شایستگی رفتاری

موضوع مدیران و رفتار آنان در نظام اسلامی یکی از مسایل مهم کشور است که ارائه مدل مطلوب و کارآمد برای آن نیازمند پژوهش در منابع اسلامی است. پژوهش در سیره نظری و عملی آیت الله خامنه ای(مدظله العالی) به عنوان الگویی جامع از یک مدیر عالی و رهبر دینی موفق می تواند گامی مهم برای اصلاح رفتار و سبک مدیریت و رهبری مدیران بر اساس معیارهای اسلامی باشد، لذا هدف از انجام پژوهش این است تا یک الگوی بومی و دینی برای رفتار مدیران کشور، از طریق واکاوی دیدگاه های رهبر معظم انقلاب به عنوان یک شاخص، استخراج و ارائه شود. این پژوهش از نوع بنیادی می باشد و از شیوه ی تحلیل مضمون استفاده شده است و از سخنرانی های ایشان بین سالهای 1368 الی 1400، بیاناتی که در مورد رفتار مدیران و یا شایستگی های مدیران بوده، انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. درنتیجه از میان 599 سخنرانی استخراج شده در قالب 89 کد باز، 25 مضمون محوری و 9 مضمون گزینشی طبقه بندی شده، مفاهیمی با عنوان آراستگی به فضائل اخلاقی، آزاداندیشی، مسئولیت پذیر، مردمی بودن، قانون گرایی، مقتدر، ساده زیستی، تحولگرا، رفتار جهادی از جمله شایستگی های اصلی رفتاری مدیران می باشد که در غالب یک مدل ارائه گردید. در نتیجه انتظاراتی را که مقام معظم رهبری از مدیران با توجه ماهیت نظام و احکام اسلامی و همچنین ضرورت و اهمیت پیاده سازی دستورات دینی دارند، به نحوی است که باید مورد توجه مدیران و خط و مشی گذاران قرار بگیرد.

هدف از این پژوهش، ارائه مدل توسعه تاب آوری سازمان های ورزشی از طریق شایستگی های عملکرد مجازی بود. از این رو روش پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد تماتیک بود. جامعه آماری شامل دو بخش منابع انسانی (اساتید و مدیران) و منابع اطلاعاتی (کتاب ها، مقالات، اسناد، رسانه ها و ...) بود. نمونه گیری به تعداد قابل کفایت و با روش قضاوتی بر مبنای رسیدن به اشباع نظری انجام شد (18 نفر). ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانه ای نظام مند و مصاحبه های اکتشافی ساختارمند بود. روایی ابزار بر اساس اعتبار حقوقی و علمی نمونه، نظر خبرگان و توافق بین مصححان ارزیابی و تأیید گردید. جهت تحلیل یافته ها از روش کدگذاری مفهومی چندمرحله ای با رویکرد تحلیل سیستمی استفاده شد. نتایج کدگذاری گزینشی نشان داد که شایستگی هایی نظیر شایستگی های رفتار مجازی، شخصیت مجازی، مدیریتی، دانشی و رسانه ای ازجمله مهم ترین شایستگی های مجازی مؤثر بر تاب آوری در سازمان های ورزشی می باشد. بنابراین برنامه ریزی و تلاش در جهت توسعه شایستگی های مجازی می تواند تاب آوری سازمان های ورزشی را در بحران های مختلف همچون بحران اقتصادی و سلامتی (همچون همه گیری ویروس کرونا) ارتقاء دهد.

هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون قضاوت موقعیتی به منظور سنجش شایستگی شغلی کارکنان است. آزمون های قضاوت موقعیتی از ابزارهای مهم در سنجش شایستگی های رفتاری است. استفاده از این آزمون ها در سال های اخیر رو به افزایش است. آزمون های قضاوت موقعیتی دارای یک بدنه و تعدادی گزینه پاسخ است که همانند سایر آزمون های موجود، این شیوه نیز فرایند استانداردسازی را طی می کند و برای ساخت آن مهارت و تخصص ویژه ای نیاز دارد.   روش : این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش شناسی در زمره پژوهش های توسعه ابزاری است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارشناسان ستادی در شرکت های غیردولتی ایرانی بود که از این بین تعداد 300 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در این پژوهش شامل آزمون قضاوت موقعیتی محقق ساخته به منظور سنجش شایستگی های مسئولیت پذیری، پیگیری و ارتباط مؤثر بود. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS-23 Jmetrik-V4.0.5 و Lisrel 8.8 استفاده شد. جهت بررسی پایایی این ابزار از روش آلفای کرونباخ، جهت بررسی ویژگی های روان سنجی از درجه دشواری و قدرت تمیز و جهت بررسی روایی سازه آن از تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد این آزمون دارای پایایی و روایی مناسبی است و نمرات هنجار شده برای جامعه آماری موردنظر ارائه شد.   نتیجه گیری : نتیجه آنکه آزمون قضاوت موقعیتی ابزاری مناسب جهت شناسایی و ارزیابی شایستگی های رفتاری کارکنان است و پیشنهاد می شود از این ابزار به منظور غربالگری اولیه و ثانویه انتخاب کارکنان استفاده شود.

زمینه و هدف: آزمون های قضاوت موقعیتی، یکی از ابزارهای مهم در سنجش شایستگی های رفتاری است. استفاده از این آزمون ها در سال های اخیر رو به افزایش است و به عنوان یکی از ابزارهای سنجش در حوزه منابع انسانی، کاربرد بسیاری دارد. آزمون های قضاوت موقعیتی، مشتمل است بر یک بدنه و تعدادی گزینه پاسخ که همانند سایر آزمون های موجود، این شیوه نیز فرایند استانداردسازی را طی می کند و برای ساخت آن مهارت و تخصص ویژه ای نیاز دارد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه چارچوبی است که چگونگی ساخت و اعتبارسنجی ابزار آزمون قضاوت موقعیتی برای سنجش شایستگی های شغلی کارکنان را نشان می دهد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی در زمره پژوهش های توسعه ابزاری است. به منظور بررسی روایی ملاکی این ابزار، از هم بسته کردن شایستگی های این ابزار با ویژگی های شخصیتی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارشناسان ستادی در شرکت های غیردولتی ایرانی بود که از بین آن ها، ۱۵۰ نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در این پژوهش، آزمون قضاوت موقعیتی محقق ساخته، به منظور سنجش شایستگی های نتیجه گرایی و ارتباط مؤثر، به همراه فرم کوتاه پرسش نامه ویژگی های شخصیتی نئو بود. در راستای تعیین رابطه بین ویژگی های شخصیتی و شایستگی های مدنظر، از روش آماری هم بستگی کانونی در نرم افزار آماری اس پی اس اس۲۳ استفاده شد. یافته ها: در چارچوب ارائه شده برای طراحی آزمون های موقعیتی مدنظر، به تشریح اصول، فرایند و روش طراحی این آزمون ها پرداخته شد و روش نمره دهی و نحوه ارائه این آزمون ها و چگونگی ارزیابی اعتبار و پایایی این آزمون ها توضیح داده شد و بر اساس این چارچوب، یک نمونه آزمون موقعیتی طراحی شد. نتیجه گیری: این پژوهش چارچوبی جامع برای طراحی آزمون های قضاوت موقعیتی با تلفیق نظریه های شایستگی های محوری و رویکردهای رفتاری موقعیتی ارائه می کند که امکان سنجش دقیق تر سازه های پیچیده مانند نتیجه گرایی، ارتباط مؤثر و توافق پذیری را فراهم می کند. همچنین، گام هایی عملیاتی شده برای ساخت و اعتبارسنجی این آزمون ها، از جمله طراحی سناریوهای واقع گرایانه، تعیین معیارهای پاسخ بهینه و تحلیل روایی محتوایی آن ها ارائه می کند که به متخصصان منابع انسانی کمک می کند تا ابزاری کم هزینه و مؤثر برای استخدام و توسعه کارکنان ایجاد کنند. سازمان ها می توانند از این آزمون ها، هم به عنوان ابزاری برای گزینش بهتر استفاده کنند و هم به عنوان نقشه راهی برای توسعه مستمر شایستگی های کارکنان بهره ببرند و گامی مؤثر در جهت ارتقای سرمایه انسانی خود بردارند.