درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۶۱ تا ۲٬۳۸۰ مورد از کل ۹٬۲۹۴ مورد.
۲۳۶۱.

تحلیل نشانه شناسی نظام آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 65-84

کلیدواژه‌ها: نشانه شناسی آموزش و پرورش محتوای آموزشی روش تدریس شیوه های ارزشیابی فضای کالبدی فضای فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰۷ تعداد دانلود : ۱۵۱۸
هدف پژوهش حاضر، تحلیل نشانه شناختی نظام آموزش و پرورش ایران است که بر اساس مطالعه تحلیلی مروری و با رویکرد «سوسور» تهیه شده است. اگر چه مطالعه و تحلیل نشانه شناسی آموزش و پرورش کمتر مورد توجه محققان مسائل آموزشی و تربیتی قرار گرفته، اما این موضوع می تواند دریچه های تأمل و بازاندیشی را در سیاست ها، اهداف و نظام آموزشی، برنامه های آموزشی و درسی و نیز شیوه های تدریس در کلاس های درس بگشاید. این مقاله با اتخاذ چنین نگاه و رویکردی کوشیده است تا به بررسی و تحلیل نشانه شناسی پنج نشانه یا عنصر محوری نظام های آموزشی بپردازد. نتایج مؤید آن است که نظام آموزشی از حیث محتوای آموزشی (فاقد تأثیر سازنده در رشد و پرورش ابعاد مختلف دانش آموز و تحقق اهداف آموزش و پرورش)، فضای کالبدی و فیزیکی (فاقد جلوه های تصویری و زیبایی شناختی)، روش های تدریس معلمان (دارای رکود به دلیل یادگیری یک طرفه معلم محور)، شیوه های ارزشیابی (یادگیری سطحی و زودگذر) و فضای فرهنگی و ارتباطی حاکم بر مدارس و نهادهای آموزشی (دارای انفعال، فاقد مشارکت، پاسخگویی و ریسک پذیری) است و همخوانی چندانی با اهداف و جهت گیری اصلی آموزش و پرورش ندارند. در واقع این تحلیل بیانگر آن است که متأسفانه در حال حاضر نظام آموزشی کشور در عمل به ایجاد و بازتولید مجموعه ای از پیام ها، معانی و آثاری اقدام می کند که با وظایف و کارکردهای ذاتی آن در تعارض است.
۲۳۶۲.

تبیین سازگاری خودگرایی، دیگرگرایی و خداگرایی در نظام اخلاقی اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلیدواژه‌ها: خودگرایی دیگرگرایی خداگرایی نظام اخلاقی اسلام نیت و انگیزه قرب به خدا ارزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۵۶۷
همه ادیان و مکاتب الهیاتی، مدعی راهبری و هدایت انسان به سوی سعادت و کمال هستند. در این میان، توجه به گرایش ها و امیال فطری یا غریزی انسان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. خداگرایی، خودگرایی و دیگرگرایی از جمله همین گرایش ها است. با توجه به اهمیت سعادت انسان، به عنوان غایت اصلی او در زندگی و نیز نشان دادن سازگاری و عدم تعارض میان گرایش های مورد بحث، این مقاله بر آن است تا با روشی توصیفی- تحلیلی و با ارائه شواهدی از آیات و روایات در فرایند تحقیق، افزون بر تبیین این سازگاری و حل تزاحم میان این گرایش ها، جامعیت نظام اخلاقی اسلام و معارف عمیق این آیین وحیانی را در مقایسه با سایر مکاتب اخلاقی نشان دهد. نظام اخلاقی اسلام، با تعیین «قرب اختیاری به خداوند»، به عنوان ملاک ارزش فعل اخلاقی و غایت قصوای اخلاق، ضمن تأکید بر امکان جمع میان گرایش های یاد شده و با محور قرار دادن خداگرایی و توصیه به انجام هر کاری برای کسب رضایت خداوند، روش جمع معقول و مناسبی میان آنها ارائه می کند. تبیین چگونگی این جمع، هدف اصلی این پژوهش می باشد.
۲۳۶۳.

بررسی ارتباط بین رشد اعتقادی با خودپنداره و رفتار شهروندی و مقایسه آنها در دانش آموزان دختر و پسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: خودپنداره رفتار شهروندی رشد اعتقادی گرایش به دین

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق معاشرت[اجتماعی]
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق زیستی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
تعداد بازدید : ۱۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۲۵
امروزه یکی از دغدغه های اندیشمندان علوم تربیتی موضوع گرایش به معنویت و اخلاق مداری دانش آموزان و به تبع آن رفتار مناسب شهروندی است، با توجه به اهمیت موضوع، هدف پژوهش حاضر، مقایسه و بررسی ارتباط بین رشد اعتقادی و خود پنداره و رفتار شهروندی در دانش آموزان دختر و پسر بود. این یک بررسی پیمایشی از نوع توصیفی –همبستگی و مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان متوسطه دوم ناحیه یک اردبیل به تعداد 15824 در سال تحصیلی 94-95 بودند که به تعداد 380 نفر (190 دختر و 190 پسر) به روش نمونه گیری ساده انتخاب شدند. با حضور در محل تحصیل به پرسشنامه رشد اعتقادی وخود پنداره  SCQ و پرسشنامه تربیت شهروندی پاسخ دادند. روایی و پایایی پرسشنامه ها در تحقیقات متعدد تأیید شده بود.برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره برای تجزیه و تحلیل آماری همبستگی بین متغییر ها و ارتباط آنها  از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد بین رشد اعتقادی و متغییر خودپنداره و همچنین رفتار شهروندی ارتباط معناداری وجود دارد و از سوی دیگر این متغییر ها در بین دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادداری وجود دارند.تقویت رشد اعتقادی دانش آموزان مدرسه می تواند به تقویت خود پنداره و رفتار مناسب شهروندی دانش آموزان منجر شود.
۲۳۶۴.

تدوین یک الگوی نظری (تحلیلی) در خصوص تحول معنوی براساس بیانات مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: علوم انسانی نظریه پردازی داده بنیاد تحول معنوی معنویت زدایی تفسیری - برساختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۶ تعداد دانلود : ۸۵۸
مقاله حاضر با استفاده از رویکرد تفسیری و روش شناسی نظریه داده بنیاد به بازسازی معنایی تحول معنوی براساس بیانات مقام معظم رهبری می پردازد. پرسش های تحقیق عبارتند از: چه مدل نظری تحول معنوی را از دیدگاه مقام معظم رهبری تبیین می کند؟ چه تغییراتی در جامعه ایران باید رخ دهد که تحول معنوی صورت گیرد؟ راهبردهای کنشی و پیامدهای آن چیست؟ یافته های به دست آمده شامل چندین مقوله عمده به این شرح است. متعین های تحول درونی انسان، استمداد از دین به عنوان شرایط علی درونی؛ معنویت ستیزی استکبار در سده های اخیر به عنوان شرایط علی بیرونی، معنویت در جامعه صدر اسلام و خلأ معنوی جهان امروز و گرایش دوباره بشر به معنویت به عنوان بستر؛ تأثیر انقلاب اسلامی در تغییر روند معنویت زدایی در جهان، جایگاه و نقش معنویت در مرحله نظام اسلامی، جامعه اسلامی، تمدن اسلامی، مسئولیت دولت اسلامی نسبت به معنویت آحاد جامعه، به عنوان شرایط مداخله گر؛ معنویت در حوزه فردی نظیر خودنگری مداوم، حفظ سکینه در حوزه مسئولان و آموزش اخلاقی جامعه از سوی حکومت به عنوان راهبرد کنشی؛ و هدف دار شدن زندگی، نقش معنویت در پیروزی انقلاب، توأم بودن پیشرفت حقیقی بااخلاق و معنویت در جامعه اسلامی به عنوان پیامدهای مثبت تحول معنوی، طغیان سیاسی به عنوان پیامدهای دوری از معنویت و مقوله هسته ای این بررسی تحول معنوی است که مقولات عمده فوق را دربرمی گیرد.
۲۳۶۵.

اثربخشی آموزش مهارت های زندگی از منظر اسلام و روان شناسی بر بهزیستی روان شناختی یادگیرندگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳) ۹۱-۱۱۲

کلیدواژه‌ها: مهارت های زندگی اسلام بهزیستی روان شناختی دختران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۳۸۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی آموزش مهارت های زندگی(از منظر اسلام و روان شناسی) بر بهزیستی روان شناختی در گروهی از دانشجویان دختر انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دختر موسسه آموزش عالی غدیر شیراز تشکیل می داد. مشارکت کنندگان شامل 62 نفر دختر دانشجو(دو گروه کلاسی) از این مؤسسه بود که هر کلاس به شیوه گمارش تصادفی به یکی از دو گروه آزمایش و کنترل تخصیص یافت. این افراد پرسش نامه بهزیستی روان شناختی(ریف، 1995) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. به منظور تعیین روایی از همبستگی نمره هر سؤال با نمره کل خرده مقیاس مربوطه استفاده شد و ضرایب همبستگی دارای دامنه ای از 46/0 تا 74/0 بود و همگی در سطح 01/0 معنادار بودند. پایایی ابزار براساس ضریب آلفای کرونباخ معادل 79/0 محاسبه شد. در این مطالعه مهارت های زندگی(از منظر اسلام و روان شناسی) طی 12 جلسه به گروه آزمایش، آموزش داده شد، اما گروه کنترل هیچ برنامه آموزشی را دریافت نکرد. یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که میانگین نمره های بهزیستی روان شناختی گروه آزمایش به طور معنا داری افزایش یافته است، بدین معنی که آموزش مهارت های زندگی(از منظر اسلام و روان شناسی) موجب بهبود وضعیت بهزیستی روان شناختی در دانشجویان دختر گردید.
۲۳۶۶.

غایت در فلسفه اخلاق؛ منظری قرآنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 111 - 139

کلیدواژه‌ها: غایت اخلاقی لذت فلاح فوز سعادت رضوان الهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۷
غایت در اخلاق از مهم ترین موضوعاتی است که در اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بررسی می شود. این مقاله با تکیه بر مباحث فلسفه اخلاق غربی و آیات قرآن کریم، از رهگذر مفهوم شناسی غایت و مباحثی نظیر تعدد یا وحدت غایت و تفاوت غایت در نظریه های هنجاری، به بررسی رابطه غایات متعدد و مختلف دست یازیده و در نهایت، غایتِ مورد اشاره قرآن کریم را تحلیل کرده و شاخصه های آن را بر شمرده است. به نظر می رسد که در فلسفه اخلاقِ غرب نظام رتبی بین مصادیق غایات به «لذت» ختم می شود، اما در ادبیات قرآنی، از آنچه در فلسفه اخلاق غرب، «غایت» خوانده می شود، با واژه هایی چون «فلاح» و «فوز» تعبیر شده است. با توجه به معناشناسی فلاح و فوز، «فلاح» مقدمه فوز است که از نظر رتبی، بالاترین وآخرین غایتِ قرآنی قلمداد می شود. فلاح، جنبه رهایی و خلاصی از شُرور دارد و در مقام ارائه راهکار برای رسیدن به نتیجه مطلوب است، اما فوز همان نتیجه مطلوبی است که در پی فلاح می آید و رهایی از عذاب، نائل شدن به رحمت الهی و بهره مندی از نعمت های جاودانه بهشتی و خلود در آن را همراه دارد و بالاترین مصداقِ فوز رسیدن به مقام «رضوان الهی» است. البته، نباید از نظر دور داشت که می توان تحلیلی غیر غایت گرایانه از مباحث قرآنی نیز ارائه کرد.
۲۳۶۷.

جایگاه عدالت و جلوه های نقد اجتماعی در پند سیاسی سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: عدالت نقد جامعه پند سیاسی کلیات سعدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۹۹
سعدی (606 692 ه . ق.) را باید به یقین از موفق ترین سخنورانی دانست که از پند و اندرز جهت انتقاد سیاسی به عنوان جنگی نرم در زورآزمایی و برخورد با سوء رفتارهای صاحبان دین و دنیا در عصر خویش بهره می گیرد. او با آمیختگی طنز و پند و استفاده از هنر ایجاز، تشبیهات غافلگیرکننده، تضاد موجود در جامعه و... فاصله ی میان حقیقتِ زندگی و واقعیت حاکم را چنان زیبا بیان می کند که از یک حادثه ای جدی یک فانتزی خنده دار به وجود می آورد. در این پژوهش نخست درمی یابیم که برقراری عدالت اجتماعی یکی از مهمترین دغدغه های سعدی است. سپس با تحلیل و بررسی شواهد و نمونه های از کلام وی آشکار می سازیم که از منظر شیخ اجل، صاحب منصبانی چون قاضیان، کارگزاران حکومتی، بزرگان دینی به ویژه حاکمان و امیران، خود بیشترین جلوه های بی عدالتی در جامعه ی آشفته و آلوده ی دوران اویند.
۲۳۶۸.

اخلاق منتظر در غیبت امام زمان (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: اخلاق منتظر غیبت امام زمان انتظار فرج فضایل و رذایل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۴ تعداد دانلود : ۶۷۴
اخلاق بیان کننده صفت هایی است که انسان باید در خود ایجاد کند تا رفتارهای ارادی صادر شده از او همگی نیکو و پسندیده باشد و صفت های بد را از خود دور سازد. در واقع اخلاق همان فضیلت ها و رذیلت ها و راههای ایجاد فضیلت و مبارزه با رذیلت ها است و بطور کلی اخلاق شامل اعمال خوب و بد و وظایف و فضایل و رذایل می شود. اخلاق و وظایف منتظران واقعی در زمان غیبت، دوری از اعمال زشت و ناپسند و آراسته شدن به فضیلت های امام غایب علیه السلام و پیاده شدن عملی آنها در زندگی فردی و اجتماعی است. هر کس دوست دارد از یاران حضرت قائم باشد باید منتظر باشد و در عین حال به پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتار نماید. ما سعی می نماییم در این مقاله در سه محور: الف) کارهای خوب و بد که منتظر واقعی آن را انجام یا ترک نماید از قبیل ثبات قدم و اعتقاد راسخ، جداسازی انسان های خالص از غیر خالص، وارث بودن منتظران بر روی زمین، رفتار متقابل امام غایب و منتظران، رفتارهای دینی منتظران واقعی. ب) کارهای واجب و حرام که منتظر واقعی آنها را باید انجام یا ترک کند شامل انتظار فرج و عدم یاس، تمسک به ریسمان ولایت اهل بیت علیهم السلام، امر به معروف و نهی از منکر. ج) صفات اخلاقی منتظران که به فضایل متصف و از صفات رذیله دوری نمایند مانند تحمل و استقامت منتظر، برتری در ایمان، داشتن عقل و فهم و معرفت و موارد دیگر به اخلاق منتظران واقعی در زمان غیبت امام زمان علیه السلام بپردازیم.
۲۳۶۹.

معنویت سازمانی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷ (پیاپی ۴۹) 141 - 163

کلیدواژه‌ها: معنویت سازمانی معنادار بودن کار لذت بردن از کار همبستگی تیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۳۸۱
هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت معنویت سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل از دیدگاه اعضای هیئت علمی این دانشگاه بوده است. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه اعضای هیئت علمی در نیم سال اوّل 93-92 بود. گروه نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و داده ها به وسیله پرسشنامه استاندارد با طیف لیکرت جمع آوری شد. روایی ابزار با استفاده از نظر متخصصان و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 941/0 به دست آمد. داده های گردآوری شده با شاخص های آمار توصیفی (میانگین، درصد، انحراف استاندارد)، آزمونT مستقل، تحلیل واریانس ANOVA و فریدمن تحلیل شد. تحلیل داده ها حاکی از آن است که معنویت سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی بالاتر از متوسط است و میان متغیّرهای جنسیت، سن، سنوات خدمت، رشته تحصیلی و نوع استخدام اعضای هیئت علمی با دیدگاه آنان درباره معنویت سازمانی، تفاوت معناداری وجود دارد.
۲۳۷۰.

«نظریه فضیلتِ آدامز و استدلال اخلاقی از طریق بهترین تبیین از ارزش های عینی اخلاقی بر وجود خدا»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: استدلال اخلاقی بر وجود خدا نظریه ی فضیلت آدامز استدلال از طریق بهترین تبیین عینیت ارزش های اخلاقی برتری معطوف به خیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۴۹۳
در قرون اخیر، انتقادات گسترده ی فلسفی که با پیشرفت های چشمگیر علمی همراه شده است، اتقان براهین سنتی اثبات وجود خدا را متزلزل نموده و زیر سوال برده است. از این رو خداباوران برای اثبات معقولیّت دیدگاه خود، به حوزه ها و عرصه های نوینی همچون اخلاق روی آوردند. یکی از استدلال های اخلاقی معاصر بر وجود خدا، استدلال اخلاقی رابرت مری هیو آدامز است. آدامز با ابداع نظریه ی فضیلت، تبیینی نوین از ارزش های اخلاقی ارائه می دهد که هم قابلیّت توجیه عینیّت ارزش های اخلاقی، به عنوان مؤلفه ی مهم معناداری اخلاق را دارد و هم صدق خداباوری را به عنوان بخشی مهم از آن تبیین، معرفی می کند. در این مقاله به توضیح و تبیین این نظریه پرداخته ایم و به تقریر استدلال بر آمده از این نظریه، که قرائن و دلایلی بر وجود خدا فراهم می آورد می پردازیم و سپس نقدهای وارد شده بر آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
۲۳۷۱.

رژیم تحریم های ملل متحد در برابر رژیم همکاری دیوان کیفری بین المللی: تأثیر قواعد اخلاقی ناشی از آموزه های حقوق بشری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: کمیته تحریم ها رژیم تحریم های هدفمند رژیم همکاری ها دیوان کیفری بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۶۲۷
شورای امنیت، از سال 1966 با استفاده از اختیارات خود در اعمال تحریم های بین المللی و در واکنش به تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی، حدود 26 رژیم تحریم علیه 21 کشور و نیزسازمانها، نهادها و گروههای تروریستی برقرار کرده است. در حال حاضر، 13 رژیم از 26 رژیم فوق در حوزه های مخاصمات، عدم اشاعه هسته ای و تروریسم، همچنان فعال است. هریک از رژیم ها بوسیله یک کمیته تحریم و تحت ریاست یکی از اعضای غیر دائم شورای امنیت اداره میشود. نگارنده به بررسی رژیم تحریم های تروریستی که بطور عام با عدالت و قواعد اخلاقی منبعث از آموزه های حقوق بشری ارتباط بیشتری پیدا میکند،می پردازد. سازوکارهای اخلاقی ناشئ از عدالت کیفری بین المللی و رژیم تحریم های تروریستی ملل متحد بسیار درهم تنیده می باشند، به حدی که گاهی میان آنها اصطکاک مشاهده می گردد. روابط هماهنگ میان آنها ، به نفع هر دو نهاد بوده و در راستای اهداف اشان می باشد. به اعتقاد نگارنده، بدین منظور برداشتن چند گام ضروری است. پیشنهاد تاسیس یک رُکن فرعی شورای امنیت با ماموریت خاصِ "بررسی درخواستهای متقابل دو نهاد" همراه با رعایت قواعد اخلاقی منبعث از آموزه های حقوق بشری در این راستاست.
۲۳۷۲.

نگرش قرآنی بر سیره اخلاقی امام حسین(ع) و جایگاه آن در سبک زندگی اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی (آیت بوستان سابق) سال دوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: اخلاق قرآن کریم فضایل اخلاقی امام حسین(ع) سعادت و کمال

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
تعداد بازدید : ۱۷۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۱۲
یکی از مهم ترین شاخصه های سبک زندگی اسلامی که در سعادت و کمال دنیوی و اخروی انسان حائز اهمیّت است، اخلاق می باشد که در دو حیطه اهتمام به فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی ترسیم شده است. جستار پیش رو با رویکرد تطبیقی بایدها و نبایدهای اخلاقی را در سبک زندگی از منظر قرآن و امام حسین(ع) مورد مداقه قرار داده است و در این باره به مهم ترین شاخصه های اخلاقی در سیره علمی و عملی(ع) امام حسین(ع) اشاره نموده است؛ نتیجه آن که: بررسی فضایل اخلاقی امام حسین(ع) و انطباق آن با آیات قرآن، از یک سو ضمن معرفی مقام والای امام حسین(ع)، الگو محوری ایشان در زندگی را تقویت می نماید و از سویی دیگر با ترسیم بایدها و نباید های اخلاقی، به ارائه شاخصه های اخلاقی سبک زندگی و نقش آن در کمال و سعادت کمک می نماید.
۲۳۷۳.

بررسی و نقد نظریه احساس گرایی آلفرد آیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۸ 27-46

کلیدواژه‌ها: آلفرد آیر احساس گرایی اخلاق اصل تحقیق پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶۱ تعداد دانلود : ۷۸۴
نظریه احساس گرایی یکی از مهم ترین و در عین حال افراطی ترین نظریات غیرشناختی در حوزه اخلاق محسوب می شود. این نظریه از طرف آلفرد آیر (1910 1989) و تحت تأثیر آموزه های حلقه وین و فلاسفه تحلیلی کلاسیک دوره اول نظیر: فرگه، راسل، مور و ویتگنشتاین به مهم ترین نظریه اخلاقی قرن بیستم مبدل شد. این نظریه معتقد است که اخلاق چیزی جز ظهور احساسات و عواطف فردی نیست. چنین نگرشی به اخلاق صرف نظر از ازاله عقلانیت و سوق دادن احساسات در وادی معرفت شناسی به نسبی گرایی اخلاقی منجر خواهد شد. در این پژوهش ما صرفاً به بررسی و نقد احساس گرایی در پرتو توجه به اصل تحقیق پذیری به عنوان مهم ترین آموزه حلقه وین خواهیم پرداخت. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی به این نتیجه نائل شده که نظریه احساس گرایی چیزی غیر از آموزه تحقیق پذیری حلقه وین ندارد. در واقع با نقد این اصل، عملاً نظریه احساس گرایی فاقد هرگونه وجاهت علمی در حوزه اخلاق قلمداد می شود.
۲۳۷۴.

قتل و سنخ شناسی بخشش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلیدواژه‌ها: سنخ شناسی بخشش قتل استان گیلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۳۵۷
هدف این مقاله، سنخ شناسی بخشش براساس داده های مبتنی بر استراتژی استقرایی است. در این استراتژی، از طریق رویکرد تفسیرگرایی ادراک مصاحبه شوندگان درخصوص بخشش مورد بررسی قرار می گیرد. در تحقیق حاضر، با روش کیفی و نمونه-گیری هدفمند از مصاحبه های نیمه سازمان یافته، فردی و گروهی استفاده شده است. براساس منطق اشباع نظری با 27 نفر به صورت فردی و سه نفر بصورت گروهی مصاحبه انجام شد. سپس مصاحبه ها به شیوه ی تحلیل مضمونی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد که دو سنخ کلی درخصوص بخشش وجود دارد. یکی بخشش معطوف به خود و دیگری بخشش معطوف به دیگران. در نوع اول بخشش گونه های مختلفی چون مخالفان بخشش، بخشش جایگزین، موافقان بخشش و بخشش معطوف به نیت وجود دارد. در بخشش معطوف به دیگران نیز می توان سه سنخ تحت عنوان مخالفان بخشش، بخشش با اکراه، بخشش معطوف به نیت مشاهده کرد. بزهدیده گان در مقابل قتل نزدیکان خود مبادرت به حسابگری کیفری می کنند و فواید ناشی از بخشش و انتقام را می سنجند و سپس رفتار می کنند. برمبنای یافته-های تحقیق بخشش امری زمانی و مکانی است، زیرا تا حدودی به موقعیت افراد به مثابه بزهکار یا بزهدیده و زمان بین ارتکاب جرم و مجازات بستگی دارد
۲۳۷۵.

نقش تغافل در تربیت اسلامی با محوریت سیره نبوی و علوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی پیامبر(ص) اهل بیت(ع) تغافل تربیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۹۵۸
از جمله بحث هایی که در تربیت دیگران مطرح است بحث تغافل است یعنی انسان با نادیده انگاشتن برخی از اشتباهات دیگران به او فرصت بازگشت دهد تا خود را اصلاح نماید. حال سوال این است که تغافل در تربیت دیگران چه نقشی دارد؟ و سبک زندگی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در این زمینه چه می باشد؟ از این رو در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه ای و در جمع آوری مطالب از روش فیش برداری استفاده شده است به این نتیجه رسیده که روش تغافل در تربیت دیگران موثر می باشد و به انسان کمک می کند تا از گردنه های خطرناک نجات پیدا کند و روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز در استفاده از تغافل بوده است چه اینکه علی رغم اینکه به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) توهین می کردند ولی از نزدیک اظهار ارادت می کردند آن بزرگواران بی ادبی آنان را نادیده می گرفتند و این روش خود در اصلاح و تربیت آنان موثر واقع می شد. یعنی روش تغافل به انسان ها کمک می کند تا فرصت توبه و بازگشت، سبب کرامت دادن به انسان ها، جلوگیری از سرکشی، جذب خاندان اهل بیت(ع) و... پیدا کنند. از این رو والدین و اولیای مدرسه و... باید تلاش کنند از این روش برای تربیت فرزندان، دانش آموزان و... استفاده نمایند.
۲۳۷۶.

گونه شناسی ساختارهای فقهی عدالت و ارتباط ساماندار آن با اخلاق صنفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلیدواژه‌ها: ارزش اخلاقی انتخاب آگاهانه عواطف و احساسات نهج البلاغه انتخاب عاقلانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲ تعداد دانلود : ۴۷۷
عدالت با امتیاز استخراج معانی فقهی متنوع از آن، یکی از پر اهمیت ترین و کاربردی ترین مفاهیم در فقه امامیه است. مهم ترین دیدگاه های فقهی مبین ساختار عدالت مشتمل بر: حسن رفتار ظاهری، ملکه راسخ در نفس انسانی، ترک ارتکاب حرام، عدم ظهور فسق در اعمال و پایبندی عملی به پایه های دین است که با چالش ها و ثمرات فقهی معتنابهی مواجه است که تحلیل هر یک از آنهابه سه عنصر اساسیِ حسن ظاهر، نحوه عملکرد یا رسوخ ملکه عدالت بر می گردد. برآیند معانی مذکور و استقراء تام در متون فقه امامیه معنایی نوین از عدالت موسوم به «قدر متیقّن» عدالت را به ذهن متبادر می سازد که پاسخگوی چالش های درونی و بیرونی اقوال فقهاء خواهد بود. تحلیل و پاسخ هر یک در مقاله حاضر به تفصیل تبیین شده است.
۲۳۷۷.

قلمرو معرفتی اخلاق تفسیر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق پژوهی سال ۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 6 - 26

کلیدواژه‌ها: اخلاق تفسیر اخلاق باور اخلاق پژوهش اخلاق علم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۳۹
مسئله پژوهش حاضر، ترسیم قلمرو معرفتی اخلاق تفسیر است. اخلاق تفسیر شامل کدام حوزه های معرفتی می شود؟ «اخلاق باور»، «اخلاق پژوهش» و «اخلاق علم» ساحت هایی هستند که زیر چتر آموزه های اخلاقی و قلمرو دانشِ اخلاق کاربردی بالیده اند. «اخلاق تفسیر» نیز بخشی از اخلاق کاربردی است که بر اصول و ضوابط اخلاقیِ فرایند تفسیر تمرکز دارد. کنش «تفسیر» می تواند به مثابه عمل متعاقب باور تفسیریِ مفسّر ملتقای «اخلاق باور» باشد و از جهتی به مثابه فرایندی مسئله محور و دارای روش و چارچوب نظری با «اخلاق پژوهش» پیوند داشته باشد و نیز به منزله یک رشته علمی با «اخلاق علم» در ارتباط باشد؛ به این معنا که گاهی مراد از تفسیر، مدلّل نمودن باورهای مفسّر است، گاه تفسیر در مقام پژوهش قرار می گیرد و گاه در مقام علم.«اخلاق تفسیر» می تواند با هر کدام از این ساحت ها، فضای کاربرد مشابهی داشته باشد. بنابراین، فرضیه این تحقیق این است که بر اساس تلقی های گوناگون از دانش «تفسیر»، مقوله «اخلاق تفسیر» می تواند در ذیل «اخلاق باور»، «اخلاق پژوهش» و «اخلاق علم» قرار گیرد. نسبت اخلاق تفسیر به هر کدام از این دانش ها مقتضی و مستلزم پیش فرض هایی است که این پژوهش عهده دار تبیین آن هاست.
۲۳۷۸.

فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی از دید قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۷ 79 - 100

کلیدواژه‌ها: فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی قرآن کریم نظام آموزشی نظریه برخاسته از داده ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۷۲۱
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی از مهمترین انواع ارزشیابی آموزشی است که کیفیت آن نقش بسیار تاثیرگذاری بر تعالی یا تباهی فرد و جامعه دارد. مفهوم ارزشیابی پیشرفت تحصیلی نیز مانند بسیاری از مفاهیم پرکاربرد در حوزه های مختلف علوم، در گذر زمان متحول شده است. ارزشیابی کیفی توصیفی در سالهای اخیر و با تحولات نظام آموزشی کشور به بحث روز ارزشیابی پیشرفت تحصیلی کشور مبدّل شده است. بررسی ترجمان آیات قرآن کریم به روش کیفی و با تکیه بر روش تحقیق «نظریه برخاسته از داده ها» به استنباطی علمی کیفی و نوین از «فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی از دید قرآن کریم» منتهی شد. این فرایند در قالب 18 اصل و شش گام عملی قابل ارائه است.
۲۳۷۹.

بررسی جایگاه و نقش تربیتی شورا از صدر اسلام تا پایان دوره اموی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: امر مردمی اخلاق تربیت شورا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۵۶۲
شورا در اسلام سابقه ای دیرین دارد.، مشورت منطبق با قرآن و سیره پیامبر(ص)در شکوفایی تربیتی و اخلاقی مسلمانان نقش مهمی داشته، نوع نگرش به شورا و کارکرد آن اسباب رشد و بالندگی جامعه و در برهه هایی موجب اختلاف و انحراف بوده است، قرآن بر شورا امر کرده و با شرایطی آن را یک اصل بر می شمارد. این مقاله افزون بر بیان جایگاه شورا و اصول حاکم بر مشورت، به توصیف نقش تربیتی و اجتماعی آن بر اساس عملکرد شورایی پیامبر (ص) و ائمه می پردازد و با تکیه بر اسناد و روایت ها به تحولات شورا در دوره خلفا پرداخته تا آثار این تحول و انحراف از اصول ترسیم شده اسلام، در اقدامات اخلاقی و تربیتی حاکمان اموی را آشکار سازد
۲۳۸۰.

نظریه «رواییِ اخلاقیِ آزارِ ذهنی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: نظریه «روایی اخلاقی آزار ذهنی» آزار عینی آزار ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۵۲۴
این مقاله، پس از تفکیک 18 واژه مختلف درباره «آزار»، در درباره آزادی میل، «اصل آزار» او را نقد و به جای آن نظریه جدیدی را باعنوان «روایی اخلاقی آزار ذهنی» مطرح می کند. اساس این نظریه « ضرورت» و «قابلیت اجتناب» «آزار» است. نظریه «روایی اخلاقی آزار ذهنی»، برای نشان دادن «عدم ضرورت» و «قابل اجتناب بودن» «آزار» از فرمول ~□p → ◊~p ، در «منطق دئونتیک»، استفاده می کند و برپایه آن «آزار» «ذهنی» را از «عینی» تمیز می دهد: الف «آزار عینی» است ات ا (اگر و تنها اگر) «ضروی» باشد یا «قابل اجتناب» نباشد و «آزار ذهنی» است ات ا «ضروی» نباشد یا «قابل اجتناب» باشد. در پایان، دلایل و پیامدهای «روایی اخلاقی» «آزار ذهنی» تبیین می شوند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان