فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۱۶۱ تا ۸٬۱۸۰ مورد از کل ۹٬۲۹۴ مورد.
منبع:
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴
179 - 213
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های سبک زندگی ایرانی- اسلامی به منظور ارتقاء فعالیت های انجمن اولیا و مربیان آموزش وپرورش بر اساس روش دلفی بود. جهت شناسایی مؤلفه های سبک زندگی ایرانی-اسلامی از روش تحلیل مضامین که روشی کیفی است استفاده شد. جامعه آماری تحقیق خبرگان و شامل کلیه اعضای هیئت علمی رشته علوم تربیتی در دانشگاه های شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398 بود. لذا تعداد 15 نفر از اساتید، خبرگان و متخصصان حوزه ی علوم تربیتی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که بر اساس منابع اسلامی سبک زندگی اسلامی ایرانی شامل ابعاد اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، زیستی و علمی می شود. جهت اعتبارسنجی مدل تحقیق از روش دلفی استفاده شد. در دور اول پرسشنامه با 65 شاخص در اختیار خبرگان قرار گرفت یافته های مرحله ی اول دلفی نشان داد که شاخص های فراهم نمودن زمینه ارائه نظرات متفاوت در عرصه برنامه ها و فعالیت های انجمن اولیا و مربیان، توانمند کردن مدارس و مراکز آموزشی برای برنامه ریزی و مدیریت برنامه ها و فعالیت های انجمن اولیا و مربیان و کاهش خطرپذیری ها در عرصه سرمایه گذاری آموزشی حذف شدند. در مرحله ی دوم آزمون دلفی خبرگان تمام شاخص های مدل برنامه ها و فعالیت های انجمن اولیا و مربیان آموزش وپرورش ایران را تائید کردند.
تحلیل معنایی فطرت به مثابه مبنا در تعلیم و تربیت اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه مصباح یزدی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
در تعلیم و تربیت اسلامی، انسان با نگاه ویژه ای موضوع تربیت است. یکی از مهم ترین ویژگی های انسان در جهان بینی اسلامی، اعتقاد به وجود «فطرتی الهی» در نهاد اوست. این بعد مهم و پیچیده انسانی هنوز چندان شناخته نشده و معرکه آرای صاحب نظران است. اگرچه معنای «فطرت» در ابتدای امر تا حدودی مورد اتفاق است، درعین حال فهم دقیق این واژه مهم قرآنی همچنان محل نزاعِ به ویژه فیلسوفان مسلمان تعلیم و تربیت است. هدف این نوشتار بررسی و تحلیل مفهوم «فطرت» با رویکردی اکتشافی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، از نگاه صاحب نظران، به ویژه علامه مصباح یزدی می باشد. حاصل این پژوهش نمایانگر این واقعیت است که گرچه غالب صاحب نظران در فهم اصل معنای فطرت کمتر به خطا رفته اند، اما دقت علامه مصباح یزدی به عنوان مفسر قرآن و انسان شناس و ظرافت ایشان در زوایای بحث، تقریری جدید از معنای فطرت ارائه داده است. در این تقریر، ایشان فطرت را اصطلاح خاص قرآنی دانسته، آن را در نوعی خاص از شناخت انسان از خداوند و گرایش او به خداوند منحصر می دانند که همان آفرینش ویژه انسان است. بنا بر این تقریر، یعنی منحصر بودن معنای فطرت الهی انسان در دو بعد معرفت و گرایش به خداوند، جایگاه این دو بعد تربیتی در نظام تربیتی اسلام دوچندان خواهد بود.
کتمان و آشکارسازی در جرم ها و خطاها در عرصه عمومی از نگاه اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
کتمان ممدوح و مذموم در اخلاق اسلامی جایگاه ویژه ای دارد. در کتمان مذموم، شفاف سازی و آشکارسازی لازم است. آنچه در پژوهش حاضر کنکاش می شود کتمان و آشکارسازی جرم و خطاهای عمومی است که مجرم درخصوص عموم مردم و بیت المال مرتکب شده است. در اینجا پرسش بحث برانگیز این است که وظیفه اخلاقی مجرم در خصوص عموم مردم برای جبران جرم خود چیست و تا کجا جرم خود را کتمان کند؟ وظیفه دیگران درخصوص آشکارسازی چیست؟ این پژوهش نخست، اصل اوّلی اخلاقی، در کتمان اسرار، عیوب، جرم و خطاهای خود و دیگران را تبیین می کند؛ سپس وظیفه اخلاقی دیگران در مقابل مجرم و خطاهای عمومی در آشکارسازی اسرار و عیوب را معین می کند و در ادامه، وظیفه اخلاقی مجرم را بعد از اقدام مجرمانه و خطاهای عمومی، بیان می کند و در نهایت وظیفه اخلاقی مظلوم و دیگران (مانند رسانه ها) را در اطلاع رسانی ظلم مجرم و حدود و شرایط آن آشکار می سازد.
ارزیابی و بسترسازی مولفه های موثر بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی ( مطالعه موردی: دبیران مدارس متوسطه منطقه دهلران)(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق دوره جدید سال چهارم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۵ (پیاپی ۳۷)
82 - 107
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ارزیابی و بسترسازی مولفه های موثر بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی ( مطالعه موردی: دبیران مدارس متوسطه منطقه دهلران) است. این تحقیق از لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی بوده، که با استفاده از روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است، جامعه آماری شامل 136 نفر از دبیران مدارس متوسطه منطقه دهلران در سال 1393 است، حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و کرجسی 101 نفر تعیین شد، و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای 52 مرد و 49 زن انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه با استفاده از نظر جمعی از دبیران و کارشناسان آموزش و پرورش به دست آمده، و اعتبار پرسشنامه 82/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون خی دو و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که به طور کلی در وضعیت موجود مولفه های موثر بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی در بین دانش آموزان مدارس متوسطه منطقه دهلران در سطح مطلوبی نمی باشد. از دیدگاه دبیران مدارس متوسطه منطقه دهلران در وضعیت موجود فضای فیزیکی مدارس متوسطه و فعالیت های سازمان های بیرون از مدرسه با نهادینه کردن ارزش های اخلاقی در دانش آموزان مطابقت دارد. اما محتوا درسی کتب موجود مدارس متوسطه، فعالیت های تربیتی معلمان و مربیان پرورشی، شیوه های تربیتی والدین دانش آموزان، فعالیت های رسانه ها با نهادینه کردن ارزش های اخلاقی در دانش آموزان مطابقت ندارد. و در وضعیت موجود درونی شدن ارزش های اخلاقی در بین دانش آموزان در سطح مطلوبی نمی باشد. و همچنین آخرین یافته پژوهشی نشان داد که از نظر رتبه بندی مهمترین عامل تاثیر گذار بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی دانش آموزان در وضعیت موجود معلمان و مربیان پرورشی با میانگین رتبه (85/3) و کمترین عامل فضای فیزیکی مدارس با میانگین(22/2)شناخته شده است.
رفتارهای مطلوب بازاریابی و تاثیر آن بر توسعه تلویزیون اینترنتی (مطالعه موردی: مخاطبان تلویزیون عادی و تلویزیون اینترنتی در شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های اخلاقی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)
243-258
حوزههای تخصصی:
این تحقیق درصدد است تا تاثیر ابعاد رویکرد بازاریابی بر توسعه تلویزیون اینترنتی را در قالب الگوی مفهومی بازنمایی و سنجش نماید. بنابراین در این پژوهش با توجه به مدل تحقیق دوازده فرضیه طرح گردیده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و از نظر نحوه اجرا توصیفی- پیمایشی با رویکرد همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر 384 نفر از مخاطبان تلویزیون اینترنتی در شهر اصفهان می باشد که به دلیل نامحدود بودن جامعه آماری از فرمول کوکران استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه استاندارد باتعداد 58 سوال استفاده شد، که روایی آن با استفاده از نظر استاد راهنما و تحلیل عاملی تاییدی اول و پایایی آن از طریق شاخص آلفای کرونباخ (93/0) به دست آمد. اطلاعات جمع آوری شده بوسیله نرم افزار SPSS وPLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده همه فرضیه های پژوهش مورد تأیید قرار گرفت.
خودآگاهی و انواع آن با تکیه بر آموزه های معرفتی امام علی علیه السلام(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق دوره جدید سال سوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۹ (پیاپی ۳۱)
189 - 213
حوزههای تخصصی:
تبیین مفهوم"خواندن" در سطح دانشگاه: نقدی بر دیدگاه کریستوفر وینچ از منظر دیدگاه اسلامی عمل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر با در نظر داشتن اهمیت خواندن به عنوان یکی از مهارتهای اساسی در نظام های آموزشی جهان، سعی در وضوح بخشی به آن دارد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. در ابتدا مفهوم خواندن از دیدگاه وینچ ذیل عنوان "دانستن چگونه" مورد بررسی قرار می گیرد و مفاهیمی نظیر مهارت، توانایی های هم راستای آن و مدیریت پروژه تببین می شود. یافته ها نشان می دهد که تأکید وینچ بر خواندن به عنوان مهارت در تقابل با فن ، یکی از نقاط قوت دیدگاه است . در عین حال به نظر می آید در این دیدگاه با توجه با نظریه اسلامی عاملیت انسان که بر مبادی معرفتی و میل و اراده تأکید دارد ، از تقدم اقدام بر رغبت و انگیزه ی خواندن غفلت شده است و این امری است که می توان از آن به عنوان نقطه ضعف این نظریه یاد کرد.
طراحی و تدوین الگوی تربیت معلم کارآمد تراز جمهوری اسلامی با تأکید بر اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴
279 - 301
حوزههای تخصصی:
به منظور بهره مندی از تعلیم وتربیت با کیفیت، برخورداری از یک الگوی تربیت معلم اثربخش امری ضروری است. هدف پژوهش حاضر، طراحی و تدوین الگوی تربیت معلم کارآمد تراز جمهوری اسلامی با تأکید بر اسناد بالادستی بود. روش پژوهش،کیفی و از نوع داده بنیاد(گرندد تئوری) است. جامعه آماری پژوهش از میان استادان صاحب نظر دانشگاه فرهنگیان بود. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. تعداد نمونه ها در پژوهش، بر اساس اصل اشباع نظری 21 نفر بود. مدت زمان مصاحبه 30 الی 40 دقیقه بود. سؤالات مصاحبه بر اساس اسناد بالادستی تهیه و سپس با استفاده از روش دلفی به رؤیت و ملاحظه صاحب نظران رسید و روایی محتوایی به مدد خبرگان مورد تائید قرار گرفت همچنین برای سنجش پایایی آن از ضریب کاپا(میزان توافق بین داوران) استفاده شد. پایایی از طریق باورپذیری، انتقال پذیری، وابستگی و اعتمادپذیری انجام شد. ضریب به دست آمده 87/0بود. مفاهیم استخراج شده از این مصاحبه ها شامل 105کد اولیه،15 طبقه اولیه و سه طبقه (تخصص، تعهد، تحول)که طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی در قالب یک الگوی نظری، با محوریت مقوله های اصلی، شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها منعکس شده است و منجر به طراحی الگوی تربیت معلم تراز جمهوری اسلامی شد.
مولفه های اخلاق گرایانه ارائه مدل جهت ایجاد انگیزه و افزایش فرهنگ خرید تولیدات داخلی (مطالعه موردی : لوازم الکتریکی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۸)
257 - 286
حوزههای تخصصی:
ایجاد محیط اخلاقی و ترویج ارزشهای انسانی یکی از مهم ترین وظایف سازمانهاست و رعایت اخلاق در دنیای کسب و کار موجب کاهش تنشها، افزایش بهره وری و ایجاد مزیتهای رقابتی برای سازمان میشود. ﻫﺪف ﺗﺤﻘیﻖ،اراﺋه ﻣﺪﻟی ﺑﺮای ﺗﺮﻏیﺐ هموطنان ﺑ ﻪ ﺧﺮی ﺪ ک ﺎﻻی ﺳﺎﺧﺖ داﺧﻞ با درنظر گرفتن مولفه های اخلاقی اﺳﺖ. ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ کﻤک روش ﺗﺤﻘیﻖکیﻔی در مرحله اول از طریق تکنیک گوله برفی منجر به شناسایی 10 نفر از خبرگان جهت مصاحبه شد ، بعد از انجام مصاحبه و کد گذاری های صورت گرفته مولفه های اصلی به همراه زیر مجموعه ها شناسایی شد ، در نهایت بعد از غربالگری انجام شده و استفاده مجدد از خبرگان متغییر های اصلی مدل شناسایی شد ، 2 زیر مجموعه اصلی برای مدل بدست آمده است شامل 1- مزایا و عوامل مثبت تاثیر گذار 2- موانع و محدودیت ها ، د برای عامل اول 10 متغییر شامل ترفیع و توزیع - ارزش ادرک شده از محصول استراتژی ها - بستر- قیمت تمام شده محصول برای مشتری - آشنایی و اعتماد به محصول - پشتیبانی و خدمات پس از فروش - میهن دوستی - کیفیت مناسب - تنوع محصول و برای عامل دوم 6 متغییر شامل پیامد ها- برند نبودن کالا - شرایط مداخله گر- پدیده محوری- ریسک ادراک شده از محصول - شرایط علی شناسایی شد ، در نهایت از روش گرندد تئوری و با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای مدل مفهومی پژوهش ارائه شد.
بررسی رابطه بین اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی کارکنان با توجه به نقش واسطه ای تعهد سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی کارکنان با توجه به نقش واسطه ای تعهد سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان بوده است. روش تحقیق آن از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی، پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. همچنین جامعه آماری آن کلیه کارکنان سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان به تعداد 340 نفر بود که با بهره گیری از جدول کرجسی و مورگان، 181 نفر به عنوان حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده اند. داده های مورد نیاز با استفاده از روش میدانی و کتابخانه ای و ابزار آن پرسشنامه جمع آوری گردید که روایی و پایایی آنها نیز بررسی و مورد تایید واقع شد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) و نرم افزارهای SPSS و Lisrel استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی کارکنان است و تعهد سازمانی کارکنان نقش واسطه را در رابطه میان اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی کارکنان ایفا می کند.
پیش بینی فضیلت گرایی معلمان براساس مؤلفه های «سرمایه معنوی» و «التزام حرفه ای»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، پیش بینی فضیلت گرایی معلمان براساس مؤلفه های «سرمایه معنوی» و مؤلفه های «التزام حرفه ای» در سال1398 است که به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعه آماری شامل 278 نفر از معلمان ابتدایی شهرستان ترکمن است که حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان به تعداد 162 نفر از معلمان با روش تصادفی طبقه ای براساس جنسیت انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های استاندارد سرمایه معنوی گل پرور، مصاحبی، عابدینی، ادیبی و عبدلی (1394) ، التزام حرفه ای معلمان ایمانی (1389) و فضیلت گرایی سازمانی کمرون، برایت و کازا (2004 ) است. تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره بااستفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس 18 صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد بین مؤلفه های ارزش گرایی معنوی، خلوت با خدا، اهمیت معنویت و اثرگذاری معنوی با فضیلت گرایی معلمان مدارس ابتدایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین مؤلفه های مشارکت شغلی، پایبندی به ارزش های کاری، وابستگی سازمانی و وابستگی حرفه ای با فضیلت گرایی معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نیز نشان می دهد همه مؤلفه ها به جز مؤلفه های ارزش گرایی معنوی، اهمیت معنویت و وابستگی سازمانی در فضیلت گرایی معلمان اثرگذار هستند. مؤلفه خلوت با خدا، اثرگذاری معنوی، پایبندی به ارزش های کاری و مشارکت شغلی بیشترین نقش را در پیش بینی فضیلت گرایی معلمان دارند. بنابراین چنین نتیجه گیری می شود که با رشد و افزایش سرمایه معنوی و التزام حرفه ای معلمان، فضیلت گرایی آنان نیز افزایش می یابد.
روابط ساختاری سبک زندگی اسلامی و موفقیت تحصیلی با واسطه گری سازگاری با مدرسه در دانش آموزان دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : در این پژوهش رابطه ساختاری سبک زندگی اسلامی و موفقیت تحصیلی با واسطه گری سازگاری با مدرسه در دانش آموزان دوره متوسطه دوم مورد بررسی قرار گرفت. روش : روش تحقیق از نوع روش توصیفی- همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر،کلیه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهر کرمان به تعداد 7370 نفر بودند. مشارکت کنندگان به تعداد 380 نفر (220 دختر و 160 پسر) و با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به سه پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی(1391)، موفقیت تحصیلی صالحی(1393) و سازگاری با مدرسه سینها و سینگ (1993) پاسخ دادند.تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مس یر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS22 و AMOS16 انجام شد. یافته ها : نتایج نشان داد ضریب مسیر بین متغیر سبک زندگی اسلامی و موفقیت تحصیلی در مدل اثرکامل بدون حضور متغیرمیانجی معنی دار است. همچنین یافته ها اثر مس تقیم سبک زندگی اسلامی بر موفقیت تحصیلی را تأیید می کند و متغیر سازگاری با مدرسه این رابطه را واسطه گری می کند. نتیجه گیری : بر این اس اس می توان پیش نهادکردکه به منظور افزایش این دو ویژگی تدابیری در جهت ارتقای مؤلفه های سبک زدگی اسلامی دانش آموزان اندیشید.
نگرش معرفتشناختی ملاصدرا و قاضی عبدالجبار به عقل در اخلاق(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق دوره جدید سال اول تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۴)
171 - 196
حوزههای تخصصی:
ملّاصدرا و قاضیعبدالجبّار معتزلی از جمله اندیشمندانی هستند که در باب فلسفهی اخلاق اندیشیده و خصوصاً به نقش عقل در اخلاق توجّه داشتهاند. برخی از کارکردهای عقل در اخلاق از منظر این دو اندیشمند، به لحاظ معرفتشناختی را میتوان در چهار محور عمده خلاصه کرد: 1. ادراک مبانی اخلاق؛ 2.تشخیص مصادیق ارزشهای اخلاقی؛ 3. تشخیص مصالح و مفاسد؛ 4. تحریک به فعل و کسب فضایل و نیز تحریص به دفع و ترک رذایل اخلاقی. این مقاله به تبیین و بررسی آراء این دو اندیشمند در چهار محور مذکور میپردازد.
"امکان سنجیِ عبور کانت از اتهامِ اخلاق فرمالیستی مبنای مفهوم ""تئودیسه اصیل"" در فلسفه دین او "(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حکمت صناعی ، حکمت اخلاقی و حکمت سلبی دارای چه ویژگی هایی می باشند؟ فرایند شکل گیری تعارضات با محوریت تئودیسه، به چه ترتیب است و محتوای آنها چیست؟ بر چه اساسی می توان از تئودیسة اصیل و تئودیسة جزمی سخن گفت؟ عقل نظری در این میان، چه جایگاهی دارد؟ ایوب، با چه ویژگی هایی، نمایندة تئودیسة اصیل است؟ مفاهیم صداقت و خلوص و راستی و درستی با چه ویژگی هایی از مفاهیم دروغ و ناپاکی متمایز می شوند؟ وجدان خطاکار مد نظر چه کسانی است و ارتباط میان مفاهیمی چون آگاهی صوری و آگاهی مادی با صداقت و خلوص و راستی و درستی، چگونه قابل بررسی است؟ براساس کدام مبانی می توان، دین اخلاقی را از تئودیسة اصیل استنباط نمود و ایوب را نمایندة آن انگاشت؟ آیا ایوب میتواند، تبلورِ تجربیِ اخلاقِ تجریدیِ کانت باشد؟ کانت با چه شاخصه هایی خواهد توانست از طریق تفسیرِ اخلاقیِ خود از مشیِ دینی ایوب، بین دین و اخلاق، پل زده و از ورطه فرمالیسم اخلاقی رهایی یابد؟ با توجه به ماهیتِ کلامی، فلسفی، اجتماعیِ موضوع، نوشتار حاضر برآن است تا با مبنا قرار دادنِ نوشته های واپسینِ کانت – که کمتر بدانها پرداخته شده - ظرفیت های کلامی و دینی اندیشه کانت با محوریت تئودیسه و عهد عتیق را در جهت امکان توجیه فرمالیسم اخلاقی او بررسی نماید.
تبیین نابرخورداری های معنوی (بر گرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی) در تربیت و مواجهه با نیازمتربی از دیدگاه مولانا در راستای تحقق حیات طیبه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این پژوهش تبیین نابرخورداری های معنوی و اقسام مواجهه با نیاز متربی از دیدگاه مولانا در راستای تحقق حیات طیبه تدوین شده است روش پژوهش تحلیل محتوای ابیات بود. جامعه تحلیل،مجموعه کتابها، ش رحها و مقالات پیرامون آثارمولانا بوده است که به طور هدفمند بر مبنای مقولات پژوهش نمونه گیری و مورد مطالعه قرار گرفت. واحدهای تحلیل ابیات مرتبط بود که ابتدا مشخص سپس مقوله بندی و مورد بحث قرار گرفت و در نهایت معدودی از نابرخورداری های معنوی و انواع مواجهه با نیاز و تاثیر آن در تربیت انسان بیان شد و همزمان با فرایند جمع آوری داده ها به طور پیوسته داده های حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصله حاکی از این است که شناخت ابعاد نابرخورداری های معنوی برگرفته از آموزه های تربیت عرفانی اسلامی آن چیزی است که سالک و مربی بایستی از آن آگاه شوند، که اهم آن آگاهی از اصالت در ساحات حیات و پاسخ به نیاز هر ساحت فراخور آن و همچنین اصالت مصداق هر ساحت است .و وصول به مطلوب درسایه ی توجه به نابرخورداری های معنوی مد نظر مولانا و عزم به تعالی با عناصر مستخرج از آثار وی ممکن و میسر می شود .چرا که برخورداری از ساحات حیات به معنی میزان بهره مندی از نهایت کارکرد هر ساحت است، در ادامه،این پژوهش، بر انواع مواجهه پاسخ به نیاز متمرکز شده و در هفت قسم پاسخ به نیاز های متربی تشریح و مصداق یابی شده است و سعی شده نظام تعلیم وتربیت را بدین مهم متوجه گرداند که وصول به حیات طیبه در تعلیم وتربیت اسلامی با ارضا و انجام اصیل نیازها میسر خواهد شد .
تأثیر انتقال مفاهیم مرتبط با معاد بر آگاهی معنوی و رفتار اخلاقی معلمان دوره متوسطه شهر گرگان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تربیت اسلامی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۱
47 - 65
حوزههای تخصصی:
این مقاله با هدف بررسی تأثیر انتقال مفاهیم مرتبط با معاد بر آگاهی معنوی و رفتار اخلاقی معلمان دوره متوسطه شهر گرگان انجام شد. طرح پژوهش، از نوع پیش آزمون−پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل 345 نفر معلمان در سال تحصیلی ۹۷ بودند، به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش (۲۰ نفر) و گواه (۲۰ نفر) قرار گرفتند. سپس، انتقال مفاهیم مرتبط با معاد به مدت دو ماه به شکل پیام کوتاه توسط موبایل به گروه آزمایش ارائه شد؛ در حالی که گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. در پایان هر دو گروه به پرسشنامه ها آگاهی معنوی عبدالله زاده و رفتار اخلاقی لوزیر پاسخ دادند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که انتقال مفاهیم مرتبط با معاد موجب بهبود آگاهی معنوی معلمان دوره متوسطه می شود. همچنین انتقال مفاهیم مرتبط با معاد موجب ارتقای رفتار اخلاقی معلمان نیز می شود. بنابراین تشویق معنویت در محیط کار به یژه از طریق پیام منجر به کاهش نیات ترک محیط کار، افزایش اخلاق و وجدان کاری و انگیزش بیشتر، عملکرد و بهره وری بالاتر می شود.
نگاهی تحلیلی و انتقادی به فضیلت «شجاعت» در اخلاق نیکوماخوسی ارسطو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تأملات اخلاقی دوره ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
81 - 107
حوزههای تخصصی:
«شجاعت» از دیرباز یکی از فضایل اخلاقیِ مهمّ و مشترکِ جوامع بشری گوناگون به شمار می رفته است. طیّ قرون متمادی فهم های مختلف و متنوّعی از این فضیلت اخلاقی وجود داشته اند که به توسعه و تضییقِ قلمروِ کاربردِ آن در مرزبندی با رذایل و مفاهیم دیگر انجامیده اند. این اختلاف و تنوّعِ فهم ها از فضیلت شجاعت در میان فیلسوفانِ یونان باستان نیز دیده می شود. ارسطو نیز در آثارِ اخلاق شناختیِ خود، به ویژه در کتابِ مشهورِ اخلاقِ نیکوماخوسی، از این فضیلت اخلاقی به تفصیل بحث کرده است. کوشش برای یافتن مؤلّفه های فضیلت شجاعت در سخنانِ پرظرافتِ ارسطو در آن کتاب ما را به حقیقتِ شجاعت رهنُمون می سازد. ما در این مقاله کوشیده ایم که ابتدا مؤلّفه های فضیلت شجاعت در اخلاقِ نیکوماخوسی را استخراج و بیان کنیم؛ سپس بر اساسِ مؤلّفه های به دست آمده که بیست وپنج مورد در شش بخش اند، تحلیلی از نظرگاه کلّیِ ارسطو درباره حقیقتِ شجاعت و شخص شجاع به دست دهیم و سرانجام به ارزیابیِ آرای ارسطو و مناسبات میان آنها بپردازیم.
بررسی انتقادی برین سودگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اخلاق سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۴
۱۹۸-۱۷۷
حوزههای تخصصی:
غایت گرایی اخلاقی یکی از نظریه های اخلاق هنجاری است که طرفداران بسیاری دارد و شاید بتوان گفت امروزه سودگرایی اخلاقی که از زیر شاخه های آن به شمار می آید نظریه غالب در فلسفه اخلاق غرب است. گرچه اخلاق فضیلت نظریه ای است که تا عصر حاضر در میان متفکران مسلمان رواج داشته است اما با آشنایی آنها با نظریه های جدید در باره اخلاق از جمله غایت گرایی و سودگرایی برخی کوشیده اند براین اساس نظریه اخلاق اسلامی را تبیین کرده و سازگاری آن را با قرآن و روایات نشان دهند. از این رو، منصور نصیری با توجه به اهمیت سودگرایی اخلاقی و جاذبه های آن تقریری از این نظریه مطرح کرده است که نه تنها اشکالات سودگرایی رایج بر آن وارد نباشد بلکه با آموزه های اسلامی نیز سازگار باشد و آن را برین سودگرایی نامیده است. در این مقاله به شیوه توصیفی، تحلیلی و نقدی، علاوه بر گزارشی از این تقریر و نقد آن، ناسازگاری آن با آموزه های دینی نیز نشان داده می شود.
بررسی وظایف زوجین ووالدین قبل وبعدازازدواج بارویکرداخلاقی-فقهی(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ (پیاپی ۵۲)
55 - 76
حوزههای تخصصی:
خانه و خانواده نخستین محیطی است که انس ان را تحت ت اءثیر فضا و روابط و مناس بات خود قرار می ده دواسلام به عنوان یک مکتب انسان ساز،بیشترین عنایت را به تکریم،تنزیه وتعالی خانواده داردزن و شوهر به خ اطر خود و س عادت فرزن دانشان ، لازم است یک سلس له مسائل اخلاقی را ، که قرآن مجی د و روایات بر آن تأکید فراوان دارند رعایت نمایند بنابراین درجستارحاضرنویسنده برآنست باروش تحلیلی اسنادی به تبیین ویژگی های اخلاقی زوجین درخانواده بااستفاده ازسبک زندگی اسلامی بپردازد. نتایج بیانگرآنست که اعضاء یک خانواده که رکن مهم آن زن و شوهر هس تند ، گذش ته از ض رورتهائی که آنها را دور هم جمع می کن د ، بای د ازپیوندی مقدس و درونی که همان محبت و احساس علاقه به یکدیگر است ، برخوردار باشندو محیط خانوادگی آکنده از محبت ، سبب تلطیف عواطف و رشد فضایل در افراد می شود ؛ و کسانی که در محیطی با محبت پرورش می یابند ، به ارجمندی می رس ند و می آموزند دیگران را دوست بدارند و در اجتماع رفتاری انسانی داش ته باش ند؛ بخش عمده ای ازمشکلات روانی وفشارهای روحی واقتصادی برخانواده های امروزی اسراف وتبذیردرخانواده است از دیدگاه اسلام آنچه موجب رضایتمندی و آسایش خاطر می شود، قناعت است و صفای زندگی به آن بستگی دارد در مواردی که زن دگی مس یر طبیعی خودش را طی می کند ، موردی برای عفو وجود ندارد ، بر مرد لازم اخلاقی وشرعی است که از همس ر خود در موارد لازم گذشت کند
واکاوی تجارب زیسته دانشجو-معلمان از تعامل هویت حرفه ای و فلسفه تربیتی شخصی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶
235 - 263
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، واکاوی روایت تجارب زیسته دانشجو- معلمان از تعامل هویت حرفه ای و فلسفه تربیتی شخصی آن ها در دوران دانشگاه است. در این راستا، رویکرد پژوهش، کیفی و ازنوع روایی است و هویت حرفه ای این قشر فرهنگی، متناسب با فلسفه تربیتی شخصی خود آن ها بررسی شده است. ابزار گردآوری داده ها مشتمل بر سیاهه پرسش های بازپاسخ دانشجو- معلمان است و نمونه گیری را به صورت هدفمند و تا رسیدن به اصل اشباع نظری داده ها ادامه داده ایم. بدین منظور، خود زیست نگاری هفده نفر از دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان کرمان را ازمیان پنجاه دانشجو- معلم در سال تحصیلی 1394-1395 گرد آورده ایم. در مرحله اجرای پژوهش، نوشته های روایی دانشجو- معلمان را بازبینی و چهارچوب گردآوری روایت ها را درقالب نوعی توالی تقویمی تدوین کرده ایم؛ از این روی، پرسش هایی درخصوص تجربه های قبل، حین و بعداز ورود به حرفه معلمی طراحی و درنهایت، یافته های این روایت پژوهی را با استفاده از الگوی کاترین کارتر (1993) تحلیل و تفسیر کرده ایم. نتایج به دست آمده از بررسی تعامل هویت حرفه ای با فلسفه تربیتی شخصی دانشجو- معلمان را می توان درقالب چهار مقوله اصلی بدین شرح بیان کرد: نوع نگاه فرد به هویت حرفه ای خویش؛ نوع نگاه فرد به هویت حرفه ای خویش ازمنظر عملکرد حرفه ای دیگران؛ نوع نگاه دیگران به هویت حرفه ای فرد؛ نوع نگاه فلسفی فرد به زندگی و حرفه خود. نتایج این پژوهش، الهام بخش نوعی نگاه متفاوت دانشجو- معلمان به شغل و حرفه آینده خود است تا از این طریق به شناختی ژرف تر درباره هویت حرفه ای خویش دست یابند.