درخت حوزه‌های تخصصی

فلسفه و منطق

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
توضیحی درباره چارت حکمت و فلسفه شرق فلسفه غرب گروه های ویژه منطق
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۶۱ تا ۷۸۰ مورد از کل ۱۴٬۷۷۹ مورد.
۷۶۱.

علم‏شناسى کوهن و نگرش گشتالتى

نویسنده:
منبع: حوزه و دانشگاه ۱۳۸۲ شماره ۳۴

کلیدواژه‌ها: علم‏شناسى فلسفى پارادایم‏هاى علمى نگرش گشتالتى تاریخ علم کل‏گرایى قیاس‏ناپذیرى پارادایم‏ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳۵
تامس کوهن نظریه‏اى موسوم به نظریه پارادایم‏هاى علمى ارائه مى‏کند که، برخلاف اسلاف پوزیتیویست و نگتیویست خود، به‏نحو جدّى و تعیین‏کننده‏اى برخاسته و مأخوذ از عمل عالمان در تاریخ علم است. در این مقاله کوشیده‏ام سه کار انجام دهم. اوّل اینکه نشان داده‏ام چگونه کوهن در مطالعه تاریخ علم دچار نوعى تغییر گشتالتى مى‏شود. دوّم اینکه نگرش گشتالتى را تشریح کرده نشان داده‏ام چگونه این نگرش نقش مهمى در نظریه کوهن ایفا مى‏کند. و بالاخره، سعى کرده‏ام نشان بدهم که چگونه تغییرات گشتالتى، پارادایم‏هاى قبل و بعد از یک انقلاب علمى را قیاس‏ناپذیر مى‏کند.
۷۶۲.

کی یر کگور و اراده گروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه مفید ۱۳۸۰ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: عزم جهش ایمانى اخلاقیات باور ورطه، عقلانیت اراده گرایى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی دوره معاصر (قرون 20 و 21) فلسفه قاره ای اگزیستانسیالیسم
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
تعداد بازدید : ۴۸۴۰
کى یرکگور [Sorn] Kierkegaardفیلسوف و متفکر مشهور دانمارک و پدر اگزیستانسیالیسم (1855-1813) معتقد است، نمى‏توان به کمک دلایل عقلانى، مسائل ایمانى را اثبات نمود، از این رو عقل نمى‏تواند معبرى براى ایمان باشد و مؤمن باید به کمک عزم به وادى ایمان بجهد. ایمان باز بسته تصمیم است، و با اندیشه و عقل بى ارتباط، از این رو نه له دین و نه علیه آن نمى‏توان دلیلى عقلى اقامه کرد. آیا با تأکیدات کى‏یرکگور، بر نقش عزم و تصمیم در ایمان، ما مجاز هستیم او را یک اراده‏گرا بنامیم؟ اصولاً اراده گرایى چیست؟ و طرفداران و مخالفان آن چه مى‏گویند؟ این مقاله عهده‏دار بحث از این موضوع است و نظرات و دلایل برخى از معروفترین موافقان و مخالفان اراده گرایى و دیدگاه آنان، در مورد اراده گرایى کى یرکگور را مورد بحث قرار مى‏دهد.
۷۶۳.

نسبت نظریه عدالت جان رالز با فلسفه اخلاق کانت و فلسفه حق هگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: الهیات تطبیقی سال اول زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: فلسفه اخلاق سودگرایی فلسفه سیاسی وظیفه گرایی فلسفه حق

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی عصر جدید کانت تا ابتدای دوره معاصر ایده آلیسمِ آلمانی (قرون 18 و 19)
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  3. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه سیاسی
تعداد بازدید : ۴۸۳۰ تعداد دانلود : ۲۴۵۲
پس از کتاب معروف کارل پوپر در زمینه فلسفه سیاسی و در حمایت از آموزه­های لیبرال با عنوان «جامعه باز و دشمنانش»، مشهورترین نظریه از جان رالز، استاد فلسفه سیاسی دانشگاه هاروارد است که در کتابی با عنوان «نظریه ای در باب عدالت» در سال 1971 منتشر شد. این کتاب دربرگیرنده مقالات چندی است که نهایتاً به شکل یک کتاب عرضه شده و مخاطبان پرشماری در دانشگاه و مجلات تخصصی، به ویژه در کشورهای انگلیسی زبان یافته است. کتاب رالز، بر اساس رهیافت اخلاقی- سیاسی به چالش با مباحث رایج، از جمله دیدگاه سودگرایان پرداخت. رالز از نظریات جان استوارت میل، دیوید هیوم و بحث اخلاقی سیجویک که مباحثی کاملاً رایج و جا افتاده محسوب میشد، فراتر رفت و بر اساس سنت اخلاقی قرار دادگرایی، نظریه وظیفه گرایی کانت و فلسفه حق هگل به طراحی نظریه خود پرداخت و مجدداً مفاهیم هنجاری را در سنت فلسفه سیاسی غرب احیا نمود. کتاب «نظریه عدالت» به واسطه استناد وسیع به علوم مختلف اجتماعی، مخاطب های بسیاری را به خود جلب کرد. این نظریه خوانندگان وسیعی از رشته های مختلف، از روانشناسی گرفته تا اقتصاد و مباحث اخلاقی پیدا کرد. مبحث انتخاب شده از آن جهت است که رالز بارها در کتابش نظریه خود را کانتی خوانده و نامی از هگل نیاورده است، در این مقاله بر زوایای پنهان تاثیر فلسفه حق هگل در نظریه او و همچنین بر نظرهای برخی مفسران رالزدرباره این تاثیر پذیری، متمرکز خواهیم شد.
۷۶۴.

چرا باید اخلاقی زیست؟ تبیین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال هشتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: تجسم اعمال اخلاق هنجاری اخلاقی زیستن اخلاق اگزیستانسیالیستی اخلاق دوراندیشانه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۴۸۲۲ تعداد دانلود : ۱۶۵۱
جامعه برای بقای خود به نهاد اخلاق نیازمند است، اما چرا باید «من» اخلاقی باشم؟ چه اشکالی دارد که همه اخلاقی رفتار کنند و من تظاهر به اخلاقی بودن کنم، بی آنکه به واقع پایبند به اخلاق باشم. این پرسش از سوی گلاوکن فراروی سقراط نهاده شد و تا امروز کسانی کوشیده اند به آن پاسخی درخور دهند. افزون بر پاسخ سقراطی به این مسئله، ما شاهد پاسخ اگزیستانسیالیستی و پاسخ دوراندیشانه که نوعی خودگروی پیچیده است، هستیم. در کنار این پاسخ ها که هر یک قوت و ضعفی دارد، می توان پاسخی دینی به این مسئله داد. پاسخ دینی به چرایی اخلاقی زیستن در معرض برخی نقدها و اشکالات قرار گرفته است که زاده تقریرهای خاص آن است. در این مقاله، نگارنده با مرور تاریخی این مسئله و تفکیک دو پرسش اساسی از هم، چهار پاسخ را طرح و بررسی می کند و سرانجام از پاسخ اسلامی به دلیل قوت تبیینی بالای آن دفاع می کند و تقریری از مسئله پاداش و کیفر به دست می دهد که پاسخ گوی انتقادات رایج باشد.
۷۶۵.

نگرشی فلسفی به تئوری اثباتی حسابداری : از ابطال پذیری پوپر تا برنامه پژوهشی لاکاتوش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۶ شماره ۵۰

کلیدواژه‌ها: تئوری اثباتی حسابداری ابطال پذیری پوپر رویکرد پژوهشی علمی لاکاتوش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲۱ تعداد دانلود : ۲۳۵۹
تئوری هال علمی موجود، برگرفته از تفکرات فلسفی اندیشمندان در حوزه علوم و فنون گوناگون است. تئوری اثباتی حسابداری تحت تاثیر این تفکرات قرار گرفته است. در بین نگرش های فسلفی، رویکرد ابطال پذیری پوپر و رویکرد علمی - پژوهشی لاکاتوش دارای تاثیر چشمگیری بر تئوری های حسابداری بوده است. از دیدگاه نویسندگان، تئوری های اثباتی در حسابداری تحت تاثیر روش شناختی برنامه علمی - پژوهشی لاکاتوش است. به بیان دیگر، تئوری های اثباتی در راستای رویکرد ابطال پذیری پوپر نمی باشد. آن چه مسلم است، مباحث مطرح شده در این تحقیق به معنی نفی یا قبول مطلق پژوهش های اثباتی در حسابداری نیست.
۷۶۷.

بررسیِ دیدگاهِ اروین یالوم درباره ارتباط دغدغه های وجودیِ مرگ اندیشی و معنای زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های هستی شناختی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: هایدگر مرگ اندیشی رویکرد وجودی ترس از مرگ موج زنی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
تعداد بازدید : ۴۸۱۱ تعداد دانلود : ۴۱۶۶
در این مقاله تلاش شده است که دیدگاه روان درمانگر معاصر، اروین یالوم در باب تأثیر مسئله مرگ اندیشی بر مسئله معنای زندگی با توجه به ت أثیرات فلسفه اگزیستانسیالیسم بیان شود. بدین منظور در ابتدا روانشناسی وجودی به عنوان نحله ای که یالوم به آن تعلق دارد معرفی شده است و سپس مؤلفه های رویکرد وجودی در دیدگاه یالوم بیان شده است و سپس دیدگاه او نسبت به ترس از مرگ که متأثر از اندیشه های فیلسوفانی چون اپیکور، نیچه و هایدگر است همراه با ذکر انواع این ترس و عوامل آن ذکر شده است و تفاوت های دیدگاه او با فروید نیز مشخص گردیده است. در بخش بعدی به دیدگاه یالوم نسبت به مسئله معنای زندگی اشاره و چالشِ کشف یا جعل معنا بررسی شده و شرح یالوم از رویکرد فرانکل و نقد آن بیان شده است. در بخش نتیجه گیریِ مقاله، مسئله اصلی مقاله که معضل فلسفی حاصل از ارتباط دو مقوله معنای زندگی و مرگ اندیشی و ایجاد بی معنایی مطرح شده و پاسخ یالوم در قالب نظریه موج زدن و ارتباط آن با مقوله تعهد توصیف شده و در پایان دو نقد بر دیدگاه یالوم ارائه شده است.
۷۶۸.

میزگرد: بحران هویت (باطن بحرانهای معاصر)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ ۱۳۷۲ شماره ۹
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی عصر جدید کانت تا ابتدای دوره معاصر ایده آلیسمِ آلمانی (قرون 18 و 19)
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه فرهنگ
تعداد بازدید : ۴۸۰۲ تعداد دانلود : ۳۱۷۷
۷۶۹.

دیلتای و بنیادگذاری فلسفه علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: کانت هرمنوتیک ابژکتیویته دیلتای فلسفه علوم انسانی روح عینی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی دوره معاصر (قرون 20 و 21) فلسفه قاره ای هرمنوتیک
  2. حوزه‌های تخصصی علوم انسانی روش شناسی علوم انسانی و طبیعی روش شناسی های حوزه علوم انسانی در مقایسه با دیگر منابع تولید داده
تعداد بازدید : ۴۸۰۳ تعداد دانلود : ۱۹۵۷
۱۹۱۱ )، فیلسوف آلمانی و از بنیانگذاران فلسفه قارهایِ علوم انسانی در غرب، طرح - ویلهلم دیلتای ( ۱۸۳۳ دانسته است. این طرح دارای دو بخش سلبی و ایجابی « نقد عقل تاریخی » ، فکری خود را به پیروی از کانت است. در بخش سلبی، دیلتای ضمن اذعان به کانتی بودن پروژه فکری خود و تصدیق تلقّی کانتی از ماهیّت و کارکرد فلسفه به نقّادی معرفت شناسیِ غیرتاریخی، نظریه سوبژکتیویته و مقولات و عدم کارآمدی آن در فلسفه علوم انسانی میپردازد. بخش ایجابی اما در دو گام به طرح روانشناسی و طرح هرمنوتیکِ حیات تاریخی اجتماعی به عنوان بنیاد فلسفی علوم انسانی میپردازد. وی ضمن نقادی پوزیتیویسم و هیستوریسم را از هیستوریسم به عنوان « تاریخمندی » را از پوزیتیویسم و « عینیّت » ، (تاریخیگری) در فلسفه علوم انسانی هگل و قرار دادن آن در بستری « روح عین ی » نقاط قوت این دو بر میگیرد. دیلتای با بهرهگیری از ایده تاریخی تجربی فرهنگی، در کنار تبیینی که از رابطه سهگانه تجربهزیسته، عینیّتیافتگیهای حیات و تعابیر حیات ارائه داده، به دفاع فلسفی از عینیّت علوم انسانی میپردازد.
۷۷۲.

بررسی تأثیر دیدگاه های انسان شناسی اسلامی و غربی بر نظام ارزشی سازمان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: ارزش نظام ارزشی اسلام انسان شناسی اسلامی انسان شناسی غربی نظام ارزشی غرب

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۴۷۹۱ تعداد دانلود : ۱۹۳۰
به تعداد مکاتب موجود در جهان دربارة انسان نظریه وجود دارد؛ به هر اندازه این نگاه ها به انسان متفاوت باشند، علوم انسانی نیز متفاوت خواهد بود. این نوشتار به دنبال مطالعه تطبیقی انسان شناسی از ابعاد گوناگون انسان همانند آفرینش، ماهیت، هدف از زندگی و طبیعت انسان از دیدگاه اسلام و اندیشوران مغرب زمین و تأثیر آن بر حوزه های گوناگون مدیریتی سازمان هاست. روش تحقیق، کتابخانه ای و رویکرد توصیفی- مقایسه ای است که در پی پاسخ به سؤال تحقیق مبنی بر چگونگی تأثیر انسان شناسی بر نظام ارزشی سازمان می باشد. این تحقیق از طریق ریشه یابی مبانی نظام ارزشی سازمان در حوزه های گوناگون مدیریتی، به این نتیجه دست یافت که تمایز نظام های ارزشی سازمان در جوامع اسلامی و غیر اسلامی، ریشه در نظام ارزشی متمایز این جوامع و در نهایت، نوع نگاه به انسان و ابعاد انسان شناسی دارد. می توان گفت: انسان شناسی دینی منبع اصلی مدیریت سازمان و نظام ارزشی حاکم بر آن در جوامع اسلامی است.
۷۷۴.

جان هیک و کثرت‌‌گرایی دینی عرفانی؛ تحلیل و نقد(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معارف عقلی ۱۳۸۷ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: انحصارگرایی کثرت‌گرایی دینی شمول‌گرایی تجربه‌دینی و عرفانی واقعیت‌‌غایی وصف‌ناپذیری ساخت‌‌گرایی عرفانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴۹
کثرت‌گرایی ‌دینی یکی از مباحث مهمی است که نخست در متون ‌فلسفه‌ ‌دین‌ و الهیات ‌مسیحی‌ مطرح ‌شد، اما چند سالی ‌است‌ که ‌نظر برخی ‌از مسلمانان ‌نیز بدان ‌معطوف ‌شده‌ و دغدغه‌هایی‌ را در حوزه‌ ‌اندیشه‌ ‌دینی‌ پدید آورده ‌است‌. افزون بر این، برخی از کثرت‌‌گرایان مانند جان هیک معتقدند عارفانی همچون ابن‌‌عربی، مولوی و غیره رویکردی کثرت‌‌گرایانه به دین دارند و چندین قرن پیش، این نظریه را تعلیم داده‌‌اند. به ‌همین‌ سبب، در این ‌نوشتار می‌کوشیم نخست دیدگاه ‌جان‌ هیک و مستندات عرفانی آن (مانند وصف‌‌ناپذیری واقعیت مطلق و ساخت‌گرایی عرفانی) را طرح کرده و سپس آن را با تکیه ‌بر مبانی ‌و دیدگاه‌های عرفانی بررسی‌ و نقد کنیم. در این مقاله استدلال شده است که کثرت‌‌گرایی دینی هیک با آموزه‌های اسلامی و دیدگاه عرفا سازگار نیست. اشکال اساسی برنامه کثرت‌گرایی هیک، در نوع نگرش وی به ادیان نهفته است. هیک دین را یک واکنش انسانی صرف نسبت به خدا یا واقعیت غایی تعبیر می‌کند؛ در حالی که از دیدگاه عرفا، دین از وحی الهی سر چشمه می‌گیرد و از این رو، تنوع ادیان نه به دلیل تجربه‌های مختلف از حقیقت مطلق و نسبی‌‌گرایی فرهنگی، بلکه برآمده از مشیت خداوندی است.
۷۷۷.

آزادی و خودمختاری انسان از دیدگاه کانت و نقد و بررسی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: عقل عملی خودمختاری کانت اراده اراده آزاد اخلاق دینی اراده نیک دیگرآیینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲۷ تعداد دانلود : ۱۷۲۳
کانت، حوزة عقل نظری را ناتوان از اثبات خودمختاری و آزادی انسان می­داند، و می­کوشد از طریق عقل عملی یا اخلاق، آن را به عنوان اصل موضوع اثبات ­نماید. وی اعتقاد دارد که اگر آزادی و خودمختاری بخواهد صفت چیزی باشد، باید صفت اراده باشد. او ارادة آزاد را با ارادة خودمختار هم­سان می­داند؛ یعنی اراده هنگامی آزاد است که علت ایجاد آثار و اعمالی باشد، در حالی که خود معلول امر دیگری نباشد. او از معنای سلبی آزادی، به معنای ایجابی آن منتقل می­شود و قانون حاکم بر آن، خودتحمیلی یا خودمختارانه باشد؛ یعنی قانون حاکم بر خود را خود وضع نماید. او همچنین ارادة آزاد را با ارادة تحت قانون اخلاقی یکی می­داند و البته به این معنا نیست که افرادی که غیر اخلاقی عمل می­کنند، آزاد نیستند. کانت تا آنجا پیش می­رود که اخلاق دینی را «دیگر آیین» و در نتیجه منافی با خودمختاری انسان می­داند. این دیدگاه کانت در مقاله حاضر مورد نقد قرار گرفته و اثبات شده است که اخلاق دینی منافاتی با خودمختاری انسان ندارد.
۷۷۸.

علم کلام، فلسفه دین و الاهیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات ۱۳۸۴ شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: الاهیات فلسفه دین کلام کلام جدید فلسفه کلام کلام فلسفى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴۰
میان علوم گوناگون به ویژه در عرصه دین‏پژوهى، برخى علوم در عین این‌که عنوان مشخص و مستقلى دارند، از نظر موضوع یا روش، همچنین از لحاظ قلمرو، ارتباط تنگاتنگى به هم داشته تا جایى که برخى، آن‌‌‌‌ها را یک علم تلقى مى‏کنند. در حوزه دین‏پژوهى، علومى نظیر علم کلام، فلسفه دین و الاهیات، از این امر مستثنا نیست و گاهی در تحقیقات و مباحث مربوط به آن‌ها خلط صورت مى‏گیرد؛ از این رو در تحقیق حاضر سعى شده مرز میان این علوم تعیین، و نقاط افتراق و اشتراک آن‌ها نیز مشخص شود. براى تعیین قلمرو هر یک از این علوم، ابتدا، علم کلام و مسائل مرتبط با آن محوریت قرار گرفته و در ادامه، تشابه و تفاوت آن با الاهیات و فلسفه دین تبیین شده است. افزون بر این‌که در هر یک از علوم، تفاوت هر علم با زیر شاخه‏ها و زیر مجموعه‏هاى آن نیز مطرح شده است .
۷۷۹.

نظریات شىء انگارانه معنا در فلسفه تحلیلى و علم اصول(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر ۱۳۸۴ شماره ۳۹ و ۴۰
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱۹
نوشتار حاضر از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول, نظریه هاى شىءانگارانه معنا در سنّت فلسفه تحلیلى به اختصار معرفى مى شوند. این نظریه ها به ترتیب عبارت اند از: 1. نظریه حکایى. 2. نظریه ایده انگارانه. 3. نظریه گزاره اى. 4. نظریه سمانتیک جهان هاى ممکن. بخش دوم به طرح و بررسى نظریه معنا در علم اصول فقه مى پردازد. البته, مبحثى تحت عنوان (نظریه معنا) در سنّت اصولى موجود نیست, ولى مسئله دیگرى در بعضى منابع یافت مى شود که بسیار مشابه با مبحث نظریه معنا در سنّت فلسفه تحلیلى است. مسئله مزبور این مسئله است که موضوع له الفاظ چه سنخ هویتى است. در منابع اصولى چهار نظریه اصلى دراین باره ارائه شده که عبارت اند از: 1. وضع براى موجودات خارج. 2. وضع براى صورت هاى ذهنى. 3. وضع براى طبیعت یا ماهیت یا مفهوم. 4. وضع براى مفهوم به لحاظ حکایت از مصادیق. در بخش دوم, این نظریات و دلایل له و علیه آنها به تفصیل مطرح مى شوند, و علاوه بر آن, در موارد مختلف بین آراى اصولیان و نظریه هاى معنا در سنّت فلسفه تحلیلى مقایسه و تطبیق صورت مى گیرد. نتیجه اى که در نهایت, از بخش دوم حاصل مى شود این است که رایج ترین نظریه اصولى (یعنى نظریه سوم) مشکلاتى جدّى دارد, که با اصلاح آن, تقریباً به نظریه اى مشابه با نظریه گزاره اى معنا در سنّت فلسفه تحلیلى دست مى یابیم. گفتنى است در این نوشتار, عمدتاً مسئله معنا در الفاظ عام مدنظر است, ازاین رو, نظریات مربوط به معناى اسماى خاص, اسماى اشاره, ضمایر و حروف مطرح نمى شود, مگر به هدف تمهید براى سایر مباحث.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان