درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۴۰۱ تا ۱٬۴۲۰ مورد از کل ۹٬۲۹۴ مورد.
۱۴۰۱.

معافیت از کیفر در فقه اسلامی؛ میانکنشی اخلاق، تربیتی و حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: اصلاح اجتماعی تربیت اخلاقی عدالت کیفری معافیت از کیفر ارفاق کیفری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۶۱۶
یکی از اهداف جرم شناختی کیفر، هدف گیری اصلاح اجتماعی و تربیت مجرم می باشد به علاوه که کاهش آثار جرم هم مورد نظر است. همچنین تجربه ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ که ﮐﯿﻔﺮﮔﺮاﯾﯽ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه و اﻓﺰودن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﭘﯿﺮوان ﺣﻘﻮق ﮐﯿﻔﺮی ﮐﻪﺧﻮاه ﻧﺎﺧﻮاه ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﻧﺎﮔﻮار اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و... را در ﺑﺮدارد، ﻫﯿﭻﮔﺎه ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﮐﺎرآﻣﺪی دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺪاﻟﺖ ﮐﯿﻔﺮی در ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺴﺖ. لذا نظام عدالت کیفری با اتخاذ سیاست کیفری ارفاقی خاصه در جرائم سبک، علاوه بر کاهش تراکم پرونده های کیفری، افزایش اوقات قضات جهت رسیدگی با دقت بیشتر در پرونده های مهمتر، کاهش اطاله دادرسی، کاهش جمعیت کیفری، کاهش هزینه های بار شده بر دولت و نیز امتناع از برچسب زنی در وهله اول جهت گیری اخلاقی و تربیتی و اصلاح گری اجتماعی بوده است. در نوشتار حاضر به روش توصیفی تحلیلی به چیستی معافیت از کیفر از نظر فقه و حقوق اسلامی و ارتباط آن با اخلاق و تربیت فردی و اصلاح گری اجتماعی پرداخته است
۱۴۰۲.

چالش های اخلاقی کاربرد فناوری نانو تکنولوژی در کشف جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: چالش های اخلاقی فناوری نانو تکنولوژی مالکیت فکری کشف جرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۹۱
پیچیدگی های موجود در روابط اجتماعی در جهان امروز، نحوه ارتکاب جرایم را پیچیده کرده و کشف جرایم پیچیده نیازمند ابزارهای اخلاقی، پیچیده و فنی است و دیگر از طرق سنتی و دیرین نمی توان به همه نیازهای جامعه برای کشف جرم پاسخ داد. به همین روی فناوری نانو همانند دیگر زمینه های علمی، در علوم جنایی نیز وارد شده است و از شناسایی گرفته تا منحصرسازی و ارزیابی اسناد و ادله جمع آوری شده در صحنه جرم کاربرد فراوان پیدا کرده است. فناوری نانو با توجه به قابلیت های فراوان آن در تشخیص و آشکارسازی سریع و دقیق آثار جرم، می تواند در راستای جلوگیری از وقوع جرم و شناسایی متخلفان موثر باشد. استفاده از این فناوری در تشخیص DNA و انگشت نگاری می تواند راه حل های جدید و علمی برای آشکارسازی و بهبود آثار پنهان حاوی DNA و انگشت ارائه نماید که در غیر این صورت کشف نشده باقی خواهند ماند. امروزه گستره فعالیت های پلیس جنایی با بهره گیری از پیشرفته ترین تجهیزات و امکانات فناوری زیستی و نانو، وسیعتر شده و امروزه استفاده از میکروسکوپ الکترونی، نانوحسگرها، حسگرهای زیستی و روش های گوناگون طیف بینی، در آزمایشگاه های جنایی معتبر پلیس رایج شده است و کشف حقیقی جرم بدون باقی ماندن کوچکترین ابهام و با پیشرفت فناوری نانو همراه گردیده است. همچنین، ملاحظات اخلاقی در بهره گیری از این فناوری مورد توجه پژوهشگران است
۱۴۰۳.

بررسی لذت و لذت طلبی از منظر قرآن و مادی گرایان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ (پیاپی ۶۲) 11 - 42

کلیدواژه‌ها: لذت لذت طلبی لذت مادی گرایانه لذت قرآنی لذت اخروی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵۷ تعداد دانلود : ۶۴۱
لذت و لذت طلبی از اموری است که انسان به طور فطری به آن گرایش دارد و اندیشمندان اخلاقی و فلسفی، از روزگاران قدیم درباره آن بحث کرده اند. قرآن با تأیید اینکه گرایش به لذت در وجود آدمیان قرار داده شده است، استفاده افسارگسیخته از آن را نهی می کند و ترجیح لذت های زودگذر مادی را که آدمی را از کمال و سعادت حقیقی بازمی دارند، بر لذات پایدار اخروی مذموم می شمارد. در مقابل، از دیدگاه مکاتب مادی گرا، سعادت آدمی در کسب هرچه بیشتر لذات دنیوی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی لذت مادی گرایانه و لذت قرآنی است تا به این پرسش پاسخ بدهد که چه نقدهایی بر لذت مادی گرایانه در مقایسه با لذت قرآنی وارد است؟ روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. یافته های تحقیق نشان می دهد که قرآن، انسان را به آگاهی از لذات دنیوی و اخروی و مقایسه آن ها، ایمان و عشق، قرب به خدا، تفکر و ترجیح لذات باقی بر فانی، تقوا و زهد از لذات توصیه و او را از دل بستگی به لذت های دنیوی نهی کرده است. در حالی که انکار یا غفلت از بُعد ملکوتی انسان، اصالت دادن به لذات آنی، غفلت از لذات اخروی و انسان محوری، از ویژگی های مکاتب مادی گرا درباره لذت است که سبب ترجیح لذت های مادی بر لذات اخروی و پایدار می گردد.
۱۴۰۴.

مبانی انسان شناختی و اهداف تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه طباطبائی در تفسیر المیزان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 35-50

کلیدواژه‌ها: تربیت اخلاقی مبانی انسان شناسی اهداف علامه طباطبائی المیزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۵ تعداد دانلود : ۵۴۳
این پژوهش، با هدف بررسی مبانی انسان شناختی و اهداف تربیت اخلاقی، از دیدگاه علامه طباطبائی با تأکید بر تفسیر المیزان و با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که علامه طباطبائی ضمن اشاره به دو ساحت جسمانی و روحانی، «روح» را مبدأ حیات انسان می داند. مفطور بودن به فطرت الهی، عقل، کمال جویی و حد یقف نداشتن آن، تفاوت در قابلیت های فردی، اجتماع گرایی، اختیار و اراده، سعادت و رجوع الی الله و غیره، از جمله مبانی انسان شناسی هستند که در دیدگاه علامه مورد توجه قرار گرفته است. علامه طباطبائی، هدف غایی تربیت اخلاقی را رسیدن به مقام قرب الهی دانسته و درک وابستگی تام انسان به خداوند و مرآتیت (حیثیت آینه بودن) ماسوی الله، مقدمه قرار دادن دنیا برای آخرت، تبعیت از حق در گفتار و رفتار، دوری از صفات رذیله، تشخیص جایگاه خود در همۀ امور، تسخیر محیط و استفاده از امکانات مادی، تصدیق عملی یوم الدین و عدم وثوق به عمل خود را نیز به عنوان اهداف میانی و مقدمات نیل به قرب الهی معرفی کرده است.
۱۴۰۵.

بررسی جایگاه تربیت اخلاقی در کتاب های درسی دوره ابتدایی؛ مطالعه ای از نوع تحلیل محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۸ 171 - 187

کلیدواژه‌ها: تربیت اخلاقی رابطه با خود رابطه با خدا رابطه با خلق خدا رابطه با خلقت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۹ تعداد دانلود : ۶۸۰
هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه تربیت اخلاقی در کتاب های درسی دوره ابتدایی بود. روش مورداستفاده، تحلیل محتوای کمی از نوع آنتروپی شانون بوده و واحد تحلیل نیز متن، پرسش ها، تمرین ها و تصاویر می باشد که درمجموع 1247 صفحه مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری، کتاب های دوره ابتدایی بود که براساس نمونه گیری هدف مند (باتوجه به اهداف دروس)، کتاب های هدیه های آسمانی و قرآن به عنوان نمونه انتخاب شدند. مؤلفه ها و شاخص های تربیت اخلاقی از اسناد بالادستی و منابع پیشین استخراج و در کتاب ها مورد بررسی قرار گرفت. روایی محتوایی با استفاده از CVR به دست آمد که برابر با 90/0 و تأیید شد، پایایی نیز براساس ضریب توافقی 87/0 به دست آمد. یافته ها نشان داد که بیشترین میزان توجه و ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه رابطه با خدا و کم ترین میزان اهمیت مربوط به مؤلفه رابطه با خود بوده است. درنهایت اینکه تربیت اخلاقی آن طور که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
۱۴۰۶.

گستره شناسی تحلیلی پژوهش های اخلاقی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ (پیاپی ۶۲) 97 - 126

کلیدواژه‌ها: کلیات اخلاق اخلاق هنجاری فرااخلاق اخلاق توصیفی روان شناسی اخلاق تربیت اخلاقی و جامعه شناسی اخلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۶۶۰
موفقیت در هر پژوهشی، در گرو دانستن جایگاه آن پژوهش در منظومه دانش بشر است؛ به این معنی که لازم است پژوهشگر بداند موضوع تحقیقش در چه ساحتی از علوم و معارف قرار می گیرد. پژوهش های اخلاقی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. محقق اخلاق، قبل از هر کاری باید به شناخت حوزه تحقیق خویش بپردازد و مسیر تحقیق را در آن حوزه سامان بخشد. در این نوشتار، با تحلیل پژوهش های انجام گرفته در این حوزه، جغرافیای پژوهش های اخلاقی بررسی، و ضمن تحلیل و تبیین پژوهش های اخلاقی، هفت حوزه برای این پژوهش ها معرفی شده است. این هفت حوزه عبارت اند از: کلیات اخلاق، اخلاق هنجاری، فرااخلاق، اخلاق توصیفی، روان شناسی اخلاق، تربیت اخلاقی و جامعه شناسی اخلاق. یادآوری می شود این عرصه های هفت گانه، بر اساس پژوهش های موجود تعیین شده اند و ممکن است در آینده عرصه های دیگری نیز به این موارد افزوده شود.
۱۴۰۷.

نقد و بررسی تطبیقی گونه های مختلف تعریف شناسی اخلاق در اندیشه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 139-158

کلیدواژه‌ها: تطبیقی تعریف شناسی اخلاق اندیشمندان قرآن و روایات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۹۹
اخلاق از جمله دانش های بنیادین نظری و عملی است که در علوم مختلف کاربرد دارد و در آموزه های دینی به عنوان «واجب عینی» تلقی شده است؛ برخلاف تصور ساده انگارانه اخلاق، تعریف شناسی آن در میان متفکران اسلامی و غربی مورد توجه بوده و با دیدگاه های گوناگون روبه رو است. مقاله حاضر ضمن بررسی و تحلیل تعریف های حداکثری و حداقلی اخلاق از نظر متفکران اسلامی، آن را در محک تطبیق آموزه های قرآنی و روایی قرار داده است و معتقد است تعریف شناسی اخلاق اسلامی براساس جهان بینی و ایدئولوژی اسلام شکل گرفته است وگزاره هایی همچون؛ «نفس»، «صفات فضایل و رذایل»، «قوه و فعل»، «ملکه»، «عدم ملکه»، «رفتار»، «انگیزه»، «اراده»، «اختیار»، «بهشت و جهنم» نقش مهمی در بازسازی تعریف شناسی اخلاق اسلامی دارد.
۱۴۰۸.

شناسایی مولفه های مدرسه شاد در نظام آموزش ابتدایی ایران بر مبنای فرهنگ ایرانی– اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 33-60

کلیدواژه‌ها: شادی مدرسه شاد آموزش ابتدایی فرهنگ ایرانی - اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۵۱۲
هدف : پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های مدرسه شاد در نظام آموزش ابتدایی ایران به انجام رسیده است. روش: این پژوهش با استفاده از رویکرد ترکیبی پژوهش، راهبرد اکتشافی – متوالی و مدل تدوین ابزار به انجام رسید. در مرحله کیفی پژوهش از روش تحلیل مضمون استقرایی و در مرحله کمی از روش پیمایش استفاده شد. حوزه ی پژوهش در مرحله کیفی منابع و متون ایرانی – اسلامی مرتبط با موضوع شادی و در مرحله کمی جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران مدارس دوره ابتدایی کشور در زمان مطالعه بودند. شیوه نمونه گیری در مرحله کیفی پژوهش هدفمند و در مرحله کمی احتمالی (خوشه ای چندمرحله ای) است. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی پژوهش یادداشت برداری (چک لیست) و در مرحله کمی پژوهش پرسشنامه بوده است. یافته ها: بر اساس نتایج مرحله کیفی پژوهش شادی ایرانی – اسلامی پیرامون سه مضمون فراگیر شادی درونی (بینش معطوف به شادی، منش معطوف به شادی و پویش معطوف به شادی)، زیست معطوف به شادی (زیست جهان شاد، بهزیستی معنوی و مادی) و کنش های معطوف به شادی (کنش های مناسکی، عاطفی و اجتماعی معطوف به شادی) شکل گرفته است. نتیحه گیری: اینکه نتایج مرحله کمی پژوهش بیانگر این است که نقش مولفه های شادی ایرانی – اسلامی در تحقق مدرسه شاد از نظر جامعه آماری پژوهش بالاتر از حد متوسط برآورد شده است و مولفه های مدرسه شاد از اعتبار مطلوبی برخوردار هستند. واژگان کلیدی: شادی، مدرسه شاد، آموزش ابتدایی، فرهنگ ایرانی – اسلامی
۱۴۰۹.

تبیین روش شناسی پژوهش استنتاجی ضرورت عقلی در فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 85-119

کلیدواژه‌ها: روش شناسی پژوهش تربیت روش استنتاجی مدلول های تربیتی ضرورت عقل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۳ تعداد دانلود : ۶۰۶
روش استنتاج ضرورت عقلی در پژوهش های فلسفی تعلیم وتربیت اسلامی از با ارزش ترین موضوعاتی است که کانون آگاهی برخی از پژوهشگران این گستره از علوم انسانی قرار گرفته است؛ نوشتار پیش رو بر پایه این پرسش که در استنتاج مدلول های تربیتی از مبانی فلسفی در فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی از چه نوع روشی و چگونه می توان بهره برد؟ و با هدف بررسی و تبیین روش پژوهش استنتاجی ضرورت عقلی در استنتاج مدلول های تربیتی از مبانی و گزاره های فلسفی و دینی نگاشته شده است. نویسنده در این نوشتار از روش توصیفی تحلیلی و استنتاجی با به کارگیری منابع کتابخانه ای[1] در توصیف مفاهیم، تحلیل و تبیین مسئله بهره جسته است. نگارنده مقاله این گونه نتیجه می گیرد که روش استنتاجی ضرورت عقلی[2] در مقایسه با قیاس منطقی با ضریب اطمینان بیشتری می تواند در استنتاج مدلول های تربیتی مورد بهره برداری قرار گیرد. فیلسوف تربیتی می تواند در استنتاج مدلول های تربیتی از مبانی متافیزیکی و هستی شناختی، شناخت شناختی، ارزش شناختی، انسان شناختی و الهیاتی بهره جوید. همچنین استنتاج مدلول های تربیتی نیز بر پایه رابطه ضروری میان مبانی و مؤلفه های تربیتی بر پایه فرمان عقل به چنین ضرورتی است. [1]. در این نوشتار از منابع فلسفه تعلیم وتربیت اسلامی و غربی، حکمت متعالیه، فلسفه اسلامی و روش شناسی پژوهش در فلسفه تعلیم وتربیت استفاده شده است. [2]. در این نوشتار منظور از روش استنتاجی ضروت بالقیاس الی الغیر همان روش استنتاجی ضرورت عقلی است.
۱۴۱۰.

ظرفیت استعاره متناظر در کشف مبانی تعلیم وتربیت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 5-32

کلیدواژه‌ها: الگوی استعاری استعاره متناظر نوع شناسی گزاره های دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۵۹۳
هدف این مقاله، تبیین نقش استعاره در شکل متناظر و تمایز آن با برداشت صرفاً ادبی و زیبایی شناختی و یا صرف الهام بخشی، به منظور افزایش دقت علمی در تعلیم وتربیت اسلامی است. برای این منظور، چنین استدلال شد که استعاره متناظر باتوجه به تکیه صرف بر متن دینی و نیز غیرانتخابی بودن کلیت و چارچوب آن می تواند بدیل مناسب رویکردهای موجود برای ارائه مبانی و اصول تعلیم وتربیت اسلامی باشد. این الگوی استعاری دارای ویژگی های محوریت علم به جای تربیت، ذکر جزئیات در مقابل کلیت، پیوند توأمان علم و تربیت به جای رابطه پیوستاری و نقش مبنایی در مقابل نقش تکمیلی است.
۱۴۱۱.

مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه پذیری دینی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه فیروزآباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 93 - 116

کلیدواژه‌ها: جامعه پذیری دینی خانواده سرمایه فرهنگی مدرسه پایگاه اقتصادی - اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۸ تعداد دانلود : ۵۸۴
این پژوهش به مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه پذیری دینی دانش آموزان پرداخته است. روش تحقیق پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر فیروزآباد بوده که تعداد 366 نفر به عنوان نمونه براساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته و میزان پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین جامعه پذیری دینی دانش آموزان از حد متوسط (100) بالاتراست (178/113). بین جامعه پذیری دینی و متغیرهای پایگاه اقتصادی−اجتماعی، نقش الگویی خانواده، سرمایه فرهنگی، نقش معلم، شیوه های فرزندپروری، انواع سبک های مدیریت، نقش مربی و نقش محتوای کتاب های درسی رابطه معناداری وجود دارد. نقش خانواده در کل در جامعه پذیری دینی دانش آموزان بیشتر از مدرسه است. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که متغیرهای مستقل وارد شده در مدل رگرسیون 6/49درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کند.
۱۴۱۲.

بررسی جایگاه فعالیت و کنشگری در نظام تربیتی صالحین بسیج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۶ 53-76

کلیدواژه‌ها: طرح صالحین کنشگری فعالیت نظام تربیتی بسیج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۶۳۱
یکی از طرح های تحولی سازمان بسیج مستضعفین در دهه پیشین، طرح صالحین بوده است. برخی کارشناسان در سنوات گذشته اشکالاتی را به این طرح تربیتی وارد نموده اند که ازجمله این اشکالات، فقدان برنامه ریزی لازم جهت کنشگری بسیجیان و انجام فرایند تربیت آحاد بسیجیان به صورت درون گرا و بدون درنظرگرفتن عرصه عمل و فعالیت است. پاسخ به این اشکال در سه سطح قابل بررسی است: ۱. در سطح نظریه اصلی که ناظر به ایده ها و دیدگاه های متولیان است، ۲. در سطح اجرا که ناظر به عملکرد مجریان است، ۳. در سطح تبیین که ناظر به اسناد سازمانی و آموزشی طرح است. پژوهش های صورت گرفته، وجود فعالیت را در ابعاد نظری و عرصه اجرا بررسی و اثبات نموده است. در این پژوهش درصدد هستیم تا نگاه به حوزه فعالیت و کنشگری را در اسناد ابلاغی و متون آموزشی سازمان بسیج، ازطریق روش اسنادی و تحلیل داده بنیاد واکاوی نموده و فعالیت و کنشگری را در این طرح مشخص نماییم. براین اساس، با روش اسنادی و فن نمونه گیری گلوله برفی ۴۴ سند انتخاب شده و با تحلیل کیفی آنها به ۱۴۱ مفهوم و همچنین ۲۰ مقوله رسیده و ضمن تحلیل مقوله ها درنهایت به دو مدل مفهومی دست یافتیم. یافته ها حاکی از توجه ویژه به این عرصه میان اسناد صالحین دارد، لذا اشکالات مطروحه، قابل دفاع نیست.پیشنهاد نهایی پژوهش گفتمان سازی قرائت صحیح از آن برای جلوگیری از تسری اشکالات وارده است.
۱۴۱۳.

تضمین قضایی و اخلاقی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 5-26

کلیدواژه‌ها: حقوق رفاهی تعهد به حمایت تعهد به احترام تعهد به ایفاء

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۱ تعداد دانلود : ۸۴۶
این مقاله در صدد است تا ضمن تبیین تعهدات سه گانه عام حقوق بشری دولت نحوه تضمین آنها را در نظام حقوقی ایران بیان نماید. در تعهد به حمایت ، قانونگذار از طریق ایجاد دادگاه های عمومی گام مطلوبی جهت تضمین این حقوق برداشته است. در تعهد به احترام نیز دیوان عدالت اداری توانسته است تا حدودی حق دادخواهی شهروندان را تضمین نماید. در تعهد به ایفاء با عدم ورود دیوان به حیطه این تعهدات عملاً از خود نفی صلاحیت نموده و قانونگذار با عدم تعیین یک نهاد صالح قضایی از پیش بینی یک رژیم حقوقی مطلوب غفلت نموده است. لذا مسأله ای که در این پژوهش به آن پرداخته شده است این است که نظام حقوقی ایران تا چه حد توانسته است در تضمین قضایی حقوق رفاهی موفق باشد و اینکه آیا قانونگذار توانسته است با پیش بینی اصل 173 حق دادخواهی موضوع اصل 34 را برآورده نماید یا خیر؟ علاوه بر بررسی تضمین قضایی مقاله سعی می کند تا چگونگی تضمین اخلاقی این حقوق را که ناشی از سوگند رئیس جمهور است در نظام حقوقی ما بررسی نماید و به این مسأله می پردازد که این سوگند تا چه حد توانسته است در جهت تحقق و تضمین این حقوق گام بردارد. این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به مسائل مذکور است. حاصل آن که با ساخت یک رژیم حقوقی محکم می توان به تضمین این حقوق و تحقق حق دادخواهی شهروندان قوت بخشید.
۱۴۱۴.

We Have to Live Till We Die(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تأملات اخلاقی دوره اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 57 - 68

کلیدواژه‌ها: ethics Expert Cynicism Survival Death

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۰۱
What ethical stance would be appropriate in today’s messy situation of health crisis, global warming, social and economic antagonisms, etc.? The first one is that of an expert who deals with the specific task imposed on him by those in power, blissfully ignoring the wider social context of his activity. The second one is that of pseudo-radical intellectuals who criticize the existing order from a comfortable morally superior position, well aware that their criticism will have no actual effects. How, then, are we to go on living after we get rid of the illusions of a false critical stance? Not just by accepting our reality: the fascination with the end of our civilization make us spectators who morbidly enjoy the disintegration of normality. A way out of this deadlock is signalled by a line from a song by the German rock band Rammstein: “we have to live till we die”. We have to fight against the pandemic and other crises not by way of withdrawing from life but as a way to live with utmost intensity. Is there anyone more ALIVE today than millions of healthcare workers who with full awareness risk their lives on a daily base? Many of them died, but till they died they were alive.
۱۴۱۵.

تبعات و آثار اجتماعی اصل منع توقف اجرای احکام مدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: مفهوم اصل آثار اصل نتایج اصل منع توقف اجرای احکام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۷ تعداد دانلود : ۵۰۰
اجرای حکم، ادامه ی مرحله دادرسی است؛ لذا توقف بی مورد آن، نقض غرض قانون گذار و عقل سلیم است؛ و نتیجه ای جز بی نظمی و هرج ومرج در جامعه نخواهد داشت. بر این اساس عدم وقفه در اجرای حکم در حقوق ایران با تصریح در مواد قانونی به عنوان یک اصل پذیرفته شده است. قلمرو این اصل، ازلحاظ زمانی بعد از قطعیت حکم و ابلاغ دادنامه تا اجرای کامل حکم و خاتمه ی عملیات اجرایی می باشد و ازلحاظ موضوعی نیز شامل احکام مدنی صادره از محاکم دادگستری یا مراجع دیگر که دارای خصیصه مدنی هستند، می شود. قرارها مشمول موضوع نیست مگر، قرارهای لازم الاجرا، مانند دستور موقت و تأمین خواسته. آثار اصل نسبت به طرفین اجراییه، اشخاص ثالث، مسئولین و مأمورین و قضات اجرای احکام می باشد، که در قوانین متعدد با ضمانت اجرای کیفری و مسئولیت مدنی بیان گردیده است. از فواید اصل، سرعت در اجرای حکم و مؤثر ساختن آن، با رعایت احترام به تراضی طرفین اجراییه و احترام به نظر محکوم له و رعایت غبطه و صلاح محکوم علیه است
۱۴۱۶.

اضطراب مرگ و روش های اخلاقی کاهش آن؛ با استفاده از نمونه های مثبت در آموزه های اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 111 - 141

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرضی کاهش اضطراب مرگ نمونه های مثبت مواجهه با مرگ آموزه های دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۲ تعداد دانلود : ۵۸۵
شایع ترین و زیر بنایی ترین اضطراب بشری، اضطراب مرگ است که گاه به اضطراب مرضی تبدیل شده و در زمره رذائل اخلاقی قرار می گیرد. در این پژوهش بر اساس تعالیم دینی و نمونه های مثبت مواجهه با مرگ، راه کارهای اخلاقی برای کاهش اضطراب مرگ، رویارویی مناسب با آن و طی کردن مطلوب این مرحله مهم از زندگی ارائه شده است. در این تحقیق با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و روش کیفیِ اجتهاد دانش دینی، تلاش شد با تتبع و بررسی تعالیم اسلامی به طبقه بندی منسجمی از آیات و روایات مربوط به مرگ و انواع مواجهه با آن دست یابیم؛ لذا انواع  مواجهه مثبت اخلاقی با مرگ و شاخص های دست یابی به آن استنباط و استخراج شد تا بتوان در پرتو آن با رویکرد شناختی به افزایش آگاهی و تقویت بینش و در نتیجه کاهش اضطراب و مواجهه ی مطلوب با مرگ برسیم. استخراج  الگوهای مثبت مواجهه با مرگ مانند مرگ در حال ایمان به خدا، مرگ در حال اسلام، مرگ در زمره نیکان، مرگ در حال پاکی، مرگ نفس مطمئنه، شهادت، مرگ با معرفت و ولایت اهل بیت پیامبر و مرگ در حال تحصیل علم را می توان به عنوان یافته های این تحقیق برشمرد. معرفی برخی شاخص های اخلاقی مانند: تقویت برنامه های عبادی، آماده شدن برای مرگ با اعمال صالح و ماندگار، ترک گناه، توبه، تقویت اخلاص، افزایش شناخت خدا، ایجاد و تقویت معرفت و ارتباط با معصومین و همنشینی با افراد نیک کردار را می توان از نتایج مقاله برشمرد.
۱۴۱۷.

مرور آسیب شناسانه رویکرد تفکیکی در تعلیم و تربیت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 147 - 163

کلیدواژه‌ها: تربیت آموزش و پرورش تعلیم و تربیت ارزش های دینی و اخلاقی برنامه درسی پنهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۴۲۲
هدف پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سؤال است که نگاه تفکیکی به مقوله تربیت، ممکن است چه آسیب هایی برای جامعه ایران اسلامی به دنبال داشته باشد. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده و روش گردآوری اطلاعات نیز، اسنادی است. اسناد که شامل کتاب ها و مقالات مربوط به موضوع پژوهش به شیوه موضوعی است، استخراج و در بحث به آن ها استناد شده است. براساس یافته های این پژوهش، تفکیک این دو امر واحد به دو جریان متمایز مانند آموزش و پرورش یا تعلیم و تربیت، مشکلات نظری و عملی فراوانی را به وجود می آورد. نگاه تفکیکی، این تصور نادرست را در اذهان کارگزاران نظام تربیت ایجاد می کند که کار مدرسه و نظام تربیت رسمی و عمومی در عمل شامل دو فعالیت متفاوت و متمایز است. این تلقی منجر به گسست فعالیت های تربیتی شده و نوعی دوگانگی در فعالیت ها، برنامه ها، سازوکارها و ناکارآمدی نظام و مدرسه می شود که درنهایت نبود انسجام و وحدت در هویت و شخصیت دانش آموزان را در پی خواهد داشت. گسترش بحث و جدل درخصوص تقدم تربیت بر تعلیم که حاصل این نگاه نامیمون است نیز باعث هدر رفت تلاش ها و سرمایه ها می شود. همچنین مسئولیت پذیر نبودن معلمان در ایفای نقش تربیتی خود و کنکور و تمرکز بر نقش محوری آموزش در فرایندها و فعالیت های مدرسه از دیگر پیامدهای این نگاه تفکیکی است. درمجموع تفکیک این دو مقوله از هم، افرادی را به جامعه اسلامی تحویل می دهد که اگر چه ممکن  است به ابعاد شناختی و مهارتی ارزش های دینی و اخلاقی دست یابند، اما به حیطه نگرش ها و ارزش ها که عالی ترین هدف هر نظام تربیتی است دست نخواهند یافت. به عبارت بهتر، این افراد ممکن است مناسک دین خود را بشناسند و نسبت به اجرای آن ها نیز پایبند باشند، اما تا وقتی دین داری در این افراد به نگرش و ارزش بدل نشود، آثار آن در زندگی فردی و جامعه دینی افراد ساری و جاری نخواهد شد.
۱۴۱۸.

تحلیل مبانی فلسفی مولفه های برنامه درسی معنوی در دوره ابتدایی و متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 191 - 211

کلیدواژه‌ها: دوره ابتدایی و متوسطه مبانی فلسفی برنامه درسی معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۴۳۸
هدف پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین مبانی فلسفی مؤلفه های برنامه درسی معنوی در دوره ابتدایی و متوسطه و تحلیل آن براساس نظرات اساتید حوزه برنامه درسی معنوی انجام شده است. روش این پژوهش کیفی، از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان در پژوهش شامل ده نفر از اساتید حوزه برنامه درسی معنوی بودند که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و داده های به دست آمده بااستفاده از روش مقوله بندی و کدگذاری موضوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که برنامه درسی معنوی در دوره ابتدایی و متوسطه با تأکید بر زوایای معرفت شناسی، هستی شناسی و ارزش شناسی شامل هفت بعد اصلی اخلاق، اعتقاد به ماوراءالطبیعه، تعقل گرایی، زیباشناسی، انسان گرایی، طبیعت دوستی و کل نگری و 40 مؤلفه در زمینه برنامه درسی معنوی است. یافته ها نشان داد که گنجاندن معنویت در قالب برنامه های درسی مراکز آموزشی به همراه تعامل این مراکز با سایر نهادهای اجتماعی شرایط لازم را برای پرورش اخلاقی و عقلانی متربیان فراهم می سازد.
۱۴۱۹.

شاخص های اخلاقی اسلامی جذب و استخدام منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 27-48

کلیدواژه‌ها: منابع انسانی شاخص های جذب شاخص های استخدام اسلام تکنیک دلفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۳ تعداد دانلود : ۶۳۵
در اسلام به این موضوع اشاره شده است که تصمیمات کارمندیابی باید منصفانه و عاقلانه باشد و مدیر باید به باورهای اسلامی مانند نماز، روزه، زکات و ... پایبند باشد. ولی در آموزه های اولیه اسلام فرآیند جذب افراد مناسب به صورت مستقیم بیان نشده، بلکه کلیات آن مطرح شده است. افراد مومن صادق تر هستند و مدیر منابع انسانی باید در معیارهای جذب این موضوع ها را وارد کند. جهت روشن کردن این موضوع و چارچوب مند کردن شاخص های اسلامی جذب منابع انسانی؛ این پژوهش با هدف طراحی و آزمون الگوی شاخص های اسلامی جذب و تبیین روابط میان اجزای آن با استفاده از روش آمیخته اکتشافی انجام شده است که در نخستین مرحله آن، مطالعه ای کیفی (تحلیل دلفی) به منظور ارائه مدل پژوهش جهت بررسی کمّی و همچنین آزمون مدل تحقیق در مرحله دوم (کمی) انجام گردید. به این منظور نمونه ای 225 نفری از کارکنان یکی از سازمان های دولتی به طور تصادفی ساده انتخاب و پرسشنامه پژوهشگر ساخته ای با بُعد اصلی تحقیق، 10 مؤلفه اصلی و 24 شاخص که از دل داده های کیفی مستخرج از مرحله نخست پژوهش تدوین شده بود، توزیع و گردآوری شد. نتایج حاکی از آن بود که مدل پیشنهادی مناسب است و روابط بین بُعد اصلی یعنی جذب منابع انسانی در اسلام با مولفه های معرفی شده و شاخص های سنجش آنها مورد تایید قرار گرفت.
۱۴۲۰.

ارزیابی اخلاقی آیین نامه ارتقای اعضای هیئت علمی از منظر عدالت توزیعی براساس ملاک «شایستگی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 7-24

کلیدواژه‌ها: آیین نامه ارتقای اعضای هیئت علمی ارزیابی اخلاقی آسیب شناسی آیین نامه ارتقا عدالت توزیعی ملاک شایستگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
در ارزیابی اخلاقی جامعه، توجه به ابعاد ساختاری (آیین نامه ها، قوانین، ساختار نهادها و ...) در کنار توجه به عاملیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، محتوای آیین نامه ارتقای اعضای هیئت علمی مصوب 18/12/1394 و نیز شیوه نامه اجرایی آن از منظری اخلاقی مورد ارزیابی قرار گرفت. سؤال اصلی این بود: «آیا آیین نامه ارتقا و فرایند اجرای آن، «منزلت حرفه ای» را به صورت عادلانه ای در میان اعضای هیئت علمی توزیع می کند؟». برای پاسخ به این سؤال، ملاک «شایستگی» (میزان تلاش و مشارکت در تولید محصول مفید) به عنوان ملاک عادلانه بودن توزیع منزل حرفه ای در نظر گرفته شد. حاصل این پژوهش، شناسایی آسیب هایی همچون «دیریاب بودن محتوا»، «یکسان انگاری رشته های دانشگاهی»، «کم توجهی به ترویج علم»، «مقاله محور بودن»، «عدم توجه به خصوصیات افراد» بود. این آسیب ها هر کدام به نوعی به عادلانه بودن فرایند ارتقا لطمه می زنند. در انتها پیشنهادهایی برای اصلاح آیین نامه ارائه شده تا فرایند ارتقا عادلانه تر شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان