فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۶۸۱ تا ۹٬۷۰۰ مورد از کل ۱۱٬۳۱۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
گفتگو در بین انسان ها را باید با تاریخ پیدایش بشر پیوند زد. انسان ها، چون واجد زبان هستند، گفتگو را مسلط بر حوزه های مختلف زندگی روزمره شان کرده و تعاملات اجتماعی شان را با گفتگو امکان پذیر می سازند. از جمله گفتگوها، گفتگوهای بینادینی است که در برخی از آموزه های ادیان به نحو صریح و یا ضمنی به آن اشاره شده است. این مفهوم و بحث های پیرامون آن به سبب نقش بازدارندگی اش در دورکردن انسان ها از خشونت و دست آویز قرارگرفتن آن توسط برخی از قدرت های برتر در بین و پس از جنگ جهانی دوم، در سطح جهان فراگیر شد و جایگاه برجسته ای در حوزه های مهم سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی به دست آورد. در ایرانِ پس از انقلاب نیز، به سبب ظهور تحولات ساختاری دین در حوزه عمومی، بحث از گفتگوی ادیان شکل سازنده ای به خود گرفت. همین امر موجب شکل گیری و طرح دیدگاه های گوناگون از سوی اندیشمندان دینی در جامعه ایران گردید. در این مقاله تلاش می شود با کاوش در گفتارها و نوشتارهای ناظر به گفتگوی بینادینی در ایران، فرایند نظری سه دیدگاه؛ یعنی گفتگو به مثابه کنشی تعامل محور، ضرورت محور و زمینه محور بررسی شود.
علل رکود آموزشهای قرآن
رابطه دین و اخلاق؛ سطوح چهارگانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ارتباط وثیق دو مقوله «دین» و «اخلاق» که گزاره های مشترک فراوانی دارند، از جمله مسائلی است که به طور جدی، مطمح نظر اندیشمندان و متفکران بوده است. در این مقاله، ابتدا برای احتراز از خلط بحث، غرض از «دین» و «اخلاق» مشخص شده و سپس رابطه «دین» و «اخلاق» در سطوح چهارگانه، ترسیم گشته است؛ این سطوح عبارت است از: سطح اول: ارتباط مضمونی؛ سطح دوم: ارتباط به لحاظ اعتبار و حجیت و ابتنای یکی بر دیگری در این جهت؛ سطح سوم: کمک دین و اخلاق به اجرا و تحقق خارجی یکدیگر، فارغ از دو سطح قبل؛ سطح چهارم: کمک به شناسایی حیطه و مضمون یکدیگر. تفکیک این سطوح، به فهم بهتر رابطه «دین» و «اخلاق»، کمک شایانی خواهد کرد که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
کارکردهای اخلاقی و اجتماعی جامعه منتظر از دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای (زید عزه)
منبع:
موعودپژوهی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳
49 - 65
حوزههای تخصصی:
انتظار به معنی اشتیاق انسان برای دسترسی به وضعی برتر و بالاتر در گرفتاری عمومی بشریت است که سرآمد آن، گسترش عدالت را برای تمام بشریت به ارمغان می آورد. اعتقاد به انتظار در زندگی انسان وجود داشته و از اصیل ترین ابعاد روحی انسان سرچشمه می گیرد. انتظار و مهدویت به عنوان عقیده و آرمان بسیاری از مسلمانان قرن هاست که توسط بزرگان و عالمان، تبلیغ و هدایت شده است. رویکرد جدی این اندیشه زمینه سازی جهت تحقق جامعه عبودیت محور به رهبری انسانی معصوم است که مدیریت آینده جهان و انسان را با توجه به احاطه نسبت به جهان و هستی در دست گیرد. اعتقاد به اندیشه مهدویت به معنای باور به تحقق حکومت عدل جهانی، غلبه اسلام بر همه ادیان، توسعه عبودیت، ریشه کن شدن بدعت ها و... است. اهمیت این موضوع سبب شده از جوانب مختلف مورد بررسی قرار گیرد.جامعه منتظر یکی از موضوعات قابل بررسی می باشد. روش این تحقیق کتابخانه ای است و دراین پژوهش با مراجعه به منابع نوشتاری به توصیف وتحلیل مجموعه سخنان رهبری ضمن تبیین مفهوم انتظار به کارکردهای آن در سه بعد فرهنگی، اخلاقی-تربیتی و سیاسی با رویکرد به نظرات مقام معظم رهبری و با استناد به آیات و روایات پرداخته است. معتقد بودن به یک منجی سرمایه ای بزرگ برای نسل بشراست زیرا این اعتقاد می تواند امیدی برای آینده در دل ها ایجاد کند، کسب فضایل اخلاقی، آمادگی دفاعی، استقامت اجتماعی و گسترش امر به معروف و نهی از منکر از کارکردهای مهم اعتقاد به انتظار در جامعه می باشد.
کلام
طرحی از نظام خداشناسی آیین هندو در ویشنوپورانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ویشنوپورانه، یکی از هجده پورانه اصلی و از جمله متون اصلی فرقه ویشنوّه آیین هندو است. در این متن، با تلفیق اسطوره های کهن هندویی و دستاورد مکاتب مهم فلسفی هند، همچون ودانته و سَنکهیه، ساختار منسجمی از خداباوری هندویی به تصویر کشیده شده و خدایان متکثر ادوار مختلف در الهیاتی وحدت وجودی هضم شده اند. ازاین رو، متن مناسبی برای آشنایی با صورت تکامل یافته باور به خدا در آیین هندو می باشد. این نوشتار، با رویکرد اسنادی تحلیلی، دیدگاه این متن در مورد مهم ترین مسائل خداشناسی را استخراج و با ارائه تبیین منطقی از ربط و نسبت، سعی نموده تا خدایان متکثر و موجودات الوهی در نظام منسجمی جای داده شوند. بر اساس مهم ترین یافته این تحقیق، نظام خداشناسی ویشنوپورانه، ساختاری متشکل از ذات بسیط و غیرشخصی خدای متعال و مراتب تشخص یافته آن ذات است. ذات غیرشخصی خداوند، با تشخص در صورت های گوناگون، مراتب مختلفی از موجودات اعم از خدایان سه گانه و اصلی، خدایان فرعی، موجودات الوهی و پدیده های طبیعی را پدیدار می سازد؛ پدیده هایی که جملگی حصه ای از انرژی ویشنو هستند و نباید آنها را وجود حقیقی و مستقلی تلقی کرد.
اسلام و ترقیات مادی
تجربه دینی و تبیین های طبیعت گرایانه، بررسی دیدگاه جف جوردن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
دغدغه اصلی این مقاله، بررسی این مسئله است که آیا کشف تبیین طبیعی برای تجربه دینی، حجیت معرفت شناختی آن برای اثبات متعلق خود، به ویژه خداباوری را رد می کند یا خیر. در این زمینه با دو دیدگاه کلی مواجهیم. برخی معتقدند که تا وقتی وجود نداشتن خدا با دلیل کافی اثبات نشود، تجربه دینی حتی در صورت کشف تبیین طبیعی برای آن، از حجیت معرفت شناختی برخوردار خواهد بود. اما برخی دیگر تأکید می کنند که به محض کشف تبیین طبیعی، حجیت معرفت شناختی آن از بین می رود بدون آن که نیازی به اثبات وجود نداشتن خدا داشته باشیم. در این مقاله نزاع جف جوردن با گروه نخست را در همان ساختار بحث خودِ جوردن بیان و بررسی کرده ایم. یافته و نتیجه ای که پس از بررسی و نقد این دو دیدگاه، به آن رسیده ایم، ارائه دیدگاه سوم و جدید در این زمینه است. دیدگاه پیشنهادی، مبتنی بر تفکیک دو نوع تجربه دینی است. بر اساس این دیدگاه، برخی از تجربه ها که از شرایط خاصی برخوردارند حتی در صورتی که برای آن ها تبیین طبیعی کشف شود، باز هم از حجیت معرفتی خاصی برخوردار خواهند بود.
بررسی تأثیر رعایت سطح فهم مخاطبان از ناحیة خدا و اولیای دین در واقع نمایی متون دینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
برداشت جهان بینی و ایدئولوژی صحیح از متون دینی بر واقع نمایی آن متون توقف دارد. ممکن است برخی به واسطة ضرورت رعایت سطح فهم مخاطب و اقتضای حکمت خدا، القای خلاف واقع و اخفای واقع را برای گویندة حکیم ضروری و محقق دانسته، به واسطة ویژگی پازل گونة واقعیت و بدیهی بودن وجود برداشت های مختلف از متون دینی، این متون را غیرواقع نما بینگارند. در این مقاله با روش عقلی- تحلیلی به جهت اثبات واقع نمایی متون دینی به بررسی مسئله پرداخته شده است. در نتیجه این تحقیق روشن می شود که القای خلاف واقع از ناحیه خدا محال است و در عین حال که اخفای واقع غیر هدایتی ممکن است، ویژگی پازل گونة واقعیت نسبت به سطوح طولی واقع جاری نیست. در نهایت با تذکر قواعد فهم متون دینی و اشاره به 9 شیوة عملی رعایت سطح فهم مخاطب توسط اولیای دین، روشن می شود که سطوح متفاوت فهم مخاطبان، مانع واقع نمایی متون دینی نیست.
عیسى بن مستفاد بجلّى و کتاب الوصیة
حوزههای تخصصی:
آنچه که امروز به عنوان اختلاف می شناسیم پیش از آنکه مباحث عقیدتی باشند مباحث تاریخی اند
حوزههای تخصصی:
پاسخ به چند پرسش درباره امام زمان (ع)
حوزههای تخصصی:
دین و ارتباطات انسان(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
بررسی برخی از ریشه های دین گریزی و ارائه راهکارهای جلوگیری از آنها(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش در پی آن است تا نگاهی ویژه به برخی ریشه های دین گریزی داشته باشد و آنگاه، پس از بیان هر عامل، راهکاری مناسب برای مقابله را تبیین یا بدان اشاره نماید. نگارنده، نخست، به مفهوم شناسی دین می پردازد و، سپس، نفوذ روشنفکری، نفوذ اندیشه خردورزی و علم گرایی صرف، القای معنویت های دروغین، و ضعف نظام آموزشی را مهم ترین عامل دین گریزی می شمارد و راهکار مقابله را، به ترتیب، تبیین دین واقعی و واقعیت دین و پاسخگویی به شبهات روشنفکری، تبیین درست رابطه عقل و وحی و نیز بیان صحیح نقش علم در پیام وحی، تبیین مبانی معنویت اصیل، و ارتقای شایستگی های آموزشی در سه سطح فردی، سازمانی و راهبردی می داند.
بررسی مبانی و روش های مشترک قاضی عبدالجبار معتزلی و ریچارد سویین برن در مبحث معجزه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله بیش از آنکه در صدد مقایسه دیدگاه های مشترک قاضی عبدالجبار و سویین برن درباره حیطه ها و مباحث مختلف معجزه باشیم، سعی داشته ایم مشابهت مبانی و روش های آنها را در این مبحث نشان دهیم. اعتقاد نگارندگان بر این است که مبانی و روش های مشترک در بسیاری موارد به دیدگاه های مشابه ختم می شود. تلاش ما در نشان دادن این شباهت ها در سه بخش سامان یافته است: مبانی، رویکردها و روش های مشترک. در مبانی نشان داده ایم که این دو متفکر از لحاظ معرفتی، معناشناختی و دینی شباهت های عمیقی دارند. در قسمت رویکرد ها هم بیان کرده ایم که هر دو عقل گرایانی معتدل بوده اند. در نهایت در روش ها متذکر شده ایم که این دو متفکر از شیوه هایی مانند تمثیل، تقسیم و تکثیر دلیل استفاده کرده اند.