ملیحه اصغری

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زنان مجاهد در طول تاریخ بشر برای استقرار و استیلای حکومت الهی بود. جامعه مورد مطالعه در تحقیق حاضر زنان مجاهد در استقرار حاکمیت الهی در طول تاریخ بود که تعدادی ازآن بانوان مجاهد که در این مسیر مقدس به فیض شهادت نایل شده اند، بصورت نمونه در تحقیق مورد بررسی قرار داده شد. طرح تحقیق حاضر توصیفی از نوع تحلیل تاریخی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و با استفاده از منابع مکتوب تاریخی موجود بود. بررسی ها به روش طولی در چندین مرحله قبل از اسلام و صدر اسلام، حادثه کربلا، انقلاب اسلامی ایران، دفاع مقدس، زمان حاضر و عصر ظهور صورت پذیرفته است و در نهایت با ارائه مدلی کاربردی برای جامعه مسلمان ایرانی، نقش زنان در ابعاد گوناگون جهت تحقق آرمان شهر اسلامی و زمینه سازی برای حکومت عدل مهدوی مورد بحث قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که در طول زندگی بشر همواره زنانی به صورت آشکار و پنهان در راستای پیروزی حق بر باطل و استقرار حاکمیت الهی فعالیت نموده اند و با جان و مال و وقت و استعداد خود از تفکر حق مداری جانبدرای نموده و گاه در این مسیر به فیض شهادت نایل آمده اند . همان گونه که فعالیت بانوان مجاهد نقش مهمی در شکل گیری تاریخ بشری داشته ، مطالعه تطبیقی سبک زندگی بانوان مجاهد تاریخ و زنان در عصر حاضر نیز می تواند با ارائه الگوهای عملیاتی ، پاسخگوی بسیاری از چالش های فرهنگی کنونی باشد.

نقش مهدهای کودک در اجتماعی شدن و رشد کودکان، بر هیچ کس پوشیده نیست. در ایران اغلب این مراکز تربیتی و آموزشی براساس الگوی غربی جدایی مادر و کودک طراحی شده و با فرهنگ اصیل ایرانی، اسلامی همخوانی ندارد. مهد حسنات باهدف تحقق همراهی و تعامل مادر و کودک در تربیت اسلامی شکل گرفته و ارائه الگوی مطلوب از طریق بررسی ابعاد مختلف فعالیت مهد حسنات هدف پژوهش حاضر است. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شده و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری، دو گروه شامل مادران و کارکنان مهدکودک بودند. نمونه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته براساس الگوی 5w1h بود که روایی محتوایی سؤالات مصاحبه از نظر اساتید مرتبط، مثبت ارزیابی شد و مصاحبه ها تا حد اشباع اطلاعات به تعداد 11 مصاحبه انجام شد. داده ها با روش اشتراوس و کوربین با کدگذاری باز و محوری و در بستر نرم افزار maxqda تجزیه وتحلیل شد . یافته ها نشان دهنده فعالیت این مهد منطبق بر سیره تربیت فاطمی مادرمحور، برای بقای ارتباط اصیل و سالم مادر با کودک است. همچنین در حسنات تأکید بر کیفیت آموزش است و کودک محوری در طراحی داخلی لحاظ می شود. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که فعالیت مهد حسنات، براساس خلاقیت مداری، تدوین سه.        

پژوهش حاضر با هدف بررسی نیازهای بازار کار نسبت به تخصص هنرجویان شاخه های فنی - حرفه ای استان قم انجام شده است. این پژوهش پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی است جامعه آماری شامل کلیه هنرآموزان استان قم و نمونه طبق فرمول کوکران 259 نفر و روش نمونه گیری سهمیه ای طبقه ای بود. داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته و چک لیست رشته ها در شاخه فنی- حرفه ای (40 رشته) و شاخه کاردانش (161 رشته) جمع آوری شد.. روایی محتوا توسط اساتید مربوطه مثبت ارزیابی شد و پایایی با آلفای کرونباخ 78/0 محاسبه شد. برای بررسی داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف، t تک نمونه، آزمون فریدمن استفاده شد. یافته ها نشان داد در حوزه آموزش های فنی - حرفه ای رشته های مکانیک خودرو (با میانگین رتبه ای 65/15)، تأسیسات مکانیکی (با میانگین رتبه ای 31/15)، صنایع دستی فرش (با میانگین رتبه ای 74/14) و در شاخه کاردانش، عیب یابی سیستم های رایانه ای، تولید و توسعه دهنده پایگاه های اینترنتی، ماشین های الکتریکی و برنامه نویسی بازی های رایانه ای، اولویت های بازار کار استان قم هستند. در این پژوهش موارد جدیدی برای مدیریت آموزشی در حوزه شاخه های فنی حرفه ای و کاردانش در استان قم معرفی گردید که درنهایت بستر مناسبی برای رشد اشتغال و کاهش بیکاری هنرجویان هنرستان ها فراهم می آورد. پیشنهاد می شود مدیران آموزشی اولویت های شناسایی شده را در برنامه های خود بگنجانند و مبنای فعالیت های آموزشی خود را بر اساس نتایج حاصله از تحقیقات علمی ازجمله تحقیق حاضر قرار دهند تا آموزش های ارائه شده به اثربخشی بیانجامد.

پس از ترور شهید سلیمانی ، موجی از مباحث پیرامون شناخت ابعاد مختلف شخصیتی این شهید در میان محققین ملی و بین المللی به راه افتاد، در طی این مطالعه مولفه های سبک مدیریتی رهبری تحول آفرین درمکتب سردار سلیمانی مورد بررسی قرار گرفت. .( مسئله )مطالعه حاضر کیفی بوده و در این راستا متون کتبی مربوط به شهید سلیمانی گردآوری شد(n=66). با توجه به مراحل کدگذاری اشتراوس ، عبارات مدیریتی به صورت کدگذاری باز مشخص شدند.(تعدادکدها72).جهت تحلیل اولیه داده های کیفی از نرم افزار 2020 Maxqdaاستفاده شد.( روش ) کدهای بدست بر اساس یافته ها در مولفه های رهبری تحول آفرین (12) مقوله در سیره عملی سردار سلیمانی شناسایی شد . در مفهوم نفوذ آرمانی (3)مورد ،در انگیزش الهام بخش (3)مورد ،در مفهوم ملاحظات فردی (3)مورد ودر مفهوم ترغیب ذهنی(3) مورد شامل( شایسته سالاری، حمایت الهی از کارگزاران صادق نظام، تاثیر خلاقیت مدیران در مدیریت بحران ها)استخراج گردید ،بررسی ها نشان داد در مکتب سردار سلیمانی تمام مولفه های رهبری تحول آفرین با تکیه بر خدامحوری محقق گردیده اند و می توان سردار قاسم سلیمانی را به عنوان الگوی بارز رهبر تحول آفرین در مدیریت معرفی نمود . ( یافته ها )

پژوهش حاضر، با هدف بررسی پیش بینی مسئولیت پذیری اجتماعی بر اساس عملکرد خانواده در دانشجویان دختردانشگاه قم انجام گرفته است. این پژوهش از نظر اهداف، کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 4687 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه قم بود که 354 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای از طریق جدول مورگان انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد مسئولیت پذیری اجتماعی اسکایت، اسمیت و بکرز (2004) و عملکرد خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1950) استفاده شد که پایایی آنها براساس آلفای کرونباخ به ترتیب 0/734و 0/914 بدست آمد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها در پژوهش های مختلف تأیید شده است. برای تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی، از آزمون های استنباطی کولموگروف- اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد7/7 درصد از واریانس مسئولیت پذیری اجتماعی از طریق عملکرد خانواده قابل تبیین است. همچنین بر اساس بررسی ها عملکرد خانواده پیش بینی کننده مسئولیت پذیری اجتماعی در دانشجویان دختر دانشگاه قم است. بدین ترتیب به نظر می رسد جهت دستیابی به مزایای مسئولیت پذیری در سطح جامعه، توجه به عملکرد خانواده دانشجویان که از عوامل موثر بر توسعه ملی هستند، ضروری می باشد.

هدف این پژوهش طراحی الگوی سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران است. پژوهش حاضر از لحاظ نوع داده کیفی و از لحظ روش، تحلیل محتوا با رویکرد کیفی عرفی است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 11 نفر از متخصصان سیاست گذاری برنامه درسی در سالتحصیلی 1399-1398جمع آوری گردید.جامعه آماری متشکل از متخصصان دانشگاهی، دارای تجربه سیاست گذاری بود. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری گلوله برفی بود.ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته بر اساس تکنیک 5w1h بود. روایی محتوایی مصاحبه با استفاده از نظر5 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت تایید گردید. داده ها طی فرایند کدگذاری، نام گذاری،مقوله بندی و تحلیل گردید. جهت تحلیل اولیه داده های کیفی از نرم افزار 2018 Maxqdaاستفاده شد.اعتبار یافته ها با استفاده از روش ارزیابی لینکلن و گوبا تایید-گردید. با بررسی یافته ها، الگوی سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران در سه بعد رسمی ، فنی و محتاطانه و در سه سطح supra، macro و micro طراحی شد.نتایج نشان داد سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران دارای 4 مولفه سیاست-گذاری در خصوص اهداف برنامه درسی، فرصتهای یاددهی و یادگیری،محتوای سیاست ها و ارزشیابی سیاست ها است.با توجه به یافته ها برای اصلاح سیاست های برنامه های درسی ایجاد چرخه فعال با هدف پایش و بهسازی چرخه نیاز است. این یافته ها می تواند با تبیین فرایندسیاست-گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران جهت تحقق سیاست بوم شناختی برنامه درسی در ایران مورد استفاده قرار گیرد.

اداره دولت و حکومت بر جامعه به تعیین اصول علمی و طراحی گسترده ای نیازمند است تا در پرتو این سیاست گذاری ها ، انسان ها بتوانند در کنار یکدیگر با صلح و آرامش زندگی نمایند ، نهج البلاغه به عنوان کتابی ذووجهین در میدان حکومتداری نیز می تواند به عنوان یک سند راهبردی مدنظر قرار گیرد. بدین روی در این پژوهش، عناصر علمی اسناد حکومتی معاصر در نهج البلاغه مورد واکاوی قرار گرفت .تحقیق باروش کیفی و مطالعه کتابخانه ای انجام شد ،بدین صورت که پس از مشخص شدن موضوع با توجه به نتیجه پژوهش((چشم انداز اداره دولت و حکومت براساس خط مشیها و اسناد راهبردی)) که با حمایت معاونت پژوهشی دانشگاه تهران انجام شده است و گزاره های علم حکومتی معاصر را به صورت جامع تبیین نموده است ، به تحلیل محتوای نهج البلاغه در خصوص علم حکومتی اقدام گردید . پس از بدست آمدن کدهای باز به تعداد44 مورد،کدها در 3 محورخداوند(19 مورد) ، حاکمان اسلامی(13 مورد) و شهروند مسلمان(15 مورد) مقوله بندی گردیدند. س در مقوله حاکمان اسلامی گزاره های مرتبط با مقوله علم حکومتی(حقوق شهروندی، توسعه،بروکراسی ،مدیریت منابع انسانی ،اخلاق اجتماعی ) استخراج گردید . تفاوت بین اسناد حکومتی علمی موجود و نهج البلاغه به عنوان سند حکومتی در گزاره نقش خداوند در حکومت بود

سیاست گذاری برنامه درسی روند انتخاب و جایگذاری ارزش های جامعه در برنامه درسی و همچنین پالایش این ارزش ها جهت حضور یا عدم حضور در برنامه درسی است.هدف این پژوهش طراحی الگوی تفویض استانی سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران می -باشد.این پژوهش جزء تحقیقات کیفی از طریق تحلیل محتوای کیفی با رویکرد اشتراوس و کوربین است. داده ها از طریق تحلیل اسناد و مصاحبه نیمه ساختار یافته با 11 نفر از سیاست گذاران برنامه درسی در سالتحصیلی 1399-1398جمع آوری گردید.جامعه آماری متشکل از دو گروه متخصصان دانشگاهی، دارای تجربه سیاست گذاری و اسناد سیاست گذاری برنامه درسی ایران و مقالات مرتبط با حوزه سیاست گذاری برنامه درسی بود. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان از میان متخصصان ، نمونه گیری گلوله برفی بود.6 سند اصلی سیاست گذاری برنامه درسی ایران به عنوان نمونه اسناد داخلی و با جستجوی عبارات سیاست برنامه درسی و سیاست گذاری برنامه درسیcurriculumpolicy)&curriculum policy making)درپایگاه های اطلاعاتی (ERIC,Google scholar، SAGE، WIELY،TAYLOR&FRANCIES) بدست آمد.با توجه به ارتباط به بحث سیاست برنامه درسی در نظام آموزش وپرورش،120 مقاله مورد بررسی قرار گرفت.ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته بر اساس تکنیک 5w1hو فرم تحلیل اسناد بود. روایی محتوایی مصاحبه با استفاده از نظر5 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت تایید گردید. داده ها طی فرایند کدگذاری، نام گذاری،مقوله بندی و تحلیل گردید. جهت تحلیل اولیه داده های کیفی از نرم افزار 2018 Maxqdaاستفاده شد.اعتبار یافته ها با استفاده از روش ارزیابی لینکلن و گوبا تایید گردید. الگوی-سیاست گذاری برنامه درسی برای نظام آموزش و پرورش ایران با اولویت تصمیم سازی استانی در سه بعد رسمی ، فنی و محتاطانه و سه سطح supra، macro و microطراحی شد.نتایج نشان داد تفویض استانی سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران دارای 4 مولفه سیاست گذاری در خصوص اهداف برنامه درسی، فرصتهای یاددهی و یادگیری،محتوای سیاست ها و ارزشیابی سیاست ها است.با توجه به یافته ها برای اصلاح سیاست-های برنامه های درسی ایجاد چرخه فعال با هدف پایش و بهسازی چرخه نیاز است. این یافته ها با تبیین فرایندسیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش ایران جهت تحقق سیاست بوم شناختی برنامه درسی در ایران می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: پژوهش حاضر به جهت بررسی اثر میانجی کیفیت تجربه زیبایی شناختی بر رابطه بین هوش معنوی و رضایت از زندگی در معلمان انجام شد.   روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و  روش مور استفاده توصیفی – همبستگی با تاکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان شاغل آموزش و پرورش استان قم در سالتحصیلی1402-1401 به تعداد(12549نفر) تشکیل می دادند. حجم نمونه 212 نفر بود که گزینش آن ها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس صورت گرفت. جمع آوری داده ها براساس سه پرسشنامه هوش معنویSISRI24 کینگ(2008) و  پرسشنامه تجربه زیبایی شناختی  AEQ ونزر(2018) و پرسشنامه رضایت از زندگی (SWLS)داینر و همکاران (1985)صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک دو نرم افزار25 SPSS و AMOS26صورت پذیرفت.   یافته ها:  بین تمام مولفه های هوش معنوی و کیفیت تجربه زیباشناختی (59/0r=)و رضایت از زندگی(47/0r=) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین تجربه زیباشناختی و رضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد(45/0r=). یافته های تحلیل مسیر نیز میانجی گری کیفیت تجربه زیبایی شناختی در رابطه هوش معنوی و رضایت از زندگی را تایید می کند.   نتیجه گیری: در نهایت می توان گفت هوش معنوی و کیفیت تجربه زیبایی شناختی از متغیرهای مهم در رضایت از زندگی معلمان  هستند.

پژوهش حاضر به بررسی میزان توجه به ایجاد باورها و گرایش های دینی در کتاب دین و زندگی پایه دوازدهم از نظر معلمان و دانش آموزان دختر شهر تبریز پرداخته است. این تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی است. به این ترتیب با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، دو ناحیه از نواحی آموزش و پرورش و سپس 2 مدرسه از هر ناحیه و بعد 2 کلاس از هر مدرسه انتخاب شد. کل آزمودنی های دانش آموزان 247 نفر بودند که با استفاده از یک پرسشنامه 25 سوالی و انجام مصاحبه بازپاسخ با تعداد محدودی از دانش آموزان اطلاعات جمع آوری شد. دبیران دین و زندگی شاغل در آموزش و پرورش پنج ناحیه شهر تبریز نیز به عنوان نمونه دبیران انتخاب شدند که تعداد آن ها 36 نفر بود و با استفاده از یک پرسشنامه 25 سوالی اطلاعات از آن ها هم جمع آوری شد. داده ها توسط روش آمار توصیفی و تحلیل واریانس چندگانه و آزمون خی دو و با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پس از بررسی پرسشنامه ها، سه مولفه ی تعهد، مسئولیت و الگوگیری از مفهوم گرایش دینی استنتاج شد. نتایج نشان داد که از نظر دانش آموزان، کتاب دین و زندگی پایه دوازدهم در ایجاد باورها و گرایش های دینی اثر مطلوب داشته است. همچنین معلمان، تاثیر این کتاب را بر باورها و گرایش های دینی دانش آموزان مطلوب ارزیابی کردند . بررسی ها نشان داد در میزان تاثیر این کتاب بر ایجاد مولفه ی تعهد بین معلمان و دانش-آموزان تفاوت نظر وجود دارد، ولی تفاوت بارزی بین نظرات معلمان و دانش آموزان در خصوص میزان تاثیر این کتاب بر ایجاد گرایش دینی و مولفه های دیگر آن (مسئولیت و الگوگیری ) در نوجوانان وجود ندارد .

رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه ی گام دوم انقلاب با مرور تجربه ی ۴۰ ساله ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله ی خودسازی و جامعه پردازی و تمدّن سازی شده است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه)» برداشته شود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی تربیت نسل انقلابی برپایه دیدگاه های مقام معظم رهبری به شیوه گرندد تئوری انجام شد.این پژوهش جزء تحقیقات کیفی از طریق تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نظریه مبتنی بر گرندد تئوری است. داده ها از طریق سند کاوی فیش های تعلیم و تربیت موجود در دفتر حفظ و نشر آثار معظّم له جمع آوری گردید.جامعه آماری متشکل از فیش های با موضوع تربیت نسل در سایت دفتر مقام معظم رهبری در طی سال های 1368 تا 1397 بود. جهت دستیابی به اشباع نظری تمام فیش ها به تعداد41فیش مورد استفاده قرار گرفت و نمونه گیری انجام نشد.ابزار پژوهش، فرم سندکاوی محقق ساخته بود. داده ها با رویکرد اشتراوس و کوربین طی فرایند کدگذاری، نام گذاری،مقوله-بندی و تحلیل گردید. جهت تحلیل اولیه داده های کیفی از نرم افزار 2020 Maxqda استفاده شد. در نهایت الگوی تربیت نسل انقلابی برپایه دیدگاه های مقام معظم رهبری طراحی شد. نتایج پژوهش حاکی از مقوله های کلی شناسایی شده در قالب مدل پارادیمی شامل شرایط علی(با 39 کد اولیه) شرایط مداخله گر(14 کد)،راهبردها(28 کد) و پیامدها(16کد) در یک زمینه دارای فرصت ها ، تهدیدها و ضعف و قوتها و برای پدیده محوری تربیت اسلامی است که مولفه های طراحی الگوی تربیت نسل اسلامی برپایه دیدگاه های مقام معظم رهبری نمایان می کند.