویان ضروری است. پیشنهادهایی کاربردی نیز ارائه شده است.

امروزه علاوه بر سازمان های تجاری، مؤسسات آموزشی و دانشگاه ها نیز به نظم و هماهنگی یکپارچه ای برای مطالعه، تحقیق و یادگیری سرمایه های دانش نیاز دارند. مؤسسات آموزشی موفق آنهایی هستند که بتوانند به طور مداوم دانش جدید تولید کرده و آن را به طور گسترده در سرتاسر سازمان منتشر کنند. محیط آموزشی امروزی با تغییرات و تقاضای زیادی روبرو می باشد در نتیجه بکارگیری روشی برای ایجاد دانش و پیاده سازی آن در این مؤسسات به منظور تحقق اهداف آموزشی و دستیابی به حداکثر منافع، ضروری می باشد. لذا هدف از این تحقیق، بررسی و ارزیابی مدیریت دانش در مؤسسات آموزشی می باشد. این تحقیق که از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد، وضعیت مدیریت دانش را در دانشکده های مدیریت سه دانشگاه مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری این تحقیق شامل اعضای هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه های تهران، تربیت مدرس و یزد است. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Excel انجام گرفته است. نتایج نشان داد که وضعیت مدیریت دانش در هر سه دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تربیت مدرس و یزد نامطلوب می باشد و فقط وضعیت بعضی از مؤلفه ها در آنها مطلوب است. 

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بهسازی ساختار دوره کارشناسی تربیت معلم و ارائه الگوی مطلوب آن در دانشگاه فرهنگیان بود. روش: در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی و استخراج الگو و روش نظریه زمینه ای مبتنی بر نظریه داده بنیاد استفاده شد. جمع آوری داده ها برای کدگذاری در قالب مصاحبه و پرسشهای بازپاسخ به تعداد 17 نفر به صورت گلوله برفی تا زمان اشباع نظری با افراد متخصص بوده است. اعتبارسنجی الگو با مشاوره متخصصان حوزه برنامه ریزی درسی و تربیت معلم بوده است. یافته ها: در ارائه الگوی ساختاری به دست آمده بر اساس صلاحیتهای معلمی، برنامه های درسی دوره کارشناسی در سه سال و هر سال سه ترم، با اولویت تخصیص سال اول به دروس معارف و تربیت اسلامی و سالهای دوم و سوم به آموزش دروس تخصصی و مهارتی تنظیم شود. نتیجه گیری: برنامه ریزی درسی مطابق با این الگو می تواند به ایجاد باورمندی وتقیّد به ایفای وظیفه در قبال پذیرش نقش انبیایی معلم و ترجیح لذتهای معنوی بر دیگر لذتهای زودگذر حسی و خیالی در سال اول بینجامد که بسترساز اهتمام جدّی تر دانشجومعلمان برای پرداختن به دروس تخصصی تر را در سالهای بعد فراهم می سازد.

هدف: هدف پژوهش، تبیین و اعتباریابی اهداف برنامه درسی خردگرایانه در متون اسلامی بود. روش: روش تحقیق، ترکیبی و از نوع اکتشافی- متوالی است. داده ها در بخش کیفی با استفاده از متون کاوی و مصاحبه و در بخش کمّی به روش توصیفی- پیمایشی با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. نخست به روش تحلیل مضمون متون اسلامی، چارچوب اولیه اهداف برنامه درسی خردگرایانه در قالب مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر تدوین و از طریق مصاحبه با صاحب نظران، به روش سه سوسازی، بررسی و اعتباریابی شد. در پایان نیز با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و بر اساس یافته های کیفی، پرسشنامه ای حاوی 18 عبارت با داشتن روایی صوری و پایایی مناسب(ضریب آلفا 84/ ) تدوین شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش آماری مجذور خی و ضریب توافقی کاپا بررسی شد. یافته ها: هدف غایی برنامه درسی خردگرایانه در متون اسلامی، پرورش عقل در جهت قرب الی الله؛ مقاصد تربیتی آن، رشد حکمت و اهداف کلی این برنامه: رشد بصیرت و شناخت، تفکر، قدرت تمیز دادن؛ قدرت تصمیم گیری و مآل اندیشی، رشد علمی و پژوهشی و همچنین رشد اخلاقی و تزکیه نفس مشخص شد. نتیجه گیری: اهداف ذکر شده، اهداف برنامه درسی خردگرایانه در متون اسلامی است؛ زیرا عقل اسلامی در بنیاد خود، خدامحور است و تربیت عقلانی حکمت محور است که می تواند همه معانی عقل را در مفهوم جامع اسلامی آن در بر گیرد. برنامه درسی خردگرایانه؛ بصیرت، تفکر، قدرت تمیز دادن، تصمیم گیری و تزکیه نفس فراگیران را نیز رشد می دهد.

آآمایش سرزمین و تلفیق آن با سیاست های توسعه ای و صنعتی به صورت جدی از اواسط قرن بیستم میلادی مورد توجه قرار گرفت و بر برنامه ریزی فضایی به عنوان مفهومی فراتر از سیاست گذاری بخشی جهت کسب برابری و عدالت فضایی تأکید گردید. دراین میان، گرچه حرکت کشورهایی همچون آلمان، بریتانیا و کره جنوبی در مسیر برنامه ریزی فضایی و توسعه صنعتی متأثر از سیاست های دولت های حاکم در مقاطع زمانی مختلف بوده ، این روند همواره با انسجام و پیوستگی ادامه داشته است. در ایران، باوجود آغاز برنامه ریزی فضایی از دهه 1960 و تقریباً هم زمان با کره جنوبی، «سیاست توسعه صنعتی» با موفقیت چندانی همراه نبوده است که وقایع تاریخی همچون انقلاب سال 1979 و جنگ هشت ساله با عراق در کنار موقعیت ژئوپلیتیکی کشور و تحمل تحریم های شدید اقتصادی بر این امر تأثیرگذار بوده اند. پژوهش حاضر با اتخاذ رویکردی تطبیقی تاریخی به دنبال بررسی اثرگذاری برنامه ریزی فضایی بر توسعه صنعتی و پیوند این دو مقوله در سیاست گذاری صنعتی است تا ازاین رهگذر بتوان از تجارب دیگر کشورها در برنامه ریزی های آتی فضایی-صنعتی ایران بهره گرفت.

هدف : تحلیل و تدوین مبانی و مراحل رشد اخلاقی، یکی از اصلی ترین دغدغه های دانشمندان و پژوهشگران علوم اخلاق، تربیت و روان شناسی است. از سوی دیگر، یکی از رسالتهای اصلی دانشگاه اسلامی نیز رشد اخلاقی و معنوی دانشجویان است که امروزه گاهی در فضای علمی دانشگاه به فراموشی سپرده می شود. از مهم ترین منابع برای تدوین و تحلیل این رشد، آثار اخلاقی است که از تمدن اسلامی در سنّتهای اخلاق فلسفی، عرفانی و غیره بر جای مانده است. روش: با توجه به ویژگی موضوع، در این نوشتار از روشهای استنادی و استنتاجی استفاده شده است. یافته ها و نتیجه گیری: در این نوشتار به موضوعاتی چون: امکان، عوامل، شیوه ها و مراحل رشد اخلاقی انسان از منظر ابوعلی مسکویه اشاره و مهم ترین رهیافتهای آن برای دانشگاه اسلامی بررسی شده است. منابع اصلی مقاله حاضر، آثار مسکویه به ویژه «تهذیب الاخلاق» است.

بسیاری از دانش آموختگان رشته کشاورزی، علی رغم دارا بودن دانش فنی کشاورزی، به علت نداشتن مهارت های مدیریتی از انجام فعالیت های کارآفرینی امتناع می کنند. این پژوهش با هدف تعیین صلاحیت های مورد نیاز کارآفرینان و استراتژی های قابل اتخاذ توسط دانشگاه و برای ایجاد این صلاحیت ها در دانشجویان در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول از رهیافت کیفی برای تعیین صلاحیت های کارآفرینی و استراتژی های دانشگاه به منظور ایجاد این صلاحیت ها استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 12 کارآفرین فارغ التحصیل دانشگاهی استان کردستان جمع آوری شد. روش نمونه گیری هدفمند بود و در نهایت  یک لیست از 16 صلاحیت کارآفرینی از طریق مصاحبه با کارآفرینان ایجاد شد. در مرحله دوم تحقیق، از ابزار پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، شامل60 نفر از کارآفرینان استان کردستان بود که به علت محدودیت تعداد آنان اقدام به سرشماری شد. برای تعیین صلاحیت های موردنیاز کارآفرینان از مدل نیازسنجی بوریچ استفاده شد. نتایج نشان داد که 12 صلاحیت کارآفرینی، دارای بالاترین اولویت هستند که 3 اولویت اول به ترتیب شامل: 1. دانش فنی 2. تدوین طرح تجاری 3. برنامه ریزی بود.  14 استراتژی قابل اتخاذ از سوی دانشگاه برای ایجاد این صلاحیت ها شناسایی و اولویت بندی شد که از آن جمله می توان به ایجاد ارتباط بین دانشگاه و مراکز کار آفرینی،  فرستادن دانشجویان به مراکز کار آفرینی موفق برای کسب تجارب عملی  و استفاده از کارآفرینان موفق در امر آموزش دانشجویان اشاره کرد

این مقاله با مروری بر ادبیات پیشینه و پژوهش های رویکرد نوشتن برای یادگیری (WTL)، درصدد تبیین جایگاه تکالیف نوشتاری در ارتقاء سطح یادگیری و مقایسه پیامدهای شناختی تکالیف نوشتاری متنوع است. رویکرد نوشتن برای یادگیری به معنای کاربرد تکالیف نوشتاری در حین آموزش است و بر این اندیشه استوار است که فهم و تفکر یادگیرنده با فرایند نوشتن وضوح می یابد و رشد می کند. پژوهش های گزارش شده در ادبیات رویکرد نوشتن برای یادگیری را می توان در قالب چهار فرضیه دسته بندی کرد: فرضیه شکل دهی در لحظه بیان، فرضیه جستجوی پیش نگر، فرضیه ژانر و فرضیه جستجوی پس نگر. هر یک از این فرضیه ها بر تبیین های متفاوت و گاه متضادی در خصوص رابطه نوشتن و یادگیری استوارند. لذا پرسش اصلی این مقاله این است که چگونه و چه موقع کاربرد تکالیف نوشتاری در ارتقاء یادگیری اثربخش است. برای پاسخ به این سؤال، تبیین ها و نتایج پژوهشی در محدوده هر فرضیه تحلیل و مقایسه شدند و نتایج زیر استنباط شد: 1- تناسب بین سطح مهارت یادگیرندگان و میزان پیچیدگی تکلیف نوشتاری کاربرد تکالیف در آموزش را تسهیل می کند. 2- وجود سنخیت و هماهنگی بین نوع تکلیف نوشتاری و سطح هدف شناختی مورد نظر در آموزش کلاسی، تضمین کننده اثربخشی این تکالیف است.

هدف: نویسندگان این پژوهش درصدد تبیین و تحلیل ملزومات معرفت شناختی عدالت بر اساس اندیشه های ابونصر فارابی و استنتاج دلالت های آن در عرصه عدالت تربیتی برای نظام آموزش و پرورش کشور بودند. روش: در این پژوهش از روش تحلیل مفهومی و استنتاج قیاسی استفاده شده است. یافته ها: تحلیل معرفت شناسانه عدالت از منظر فارابی، دلالت های قابل توجهی مانند عدالت طلبی فطری انسان، توجه به شایستگی ها، حکمت، بالطبع نبودن عدالت و دگردوستی را برای تحقق عدالت تربیتی در نظام آموزش و پرورش فراهم آورد. برخی از اهداف و اصول استنتاج شده عبارتند از: رسیدن به جامعه عادله، رسیدن به کمال انسانی، دستیابی به فضایل اخلاقی و توجه به استعدادها و شایستگی های فردی، توزیع عادلانه و فرصت های برابر و نداشتن نگاه سلیقه ای. نتیجه گیری: تحلیل معرفت شناختی عدالت از دیدگاه فارابی می تواند برای تحقق تعلیم و تربیت اسلامی و اجرای عدالت تربیتی یاری رسان باشد.

هدف: هدف این تحقیق، سنجش نیاز آموزشی دانشجویان فرهنگیان در درس تفسیر موضوعی قرآن کریم بود. روش: این پژوهش با روش کمّی و به صورت پیمایشی، با استفاده از تکنیک پرسشنامه در میان 1316 نفر از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شهر تهران، با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله   ای انجام شده است. سنجه های نیازسنجی از اعتبار صوری و ضریب پایایی کافی(ضریب آلفای 0.96 و 0.83) برخوردار بود. یافته ها: در یک نمای کلی، دانشجویان دختر بیشتر از پسران احساس نیاز به درس تفسیر موضوعی قرآن کریم دارند. اولویتهای سرفصل درس تفسیر موضوعی قرآن کریم بین دختران و پسران متفاوت است. بین تأثیر درس تفسیر موضوعی قرآن کریم در انس با قرآن کریم با جنسیت و گروه آموزشی و همچنین، بین ترجیح نوع روش تدریس درس تفسیر موضوعی قرآن با جنسیت و گروه آموزشی رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاکی از آن است که دانشجو معلمان از سرفصلهای موجود در درس تفسیر موضوعی قرآن کریم رضایت ندارند و نیاز آنان در این درس، علاوه بر اختلاف نظری که بین پسران و دختران وجود دارد، در رشته های علوم پایه و علوم انسانی نیز متفاوت است.

تار جهان گستر، تبدیل به یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در عصر حاضر شده است که با ایجاد تغییر در روش های ارتباطی میان محققان، برای استفاده علمی گسترش یافته است و موتورهای کاوش تجاری ابزارهای اصلی برای شناسایی این اطلاعات هستند. در حقیقت وب مجموعه ای بسیار پیچیده، از کلیه انواع اطلاعاتی است که به وسیله افراد متفاوت تولید می شود و توسط کاربران مختلف مورد جستجو قرار می گیرد. از اواسط سال 1990 تلاش های چشمگیری برای بررسی ماهیت و خصوصیات وب جهان گستر با بکارگیری روش اطلاع سنجی جدید برای فضای محتویات آن، ساختار پیوندها و موتورهای کاوش صورت پذیرفت. معیارهای وبومتریک دانشگاه ها مشابه ضریب تأثیرگذاری مجلات است. معیارهای وبومتریک میزان ارجاعات به صفحات وب را مورد ارزیابی قرار می دهد، در واقع، شاخص های وبومتریک به این دلیل تعریف شده اند که التزام مؤسسه های آموزش عالی و دانشگاه ها را نسبت به انتشار وب نشان دهند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی شاخص های مقیاس وبومتریک در دانشگاه های تهران، اصفهان، تربیت مدرس، الزهرا، مازندران، گیلان، یزد، اراک و رازی می باشد. برای انجام این پژوهش توصیفی، مقطعی و کاربردی از پرسشنامه استفاده شد که پس از سنجش روایی و پایایی بر اساس نمونه گیری طبقه بندی شده سهمیه ای بین 355 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه های منتخب فوق الذکر توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS16 صورت گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که، هیچ کدام از دانشگاه های منتخب از لحاظ شاخص های مقیاس وبومتریک در جایگاه مناسبی قرار ندارند (پایین تر از میانگین).

در شرایط پویا و پیچیده کنونی ، محیط و سیستم های دانشگاهی، اطلاعات صحیح و به موقع، نقشی اساسی و ارزشی راهبردی در کیفیت تصمیم گیری و اقدام و موفقیت دانشگاه در بهسازی و توسعه پویای خود و در نتیجه تضمین اثربخشی و سلامت سازمانی آن دارد؛ بنابراین، اتخاذ رویکرد راهبردی در قبال آن ضرورت می یابد . در این مقاله، پس از بیان مختصر نقش و اهمیت اطلاعات در توسعه دانشگاه و ماهیت راهبردی مدیریت نظام اطلاعات در این زمینه، الگویی کاربردی برای هدایت راهبردی نظام اطلاعات دانشگاه مشتمل بر سه بخش اصلی (تعیین مطلوبیت های راهبردی اساسی، تحلیل راهبردی و راه یابی راهبرد ی) و نُه گام عملی ارائه شده است . در نهایت به برخی الزامات استقرار و تحقق مطلوب آن در دانشگاه اشاره شده است. الگوی مذکور در مورد سایر نظام های کارکردی(ماموریت محور) دانشگاه قابل استفاده است.

هدف: هدف محققان در این مقاله، اثبات و بیان این نکته بود که الگوی توسعه اجتماعی مدرن نمی تواند به عنوان یک الگوی موفق و کارامد مطرح شود. روش: این مقاله به روش کتابخانه ای تدوین شده است. یافته ها: یکی از ابعاد گسترده و مهم توسعه، بُعد اجتماعی آن است که به معنای ایجاد بهبود در وضعیت افراد یک جامعه و حرکت به سوی زندگی سعادتمندانه بیان شده است. از آنجا که توسعه اجتماعی نسبت به سایر ابعاد توسعه از وجه انسانی بالاتری برخوردار است، بنابر این، مبانی انسان شناختی توسعه اجتماعی مدرن، اثر جهت داری بر این بعد از توسعه مدرن گذاشته و مسیر آن را طوری معیّن ساخته که آن را در تقابل کامل با توسعه اجتماعی مدّ نظر اسلام قرار داده است. نتیجه گیری: در توسعه اجتماعی مدرن، پیامدهایی از جمله: جانشین شدن قانون و قراردادهای اجتماعی به جای شریعت و وحی الهی، فردگرایی و اولویت منافع فرد نسبت به جامعه، علم زدگی و اعتقاد به شأن محوری برای علم، تراکم ساختار و معرفت و از خودبیگانگی در انسان، منجر به ایجاد بحرانهای زیادی در جامعه مدرن غربی مانند بحران عقلانیت، بحران کارامدی و شکاف طبقاتی شده است.

یکی از مهمترین محورهای مطالعه رشته های علمی و تفاوت آنها با یکدیگر مسئله روش است. روش شناسی متکفل مطالعه و بررسی روش و قابلیت و اعتبار آن در دستیابی به واقعیت پدیده ها و تحقق اهداف دانشی است. برخلاف برخی دیدگاه ها که اهمیت روش را در شیوع استفاده آن نسبت به سایر ارکان علم (موضوع، غایت) می دانند، اهمیت یافتن روش و روش شناسی ناشی از جهان بینی مبتنی بر فلسفه دوره مدرن است. بنابراین، وقتی مبانی فلسفی مختلفی وجود داشته باشد، قلمرو موضوعات، مسائل، روش ها و در نتیجه روش شناسی نیز متفاوت خواهد بود. این پژوهش به تبیین روش شناسی آینده پژوهی اسلامی و برخی از روش های آن پرداخته است. روش و روش شناسی در آینده پژوهی اسلامی نیازمند چارچوبی از مبانی مبتنی بر مفاهیم اسلامی است. زیرا جهان بینی، معرفت شناسی و انسان شناسی متفاوت اسلام، قلمرو دیگری از معرفت را معرفی می کند و قلمرو موضوعات، مسائل و روش های معرفت را دگرگون می کند. در این راستا این پژوهش به بررسی مطالعات آیندهپژوهی اسلامی می پردازد و نسبت روش و روش شناسی آن را با آنچه در آینده پژوهی متعارف مطرح است، بررسی می کند. این کار در چند مرحله انجام می شود؛ ابتدا به معرفی مختصر جریان آینده پژوهی اسلامی و ماهیت آن پرداخته شده، سپس روش شناسی آن تبیین شده و موضوع تجربه و عقلانیت به عنوان دو روش رایج در آینده پژوهی اسلامی و آینده پژوهی رایج مورد بحث قرار می گیرد. در پایان، برخی روش های مبتنی بر چارچوب اندیشه اسلامی معرفی می شود. این مقاله از نظر داده ها و تحلیل آنها، پژوهشی کیفی است که بر اساس توصیف و تحلیل اطلاعات برگرفته از مطالعات آینده پژوهی اسلامی سامان یافته است. تحلیل جامع روش شناسی آیندهپژوهی اسلامی مستلزم ایجاد چارچوبی شناختی-هنجاری مبتنی بر مفاهیم اسلامی است. این چارچوب مجموعه ای از اصول کلی متافیزیکی، اصول خاص مربوط به دانش، فرآیندها و در نتیجه روش ها و ابزار تحقق است که به عنوان پارادایمی منسجم می تواند مبنایی برای نظریه پردازی، روش، روش شناسی و روش های عمل باشد. بر اساس دیدگاه سورل، این چارچوب دارای چهار عنصر است: ارکان چارچوب شناختی هنجاری سورل (2000, P.497) مهمترین ویژگی های روش شناسی آینده پژوهی اسلامی عبارتند از: - ابتنا بر مبانی معرفت شناسی اسلامی و عناصر علم شناختی مسلمانان - اعتبار توأمان روش های وحیانی، عقلی و تجربی و عدم انحصار در تجربه - تناسب روش با موضوعات مختلف - سازگاری با ارزش ها، اهداف و هنجارهای زیست دینی. اصل مشترک حاکم بر روش شناسی آینده پژوهی اسلامی، اعتبار توأمان روش های وحیانی، عقلانی و تجربی است و به دو دسته روش های «متن محور» و «غیرمتن محور» تقسیم می شود. روش شناسی دریافت از متن (متن محور) فنون جمع آوری اطلاعات از متون اسلامی و روش تجزیه و تحلیل و طبقه بندی آنهاست که مربوط به موضوع یا موضوعی از موضوعات و مسائل علوم انسانی است. هدف، کشف نظر و دیدگاه متون اسلامی در مورد آن موضوع یا موضوعات است. دو روش «تفسیر» و «تدبّر» از مهم ترین روش های این نوع روش شناسی هستند. روش شناسی غیرمتن محور به دنبال شناسایی ماهیت، علل و عوامل رویدادها، پدیده ها، کنش های انسانی و کشف روابط و همبستگی بین آن هاست. این روش شناسی بر محوریت عقل تأکید دارد. در قلمرو معرفت شناسی، عقل هم به عنوان منبع معرفت و هم به عنوان وسیله ای برای کسب معرفت مورد استفاده قرار می گیرد که خود در قالب انواع روش های توصیفی، تبیینی، استدلالی و تفسیری ظاهر می شود. نسبت سنجی یافته های عقلی با آموزه های دینی باید در چارچوبی منسجم، منظم و برخوردار از معیار موجه باشد. «مقاصد شریعت» و شناخت «اصول دین» بر اساس نظام ارزشیابی از مهم ترین مبانی این چارچوب است. بنابراین در آینده پژوهی اسلامی نه تنها روش های عقلانی و غیرمتن محور نفی نمی شود بلکه انواع روش های تفسیری، توصیفی، استدلالی، نخبگانی، آماری و مشاهده ای نیز مورد توجه قرار می گیرد. درعین حال عقلانیت در چارچوب قلمرو دین و توجه به حضور آن تبیین و تفسیر می شود.