کاظم بهمنی

عشق و بازتاب آن در آثار، از دیرگاه همچون اسطوره های آفرینش و مرگ، از برجسته ترین بن مایه های ادبیات منثور و منظوم جهان بوده که از مضامین مشترک مباحث روان شناسی و آثار ادبی است که قابلیت بررسی در چارچوب پژوهش های بینارشته ای دارد. رابرت استرنبرگ، از روان شناسانی است که با مطرح کردن «نظریه عشق»، هرم سه گانه صمیمیت، اشتیاق و تعهد را بیان کرد و وجود عشق کامل و آرمانی را در گرو این سه مولفه دانست. در این پژوهش توصیفی و تحلیلی با رویکرد تطبیقی، با روش مطالعه کتاب خانه ای و تحلیل محتوا موردی و کیفی، سعی بر این گردیده مصادیق هرم سه گانه استرنبرگ همراه با نوع قصه عشق مدنظر وی در اشعار کاظم بهمنی، شاعر کلاسیک گرا و جمال ثریا، شاعر ترک زبان پیشرو شعر نو مورد تحلیل و بررسی قرار داد. دلیل اصلی تطبیق اشعار این دو شاعر، این است که هر دو به عشق و اضلاع سه گانه عشق، عاشق و معشوق به گونه ای ویژه نگاه کرده اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که می توان مولفه های صمیمیت، اشتیاق و تعهد را در اشعار کاظم بهمنی دریافت که توانسته میان ارکان عشق توازن و تعادل برقرار سازد. در سروده های جمال ثریا تنها مولفه های صمیمیت و اشتیاق نشان از عشق رمانتیک دارد و با توجه به فرهنگ حاکم بر زمان وی مولفه تصمیم بدون تعهد در شعرش بازتاب یافته است. از نگر قصه های عشق استرنبرگ می توان در سروده های هر دو شاعر، نمودهایی برای «قصه ایثار» از نوع قصه های نامتقارن، «قصه های هنر و بهبودی» از نوع قصه های شیئی و «قصه های باغ و اعتیاد» از نگر قصه های مشارکتی دریافت.