درخت حوزه‌های تخصصی

اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
اخلاق اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۹۰۱ تا ۷٬۹۲۰ مورد از کل ۹٬۲۹۴ مورد.
۷۹۰۱.

تعامل و تقابل فرهنگی و اجتماعی مسلمانان با مسیحیان در اندلس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 111 - 130

کلیدواژه‌ها: تعامل و تقابل فرهنگی اجتماعی مسلمانان مسیحیان اندلس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۴
امویان اندلس در اروپای غربی تاریخی به وجود آوردند که دارای خصوصیات متمایز با گذشته آنها است . مغرب زمین طی قرون میانه با تمدن اسلامی مراوده داشته است و تحت تأثیر فرهنگ اسلامی قرار گرفتند و سپس با شناخت از فرهنگ اسلامی به مرور حکومت اسلامی را تحت تأثیر خود قرار داد .در کنار عواملی چون آشنایی اروپاییان با مراکز علمی مسلمانان، رشد اقتصادی، رونق شهر نشینی وزمینه سازی مدارس موجود در کلیسا ها و دیر ها، ترجمه کتاب های عربی به زبان لاتین نیز از عوامل مهم رشد شگفت انگیز دانشگاه های اروپایی، بود. از عوامل موثر در ظهور و تثبیت تمدنی، می تواند خود را در قالب کاربرد زبان مشترک نشان دهد. در دوران سیطره فرهنگ اسلامی در اندلس، علاوه بر زبان عربی، که زبان رسمی نهادهای آموزشی و حکومتی بود، زبان لاتینی نیز، در کلیساها و نظامات اداری محلی به کار می رفت.
۷۹۰۲.

تحلیل همزادی اخلاق و تمدّن در نگرش طبیعت گرای مسکویه رازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 97 - 118

کلیدواژه‌ها: تعاون اخلاق تمدن طبیعت گرایی مسکویه رازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۰۰
  مسکویه رازی بیش از نیمی از عمر خود را در دستگاه حکومت آل بویه گذراند. او دغدغه شکوفایی تمدّن اسلامی را داشت. مسئله او چیستی و چگونگی تحقق جامعه متمدّن است و در قالب پنج گام، فرایند تحقق جامعه متمدن را در آثار خود به تصویر کشیده است: در گام نخست، تعاون و مشارکت اجتماعی را بنیادی ترین مفهوم برای یک جامعه متمدن دانسته و بر اساس این مفهوم پایه، از امکان ناپذیریِ تحقق سعادت در بیرون از اجتماع سخن می گوید؛ در گام دوم، زیربنای این مفهوم را در نیازهای طبیعی انسان جست وجو می کند و زمینه ای برای طرح نظریه اخلاقیِ قانون طبیعی آماده می کند؛ در گام سوم، از دو عامل دین و خرد جمعی برای فعلیت بخشیدن به خصلتِ طبیعی تعاون، سخن گفته و با تبیین کارکردهای دین، تأثیر آموزه های دینی بر تقویت مؤانست و مشارکت و در نتیجه، همبستگیِ اجتماعی را تبیین کرده است؛ در گام چهارم، غایات نهایی و میانی را برای تعاون اجتماعی مشخص کرده است؛ و در گام پنجم، برای تحقق این غایات، ساختار حکومت عادلانه و سازوکار نظارت بر حکومت برای رساندن جامعه به غایت نهایی را در قالب قوانین دین و پرسشگری های آزاداندیشانِ خیرخواه پیشنهاد می کند. این مقاله با روش تحلیلی و استنادی، ضمن تبیین این پنج گام، به فرایند تحقق جامعه متمدن و نسبت آن با اخلاق در نگرش مسکویه رازی پرداخته و به تناسب بحث، تمایز رهیافت اخلاقی وی با ارسطو را تبیین کرده است.  
۷۹۰۳.

الگوی مفهومی آموزش همزیستی مسالمت آمیز در آیینه قرآن کریم با نظر به تفسیر المیزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۰ 33 - 58

کلیدواژه‌ها: همزیستی مسالمت آمیز الگوی مفهومی قرآن کریم تفسیر المیزان دلالت های تربیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۴۷۱
امروزه یکی از مهم ترین مسئله های بشر، ایجاد شرایط مناسب برای همزیستی مسالمت آمیز میان افراد است. اسلام می تواند یکی از منابع حل این مسئله باشد. برهمین اساس، قرآن کریم و به طور خاص تفسیر المیزان مورد توجه این پژوهش قرارگرفته است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر، احصای دلالت های تربیتی همزیستی مسالمت آمیز در تفسیر المیزان، به منظور ارائه یک الگوی مفهومی برای دستیابی به همزیستی مسالمت آمیز است. روش پژوهش به صورت ترکیبی بوده، به این ترتیب که برای دستیابی به پاسخ هرکدام از سؤالات اصلی از روش های متفاوتی استفاده شده است؛ لذا برای پاسخ به سؤال اول پژوهش از روش تحلیل مفهومی استفاده شده و برای پاسخ به سؤالات دوم و سوم از روش استنتاجی بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش حاکی از 6 مبنای انسان شناسی و 6 مبنای ارزش شناسی برای همزیستی مسالمت آمیز در تفسیر المیزان هستند. یافته های پژوهش همچنین به معرفی اصول و روش های همزیستی مسالمت آمیز، درقالب یک الگوی مفهومی می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در این الگو، 12 مبنا، 7 اصل و 19 روش تربیتیِ همزیستی مسالمت آمیز با یکدیگر مرتبط بوده و مسیر دستیابی به همزیستی مسالمت آمیز را مشخص می کنند.
۷۹۰۵.

لزوم جهانی- بومی سازی و گسست معرفت شناختی (اپیستمیک) از غرب در آموزش زبان های خارجی: راهبردهایی برای تقویت نظام عقیدتی در پساروش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 121-139

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان اپیستم (معرفت/ شناخت) پساروش جهانی بومی سازی نظام عقیدتی هویت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۳۵۰
با گذار به پسامدرن، مرزهای مفهومی بسیاری از مبانی عقیدتی و فرهنگی ازبین رفته است و برهمین اساس، مفاهیم بنیادینی همانند هویت و جهان بینی در نظام های عقیدتی و فرهنگ های بومی با چالش جدی مواجه شده است. دراین میان، یکی از جنبه های مهم جهانی سازی و کالایی سازی معرفت شناختی که بر ساخت هویت و جهان بینی و نظام عقیدتی بومی تأثیر می گذارد، آموزش زبان های خارجی است. ازآنجاکه مبانی معرفت شناختی انقلاب اسلامی و اسلام در تضاد با معرفت شناختی کشورهای معیار زبان قرار دارد، این چالش در کشور ما شدیدتر و لزوم گسست شناخت شناسی از مبانی امپریالیستی غربی در آموزش زبان خارجی جدی تر به نظر می رسد. نظربه اینکه درجهت این گسست و بومی سازی این آموزش ها در کشور تقریباً هیچ اقدام واقعی در سطح کلان انجام نگرفته است، مطالعه حاضر تلاشی است تا با روش سندپژوهی و بررسی جریان های نظری جهانی بومی سازی آموزش زبان در دیگر کشورها، یک قالب کار بومی برای بومی سازی جریان تولید دانش، روش تدریس، برنامه ریزی آموزشی و تولید محتوا ارائه نماید. نتایج حاکی از آن است که در ابعاد اصطلاح شناسی های آموزشی، تولید دانش، روش شناسی، فرهنگ پذیری زبانی و طراحی سیلابس، نیازمند تغییرات بنیادین در آموزش زبان های خارجی هستیم. درهمین راستا، با درنظرگرفتن دغدغه های کلان نظام و منویات مقام معظم رهبری، راهبردهایی در این زمینه ارائه شده است. نتایج این تحقیق برای تصمیم سازان آموزشی و فرهنگی، آموزش عالی کشور، آموزش وپروش و محققان در زمینه آموزش زبان و تربیت معلم کاربرد دارد.
۷۹۰۶.

تأثیر ساحتهای اخلاقی بر معرفت از منظر قرآن با تاکید بردیدگاه علامه طباطبایی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 85 - 102

کلیدواژه‌ها: علامه طباطبائی اخلاق معرفت گناه رذایل اخلاقی فضایل اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۶
ساحت شناختی و ساحت اخلاقی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ برخی از فلاسفه بر این باورند که در کسب معرفت و باور، اخلاق و ارزشهای اخلاقی دخالتی نداشته و نباید داشته باشد. احساسات و عواطف، اخلاق و اخلاقیات باید رام عقل بوده، و عقل بر آنها تسلط داشته باشد، نه اینکه آنها دخالتی در حوزه باورها داشته باشند. (جدایی دانش از ارزش) در مقابل طیف دیگری از فلاسفه بر اثرپذیری و اثرگذاری اخلاقیات بر معرفت و باور عقلانی تأکید دارند. باتوجه به اختلاف دیدگاه ها در مورد تاثیر پذیری رفتار اخلاقى از خاستگاه های شناختى و غیرشناختى همانند عواطف و هیجانات و عواملى نظیر وراثت، محیط اجتماعى و ... ، همچنین تاثیر پذیری شناخت های انسان از فضائل و رذائل اخلاقی، این تحقیق با روش توصیفی و تحلیل متن، در صدد بررسی ارتباط و تأثیر صفات نفسانی و اخلاقی بر مسائل معرفتی از دیدگاه قرآنی علامه طباطبائی است. به باور وی با کسب فضایل اخلاقی می توان زمینه شکل گیری باور صادق را فراهم ساخت. درمقابل رذایل اخلاقی در مانعیت برای حصول معرفت یا همان باور صادق می تواند دخالت نماید.
۷۹۰۷.

برابری در آراء و نظرات شورای نگهبان با تاکید بر کرامت انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 207 - 236

کلیدواژه‌ها: کرامت انسانی شورای نگهبان برابری نابرابری تبعیض مثبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۸۵
امروزه برابری حقوقی کرامت محور، نقش بی بدیلی در حقوق بشر نوین یافته است. از این رو، از یک طرف، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصول متعددی از جمله بند نهم اصل سوم و اصول نوزدهم و بیستم به اصل برابری پرداخته و از طرف دیگر شورای نگهبان به عنوان نهاد صیانت از قانون اساسی به هنگام تطبیق قوانین و مقررات با شرع و قانون اساسی باید این اصول را مدنظر قرار داده و به آنها استناد نمایید. در این پژوهش با رویکردی توصیفی-تحلیلی، سعی بر آن است تا جایگاه برابری از منظر کرامت انسانی در نظرات شورای نگهبان مورد بررسی قرار گرفته تا مشخص گردد شورای نگهبان در آرا و نظرات خود تا چه حد به این اصل مبنایی استناد داشته و حقوق مصرح در فصل دوم قانون اساسی را تضمین نموده است؛ چراکه کرامت انسانی، بنیاد برابری حقوقی بوده و انسانها از حیثیت برابری برخوردار و در نتیجه در حق ها نیز برابرند. مطالعه نظرات شورای نگهبان از ابتدای انقلاب تاکنون نشان می دهد که این شورا در نظرات خود در موارد متعددی به اصل برابری و منع تبعیض استناد داشته است؛ اما نکته قابل تأمل این است که نوع نگرش شورا به اصل برابری، گاهی صرفاً شکلی است و برابری ماهوی و تبعیض مثبت در مواردی نادیده گرفته شده است.
۷۹۰۸.

تحلیل محتوای اسناد بالادستی بر اساس مؤلفه های برنامه ی درسی آموزش فلسفه برای کودکان به روش اجتماع پژوهشی مبتنی بر هوش معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 299 - 333

کلیدواژه‌ها: فلسفه برای کودکان اجتماع پژوهشی هوش معنوی اسناد بالادستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۹
پژوهش حاضر درصدد تبیین ابعاد و مؤلفه های برنامه ی درسی آموزش فلسفه برای کودکان به روش اجتماع پژوهشی مبتنی بر هوش معنوی و تحلیل آن در محتوای پنج سند از اسناد بالادستی شامل سند تحول بنیادین آموزش وپرورش، برنامه ی درسی ملی، نقشه ی جامع علمی کشور، قانون اساسی و سند نهایی چشم انداز بیست ساله است. روش پژوهش توصیفی و شامل تحلیل اسنادی و همچنین تحلیل محتوا بوده و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب می شود. جامعه ی تحلیلی نیز شامل متون مرتبط با ابعاد و مؤلفه های برنامه ی درسی آموزش فلسفه برای کودکان به روش اجتماع پژوهشی مبتنی بر هوش معنوی و همچنین متن اسناد است که با توجه به ماهیت موضوع  و محدودیت جامعه ی پژوهشی، از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه ی آماری تحت بررسی و تحلیل قرار گرفت. ابزارهای اندازه گیری، فرم فیش برداری و همچنین سیاهه ی تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و داده های اسنادی به شیوه ی کیفی با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند آنتروپی شانون مورد تحلیل قرارگرفته و چارچوب مفهومی برنامه ی درسی فبک، بر اساس مدارک و مستندات مرتبط در چهار مؤلفه ی اصلی و ۴۹ مؤلفه ی فرعی تدوین شده است. نتایج تحلیل محتوای آنتروپی شانون بیانگر این بود که در بررسی پنج سند از اسناد بالادستی، مؤلفه های مذکور از توزیع نرمال برخوردار نبوده و مؤلفه ی پیامدهای اجتماعی تفکر فلسفی با 1270 مورد، دارای بیشترین میزان فراوانی و مؤلفه ی چیستی فلسفه با 47 مورد، کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده است و مغفول واقع شده است. 
۷۹۰۹.

تاثیرات اجتماعی رفتاری باورهای عامیانه در رمانهای محمود دولت آبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 159 - 182

کلیدواژه‌ها: باورها رمان های کلیدر جای خالی سلوچ و روزگار سپری شده مردم سالخورده محمود دولت آبادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۳۶۷
باورهای عامیانه، با فرهنگ هر ملّتی ارتباط مستقیم دارد و یک پدیده روحی-اجتماعی است،معلول زندگی آدمی وعکس العمل اودرمقابله باطبیعت ومحیط اسرارآمیزاوست.آدمی آن گاه که نمی توانست رابطه منطقی بین حوادث وپدیده های خارق العاده را بیابد،برای رهایی از آن به ذکراوراد ونجواها می پرداخت تا مصیبت ها را کاهش دهدونتایج دلخواه رااز آن به دست آوردو سبب شد تا به تدریج باورها درذهن اوشکل بگیرد. بیشتر آن ها نیز برخاسته از فقدان دانش کافی مردمان گذشته بوده است.محمود دولت آبادی در رمان های برگزیده از باورهای عامیانه فراوانی در لابه لای داستان ها، بجا و به موقع بهره برده است. هدف پژوهش بازتاب باورهای عامیانه دررمان های کلیدر، جای خالی سلوچ و روزگار سپری شده مردم سالخورده است.باورهای عامیانه،جلوه ای از فرهنگ عامّه یا فولکلوراست که درمتن زندگی وفرهنگ ملّت ها جریان داردوبه شکل های گوناگون خود را نمایان می سازد.بررسی باورهای عامیانه به منزله تأییدآن نیست.امّااز توجّه بی شمار عامّه به این عقاید خرافی،چه در حوزه ادبیّات وچه درحوزه اجتماع در خصوص مسائلی که از قوّه درک آن عاجز بوده اند وقادر نبوده اند تفکّری منطقی را برآن حاکم کنند، نمی توان صرف نظر کرد.زیرا بررسی وبازتاب باورها واعتقادات از بسیاری زوایای تاریک زندگی گذشتگان پرده برمی داردوآیندگان رااز پیروی کورکورانه وصحّه گذاشتن براعتقادات بی پایه بر حذر می دارد.در مقاله حاضر باورها براساس رمان های برگزیده محمود دولت آبادی استخراج شده است.شواهد، بسیارفراوان بوده که تنها برخی از آن ها به صورت اختصار آمده است.
۷۹۱۰.

تبیین تصمیم گیری اخلاقی در بستر مدیریت فناوری اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تأملات اخلاقی دوره سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 29 - 46

کلیدواژه‌ها: پژوهش اخلاقی احتمال فاش شدن سناریو اخلاقی داده های کلان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۲۲
پیشرفت فناوری اطلاعات و تاثیر آن بر سازمان ها، امر تصمیم گیری مدیران را بسیار پیچیده کرده است؛ همین امر، اهمیت تصمیم های اخلاقی در سازمان های فناوری اطلاعات را برجسته نموده و عدم رعایت آن می تواند در بردارنده ی تبعات سوء بسیاری باشد. پژوهش حاضر با پرداختن به تاثیر تصمیم گیری اخلاقیِ در حوزه فناوری اطلاعات با تاکید بر داده های کلان، مدل اخلاقی خود را ارائه داده است. بدین جهت، پژوهش حاضر از منظر نتایج، «کاربردی» و از نظر فرآیندِ اجرا و هدف، «کمی و توصیفی» است و با استفاده از سناریوهای اخلاقی، داده های آن گردآوری شده است. نمونه آماری این پژوهش را 163 نفر از متخصصان فناوری اطلاعات در رده ی رئیس گروه و مدیر که با داده های کلان تعامل دارند، تشکیل می دهد. نتایج پژوهش نشان می دهد متغیرهای اخلاقی نظیر «کانون کنترل و استحکام من» بر رفتار اخلاقی شرکت کنندگان تاثیرگذارند. از سوی دیگر، گرچه تاثیرگذاری مستقیم «عزت نفس و خودکارآمدی» بر نیت اخلاقی در سناریوها مشاهده نشد، ولیکن تاثیرگذاری هر دو متغیر بر «استحکام من» قابل اشاره است. همچنین بر مبنای تحلیل نتایج، متغیر «ادراک از احتمال فاش شدن» که برای اولین بار در این پژوهش پیشنهاد شده است، تاثیر بسزایی بر نیت اخلاقی دارد. در انتهای پژوهش نیز تلاش شده است در قالب راهکارهای اجرایی در جهت کاهش مخاطرات اخلاقی ارائه شود
۷۹۱۱.

شادی و شادکامی در اشعار جامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 5 - 26

کلیدواژه‌ها: ادبیات غنایی قرن نهم شادی جامی آثار جامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۳۰۷
پژوهش حاضربه تحلیل وبررسی شادی وشادکامی دراشعارجامی بارویکردمحتوایی می پردازد. شادی یکی ازنیازهای مهم وضروری زندگی است که درعلم روان شناسی آن رایکی ازاهداف مهم هیجان مثبت درزندگی انسان دانسته اند.یکی ازجلوه های هنرنمایی شاعران بیان حالات شادی وشعف درونی در اشعارآنهامی باشد.جامی بعدازاینکه باتصوف آشناومجذوب آن شد به مقام معنوی خود افزود وخلیفه طریقت نقشببندیه گردید.اوباتوصیف مفهوم شادی درقالب اصطلاحات خاص عرفانی حکایت رنگارنگ درهفت اورنگ وتصاویرزیبایی رادر دیوان اشعارش می آفریند.جامی درسرودن اشعاردل انگیزکه دارای محتوای شادی وشادکامی باشدمهارت تمام دارد.نمون به کارگیری وانتخاب واژگان شادوگوشنوازسرودهایش گواه این مطلب می باشد. حال دراین پژوهش باروش توصیفی ،تحلیلی وکتابخانه ای سعی شده است پس ازشرح پیشینه مطالعات انجام شده دراین زمینه ،به کمک تحلیل محتوا به بررسی جلوه هایی ازاین تصاویربهجت انگیزوشادی آفرین در لابه لای اشعار این شاعر گزینش وتحلیل گرددتاشادی وشادکامی درابیات جامی موردنقدوبرسی قراردادوبتوان ازنوع نگاه او به مواردمربوط به شادی وشادکامی آگاه شدوهنرشاعری این شاعررا دراین زمینه مشخص نمود.
۷۹۱۲.

نسبت هنر، زندگی و اخلاق در اندیشه هایدگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تأملات اخلاقی دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 7 - 26

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی زندگی اخلاق عالم هایدگر فلسفه هنر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۳۷
«پرسش از هستی» به منزله مهم ترین مسئله در حیات فکری هایدگر، نسبتی وثیق با حقیقت هنر دارد. هایدگر در برابر دیدگاه کانت که معتقد به تفکیک تام قلمرو و معیارهای داوری «قوه حکم» از قوای عقل نظری و عقل عملی بود، بر پیوند دیگرباره این ساحت ها با یکدیگر احتجاج می کند. از نظر او هنر راستین در حقیقت خود، پیوندی بنیادین با زندگی و مناسبات زیستی آدمی دارد. هدف از این پژوهش، اول، نشان دادن این است که از نظر هایدگر نسبتی بنیادین میان هنر با زندگی و اخلاق وجود دارد و این نسبت برآمده از ذات عالم ساز اثر هنری است. دوم، در صدد است تبیینی از حقیقتِ عالمِ سربرآورده از آثار هنری و نقش و نسبت این عالم در زندگی و حیات انسانی به دست دهد. در پایان نشان می دهیم نفی زیبایی شناسی جدا از اخلاق در بیان هایدگر، مستلزم این نیست که هنر به منزله ابزار اخلاق متصور شود. چنین تصوری با مبانی اندیشه هایدگر سازگار نیست.
۷۹۱۳.

بررسی جایگاه اخلاق زیست محیطی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ (پیاپی ۵۸) 151 - 173

کلیدواژه‌ها: اخلاق زیست محیطی کتاب های درسی تحلیل محتوا دوره متوسطه اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۶۴
هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مؤلفه های اخلاق زیست محیطی در کتاب های درسی دوره متوسطه اول می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب های درسی دوره متوسطه اول می باشد که در سال 1398چاپ شده است و سه عنوان کتاب «پیام</span><span> های آسمان»، «مطالعات اجتماعی» و «علوم تجربی» با 9 جلد کتاب به صورت هدفمند در نمونه قرار گرفت. ابزار پژوهش، سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته بوده است که روایی آن به وسیله متخصصان تعیین شده و برای تعیین پایایی از روش ویلیام اسکات استفاده شده است. داده های حاصل با استفاده از شاخص های توصیفی در فرایند تحلیلی «آنتروپی شانون» مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های «شناخت طبیعت و استفاده صحیح از آن» با ضریب اهمیت139/، «پرهیز از آلوده نمودن محیط زیست» با ضریب اهمیت138/، «درخت کاری و حفاظت از فضای سبز» با ضریب اهمیت 128/ دارای بیشترین ضریب اهمیت و مؤلفه های «حفاظت از تنوع زیستی» با ضریب اهمیت 096/، «دیدگاه اسلام در زمینه محیط زیست» با ضریب اهمیت 095/و «احساس مسؤلیت در برابر حیات وحش» با ضریب اهمیت 07/، دارای کمترین ضریب اهمیت بوده و به مؤلفه «رعایت حقوق حیوانات» هیچ توجهی نشده است.
۷۹۱۴.

بررسی مفهومی و مصداقی استقامت در قرآن و سنّت با تأکید بر اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 85-114

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی استقامت قرآن سنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۶۸
این مقاله با موضوع «بررسی مفهومی و مصداقی استقامت در قرآن و سنّت با تأکید بر اقتصاد مقاومتی» بر آن است که با بررسی آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار (ع) و همچنین سیری در منابع و کتابهای مرتبط، به بحث پیرامون موضوع بپردازد و بتواند به بخشی از سوالات و مشکلات در این خصوص بپردازد. روش این پژوهش باتوجه به امکانات و منابع موجود روش توصیفی- تحلیلی می باشد همچنین در انجام این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که: در درجه اول استقامت در زمینه ی اقتصاد نقش مهمی در بالندگی کشور و رساندن ملت به سعادت و کمال دارد. نتیجه دیگری که از این پژوهش به دست می آید شناسایی استقامت است که با شناخت ویژگی-های آن به این نتایج رسیدیم که استقامت دارای ویژگی هایی چون ولایت مداری، عدالت، استقلال و ... است. دانسته شد استقامت، فرهنگ ولایتمداری است یعنی حرکت در مسیر راستین خدا در تمام امور زندگی ما حاضر باشد. همچنین فهمیدیم استقامت، فرهنگ سختی و تکلیف است، یعنی همراه با استقامت باید صبر و تحمل باشد، البته نتایج آن نیز به موازات این سختی ها بزرگ اند. یکی دیگر از ویژگی های استقامت در زمینه اقتصاد، سعی و تلاش و قناعت ورزیدن است. یکی دیگر از بخش های این پژوهش بررسی موانع پیش روی استقامت در زمینه اقتصاد مقاومتی بود. از جمله موانع، می توان به بروز فساد اقتصادی در کشور اشاره کرد که به نوعی مهمترین مانع پیش روی استقامت است زیرا تاثیر زیادی روی افکار و روحیه افراد دارد.
۷۹۱۵.

ساخت و اعتباریابی ویژگی های مدرسه صالح در مدارس ابتدایی شهر بیرجند(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 97-112

کلیدواژه‌ها: مدرسه صالح روایی پایایی تحلیل عاملی معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۶۳
هدف از این مطالعه، ساخت، اعتباریابی، رواسازی و استاندارد کردن مقیاس ویژگی های مدرسه صالح بود. 185 نفر شرکت کننده (مدیر و معاونین مدارس ابتدایی) به روش نمونه گیری تصادفی از شهر بیرجند انتخاب شدند و به مقیاس ویژگی های مدرسه صالح پاسخ دادند. تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس، هفت عامل (احسان و عدالت، ساده سازی، مشارکت و تعاون، انعطاف پذیری، متناسب سازی، پالایش و تعادل) را نشان داد. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی با مؤلفه های اص لی نشان داد که پرسش نامه مدرسه صالح مقیاسی هفت بعدی است، که 79/66 درصد واریانس ویژگی های مدرسه صالح را تبی ین می کن د و مقدار KMO برابر 927/0 و آزمون کرویت بارتلت نیز معنادار است. ضریب پایایی آلفای کرونباخ کل مقیاس 97/0 و برای خرده مقیاس ها به ترتیب 94/0، 92/0، 91/0، 92/0، 87/0، 84/0 و 84/0 به دست آمد. مدل معادلات ساختاری، سازگاری مناسبی با هفت متغیر پنهان داشت و مدل از برازش مناسبی برخوردار بود. روی هم رفته، می توان گفت که نتایج این پژوهش حمایت تجربی کافی را برای پایایی و روایی این مقیاس در نمونه مورد مطالعه فراهم می کند.
۷۹۱۶.

مدیریت سود به منزله موضوعی اخلاقی (با توجه به نظریه استدلال اخلاقی کلبرگ)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ (پیاپی ۶۰) 113 - 136

کلیدواژه‌ها: مدیریت سود اخلاق نظریه استدلال اخلاقی کلبرگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۷۰
اهمیت دستاوردهای نظریه کلبرگ (Kohlberg) در مدیریت سود هنگامی آشکار می شود که با سؤالاتی درباره چگونگی رفتار افراد ارتباط پیدا می کند. این نظریه را می توان یک تحلیل توصیفی دانست که تلاش می کند پیشرفت اخلاقی افراد را توصیف کند. یکپارچه سازی اصول اخلاقی توصیفی و هنجاری به نوبه خود باعث می شود برای بررسی استدلال اخلاقی مدیر از روشی مفیدتر استفاده شود. هدف پژوهش حاضر این است که اخلاق را در مدیریت سود در جامعه دانشگاهی با توجه به نظریه کلبرگ معرفی و تبیین کند. از این رو، کوشیده ایم با تحلیل این نظریه، بینشی درباره مفاهیم کلیدی مسئله اخلاق در مدیریت سود ارائه کنیم. روش تحقیق حاضر، توصیفی و رویکرد آن، نظری است. این پژوهش به دنبال ارتباط نظریه استدلال اخلاقی کلبرگ به منزله رویکردی در فرآیند بررسی پیشینه و استدلال های نهفته در اخلاق مدیر در مدیریت سود است. این نظریه توضیح می دهد که افراد چگونه احساس درست یا غلط بودن را تعیین و توجیه می کنند. به طور کلی، نتایج پژوهش در راستای بینش های مفهومی درباره اخلاق در مدیریت سود است و ارتباط اخلاق مدیران در مدیریت سود را با مدل استدلال اخلاقی کلبرگ مطرح می کند. بر این اساس، می توان از دیدگاه نظری، مفاهیم بیشتری را درباره استدلال اخلاقی در موضوع مدیریت سود بررسی و تحلیل کرد.
۷۹۱۷.

نگاهی اخلاقی ارزشی و حقوقی به مخاطرات هسته ای برای صلح و امنیت جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 87-112

کلیدواژه‌ها: ارزش های اخلاقی رویکرد اخلاقی امنیت تروریسم هسته ای سازمان ملل متحد صلح و امنیت بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۲۰
جهان امروز با توجه به ابعاد اکتشافات فرازمینی، بسیار کوچکتر از آنچه سابقا تصور می شد، دیده می شود. در این میان ارتباطات سریع بشر در هر نقطه از کره خاکی باعث شده است که از کوچکترین تحولات سایر نقاط با خبر باشد. اتفاقاتی که ممکن است خلاف اصول ارزشی و اخلاقی انسان ها روی دهد. فلذا مسائلی همچون حقوق انسان ها، حقوق بشر و صلح، بیشتر در راستای اهداف اخلاقی و ارزشی انسان ها مطرح و تدوین می گردند. با توجه به این، استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای طی نزدیک به 70 سال گذشته، از مهمترین دغدغه های کشورها و جامعه بین المللی محسوب می شود. فلذا وقایعی همچون تروریسم، به کار بردن سلاح های کشتار جمعی ناشی از قدرت مخرب هسته ای باعث گشته که به کارگیری این سلاح ها و استفاده از مواد هسته ای چه از منظر حقوق بین الملل و چه از منظر اخلاق و ارزش های بشری ممنوع و قبیح اعلام گردد. پژوهش حاضر که با استفاده ازروش تحقیق کیفی مبتنی براسناد کتابخانه ایی با رویکرد توصیفی-تحلیلی تدوین گردیده، در صدد واکاوی و بررسی رویکردهای حقوقی، ارزشی و اخلاقی سازمان ملل و جامعه جهانی درمبارزه با تروریسم هسته ای است. یافته پژوهش این است که رویکرد و اقدامات مشترک جامعه بین المللی در خصوص مخاطرات هسته ای، قبح اخلاقی به کارگیری سلاح های مذکور و واکنش های حقوق بشرانه در راس مبانی و اصول اخلاقی و حقوقی سازمان ملل، کارآمدترین راه برای مبارزه با تروریسم هسته ای است.
۷۹۱۸.

گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 87-102

کلیدواژه‌ها: سنت شیوه های تربیتی هنرهای سنتی جامعه سنتی دانشگاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۲۵
در یک جامعه خدامحور، هر فعل انسان بر مبنای آموزه های «سنتِ» الهی و در جهت نیل به حضرت احدیت بوده و پرداختن به کار هنر و انتقال آداب و اصولِ مرتبط به آن نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ اما با تحولات رخ داده در شکل اکثر جوامع در دوران معاصر، که به موجب آن بسیاری از بسترها و زمینه های وجودی یک جامعه سنتی زایل گشته، بسیاری از هنرهای سنتی و آموزه ها و آداب مرتبط با آن نیز به دست فراموشی سپرده شده است. مسئله اصلی در این پژوهش، مقایسه روش ها و آداب تربیتی هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی) است. نوع پژوهش، توصیفی تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) می باشد. نتایج این پژوهش، ضمن تأکید بر جایگاه محوریِ «سنت» در تربیت هنرمندان در یک جامعه سنتی، بر تفاوت های بنیادینِ اهداف، اصول و روش های آموزشی در فرایند آموزش هنرمندان در جوامع سنتی با شیوه های آموزش دانشگاهی امروز صحه می گذارد.
۷۹۲۰.

نقش و جایگاه معنویت در سلامت اخلاقی طلاب(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ (پیاپی ۶۶) 113 - 144

کلیدواژه‌ها: معنویت اخلاق سلامت اخلاقی زیست طلبگی بینش ها گرایش ها و کنش ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۴۳
سلامت اخلاقی در گرو تعادل و توازن صفات و رفتارهای درونی و بیرونی و نشانه صفت یا ملکه ای در نفس انسان است که منشأ صدور افعال خیر و شر از وی می شود؛ به طوری که صاحب آن صفت، بی درنگ کار متناسب و متناظر با آن را انجام می دهد. معنویت از عوامل و زمینه های شکل دهی و ارتقابخشی به سلامت اخلاقی است. معنویت که فرآیند معنابخشی به روابط چهارگانه انسان با خدا، خود، خلقت و خلق برای رسیدن به نظام باور و عمل یکپارچه توحیدی است، زندگی را هدفمند می سازد. در زیست طلبگی، هویت بخشی و سامان دهی به این روابط چهارگانه به شکل دهی و بهبود مستمر سلامت اخلاقی آنان منجر می شود. در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده ها به روش اسنادی-کتابخانه ای، به تبیین نقش و جایگاه معنویت بر سلامت اخلاقی طلاب پرداخته ایم. پرسش اصلی این است که معنویت چه نقشی در سلامت اخلاقی طلاب ایفا می کند؟ نتیجه پژوهش این است که مؤلفه های معنوی در ابعاد بینشی، گرایشی و کنشی بر شکل گیری و استمرار سلامت اخلاقی طلاب تأثیرگزارند و طلبه را در پیش برد زندگی صنفی و انجام وظایف صنفی به شکل مؤثری یاری می کنند. مؤلفه های بینشی شامل خودآگاهی معنوی، فرجام باوری، باور توحیدی، حسن ظن به خدا هستند. مؤلفه های گرایشی شامل کمال جویی، گرایش به فضایل، امیدورزی و مهرورزی به خدا، دیگردوستی و طبیعت دوستی هستند و مؤلفه های کنشی عبارت اند از: تزکیه نفس، شکرگزاری، توحید عملی و رفتار تکریم آمیز با دیگران و طبیعت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان