درخت حوزه‌های تخصصی

کلام

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
فلسفه اسلامی کلام منطق
امام شناسی پیامبرشناسی خداشناسی دین پژوهی فرق و مذاهب کلام جدید کلیات معادشناسی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۴۱ تا ۸۶۰ مورد از کل ۱۱٬۳۱۳ مورد.
۸۴۱.

شاخصه های سیاسی فرهنگ مهدوی

نویسنده:
منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 63-93

کلیدواژه‌ها: امام مهدی4 فرهنگ فرهنگ مهدوی شاخصه های سیاسی حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۷۷
هر فرهنگی دارای ابعاد و شاخصه هایی است که آشنایی با آن ها، برای شناخت دقیق و عمیق آن فرهنگ، ضروری به نظر می رسد. این شاخصه ها قابل تقسیم به محورهای متعددی مانند اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و... است. فرهنگ مهدوی نیز مستثنا از این مطلب نبوده و برای شناخت جامع و کامل آن، نیاز به کنکاش و توجه ویژه است. یکی از فضاهایی که می شود در آن وارد شد و از آن طریق به تبیین فرهنگ مهدوی کمک کرد، پرداختن به ابعاد و شاخصه های سیاسی آن است. بدان معنا که در عصر ظهور، حضرت با چه مکانیسمی بساط ظلم وجور را برچیده و بساط عدل وداد را خواهد گسترانید. ویژگی های حکومت مهدوی چه خواهد بود؟ همچنین با تأسی به خصوصیات سیاسی حکومت مهدوی، در عصر انتظار چه باید کرد و حکومت ها در این دوره از چه شاخصه هایی باید برخوردار باشند؟ در این مقاله به 26 شاخصه سیاسی فرهنگ مهدوی اشاره شده است. این نوشتار، رویکردی سیاسی - اجتماعی داشته و روش به کاررفته در آن، روش تحلیلی و نقلی است.
۸۴۲.

سیاست ها و راهکارهای فرهنگی تبلیغ و ترویج مهدویت، در رسانه های دیجیتال و الکترونیک(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 35 - 57

کلیدواژه‌ها: مهدویت فرهنگ انتظار سیاست گذاری فرهنگی رسانه های دیجیتال رسانه های الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۳ تعداد دانلود : ۳۸۸
این مقاله با هدف ارائه توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی تبلیغ و ترویج مهدویت در رسانه های دیجیتال و الکترونیک در جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای بوده و مبتنی بر روش منتخب سیاست گذاری فرهنگی است که با شناسایی مسائل شروع می شود و سپس با تعیین دستور کار و تجزیه و تحلیل و گزینه سازی، به بررسی و ارائه پیشنهادها و انتخاب گزینه سیاستی و طراحی سیاست می پردازد. در این مقاله برای ارتقای جایگاه تبلیغ مهدویت در کشور، توصیه های سیاستی و راهکارهای اجرایی در محورهای مختلف در رسانه های دیجیتال باید مورد توجه جدی سیاست گذاران فرهنگی کشور قرار گیرد؛ مثل: تهیه نقشه راه بیست ساله ترویج مهدویت؛ تدوین و اجرایی کردن نظام جامع آموزش های مجازی مهدویت؛ تاسیس مرکز مجازی ترویج جهانی اندیشه مهدویت؛ تشکیل دانشگاه مجازی جهانی مهدویت و موعودگرایی؛ شبکه سازی اجتماعی و اشتراک گذاری محتواهای فاخر مهدوی؛ راه اندازی شبکه هوشمند مبلغان مهدوی در فضای مجازی؛ تدوین نظام جامع نظارت و هدایت فضای مجازی؛ تشکیل قرارگاه رصد و دیده بانی مداوم فضای مجازی؛ ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی چند زبانه مهدوی؛ تدوین دانشنامه مجازی مهدویت و انتظار؛ نشر نمادها و طرح های هنری در فضای مجازی.
۸۴۳.

راهبردهای امامین عسکریین (ع) در تعلیم و بالندگی آموزه مهدویت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 99 - 118

کلیدواژه‌ها: راهبرد مهدویت عسکریین تعلیم آموزه غیبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۳۹۴
یکی از رسالت های مهم امامان شیعه، تبیین و تقویت باورداشت مهدویت به عنوان آخرین حلقه از زنجیره امامت بود. چیدمان خشت های پایانی این آموزه سترگ، بر دوش امامین عسکریین8 نهاده شده بود. زیست جهان عسکریین از یک سو با فشارهای شدید بر ایشان و شیعیان شان همراه بود و از سوی دیگر به جهت نزدیکی به بازه زمانی غیبت، فرصت زیادی برای پیوند مردم با اقتضائات دوره غیبت وجود نداشت ایشان با اتخاذ راهبردهای مناسب در دو حوزه سلبی و ایجابی به فهم پذیری و رشد آموزه مهدویت کمک نمودند. امامین عسکریین8 با خلق راهبردهای سلبی هم چون راهبرد پیشگیری و هشدار و راهبرد فریب دشمن و اقدامات مؤثری هم چون برگزاری مجلس عزا برای محمدبن علی، پیشگویی از فرقه جعفریه و انذار شیعیان از مجالست با جعفر، نهی از همنشینی با مدعیان وکالت، به اشتباه انداختن دشمن با اعلان ولادت و فوت فرزندان دیگر، تغییر مکان امام مهدی4، تعیین مادر خویش به عنوان وصی، در تحقق و عملیاتی سازی این راهبردها توانستند جریان های موازی و مدعی آموزه مهدویت را مدیریت و منزوی نمایند و با اتخاذ راهبردهای ایجابی نظیر تقویت شبکه ارتباطی و معرفت افزایی و کاربست رفتارهای مناسب در این راستا مانند؛ طرح جانشینی ولایت فقها در عصر غیبت، تولید محتوای پژوهشی در عصر غیبت، مطرح نمودن مسائل مرتبط با امام مهدی4 در قالب نگارش نامه، تصریح به امامت مهدی4، انتقال معارف مهدوی از طریق دعا، تبیین و آموزش رفتاری غیبت، شبهه زدایی و پاسخ به سؤالات در زمینه مهدویت توانستند ریشه های اعتقاد به باور مهدویت را در میان توده مردم مستحکم نمایند.
۸۴۴.

پاسخ به شبهات ناصر القفاری درباره آموزه «تقیه» در شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 179 - 200

کلیدواژه‌ها: تقیه نفاق غلو شیعه اهل سنت قفاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۲۹۷
یکی از آموزه های مهم مکتب تشیع که در طول تاریخ، سبب حفظ کیان مذهب شده و شیعیان را از گزند خطرات و تهدیدها حفظ کرده، «تقیه» است. تقیه، حکمی شرعی است و تمام مسلمانان، حتی صحابه و تابعین به آن فتوا داده و عمل کرده اند، ولی شیعیان به خاطر در اقلیت بودن و مورد ظلم و تهدید قرار گرفتن، بیشتر به این حکم الهی عمل کرده اند، به نحوی که تقیه شعار آنان قرار گرفته است. برخی از دشمنان شیعه، با استناد به این شعار شیعه، این حکم الهی را مساوی با عمل منافقانه قرار داده و به این واسطه، جنایاتی را علیه شیعیان انجام می دهند. ناصر بن عبدالله القفاری از استادان و روشنفکران برجسته وهابی دانشگاه های عربستان است که بیشتر نوشته هایش را به نقد مذهب شیعه اختصاص داده است. دو کتاب «تقریب بین السنه و الرافضه» و «اصول مذهب الشیعه الاثنی عشریه عرض و نقد» از مهم ترین کتاب های اوست. قفاری در کتاب «اصول مذهب الشیعه الاثنی عشریه عرض و نقد» با استناد به منابع شیعی، آموزه های شیعه، از جمله تقیه را نقد کرده است. او آیات مورد استناد شیعه در جواز تقیه را مختص به کفار می داند و با استناد به تعریف شیخ مفید از تقیه و روایات شیعه تقیه را رد می کند. این مقاله در تلاش است تا با روش کتابخانه ای و مبنا قراردادن قرآن و منابع حدیثی شیعه و اهل سنت و بنای عقلا به نقدهای قفاری پاسخ دهد.  
۸۴۵.

پاسخ های نقضی به شبهات اهل سنت درباره «آیه ولایت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 97 - 116

کلیدواژه‌ها: پاسخ نقضی شبهات آیه ولایت اهل سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۱ تعداد دانلود : ۳۴۱
در قرآن کریم آیات متعددی آمده که در آن فضائلی به صورت عام به همه ائمه : و به طور خاص به برخی از ایشان اختصاص داده شده است. از عصر صحابه تا کنون همواره شبهاتی پیرامون این آیات مطرح بوده که از سوی ائمه : و سایرین، پاسخ هایی هم به این شبهات داده شده است. یکی از این آیات، آیه ولایت است که از نظر شیعه امامیه یکی از محکم ترین دلایل اثبات امامت امام علی 7 محسوب می شود. علمای اهل سنت شبهات بسیاری پیرامون ادعای اثبات امامت از این آیه وارد کرده اند که پاسخ های بسیاری نیز به این شبهات داده شده است. عموم این پاسخ ها، به صورت حلی و ارائه قرائن و دلایل درون متنی و برون متنی بوده است. در این پژوهش خلاف رویه مرسوم، از روش پاسخ نقضی به پاسخگویی به شبهات اهل سنت استفاده شده است. به همین مناسبت ابتدا آموزه های مد نظر شیعه از آیه بیان شده، سپس مناقشات و شبهات اهل سنت مطرح گردیده و در ادامه با استناد به مقبولات و مسلمات خود ایشان از جمله قرآن کریم، صحاح سته و دیگر کتب معتبر حدیثی و سخنان علمای ایشان، بر استدلال آن ها مورد نقض آورده شده است.
۸۴۶.

تحلیل فقهی حقوقی مجازات مدعی دروغین مهدویت با تاکید بر ادله ارتداد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 95 - 124

کلیدواژه‌ها: مدعی دروغین مجازات مهدویت کفر شرک ضروری دین ضروری مذهب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
در دوران غیبت امام زمان همواره عدهای از شیادان و نااهلان با سوءاستفاده از ایمان و اعتقادات شیعیان، با هدف کسب موقعیت اجتماعی و یا ثروت اندوزی، به دروغ، ادعای مهدویت و منجیگری نموده و تعدادی چند از شیعیان پاکدل و بیخبر از حقیقت را فریفته و به دور خود جمع مینمودند. این پدیده نابههنجار امروزه نیز هر از چند گاهی در جوامع شیعی اتفاق میافتد و اذهان افرادی را به خود مشغول مینماید. سخن این است از نظر فقهی و حقوقی، مجازات اینگونه افراد که با ادعای امامت، از احساسات پاک برخی شیعیان، سوءاستفاده نموده و آنان را از مسیر حق، به انحراف میکشانند، چیست؟ آیا میتوان حکم به ارتداد اینگونه افراد نمود؟ و در نتیجه آنها را محکوم به مجازات مرتد نمود؟ بر اساس این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام گرفته، تنها انکار ضروری دین موجب ارتداد شخص میشود اما انکار ضروری مذهب _ به رغم نظر برخی فقهاء _ موجب ارتداد شخص نمیشود، بلکه صرفاً موجب خروج شخص از مذهب میشود. با این وجود طبق برخی روایات، انکار امامت امام حق یا ادعای دروغ امامت، چنانچه از روی جحد باشد در صورت عدم توبه _ نه از باب ارتداد _ مستوجب مجازات قتل است. همچنین اگر چنین فردی با اعمال و رفتار خود، باعث وقوع جرایم و ناهنجاریهای دیگر در جامعه شود به جهت افساد فی الارض و یا عناوینی شبیه آن، قابل مجازات میباشد.
۸۴۷.

به سوی تمدن زمینه ساز طلوع خورشید ولایت عظمی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 7 - 36

کلیدواژه‌ها: بیانیه گام دوم تعالیطلبی سرعت تحول تمدن زمینه ساز انتظار ایرانیان علم دین ایمان و جایگاه قم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۵
بیانیه گام دوم انقلاب به مثابه نقشه راه تعالیطلبی و تحقق تمدن نوین اسلامی است که زمینههای طلوع خورشید ولایت عظمی را فراهم میسازد. روایات بسیاری از ظرفیت ملی ایرانیان در سه محور علم، ایمان و دین حکایت مینماید. برای آزادسازی این ظرفیت ملی باید با راهبرد مدیریت سرعت تحول از آسیبها گذار کرده و دروازههای تعالیطلبی را با ایجاد انگیزش، پژوهش و نگرش گشود. و بازخوانی هویت ملی ایرانیان از زبان امیرمؤمنان سرآغاز ایجاد انگیزش ملی و مراحل پسین آن خواهد بود تا آنکه ایرانیان با گذار از این سه ایستگاه: 1. بازخوانی هویت ملی؛ 2. توانمندسازی ملی؛ 3. رسالت زمینهسازی ظهور در پرتو تمدن زمینهساز نقشآفرین باشند. شهر قم و علماء و اندیشمندان آن در این فرآیند از جایگاه ویژهای برخوردارند که در این نوشتار با روش توصیفی و تحلیلی به مجموعه روایات ناظر به نکات یاد شده پرداختهایم.
۸۴۸.

وضعیت شیعیان قبل از ظهور امام مهدی (عج)

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 61 - 79

کلیدواژه‌ها: وضعیت شیعیان ظهور امام مهدی (عج)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۷ تعداد دانلود : ۱۷۲۶
قبل از ظهور امام مهدی (عج) به دلیل اینکه امام و رهبر شیعیان در میان آنها نیستند و مردم با امام (عج)   نیز به ظاهر هیچ ارتباطی ندارند با مشکلات زیادی روبه رو هستند و اختلافات زیادی مانند اختلافات ظاهری و عقیدتی همراه با آزمایش های زیادی اعم از آزمایش های مادی و معنوی دست به گریبان هستند. این اختلافات، آزمایش ها و فتنه ها، عوامل مختلفی مانند مدعیان دروغین، غالیان و ... دارند که قصد دارند با مکر و فریب خود، شیعیان را گرفتار فتنه ها و اختلافات کنند تا مرتد شوند. در این میان فقط کسانی می توانند خود را از گزند این حوادث و فتنه ها در امان نگه دارند و گرفتار این اختلافات نشوند که از نعمت بصیرت برخوردار باشند و تنها علمای راستین هستند که می توانند مردم را از دام این فتنه ها و مکر و فریب دشمنان دور نگه دارند. بنابراین، آنان موظفند هم از نظر عقیدتی و هم از بعد اخلاقی مردم را راهنمایی کنند. در پژوهش حاضر وضعیت دشوار شیعیان در عصر قبل از ظهور حضرت مهدی (عج) براساس روایات معصومین (ع) بررسی می شود.
۸۴۹.

آثار انتظار و وظایف منتظران از منظر مقام معظم رهبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵ 23 - 56

کلیدواژه‌ها: مهدویت انتظار منتظران آثار مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۵ تعداد دانلود : ۵۹۴
اهمیت و جایگاه انتظار موجب شده تا در روایات از آن به برترین اعمال امت، بافضیلتترین و بهترین عبادات و برترین جهاد امت، یاد شود. بر این اساس انتظار دارای آثار فردی و اجتماعی مختلفی استکه در حوزههای مختلف دارای تأثیر است. با شناخت آثار و ابعاد مختلف انتظار و وظایف منتظران میتوان در سیاستگذاری و برنامهریزی برای آینده جامعه اسلامی به منظور احیای تمدن اسلامی از آن کمک گرفت. از اینرو در نوشته پیشرو به این سؤال پاسخ داده میشود که«از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) انتظار چه آثاری دارد و منتظران دارای چه وظایفیاند؟ به این پرسش از این منظر تاکنون پاسخ داده نشده است. برای تبیین پاسخ به آثار مکتوب و منقول معظم له مراجعه گردیده و از روش توصیفی و تحلیلی بهره گرفته شده است. از مهمترین نوآوریهای این تحقیق، تبیین و تبویب آثار انتظار و وظایف منتظران براساس منظومه فکری حضرت آیتالله خامنهای(مدظله العالی) است.
۸۵۱.

بازخوانی تطبیقی گونه های تقیه از دیدگاه کتب اربعه و صحیحین

نویسنده:
منبع: کلام و ادیان سال ۲ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 87 - 127

کلیدواژه‌ها: گونه های تقیه کتب اربعه صحیحین تطبیقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۶
تقیه یکی از عقاید اسلامی است که دارای براهین عقلی و نیز دارای ادله نقلی فراوانی در منابع حدیثی فریقین است. این نگاشته به صورت تطبیقی و مقارَن با رویکرد به کتب اربعه و صحیحین دنبال شده است وتلاش دارد تایید مضامین شیعی تقیه را از مصادر عامه به تصویر کشد و نیز گونه-های مختلف تقیه از جهت ملاک و معیار، از منظر فریقین بررسی و تبیین کند. نگارنده کوشیده است تا با بیان وجوه شباهت یا افتراق در این موارد، تحلیل و بررسی هماهنگی یا ناهماهنگی های اجمالی یا کلی، در بین منقولات و گزارشات روایی فریقین در گونه های تقیه را روشن کند، تا در نهایت به مقبولیت طرفین نسبت به این باور دینی، رسیده باشد.
۸۵۲.

تأثیر مبنای هستی شناسی در تولید تئوری انسان شناسی دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 225 - 245

کلیدواژه‌ها: شبکه هستی انسان شناسی هستی شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۵۹
هستی و انسان دغدغه ای است که قرن ها است ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. بیش از بیست قرن است متفکران دینی و غیردینی پیرامون آن به بحث و گفتگو مشغول هستند. مسئله این است که چه رابطه و تأثیرگذاری بین هستی و انسان وجود دارد و مبنای هستی شناسی و انسان شناسی چه رابطه ای با یکدیگر می تواند داشته باشند و هر یک بر دیگری چه تأثیری خواهد داشت. بر اساس گزاره های دینی و آرای اندیشمندان اسلامی، می توان مبنای هستی شناسی را هستی شناسی شبکه ای دانست. به تعبیر دیگر، جهان ما یک جهان شبکه ای است. این هستی شبکه ای با انسان رابطه تناظری دارد که از آن تعبیر به عالم کبیر و صغیر شده است. در این رابطه تفسیر و تبیین جهان بدون انسان، و تفسیر و تبیین انسان بدون جهان، تفسیر ناقص و بی معنا خواهد بود. بنابراین براساس رابطه هستی شناسی و انسان شناسی می توان نظریه انسان شناسی شبکه ای را نتیجه گرفت. در این نظریه انسان محور شبکه هستی است و ارتباطات انسان محور اساسی زندگی در شبکه هستی است. در این مقاله نوع تحقیق بنیادی، رویکرد پژوهش توصیفی، تبینی و روش تحقیق کتابخانه ای انتخاب شده است.  
۸۵۳.

ویژگی های منتظران واقعی امام مهدی (عج) از دیدگاه ائمه معصومین (ع)

نویسنده:
منبع: موعودپژوهی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 81 - 92

کلیدواژه‌ها: امام مهدی (عج) انتظار ظهور منتظران واقعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۴۵ تعداد دانلود : ۸۸۰
مهدویت از مفاهیم ریشه دار اسلام به ویژه مذهب شیعه اثنی عشری است. مقاله حاضر ویژگی های منتظران واقعی امام زمان (عج) را از دیدگاه آیات و روایات ائمه معصومین (ع) را به روش تحلیلی-توصیفی بررسی می کند. یافته ها نشان می دهد که مؤمنان و منتظران واقعی در دروان غیبت امام زمان (عج) باید آگاه به ویژگی های دوران غیبت و کیفیت انتظار باشند و خود را ملزم به انجام وظایف و تکالیف آن بدانند. منتظربودن قواعد و ویژگی های خاصی دارد. اگر منتظران با وظایف خود آشنا نباشند و به آن عمل نکنند انتظار ظاهری آنها نتیجه ای ندارد. از ویژگی های یک منتظر واقعی می توان به معرفت و شناخت نسبت به حضرت، تمسک به ریسمان ولایت، تهذیب نفس و احساس حضور، ایجاد سنخیت با حضرت، ارتباط به وسیله دعا و نیایش اشاره کرد. عدم آشنایی و عمل به وظایف در دوران انتظار از سوی مسلمانان باعث می شود همچنان امام زمان (عج) تنها بماند و غیبتش طولانی شود.
۸۵۴.

نسبت حجیت عقل و حجیت امام در اندیشه اصحاب امامیه در دوران حضور

نویسنده:
منبع: کلام اهل بیت سال ۲ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 7 - 32

کلیدواژه‌ها: عقل و وحی حجیت عقل امامت عقل گرایی و نص گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۳
شواهد و گزارشهای موجود نشان میدهند که همه امامیه در عصر امامان به جز گروهای اناد کاه از آناان باه -تعبیر میشود به حجّیت توأمان عقل و امام معتقد بودهاند. بااینحال، برخی از اصحاب امامیه - » محدّیان صر «که آنها را محدّث۔متکلم خواندهایم، عقل را تنها در حوزه فهم معار کلامی به کار میبردند و باه دو حاوزه دیگارعلم کلام، یعنی تبیین برونمتنی)نظریهپردازی( و دفاع وارد نمیشدند؛ زیرا ورود به این حوزههاا را نقطا ه انحارامتکلمان نظریهپرداز میدانستند. آنان بیش از آن که نگاهی عقلانی۔ انتقادی به سخنان ائماه داشاته باشاند، درپی فهم این معار بودهاند و به همین دلیل کمتر به مشاجرات اعتقادی با ائمه پرداختهاند. درمقابل، متکلمانامامیه نهتنها در حو زه فهم معار دینی از عقل بهره میبردند، بلکه نگاهی انتقاادی۔عقلانی باه ساخنان ائماهداشتند و گاه با ایشان به گفتوگو و مباحره میپرداختند و همچنین از عقل برای تبیینهای برونمتنی و نظریهپردازیو دفاع از مبانی تشیع نیز بهره میبردند. این رفتار متکلما ن گاه سب تولید اندیشهها و مبانی کلامی جدیدی میشدکه با آموزههای ائمه فاصله داشت و همین زمین ه انتقادات محدّیان را نسبت به آنان فراهم میکرد.
۸۵۵.

آرمانشهر مهدوی، تجلی هدفمندی آفرینش، غایتمندی تاریخ و اوج تکاملِ فرد و جامعه انسانی از دیدگاه قرآن و روایات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳ 73 - 98

کلیدواژه‌ها: امام مهدی (عج) آرمانشهر مهدوی جامعه آرمانی مهدوی هدفمندی آفرینش غایتمندی تاریخ تکامل فردی تکامل اجتماعی عقلانیت و خردورزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۴۳۷
هدفدار بودنِ نظام هستی، غایتمند بودن تاریخ و ضرورت به تکامل نهایی رسیدن فرد و جامعه بشری، یکی از آموزههایِ مشترکِ همه ادیان الهی است که در قرآن کریم، گزارش شده است؛ افزون بر آموزههای وحیانی، از قرن هفدهم که اندیشه تکاملِ تاریخ و جامعه، از سوی اکثر مورخان، فلاسفه تاریخ، دانشمندان علوم اجتماعی، جامعهشناسان و مردمشناسانِ مغربزمین، پذیرفته شد، بسیاری از اندیشمندان آن سامان، همچون اسپنسر و تایلور(tylor)، پاسکال(pascal)، ئیگو، اگوست کنت، کندرسه(condorcet) و هگل که قائل به روح مطلق جهانی است، بر آن شدند که برای گونه، چگونگی و کیقیتِ تکامل جامعه و تاریخ انسانی، اشکال معینی را ترسیم کنند. اگرچه مبنا و نوع نگرش و تفاصیل اندیشه آن متفکران، با چالشهای فراوانی، همراه است و بررسی آن از عهده این مقاله، خارج است، ولی براساس آیات قرآن کریم و روایات نبوی و اهلبیت:، هدفداری نظامِ آفرینش، غایتمندی تاریخ و تکامل آحاد و جامعه انسانی، با ظهور منجی آخرالزمان در جامعه مهدوی، تحقق و تجلی مییابد. یافتههای این مقاله که با روش توصیفی _ تحلیلی به بازخوانی آیات و روایات پرداخته، این واقعیت را مدلل میسازد که آرمانشهر مهدوی، تنها جامعهای است که عالیترین مرحله تکاملی تاریخ، جامعه و کمال افراد انسانی را به نمایش میگذارد و انسان را در اوجِ بندگی حضرت حق، عقلانیت و دانشمندی قرار میدهد؛ بدینسان آرمانشهر مهدوی، از یک سو، تجلی کمالیافتگی خرد، بلکه همه ابعاد و فضایل انسانی و از سوی دیگر، تحقق رحمت گسترده ربوبی است که جهانیان را برای برخورداری از آن رحمت، آفریده است.
۸۵۶.

ارزیابی و تحلیل روایات وارده ذیل آیات وعید بنیاسرائیل در سوره مبارکه إسراء(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳ 151 - 184

کلیدواژه‌ها: آیات وعید بنی اسرائیل سوره إسراء نقد روایات تفسیری فرجام یهود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۳۴۱
آیات شریفه 4 تا 8 و همچنین آیه 104 سوره مبارکه اسراء از وعید الهی نسبت به بنیاسرائیل سخن گفته است، آیات مزبور در دوران معاصر و بعد از تشکیل رژیم صهیونیستی مورد اهتمام ویژه قرار گرفته و تطبیقات جدیدی در خصوص آن، که مرتبط با فتنه کنونی صهیونیسم است ارائه گردیده است؛ به جهت اهمیت و تأثیرگذاری قابل توجه درک صحیح این آیات، مخصوصاً در فضای معاصر، لازم است کاوشهای دقیق در این خصوص انجام شود؛ در این راستا ضروری است روایات وارده در ذیل این آیات شریفه مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد چراکه اگر صدور جدّی تفسیری از معصوم7 اثبات گردد حقانیتش قطعی بوده و فصلالخطاب خواهد بود. تحقیق حاضر با شیوه توصیفی. تحلیلی در پی ارزیابی سندی و محتوایی و تحلیل کلی روایات وارده در این خصوص در منابع شیعه و اهلسنت است؛ در مجموع منابع مزبور، 10 روایت صراحتاً به حضرات معصومین: منتسب شده است؛ روایات مزبور همگی از حیث سند اشکالدارند و از حیث محتوایی نیز غالباً مُفاد آنها در خصوص مضمون آیات مورد بحث، با مُفاد حاصل از سیاق روشن آیات، مغایر، و غیرقابل انتساب به حضرات معصومین: است. با این وجود، روایات موجود در منابع شیعی در خصوص سه مضمون کلی متفقاند، که به قرینه شواهدی، محتمل است این مضامین در اصل از حضرات معصومین: صادر شده ولی به دلایلی در قالبی محرّف و نادرست منتقل شده است.
۸۵۷.

معرفی پایان نامه های مهدوی: نقد دلالی روایات کتاب العرف الوردی فی اخبار المهدی(ع) - نویسنده: سید جعفر صادقی/نقد شبهه های احمد الکاتب در انحصار ائمه در دوازده امام(ع) - نویسنده: جواد جعفری/ نقد مباحث کلامی بهائیت در کتاب فصل الخطاب - نویسنده: عبد الهادی اعتصامی/ بررسی تطبیقی علائم ظهور مهدی و مسیح - نویسنده: حجت الله رجبی

منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 107-114
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۲۴۴
۸۵۸.

نقد و بررسی شبهه اثبات امر و کتاب جدید در روایات مهدوی و پاسخ آن از روایات

نویسنده:
منبع: کلام و ادیان سال ۲ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 173 - 191

کلیدواژه‌ها: کتاب جدید امر جدید دین جدید مهدویت باب بهائیّت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۰۶
دو سده اخیر، شاهد به وجود آمدن دو فرقه ضاله بابیت و بهائیت در ایران بوده ایم. از آنجایی که فرق با ایجاد انحراف در مسئله اصولی یک دین به وجود می آیند، فرقه بهائیت نیز برای اثبات و گسترش خود، شبهاتی پیرامون امامت و مهدویت مطرح کرده است. یکی از شبهاتی که این فرقه در رابطه با مهدویت مطرح می کند، شبهه ظهور امر و کتاب جدید می باشد. آن ها با استناد روایات به ایراد شبهه امر و کتاب جدید پرداخته و قصد دارند تا ظهور مهدی را به عنوان آورنده یک دین جدید معرفی کنند و در نتیجه به اثبات آئین باطل خود بپردازد.از این رو در این مقاله کوشیده شده، اولاً معنای صحیح روایاتی که درباره امر و کتاب جدید نقل شده، بیان گردد تا پاسخی بر شبهه بی اساس فرقه بهائیت باشد و ثانیاً با ذکر اعترافاتی که سران بهائیت بر خاتمیت پیامبر اسلام نموده اند، نیز پاسخی بر این قبیل شبهاتی باشد که از آن برای بشارت دین جدید استفاده می کنند.
۸۵۹.

تعدادتلفات جنگ های مذکور در متون مقدس اسلامی و مسیحی

نویسنده:
منبع: کلام و ادیان سال ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴) 117 - 135

کلیدواژه‌ها: جنگ اسلام و مسیحیت تعداد تلفات جنگ های مذکور در متون مقدس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۵
در این پژوهش سعی بر آن است تا تعداد کشته شده های جنگ های مذکور در متون مقدس اسلام و مسیحیت موردبررسی قرار گیرد. به منظور دستیابی به هدف صرفاً جنگ هایی که در متون مقدس اسلام و مسیحیت ذکر شده به صورت موردی بررسی و تعداد کشته شدگان آن ها استخراج می شود. برای جمع آوری داده ها در مسیحیت، عهدین مورد بررسی قرار گرفته و در اسلام نیز جنگ هایی که در قرآن و یا کتاب های سیره و روایی دست اول که جنگ های صدر اسلام را ذکر کردند مورد استناد قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که تعداد کشته شدگان طرفین در جنگ های مذکور در متون مقدس مسیحی به طور میانگین بالای دوازده میلیون انسان و تعداد کشته شدگان طرفین در جنگ های مذکور در متون مقدس اسلامی در زمان پیامبر a کمتر از دو هزار نفر و در زمان زمامداری امیرالمؤمنین A میانگین حدود بیست هزار نفر بودند.
۸۶۰.

بررسی فقه الحدیثی روایت «اذا غضب الله علی خلقه نحانا عن جوارهم» بر مسئله غیبت

نویسنده:
منبع: مطالعات مهدوی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 7-32

کلیدواژه‌ها: حدیث مهدوی علل غیبت غضب الهی نحانا عن جوارهم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۲۹۲
روایات معصومان% دربرگیرنده ژرف ترین معارف اسلامی است. فهم دقیق این معارف در گرو بررسی های مدقانه یا همان فقه الحدیث است. حدیث «اذا غضب الله علی خلقه نحانا عن جوارهم» از جمله احادیثی است که در معارف مهدوی به کار می رود. با توجه به کاربرد این حدیث به عنوان یکی از علل غیبت امام عصر4 عیارسنجی سندی و محتوایی از جمله ضرورت های بررسی آن است.نوشتار پیش رو که با روش توصیفی – تحلیلی به فرجام رسیده است، تلاش دارد به بررسی فقه الحدیثی این روایت بپردازد. کاوش پیرامون این حدیث حاکی از آن است که اسناد آن با معیارهای رجالی، قابل خدشه است؛ اما اعتماد اهل قم می تواند پناهگاهی بر اعتبار آن تلقی گردد. در مواجهه این حدیث با آموزهای وحیانی و احادیث هم خانواده تلازم بین غضب الهی و محروم ماندن از حجت خداوند نشان داده شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان