محمدصادق شجاعی
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۵ مورد از کل ۵۵ مورد.
معنای زندگی در نهج البلاغه(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی معنای زندگی از منظر امام علی (ع) انجام شد. در جامعه روایی پژوهش، از میان همه روایت های نقل شده از امام علی (ع)، نهج البلاغه با توجه به اینکه بیشترین حجم روایت های نقل شده از علی (ع) را در خود جای داده به عنوان نمونه انتخاب گردید. پس از بررسی متن نهج البلاغه به روش اجتهاد دینی و تحلیل تاریخی و محتوایی احادیث متون مورد نظر جمع آوری، انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اطلاعات، پس از جمع آوری و انباشته سازی، با به کارگیری روش های استقرایی و قیاسی مقوله بندی، اعتباریابی محتوایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها بیانگر امکان استخراج یک الگوی معنایی برای زندگی در چارچوب بیانات امام علی(ع) و به بیان کلی تر دین اسلام است. این الگو بسیاری از الگوهای امروزه روان شناختی برای معنا یابی زندگی را پوشش می دهد. در نتیجه می توان از این الگو در جهت تبیین معنای زندگی و کمک به فنون روان درمانگری برای معنا یابی زندگی مراجعان استفاده کرد.
مؤلفه های اجتماعی بهداشت روانی در نهج البلاغه با تأکید بر کار و فعالیت اقتصادی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
چکیده: هدف این پژوهش، بررسی برخی مؤلفه های اجتماعی بهداشت روانی در نهج البلاغه است. سؤال اصلی مقاله این است که بر اساس آموزه های نهج البلاغه، آیا عوامل اجتماعی، مانند کار و فعالیت اقتصادی، روابط اجتماعی، دریافت حمایت از سوی دیگران و حکومت بر بهداشت روانی تأثیر می گذارد؟ به این منظور، آموزه ها و مفاهیم مرتبط با موضوع یاد شده با بهره گیری از روش استنباطی و تحلیل نظری مورد بحث قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که بهداشت روانی تا حدود زیادی از دیدگاه امام علی (ع) تحت تأثیر عوامل اجتماعی، مانند کار و فعالیت اقتصادی، روابط اجتماعی، همبستگی و اتحاد ملی و به ویژه دولت و حکومت و نحوه رفتار و برخورد مسئولان با مردم قرار می گیرد.
نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
"
چکیده:مطالعه «روان شناسی صفات» و «اخلاق» به روشنی تشابهی را بین مبانی آنها در باره شخصیت به ذهن متبادر می سازد. ذهنیّت اقتباس نظریه صفات از اندیشه‌های اخلاقی ساده ترین فرضیه ممکن در این زمینه است. در مقاله حاضر، به بررسی ریشه‌های روان شناسی صفات در اخلاق پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا رویکرد صفات در موضوع شخصیت مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مهم ترین نظریه‌های اخلاقی یعنی نظریه افلاطون، ارسطو، ابن سینا، فیض کاشانی، نراقی غزالی و دیگران این بحث را پی گرفته ایم. شواهد نشان می دهد که تبیین شخصیت بر اساس صفات یک رویکرد غالب در حوزه اخلاق بوده و طی سالها این روند ادامه یافته است. به خصوص همگرایی و تشابهات زیادی بین نظریه صفات و دیدگاه غزالی به چشم می خورد. یافته‌های پژوهش نشان داد که روش کار غزالی در توصیف شخصیت و طبقه بندی افراد بر مبنای یک نوع «تحلیل عاملی ساده» بوده است. بنا بر این می توان گفت روان شناسی صفات اگرچه به طور عمده در دهه های 1940 تا 1970 و با کارهای آلپورت، کتل و آیسنگ رسمیت یافت، اما منشأ بررسی صفات به دانشمندان اخلاق از جمله افلاطون، ارسطو، بوعلی سینا، ابن مسکویه، نراقی و غزالی بر می گردد."
روان شناسی و آسیب شناسی اینترنت(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
از اوایل دهه 90 میلادى، پژوهش ها و بررسى هاى بسیارى در زمینه روان شناسى اینترنت و تأثیر آن بر سلامت و رفتار انسان انجام پذیرفته است. امروزه موضوع اینترنت، مسئله مهمى براى بیشتر کشورها، به ویژه کشورهاى در حال توسعه و از جمله کشورهاى اسلامى است. آگاهى از پى آمدهاى اینترنت و در کنار آن، در نظر گرفتن راهبردهاى مناسب براى استفاده درست و پیش گیرى یا کاهش پى آمدهاى احتمالى منفى آن، اهمیت اساسى دارد.
در این مقاله، پس از بیان تاریخچه اینترنت، جنبه هاى روان شناختى و پى آمدهاى مثبت و منفى آن بر سلامت و رفتار انسان بررسى شده است. دست آوردهاى این مقاله که بیانگر بخشى از پژوهش هاى تجربى در این زمینه است، نشان مى دهد افزون بر دست آوردهاى مثبت و انکارناپذیر اینترنت، پى آمدهاى نامطلوبى نیز هم در جنبه هاى فردى و هم در جنبه هاى اجتماعى به همراه دارد.
نظریه نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام و تناظر آن با سلسله مراتب نیازهای مازلو(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
چکیده: در این مقاله نخست مروری بر جایگاه و اهمیت نیازها در حوزة روانشناسی می‌گردد و در ادامه با توجه به ضرورت درنظر گرفتن نیازهای معنوی در سلسله مراتب نیازها، به بررسی اجمالی ادبیات تفکر ارزشی و نیز متون علمی موجود، درخصوص اهمیت و جایگاه نیازهای معنوی پرداخته می‌شود. در حوزة معرفت دینی گسترة نیازها از محدودة انسان و روابطش با خود و دیگران به وسعت خدا و همة هستی بسط می‌یابد. با این پیش‌فرض، نیازهای معنوی انسان متناظر با هرم نیازهای مازلو در پنج طبقه (نیازهای وجود، نیازهای ایمنی‌جویی معنوی، نیاز محبت و دوستی با خدا، نیاز کرامت نفس، نیاز خودشکوفایی معنوی و تقرّب به خدا) عنوان شده است. امید است این رهیافت، بتواند دریچة تازه‌ای را به سوی روانشناسی مذهب بگشاید و بُعد دیگری از نیازهای انسان را که به روشنی در هرم نیازهای مازلو به چشم نمی‌خورد، برجسته نماید.
نگاهی به شناخت از منظر فلسفه، روانشناسی و اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
معرفت ۱۳۸۶ شماره ۱۱۹
حوزه‌های تخصصی:
با آنکه پژوهشهای تجربی از زوایای گوناگون، شناخت و آگاهی را مورد مطالعه قرار دادهاند، اما به دلیل یک بُعدینگری خاصی که در این حوزه حاکم است، هنوز ابهامات زیادی در مقوله شناخت و آگاهی دیده می‌شود. این مقاله، با بهرهگیری از منابع دینی، ضمن بررسی نظریه‌های شناخت از منظر فلسفه و روانشناسی و طرح دیدگاههای متنوع موجود در پیدایش و تحوّل شناخت، به تبیین شناخت حصولی و حضوری پرداخته، دیدگاه روانشناسان در بیاهمیت جلوه دادن شناخت حضوری را به چالش کشانده است. در پایان، علاوه بر اینکه نقش حواس ظاهری در شناخت تبیین شده، اهمیت قوای باطنی، به ویژه قلب در ادراک آشکار گردیده است. شهود و وحی نیز به مثابه نوعی شناخت ویژه تلقّی شده که در روانشناسی دینی باید به آن پرداخته شود.
نقش روان شناسی در ارتقای کیفیت آموزش حوزه
حوزه‌های تخصصی: