راهبردهای گسترش و تعمیق پیاده روی اربعین با تأکید بر مقالات علمی ده سال اخیر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۴ شماره ۵۶
463 - 496
حوزههای تخصصی:
مراسم اربعین یکی از بزرگترین اجتماعات دینی معاصر است که دربرگیری بسیار زیادی در بین جامعه ایرانی داشته است. هدف این مقاله شناخت ابعاد مختلف این پدیده در پژوهش های انجام شده با هدف کمک به بهبود و توسعه کیفی و کمی آن است. این مقاله به بررسی پیاده روی اربعین و راهبردهای فرهنگی و اجتماعی آن از دیدگاه علوم اجتماعی می پردازد. پژوهش حاضر با استفاده از روش مرور نظام مند و تحلیل مقالات علمی منتشرشده در بازه زمانی 1403-1393، به بررسی ابعاد مختلف اربعین و تأثیرات آن بر کنش های اجتماعی، فرهنگی و هویتی می پردازد. یافته های پژوهش که با روش مرور 32 مقاله منتشرشده در مجلات علمی وپژوهشی در حوزه علوم اجتماعی به دست آمده است، نشان می دهد که اغلب مطالعات بر رویکردهای کیفی و تفسیری متمرکز بوده و تأکید ویژه ای بر جهان خاص اجتماعی اربعین و تعلیق موقت عقلانیت ابزاری و قشربندی های اجتماعی در این مراسم داشته اند. همچنین، مقالات مختلف بر لزوم توسعه زیرساخت های حمل و نقل، تقویت همکاری های بین المللی و حفظ اصالت فرهنگی و مردمی اربعین تأکید دارند. پژوهشگران به اهمیت حفظ اصالت فرهنگی و مردمی مراسم اربعین تأکید داشته و هشدار داده اند که دخالت های دولتی و برپایی موکب های حاکمیتی می تواند به اصالت این مراسم آسیب بزند. حفظ اصالت پدیده اربعین، بهبود زیرساخت ها و مدیریت مناسب، و آگاهی بخشی به زائران از جمله اقدامات ضروری برای ارتقای کیفیت مراسم اربعین و بهره برداری بهتر از این رویداد عظیم دینی و اجتماعی است.