اینستاگرام

زمینه و هدف: این پژوهش برای مطالعه جامعه شناختی نقش مصرف شبکه های اجتماعی مجازی در جامعه پذیری جوانان تهرانی در سال 1400 طراحی شده است. روش: با توجه به نبود ابزار دقیق برای سنجش هریک از متغیرها، محقق با بعضی از متخصصان، مصاحبه انجام داده و ابزار مربوطه را از مصاحبه با حدود 12 نفر، که به صورت هدفمند از میان اعضای جامعه آماری (شامل جوانان بین 18 تا 30 سال ساکن تهران) گزینش شدند، طراحی کرده است. در مرحله بعدی، ابزار مورد آزمون های مختلف قرار گرفت و در نهایت، پرسشنامه بین 384 نفر از جوانان شهر تهران، توزیع شد. شیوه نمونه گیری در بخش کیفی، به صورت هدفمند و در حالت کمّی، به صورت تصادفی بوده است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 22 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داده اند که رابطه ای معنادار میان شبکه های اجتماعی مجازی و فرآیند جامعه پذیری وجود دارد و هرچه سطح استفاده از این شبکه ها بیشتر باشد، جامعه پذیری نیز محتمل تر می شود. نتیجه گیری: شبکه های اجتماعی، جامعه پذیری اجتماعی را بیش از انواع دیگر جامعه پذیری تحت تاثیر قرار می دهند، درحالی که کمترین اثر را بر جامعه پذیری فرهنگی دارند. هریک از حالات شبکه های اجتماعی، نقش متفاوتی در فرآیند جامعه پذیری دارند. به این ترتیب که جامعه پذیری نخست از حالت ویدئویی، سپس تصویری و صوتی و در نهایت از حالت صوتی تاثیر می پذیرد.

این پژوهش به منظور فهم و بررسی انگیزه های کاربران شبکه های اجتماعی مجازی، با رویکرد جامعه شناختی انجام گرفته است. مسئله اصلی پژوهش این بود که چه انگیزه ها و کشش هایی در کاربران این شبکه ها - به طور مشخص اینستاگرام و تلگرام - به عنوان حوزه های جدیدتر تعامل اجتماعی وجود دارد که آنها را به سوی استفاده هرچه بیشتر و روزافزون تر از این شبکه ها، با وجود زیان های احتمالی آنها سوق می دهد. در این تحقیق، منظور از کاربران شبکه های اجتماعی مجازی، نمونه ای از افراد نوجوان، جوان و میانسال شهر ایلام است که با استفاده از رایانه یا موبایل در محیط شبکه های اجتماعی اینستاگرام و تلگرام به تعامل و فعالیت می پردازند. روش تحقیق مبتنی بر روش کیفی و از نوع گرانددتئوری است. نمونه گیری در این پژوهش براساس روش نمونه گیری کیفی (نمونه گیری هدفمند و نمونه گیری نظرات) صورت گرفته است اشباع نظری برای کفایت نمونه گیری در نظر گرفته شد. بدین منظور، با اتکا به تحلیل مصاحبه های عمیق با 25 نفر از افراد نمونه، پدیده مورد مطالعه کشف شد؛ سپس یافته ها به صورت مجموعه ای از مفاهیم و مقوله ها تدوین گردیدند و در قالب مدل پارادایمی ترسیم و تحلیل شدند. با استفاده از پارادایم پژوهش، که متضمن شرایط علی، پدیده، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر، راهبردهای کنش/ کنش متقابل و پیامدهاست، مقوله هسته یا مفهوم مرکزی (روی آوردن به دنیای مجازی) به دست آمد که به مثابه نظریه مبنایی همه مقولات محوری را دربرمی گیرد.

هدف:پژوهش حاضر بررسی رفتار اشتراک گذاری اطلاعات دانشجویان دانشگاه های استان خراسان جنوبی در شبکه های اجتماعی مجازی اینستاگرام، تلگرام و واتساپ بود. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در استان خراسان جنوبی است که در سال تحصیلی 1397-1398 مشغول به تحصیل بودند و حداقل شش ماه تجربه استفاده از یکی از شبکه های اجتماعی مجازی تلگرام، اینستاگرام یا واتساپ را داشتند. حجم نمونه براساس فرمول کوکران برای حجم جامعه نامعلوم برابر 384 نفر لحاظ گردید. پاسخگویان به روش طبقه ای تصادفی غیرنسبتی انتخاب شدند. در مجموع 335 (24/87 درصد) پرسشنامه تکمیل شد. یافته ها:نشان داد که دانشجویان بیشتر از حد متوسط به اشتراک گذاری اطلاعات در شبکه های اجتماعی مجازی مورد بررسی اقدام کردند. بین رفتار اشتراک گذاری اطلاعات دانشجویان زن و مرد و دانشجویان حوزه های تحصیلی مختلف در این شبکه ها تفاوت معناداری یافته نشد، اما بین رفتار اشتراک گذاری اطلاعات دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف تفاوت معناداری مشاهده شد. افزون بر این، نتایج نشان داد که بین برخی از انواع اطلاعات به اشتراک گذاشته شده توسط پاسخگویان زن و مرد، حوزه های تحصیلی مختلف و مقاطع تحصیلی مختلف در این شبکه ها تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری:دانشجویان زمان زیادی صرف اشتراک گذاری اطلاعات در شبکه های اجتماعی مجازی می نمایند. از این رو عدم توجه به رفتارهای اشتراک گذاری اطلاعات توسط دانشجویان در شبکه های اجتماعی مجازی موجب نقصان در توانایی ایشان در استفاده از ابزارهای ارتباطی علمی خواهد شد که این مسئله می تواند عقب ماندگی علمی جامعه ایران را در زمان حاضر به دنبال داشته باشد.  

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی درک کاربرد رسانه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران با مدل انتظار استفاده و رضامندی است. روش : این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری شامل 2200 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران بوده و حجم نمونه براساس جدول مورگان تعداد 327 نفر معین گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جهت تعیین نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگروف- اسمیرنف، آزمون تحلیل عاملی تأییدی برای تأیید روایی سؤالات و برای مشخص کردن عوامل کلیدی هر مؤلفه از فن مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد که به اشتراک گذاری اطلاعات در اینستاگرام با ضریب مسیر (209/0)، قوی تر از تلگرام است. همچنین رضایت مندی لذت ادراک شده از تلگرام با ضریب مسیر (266/0)، قوی تر از اینستاگرام است. هیچ اختلاف معناداری بین اینستاگرام و تلگرام در دیگر متغیرها شامل تعامل اجتماعی، گذران وقت، خود گزارش دهی و جذابیت رسانه ها، مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که دانشجویان تحصیلات تکمیلی از هر دو رسانه مورد مطالعه، برای اهداف مختلف از جمله تعامل اجتماعی، وقت گذراندن و خود گزارش دهی استفاده می کنند و با وجود فیلتر بودن تلگرام، تفاوت معناداری بین کاربرد تلگرام و اینستاگرام مشاهده نشد و تقریباً هر دو رسانه به یک میزان رضامندی کاربران را به دنبال داشتند.