وب 2.0

تغییرات اساسی که از قرن نوزدهم در جامعه و اقتصاد رخ داده به وضوح در توسعه اجتماعات ما منعکس شده است. جوامع مصرف که قبلاً وجود نداشتند با گسترش رسانه های جمعی و بازاریابی مدرن پا به عرصه وجود گذاشتند و درنتیجه مردم به طورفزاینده ای هویتشان را به برندهایی که مصرف می کنند گره زدند از سوی دیگر بازار در قرن بیست و یکم، تحت سیطره فنّاوری پیشرفته ارتباطی خصوصاً وب 2.0 و تجارت الکترونیک قرار گرفته است به تبع آن جوامع مجازی برند به سرعت در حال گسترش هستند. با عنایت به مراتب فوق، این تحقیق به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت در این جوامع است. روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش، پیمایش بوده و جامعه آماری پژوهش شامل آن دسته از مشتریان شرکت های مورد تحقیق است که در جوامع مجازی برند این شرکت ها عضو هستند. داده های پژوهش از 408 نفر از اعضای جامعه جمع آوری شدند. به منظور آزمون فرضیات مرتبط با اجزاء مدل و آزمون کل مدل تحقیق، از روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های مطالعه حاکی از این است که چهار دسته از عوامل یعنی عوامل مرتبط با برند، عوامل اجتماعی، عوامل مرتبط با محصول و عوامل کارکردی بر مشارکت در جوامع مجازی برند مؤثرند.

امروزه فناوری وب 2.0 و رسانه های اجتماعی با قابلیت توسعه ی تعاملات و ارتباطات دوطرفه در حوزه های گوناگون،  بسیار موردتوجه بخش دولتی قرارگرفته اند. درواقع بخش دولتی جهت خدمات رسانی بهتر به مشتریان خود نیازمند همراهی با تغییرات و مجهز شدن به فناوری مذکور است. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل زمینه ای و الزامات استقرار دولت الکترونیک 2.0 است. در تحقیق حاضر از روش تحقیق آمیخته استفاده شد. در بخش کیفی با بررسی مقالات و پژوهش های پیشین و انجام مصاحبه با 15 نفر از خبرگان حوزه ی فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک و با استفاده از روش تحلیل تماتیک، الزامات استقرار دولت الکترونیک 2.0 شناسایی شد. در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته شامل 33 سؤال بسته بین 250 نفر از خبرگان دانشگاهی، سازمانی و فارغ تحصیلان حوزه ی فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک 2.0 که روایی صورتی و محتوای آن با نظر اساتید و خبرگان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرون باخ با مقدار 0.90 مورد تائید قرار گرفت، استفاده شد. درنتیجه با استفاده از آزمون T تک نمونه ای، عوامل شناسایی شده در بخش کیفی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که توجه به عوامل فنی، اجتماعی، قانونی، سازمانی، امنیتی جهت استقرار و بهره مندی از فناوری دولت الکترونیک 2.0 دارای اهمیت بالایی است.

هدف : هدف این مطالعه،تعیینمیزاناستفاده، نگرش و عملکرد ابزارهای وب 2.0 از دیدگاه کتابداران کتابخانه مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تبریز در خدمات مرجع است. روش پژوهش : روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است،که بر اساس مرور متون و مشاهدات پژوهشگران از حضور ابزارهای وب 2.0 در خدمات مرجع طراحی شده است. روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها با استفاده از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (95/0) تأیید شد. پرسشنامه به صورت حضوری بین 38 نفر از کتابدارن شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تبریز پخش وداده هاپسازجمع آوری،بااستفادهازنرم افزار SPSSنسخه 16، تحلیل شد. یافته ها : نتایج حاکی از آن است که میزان استفاده پاسخ دهندگان از ابزارهای وب 2.0 در حد پایین است. نگرشکتابداراندر استفاده از ابزارهای وب 2.0 درارتقای خدمات مرجع، مطلوب(25/3) ارزیابیشده است. عملکرد ابزارهای وب 2.0درخدمات مرجع از دیدگاه کتابداران در بُعد هدف به منظور ارائه منابع جدید (3/54%) و راهنمایی کاربران و اطلاع رسانی به روز (4/51%) بیشتر از دیگر موارد بوده است. نتیجه گیری : باتوجهبهنگرشمثبت کتابداران در استفاده از ابزارهای وب 2.0 در خدمات مرجع، پیشنهادمی شودتدابیریبرای استفاده کتابداراندربهره گیریبهینهازاین ابزارورهاییازموانع موجود لحاظ گردد.  

وب 2.0 تنها یک فناوری یا یک استاندارد نیست، بلکه مجموعه ای از مفاهیم و ویژگی هاست. مفاهیم و ویژگی های وب 2.0 توجه بیشتری را می طلبد؛ چراکه مطالعات گذشته تنها به برخی از این مفاهیم و ویژگی ها اشاره کرده اند. برای ارائه دیدی کامل از وب 2.0، این ویژگی ها از طریق مرور ادبیات جمع آوری و چارچوبی از ویژگی های وب 2.0 ارائه می شود. همچنین با توجه به عدم وجود دسته بندی یکپارچه و کاملی از مدل های کسب وکار وب 2.0 و تنوع رویکردها و تعداد اندک مدل ها، پژوهش پیش رو با استفاده از روش فراترکیب، این مدل ها را بررسی، مقایسه و یکپارچه کرده است. در این پژوهش، دسته بندی جدیدی از مدل های کسب وکار وب 2.0 ارائه شده است و ارتباطی مفهومی بین ویژگی های وب 2.0 و مدل های کسب وکار وب 2.0 ایجاد کرده و مهم ترین ویژگی های هر مدل کسب وکار بیان شده است. در پایان، مثال هایی واقعی از سایت های ایرانی و سایت های جهانی برای هر مدل، از طریق مشاهده و بررسی سایت ها یا از درون مطالعات گذشته ارائه شده است.

استفاده روزافزون شهروندان از خدمات وب 2.0 و رسانه های اجتماعی که اکثراً هم بومی نیستند لزوم تلاش دولت برای ورود به عرصه خدمات رسانی از طریق ابزار رسانه های اجتماعی را جدی تر می نماید. در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سؤالات هستیم که اگر دولت بخواهد برای خدمات رسانی از طریق ابزار رسانه های اجتماعی عمل نماید، اولاً چه مجموعه عوامل تأثیرگذاری وجود خواهد داشت و دوماً کدام یک از این عوامل پیشران و کدام یک به عنوان عامل پیشگیر در مسیر حرکت دولت عمل خواهند نمود. برای انجام این پژوهش، از روش فراترکیب استفاده به عمل آورده شده است. برای دست یابی به تعداد مقالات مناسب بررسی، از روش 7 مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شد. نهایتاً تعداد 39 مقاله موردبررسی واقع شد. برای ارزیابی کیفیت 39 منبع نهایی از ابزار گلین استفاده شد. تمام 39 منبع نهایی توانستند نمره بالای 75 درصد را کسب نمایند. بررسی این مقالات از طریق روش فراترکیب نهایتاً ما را به شناسایی 4 عامل، مدیریتی، سازمانی، انسانی و زیرساختی رهنمون شد. هرکدام از این عوامل شامل زیرعامل هایی هستند که با توجه به ادبیاتِ موردبررسی به عنوان پیشران و یا پیشگیر بر سر راه استفاده دولت از رسانه های اجتماعی برای خدمات رسانی، عمل می کنند. برای تعین پاسخ به نوع تأثیر عامل (پیشران بودن و یا پیشگیر بودن) با توجه به متن پژوهش ها و همین طور محدودیت های موجود در کشور از این منظر، تصمیم گیری شد.

هدف: شناسایی میزان نفوذ و استفاده از رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی و بررسی دلایل ایجاد رسانه های اجتماعی وهمچنین درک موانع حضور این رسانه ها در کتابخانه های دانشگاهی از جمله اهداف این مقاله است. روش: در این پژوهش داده ها به وسیله ابزار کیفی و به صورت گروه بحث گردآوری شده است و جامعه پژوهش شامل 22 کتابدار از سه دانشگاه (دانشگاه یو. ام؛ یو. پی. ام؛ یو. کی. ام) پژوهش محور در شهر کوالالامپور کشور مالزی است. نتایج: نتایج حاکی از آن است که در این دانشگاه ها چهار دسته از ابزارهای رسانه های اجتماعی برای استفاده کاربران در کتابخانه ها وجود دارد. این دسته ها شامل وبلاگ ها، ابزارهای چند رسانه ای، بوک مارک ها و شبکه های اجتماعی هستند. انگیزه کتابداران برای استفاده از رسانه های اجتماعی شامل ارتقای خدمات کتابخانه، مدیریت دانش سازمانی و تسریع ارتباط با کاربران است. موانعی که بر حضور فعال کتابداران تأثیر می گذاشت شامل موانع فناورانه، موانع سازمانی، ویژگی های فردی و نحوه گردش کار در سازمان بود. این مقاله، با استفاده از روش کیفی مشخص می کند که باید مدیریت کتابخانه ها به پشتیبانی و تشویق کتابداران بپردازند تا کتابداران کتابخانه های دانشگاهی، نقش و مشارکت بهتری در رسانه های اجتماعی داشته باشند.

پژوهش حاضر میزان توانمندی کارکنان کتابخانه های تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی استان اصفهان در بکارگیری ابزارهای وب 2.0 را بررسی می کند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته است. برای آزمودن متغیرها از آزمون های استیودنت تک نمونه ای، T مستقل، آزمون تعقیبی شفه، و آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که میزان توانمندی کتابداران و مدیران در به کارگیری ابزارهای تبادل یا اشتراک اطلاعات، مدیریت و سازماندهی اطلاعات، اشاعه و بازیابی اطلاعات، و ابزارهای مرجع وب 2.0 کم تر از حد متوسط است و بیش ترین توانمندی در هر زمینه به ترتیب در به کارگیری شبکه های اجتماعی، راهنماهای موضوعی، موتورهای کاوش، و سیستم از کتابدار بپرس است. همچنین نتایج نشان داد بین نیروی انسانی با جنسیت زن و مرد از نظر توانمندی تفاوت معناداری وجود ندارد و بین دو گروه از کارکنان با تحصیلات کتابداری و غیر کتابداری از نظر توانمندی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین میزان توانمندی کارکنان دارای تحصیلات کارشناسی از کاردانی بیش تر است. توانمندی کارکنان با سابقه کاری بیش تر از 20 سال از نیروی انسانی با سابقه کاری کم تر از 5 سال، بین 5-15 سال کم تر است. میزان توانمندی مسئولان شهرستان از مسئول کتابخانه و کتابداران بیش تر است.