درخت حوزه‌های تخصصی

با توجه به افزایش روزافزون حجم اطلاعات در دنیای کنونی و ضرورت استفاده از تصاویر در حوزه های مختلف، اهمیت سواد بصری بر کسی پوشیده نیست. به دلیل افزایش حجم منابع اطلاعاتی لازم است اطلاعات در قالب تصویر انتخاب شوند. هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر روش توصیف تصاویر دیجیتال بر سواد بصری دانشجویان است. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این طرح ابتدا سواد بصری گروه آزمایش و گواه (۱۱ نفر در گروه آزمایش و ۱۱ نفر در گروه گواه) به وسیله پیش آزمون سنجیده شد و سپس، گروه آزمایش تحت آموزش قرار گرفته و طی ۹ جلسه ۳۰ دقیقه ای از طریق تصاویر، آموزش دریافت کردند. تصاویر مورد استفاده در این پژوهش از سایت های «گتی ایمیجز» و «فلیکر» انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه سواد بصری استفاده شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) انجام گرفت. با توجه به یافته ها می توان دریافت که میانگین مؤلفه های سواد بصری در پس آزمون گروه آزمایش به نسبت گروه گواه افزایش قابل توجهی داشته و سطح معناداری هر یک در تحلیل کوواریانس کمتر از ۰۵/۰ است که نشان از پیشرفت آن ها در گروه آزمایش است. در نتیجه، می توان گفت که روش توصیف تصاویر دیجیتال بر سواد بصری دانشجویان و مؤلفه هایش تأثیر مثبت و معناداری دارد. افراد باید بتوانند پیام های موجود در تصاویر را درک و پیام های تصویری را ایجاد کنند. بنابراین، باید سعی شود در نظام آموزشی که مبتنی بر شیوه های سنتی است، تغییراتی ایجاد کرد و سواد بصری را به دانشجویان آموزش داد تا بتوانند مفاهیم را درک کنند و یادگیری خود را افزایش دهند.

هدف: هدف این پژوهش مطالعه راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات توسط دانشجویان دانشگاه شاهد است. لذا در این پژوهش، تبیین ابعاد راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات میان دانشجویان دانشگاه شاهد و نیز اعتبار سنجی ابزاری برای اندازه گیری این راهبردها پیگیری می شود. روش شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد است که 386 نفر از آنها به صورت تصادفی انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه اصلاح شده راهبردهای فراشناختی مهارت های جستجوی کتابخانه ای و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار اس پی اس اس (SPSS) و آموس (AMOS) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که آگاهی، برنامه ریزی، راهبرد شناختی، خطازدایی و خودکنترلی از مهمترین ابعاد راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات دانشجویان دانشگاه شاهد است و تمامی ابعاد رابطه مثبت و معنی داری با هم داشته و از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند. همچنین مقایسه راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد، نشان داد که ابعاد برنامه ریزی، شناختی و خودکنترلی در دانشجویان ارشد به طور معناداری بیشتر از دانشجویان کارشناسی است. نتیجه : نتایج نشان داد که راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات در میان دانشجویان دانشگاه شاهد دارای ابعاد گوناگونی است. افزون بر این، نتایج نشان داد که روایی و پایایی ابزار بررسی شده برای اندازه گیری این ابعاد قابل دفاع می باشد؛ از آن رو که راهبردهای فراشناختی در موفقیت فرآیند جستجو اثرگذار است و باید زمینه های لازم برای تقویت این راهبردها از طریق آموزش فراهم شود.

هدف: افزایش میزان استفاده از منابع اطلاعاتی کتابخانه ها و ارائه خدمات اطلاعاتی کاربرمحور بدون درک چگونگی انتخاب و جست وجوی منابع اطلاعاتی توسط کاربران غیرممکن است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه ها و ابعاد رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانه های عمومی است. روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به روشِ فراترکیب با استفاده از روش هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو انجام شد. جامعه آماری متشکل از مقالات و پایان نامه های منتشرشده در هفت پایگاه اطلاعاتی فارسی و هشت پایگاه اطلاعاتی بین المللی بین سال های 2000 تا 2020 میلادی و 1379 تا 1399 شمسی بود. از مجموع 7560 منبع شناسایی شده، بر اساس برنامه مهارت های حیاتی ارزیابی، 35 منبع تأیید شد. اطلاعات از منابع استخراج و کدگذاری شدند و پایایی کدگذاری نیز با استفاده از ضریب کاپا سنجش و تأیید شد. یافته ها: در مجموع، 176 کد در 26 مفهوم و 5 مقوله شامل عوامل مرتبط با کاربر، عوامل مرتبط با کتاب، عوامل مرتبط با کتابخانه، موانع و محدودیت ها، و توصیه ها و تولیدات نمایشی از آثار دسته بندی شدند. اصالت/ارزش: رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران کتابخانه های عمومی گویای پیچیدگی و تأثیرپذیری این رفتار از عوامل گسترده و متعددی شامل تفاوت های فردی، ویژگی های ظاهری و محتوایی کتاب و عوامل محیطی است. مؤلفه های شناسایی شده در رفتار مذکور می تواند به عنوان مبنایی برای پیمایش گسترده رفتار انتخاب منابع اطلاعاتی کاربران در محیط های فیزیکی و مجازی مورد استفاده قرار گرفته و راهنمای مجموعه سازی، فضاسازی و طراحی خدمات در کتابخانه ها و تدوین منابع و طراحی ظاهری و ساختاری کتاب توسط نویسندگان و ناشران شود.

با ظهور وب معنایی، تعریف و استفاده از ویژگی های معنایی در الگوریتم های یادگیری رتبه بندی هم مطرح شده است. یک چالش مهم در این زمینه عدم استفاده از ویژگی های جامع و همچنین، عدم ترکیب کامل از ویژگی های متنی و معنایی است. در این مقاله، با تعریف ویژگی های معنایی جدید در چهار دسته ویژگی های مبتنی بر گراف و پایگاه دانش، ویژگی های مبتنی بر تکرار موجودیت، ویژگی های مبتنی بر فیلدهای متنی، و ویژگی های مبتنی بر نمایش برداری کلمات و متون به این چالش پاسخ داده شده است. جهت ارزیابی از مجموعه داده MQ-2007 متعلق به LETOR4، که حاوی ویژگی های متنی آماده است، و شش الگوریتم یادگیری رتبه بندی استاندارد استفاده شده است. نتایج تجربی نشان می دهد که ویژگی های معنایی و نیز ترکیب آن ها با ویژگی های متنی باعث بهبود 50 درصدی نسبت به استفاده از تنها ویژگی های متنی می شوند. در انتها، از یک الگوریتم انتخاب ویژگی برای انتخاب بهترین ویژگی های معنایی استفاده شده که منجر به بهبود 7 درصدی نسبت به الگوریتم های رتبه بندی بدون انتخاب ویژگی شده است.

پژوهش حاضر مطالعه ای کاربردی است که با هدف ارزیابی تأثیر تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی در دو حوزه علوم اجتماعی و علوم کامپیوتر با استفاده از شاخص های دگرسنجی(آلتمتریکس) و علم سنجی انجام شده است. در این پژوهش مقاله های منتشر شده پژوهشگران ایرانی در حوزه های موضوعی علوم کامپیوتر و علوم اجتماعی که در بازه زمانی 2014 تا 2018 در پایگاه اسکوپوس نمایه شده اند و به دلیل دارا بودن شناساگر شیء دیجیتال ( DOI ) امکان رصد فعالیت آلتمتریک آنها وجود دارد، مورد مطالعه قرار گرفته اند. برای بررسی حضور و میزان انتشار بروندادهای پژوهشی در رسانه های اجتماعی و نیز سنجش میزان تأثیر آنها از اطلاعات برخی از مهم ترین ارائه دهندگان خدمات آلتمتریکس از قبیل آلتمتریکس اکسپلورر و پلام آنالیتیکس استفاده شده است. همچنین ارتباط عوامل مختلف از قبیل(همکاری علمی پژوهشگران و دسترسی آزاد مجلات) با میزان تأثیر بروندادهای مورد مطالعه و نیز ارتباط بین فعالیت آلتمتریک و کیفیت مجلات پژوهشی با استفاده از آزمون های همبستگی مناسب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان داد میزان حضور مقالات پژوهشگران ایرانی حوزه علوم اجتماعی در رسانه های اجتماعی حدود 12 درصد و در حوزه علوم کامپیوتر تنها حدود چهار درصد از مجموع مقالات بازیابی شده را تشکیل می دهد. مهم ترین رسانه های اجتماعی منتشرکننده مقالات پژوهشگران ایرانی در هر یک از دو حوزه موضوعی فوق به ترتیب عبارتند از: مندلی، توییتر و فیسبوک. با توجه به پایین بودن میزان ضریب همبستگی دو متغیر همکاری علمی پژوهشگران و میزان تأثیر تولیدات علمی، به نظر می رسد افزایش تعداد نویسندگان مقالات در دو حوزه موضوعی فوق، تأثیر قابل توجهی در نمره آلتمتریک این مقالات ندارد. نتایج آزمون همبستگی وجود رابطه آماری معنادار و ضعیفی را میان دو متغیر دسترسی آزاد مجلات و میزان تأثیر علمی مقالات(نمره آلتمتریک) در حوزه علوم اجتماعی نشان می دهد. در حالی که در حوزه علوم کامپیوتر رابطه آماری معنی دار بین دو متغیر فوق مشاهده نشد. همچنین با توجه به وجود همبستگی بین دو متغیر کیفیت مجلات منتشرکننده مقالات و عملکرد آلتمتریک آنها در هر دو حوزه موضوعی می توان نتیجه گرفت مقالات منتشرشده در مجلات با شاخص های کیفیت بالاتر، دارای نمره آلتمتریک بیشتری بوده و از میزان حضور بیشتری در رسانه های اجتماعی برخوردار هستند. نتایج اینگونه مطالعات نشان می دهد با بهره گیری از شاخص های آلتمتریکس می توان میزان تأثیر بروندادهای پژوهشی در حوزه های مختلف موضوعی را ارزیابی و با یکدیگر مقایسه کرد. در همین راستا سیاست گذاران علم و فنآوری می توانند در کنار شاخص های سنتی ارزیابی پژوهش، از شاخص های نوین آلتمتریکس به عنوان ملاکی برای ارزیابی علمی پژوهشی پژوهشگران و دانشگاهیان در سیاست گذاری علم استفاده نمایند.

امروزه با افزایش روزافزون حجم مقالات از یک طرف و استفاده از اینترنت و خدمات موتورهای جستجو از طرف دیگر، روش های ابهام زدایی از اسامی پژوهشگران بسیار مورد توجه قرار گرفته است. تاکنون روش های مختلفی برای حل این مشکل ارائه شده که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. هدف این مقاله، ارائه راهکاری جهت شناسایی رکوردهای متعددی است که به یک نویسنده تعلق دارند. بدین منظور بعد از استخراج ویژگی های داخلی و خارجی نویسندگان، یک معیار جدید جهت مشخص کردن میزان مشابهت میان دو رکورد ارائه شده است. اهمیت هر کدام از ویژگی های ارائه شده، با استفاده از الگوریتمی مبتنی بر ژنتیک با دو تابع برازش مختلف تعیین می شود تا از طریق یادگیری نمونه های موجود، بهینه ترین ضرایب بدست آیند. روش پیشنهادی با دو تابع برازش روی داده های آزمایشی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته و نتایج حاصله نشاندهنده افزایش دقت در روش پیشنهادی با هر دو تابع برازش نسبت به روش قبلی است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی نیازهای اطلاعاتی حقوقی وکلای شهر تهران بود. منظور از نیازهای اطلاعاتی حقوقی، آن دسته از نیازهایی است که از طریق استفاده از منابع اطلاعاتی و از طریق مجراهای رسمی و یا نیمه رسمی ارائه اطلاعات و خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی برآورده می شوند. روش شناسی: این پژوهش به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری شامل تمامی وکلای شهر تهران است که اسامی آن ها در کانون وکلای دادگستری مرکز ثبت شده است. از مجموع 8000 نفر جامعه آماری، حجم نمونه ای با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به تعداد 367 نفر تعیین و به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که شامل دو بخش اطلاعات عمومی و اطلاعات تخصصی بود. برای بالا بردن روایی ابزار پژوهش، از پرسش های آزمون شده قبلی در پژوهش های مشابه و معتبر استفاده شد و برای تعیین پایایی پرسش نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که ضرایب آن برای متغیرهای پژوهش که شامل اهداف و انگیزه های جستجوی اطلاعات، ویژگی های ارزیابی و انتخاب منابع و موانع فرایند اطلاع یابی بودند، بالاتر از 0/70 و قابل قبول بود. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از آزمون رتبه بندی فریدمن و آزمون خی دو تک متغیره در نرم افزار اس.پی.اس.اس. انجام شد. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که مهمترین دلیل جستجوی اطلاعات وکلا، پیشبرد دانش تخصصی و مهمترین منابع برای رفع نیازهای اطلاعاتی حقوقی مقررات حقوقی، شرکت در کارگاه های آموزشی حقوقی و مقاله های مجله های علمی هستند. همچنین اهم مشکلات وکلا برای دستیابی به اطلاعات، پراکندگی اطلاعات حقوقی در منابع مختلف، قدیمی بودن بسیاری از منابع و ناکافی بودن منابع در زمینه حقوق معرفی شدند. نتیجه گیری: مهمترین دلیل جستجوی اطلاعات، پیشبرد دانش تخصصی و پس از آن ارائه مقاله پژوهشی است که این یافته بیانگر نگرش علمی پاسخ گویان نسبت به رشته تخصصی خود است. کتاب ها (اعم از چاپی-الکترونیکی) و نشریات مهمترین منابع رسمی کسب اطلاعات در رفع نیازهای اطلاعاتی وکلا هستند. در میان منابع غیررسمی، کتابخانه سازمان یا مؤسسه حقوقی، مهمترین منبع کسب غیررسمی اطلاعات است؛ و موتور جستجوی گوگل رایج ترین موتور جستجوی مورد استفاده وکلا است. همچنین، مراجعه به کتابخانه و بازدید از تازه های کتابخانه، بعد از مطالعه نشریات تخصصی، مهمترین روش های روزآمدسازی اطلاعات هستند.

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی عوامل راهبردی کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه های ایران و ارائه الگو انجام شده است. روش : پژوهش با رویکرد کیفی و به روش داده بنیاد انجام شده است. برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی و مصاحبه با نمونه آماری 13 نفر از اساتید علم اطلاعات و دانش شناسی کشور از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. داده ها در سه گام کدگذاری باز، محوری، انتخابی و تفسیر گزاره های مصاحبه و الگوی پارادایمی تحلیل گردید. سنجش روایی به روش پاسخگو و پایایی از دو کدگذاری تعیین شد. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل یافته ها تعداد 35 مقوله اصلی از خرده مقولات و مفاهیم به دست آمد. مقولات اصلی در 8 طبقه: کنترل و نظارت، توسعه خدمات، دسترس پذیری، مدیریت هوشمند، تأمین امنیت، نوآوری و توسعه، آموزش سواد اطلاعاتی و انگیزش و کامیابی قرار گرفتند و الگوی پارادایمی و نظری ارائه گردید. در الگوی نظری مستخرج پدیده اصلی کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه های ایران است و از طرف طبقات مکشوفه و پدیده اصلی به طرف طبقه اصلی راهبردها ارتباط داده شد. نتیجه گیری: نشان داد که عوامل راهبردی مؤثر برکاربردپذیری اینترنت اشیاء به عنوان یک فرایند پیشگام کتابخانه ها را متحول می سازند. راهبردها تأثیر بسزایی در کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه ها و توسعه آتی آن ها دارند. طبقات هشتگانه مکشوفه در الگوی ارائه شده در کانون توجه مصاحبه شوندگان قرار داشته و با توجه به ارزیابی به عمل آمده، اهمیت راهبردهای مستخرج در موفقیت کتابخانه هایی که از اینترنت اشیاء استفاده کنند، آشکار و روشن است.

در سال های اخیر مدیریت دانش تبدیل به یک اصل بنیادین در حوزه مدیریت شده است. از آغاز به کارگیری مدیریت دانش، تعداد زیادی از سازمان ها به دنبال سنجش منافع به کارگیری این مفهوم بوده اند. موفقیت در اجرای کامل مدیریت دانش و ادامه به کارگیری آن به سنجش خروجی های مدیریت دانش بستگی دارد. با وجود این، تحقیقات کمی در این زمینه صورت گرفته است. این تحقیق به دنبال آن است که با استفاده از روش استنتاج فازی-عصبی انطباقی (انفیس) و با استفاده از نرم افزار «متلب» ۲۰۱۷ به طراحی یک مدل پیش بین سنجش منافع مدیریت دانش بپردازد. جامعه آماری این پژوهش را دانشگران و کارشناسان شاغل در ۱۵ شعبه از شعبات سازمان تأمین اجتماعی تشکیل داده اند. بر اساس نتایج به دست آمده، میزان انطباق پذیری برآوردهای صورت گرفته با نتایج واقعی و قابلیت پیش بینی کنندگی و صحت برآورد نتایج مورد بررسی قرار گرفت و در پایان، بر اساس نتایج، رهنمودهایی به سازمان مورد مطالعه ارائه گردید.

هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت سواد رسانه ای شهروندان مرزنشین استان آذربایجان غربی انجام شد. روش: نوع پژوهش صورت گرفته از نظرِ هدف کاربردی و از نظرِ روش توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه مرزنشیان استان آذربایجان غربی است که از این میان، 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و سپس تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته ای بود که بر اساس مؤلفه های سواد رسانه ای سازمان جهانی یونسکو و متون علمی معتبر بومی سازی شد. داده ها با استفاده از نسخه 26 نرم افزار اس پی اس اس پردازش شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد وضعیت کلی سواد رسانه ای شهروندان مرزنشین استان آذربایجان غربی در سطح ضعیف است. سطح سواد رسانه ای مردان بیشتر از زنان است، اما سواد رسانه ای افراد متأهل و مجرد یکسان است؛ سطح سواد رسانه ای افراد ساکن در شهر بیشتر از روستاییان است. همچنین، با افزایش سطح تحصیلات و میزان درآمد ماهانه شهروندان، سطح سواد رسانه ای آنان نیز افزایش می یابد. اصالت/ارزش: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، کتابخانه های عمومی به عنوان نهادهایی آموزشی و اجتماعی می توانند با ارائه خدمات کتابخانه ای مرتبط و آموزش های لازم در راستای افزایش سطح سواد رسانه ای شهروندان مرزنشین استان آذربایجان غربی قدم بردارند.

مقدمه: امروزه ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش به یکی از مهم ترین پژوهش ها در حوزه علوم اطلاعات تبدیل شده است. با وجود این پژوهشی که به مرور پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش بپردازد، مشاهده نشد. از این رو، هدف از این پژوهش آن است تا تحلیلی از پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش با استفاده از روش های پژوهش کمی، کیفی و ترکیبی ارائه شود. روش شناسی: این پژوهش مطالعه ای مروری است که برای مرور مقالات مرتبط، واژه های «ارزیابی موتورهای کاوش»، «ارزیابی موتورهای جستجو» «ارزیابی نظام بازیابی اطلاعات»، «ارزیابی ربط»، «موتور کاوش»، «موتور جستجو» در پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید جستجو شد. همچنین واژه های «evaluation search engine»، «evaluation information retrival»، «method and information retrieval»، «research and search engine» و «relevance» در گوگل اسکالر جستجو شد و سپس مقالات بازیابی شده مطالعه گردیدند. در نهایت، پژوهش های ارزیابی موتورهای کاوش عمومی منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی از سال 1377(1998) تاکنون با استفاده از روش کتابخانه ای و با رویکردی تحلیلی بررسی شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در پژوهش های بررسی شده، ارزیابی موتورهای کاوش با یکی از رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی انجام شده است. از حوزه های پژوهشی رویکرد کمی می توان از موضوع هایی چون پوشش و همپوشانی، کیفیت چکیده سازی و نمایه سازی، الگوریتم بازیابی، نظام توصیه گر، رابط کاربری و کیفیت رتبه بندی مدارک در موتورهای کاوش نام برد. در رویکرد کیفی نیز دو نوع پژوهش قوم نگاری و نظریه زمینه ای مشاهده شد که در پژوهش های قوم نگاری به توصیف رفتار اطلاع یابی کاربران پرداخته شده است. در نوع دیگر از رویکرد کیفی یعنی نظریه زمینه ای دو حوزه پژوهشی پایبند به اصول کیفی و نیمه پایبند به اصول کیفی قابل تشخیص است. از این رو یورلند (2010)، پژوهشگرانی را نقد کرده است که پژوهش های خود را متعلق به رویکرد کاربرگرایی و کیفی می دانند ولی از کلیه اصول خود پیروی نکرده اند. نتیجه : همان گونه که در حوزه روش پژوهش، ابتدا روش کمی و سپس روش کیفی مطرح شده است و در نهایت روش ترکیبی برای استفاده از نقاط قوت هر دو روش ارائه شده است. به نظر می رسد که این روند تغییر در روش های پژوهشی از کمی به کیفی و سپس از کیفی به ترکیبی بر ارزیابی بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش نیز تأثیرگذار بوده است؛ زیرا در پژوهش های بازیابی اطلاعات نیز ابتدا رویکرد نظام گرا در ارزیابی نظام های بازیابی اطلاعات مطرح شده است و سپس برخی از پژوهشگران این رویکرد را به نقد کشیده اند که در نتیجه رویکرد کاربرگرایی در توجه به کاربران ارائه شده است و در سال های اخیر نیز پژوهشگرانی چون ساراسویک (2007) و ثورنلی (2012) توجه به هر دو رویکرد را ضروری دانسته و به رویکرد دوگان محوری در پژوهش های ارزیابی بازیابی اطلاعات اشاره کرده اند.

متن مؤلفه های تأثیرگذار بر سازمان ها باید همیشه مورد ارزیابی و سنجش قرار بگیرد تا سازمان ها بتوانند الگوی توسعه خود را پیش ببرند، لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی با مدیریت عملکرد کارآمد در اداره کل ورزش و جوانان استان البرز بود. روش این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی- همبستگی است. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان 127 نفر از کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان البرز پرسشنامه های استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون (2000)، مدیریت دانش لاوسون (2003) و مدیریت کارآمد مقیمی و رمضان (2011) را به صورت تصادفی تکمیل کردند. تجزیه وتحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام گردید. با محاسبه ضریب همبستگی پیرسون رابطه مثبت و معنی داری بین مدیریت و دانش فرهنگ سازمانی با مدیریت عملکرد کارآمد نشان داده شد و همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی به ترتیب 47/0 و 28/0درصد مدیریت عملکرد کارآمد کارکنان را پیش بینی می کنند. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت بکارگیری صحیح مولفه های مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی در مدیریت عملکرد کارآمد بسیار هوشمندانه است و راه پیشبرد اهداف را هموار می سازد و ابزار رشد، موفقیت و ارتقا سازمان را در اختیار مدیریت قرار می دهد.

هدف: شناسایی وضعیت نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایرانی در زمینه میزان استفاده از انواع پورتلت های مدیریت محتوا و کاربری است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی از نوع ارزیابی مکاشفه ای انجام شده است. جامعه آماری پنج نرم افزار کتابخانه دیجیتالی آذرسا، سیمرغ، تبیان، پروان، فراکاوش است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه ارزیابی (محقق ساخته) است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از انواع فنون آماری توصیفی به همراه آزمون کلموگروف-اسمیرنوف، شاپیرو-ویلک و کروسکال -والیس استفاده شد. یافته ها: در حوزه مدیریت محتوا «سیمرغ» بهترین عملکرد را داشت. جامعه آماری در بخش «مدیریت رده بندی» حوزه مدیریت محتوا بهترین عملکرد و در بخش «مدیریت پیوندها» ضعیف ترین عملکرد را داشت. در حوزه مدیریت کاربری، «آذرسا»، بهترین عملکرد را داشت. جامعه آماری ضعیف ترین عملکرد این حوزه را در بخش «مدیریت تالار گفتگو» داشت. همچنین بین نرم افزارهای مورد بررسی در میزان به کارگیری انواع پورتلت های مدیریت محتوا و مدیریت کاربری تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: عملکرد جامعه آماری در مورد 114 پرتلت مدیریتی بررسی شد. جامعه آماری در حوزه مدیریت محتوا مبتنی بر سیاهه ارزیابی میانگین عملکردی 80 درصد داشت و میانگین عملکردی جامعه آماری در حوزه مدیریت کاربری زیر 63 درصد بود که در این میان «فراکاوش» و «پروان» عملکردی زیر50 درصد داشتند. بنابراین در مقایسه کلی این نتیجه حاصل شد که جامعه آماری در حوزه مدیریت محتوا بهتر از مدیریت کاربری عمل کرده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر ایجاد تصویری روشن از پژوهش های توسعه هستی شناسی ها با استفاده از فولکسونومی به عنوان ابزار معنایی در راستای مدیریت اطلاعات در محیط های الکترونیکی است. روش شناسی:این مطالعه به روش مرور نظام مند انجام گرفته است. به همین منظور پس از تعیین سوالات و معیارهای ورود و خروج منابع، با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی 87 مقاله بین سال های 2019-2003 به دست آمد. در نهایت پس از غربال در مراحل مختلف، 29 مقاله (27 مقاله به زبان انگلیسی و دو مقاله به زبان فارسی) مورد مطالعه عمیق قرار گرفته و تحلیل شدند. برای استخراج داده ها، ابتدا فرم استخراج داده ها در اکسل به صورت دستی طراحی شد و داده های استخراج شده با استفاده از نرم افزار اکسل آنالیز و نمودارهای مربوطه رسم شدند. یافته ها: برآیند مطالعه حاضر نشان دهنده ی آثار مثبت هستی شناسی مبتنی بر فولکسونومی در محورهای موضوعی مهم شامل سازماندهی و بازیابی اطلاعات و یادگیری خودکار است. افزایش محبوبیت این ابزار معنایی در فضای مجازی در بین کاربران می باشد. همچنین برای تعیین روابط معنایی غنی و دقیق برچسب ها به بهره مندی از مجموعه داده های بزرگ تر تاکید شده است. استفاده از معنای پنهان در فولکسونومی برای بهبود هستی شناسی ها و کشف مکمّل همزیستی هستی شناسی ها و فولکسونومی و بهره مندی از تفاوت های بین آنها نیز می تواند برای تکامل وب معنایی مفید باشد. عامل مهم بر تاکید استفاده از معنای پنهان فولکسونومی، پتانسیل بالای فولکسونومی در افزایش ایجاد روابط معنایی است. نتیجه گیری: هرچند مطالعات کاربرد فولکسونومی در توسعه هستی شناسی ها از سال 2003 آغاز شده است، اما با گذشت زمان بسیار طولانی، همچنان محدویت معنایی در فولکسونومی، موضوع چالش برانگیزی است. با توجه به اهمیت تلفیق فولکسونومی و هستی شناسی در بهبود روابط معنایی در نظام های اطلاعاتی و کسب داده های مفید از این برچسب ها، برای درک بهتر نیازهای اطلاعاتی کاربران، کماکان نیاز به مطالعات بیشتر در دستیابی به راهکارهای های مؤثر در رفع ابهامات معنایی برچسب ها و ساختارمند نمودن آن ها است. نتایج این مطالعه می تواند چشم اندازهای پژوهشی تازه ای را برای متخصصان در عرصه ی مدیریت اطلاعات و وب معنایی ترسیم نماید.  

در سال های اخیر تعداد مقاله هایی که فناوری اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین را مورد مطالعه قرار داده اند، به سرعت رشد کرده است. در پژوهش حاضر تلاش می شود با مرور نظام مند ادبیات مرتبط، مطالعه هایی که در این حوزه انجام شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و ضمن شناسایی شکاف های نظری موجود، مسیرهای پژوهشی آینده در این زمینه معرفی شود. در این مقاله با استفاده از روش مرور نظام مند و رویکرد قیف پارادایمی به جمع آوری و تحلیل اطلاعات پرداخته می شود. روش مرور نظام مند شیوه ای معتبر برای پژوهش است که بسیاری از مقالات علمی استفاده از آن را توصیه می کنند. با وجود این، باید توجه داشت که انتخاب معیارهای مشخص برای شمول و عدم شمول مقالات شناسایی شده می تواند باعث سوگیری شود که باید به عنوان محدودیت ذاتی روش مرور نظام مند در نظر گرفته شود. تاکنون مطالعه های متعددی در زمینه اینترنت اشیا و مدیریت زنجیره تأمین انجام شده است، اما هیچ دانش تلفیقی از ماهیت تکامل پژوهش ها در این حوزه وجود ندارد تا با بررسی روند تحقیقات انجام شده زمینه گسترش نظریه های مطرح شده در این حوزه را فراهم آورد. در این مقاله تلاش می شود با استفاده از رویکرد قیف پارادایمی، این شکاف پژوهشی پوشش داده شود. برای این منظور، پایگاه های استنادی «اسکوپوس» و پایگاه های اطلاعاتی «ساینس دایرکت»، «امرالد» و «فرانسیس اند تیلور» جست وجو و از این طریق تعداد ۲۰۹ مقاله پژوهشی شناسایی شد. پس از انجام غربالگری اولیه، تعداد ۱۰۵ مقاله به دلیل عدم تطابق با معیارهای شمول کنار گذاشته شد و سرانجام، پس از غربالگری کیفی تعداد ۳۶ مقاله جهت تحلیل و بررسی گزینش شد. نتایج حاصل از تحلیل ۳۶ مقاله منتخب نشان می دهد که بیشتر پژوهش ها روی سطح ۲ و ۳ قیف پارادایمی تمرکز دارند و تنها دو مقاله در سطح اول قیف پارادایمی قرار می گیرند و هیچ مطالعه ای در حوزه فرضیه های عمیق (سطح چهارم) مشاهده نشد. بیشتر مطالعه ها از روش های کیفی برای گردآوری و تحلیل داده ها استفاده کرده بودند. همچنین، یافته ها نشان می دهد که در پژوهش های آینده می توان با استفاده از مشاهدات تجربی و تولید داده، کاوش های بیشتر در زمینه اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین را مورد توجه قرار داد.

مطالعه حاضر نقش میانجی هویت سازمانی را در رابطه بین رهبری اخلاقی بر آوا و رفتار شهروندی مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است و از نظر جمع آوری اطلاعات از نوع پژوهش های توصیفی _ همبستگی به شمار می آید. جامعه پژوهش تم امی کارکن ان ادارات ک ل ورزش و جوان ان استان های غرب کشور در سال 1397 ب ود. از تحلیل عاملی در این تحقیق استفاده شده که حجم نمونه بر اساس آن 168 نفر به دست آمدکه برای اطمینان از نمونه گیری 210 پرسشنامه جمع آوری شد. به منظور جمع آوری داده ها از 4 پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی صوری توسط 10 تن از اساتید مدیریت ورزشی و روایی سازه آزمون با استفاده از نرم افزار smart pls مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرایی نیز بزرگتر از 5/0 است. میزان پایایی برای کلیه متغیرهای پژوهش بیشتر از7/0 است. جهت آزمون فرضیه ها از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارهای pls  و Spss انجام گرفت. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان داد که رهبری اخلاقی بر افزایش هویت و رفتار شهروندی به طور مستقیم اثرگذار بود. متغیرهای هویت و رفتار شهروندی از نگ رش اع ضای س ازمان ت أثیر می پذیرند و ناشی از دیدگاهی است که فرد نسبت به سازمان به دست می آورد بنابراین رهبران سازمان باید به برقراری انصاف و عدالت در سازمان توجه نمایند و اخلاق را در سازمان برقرار نموده و تأثیری مثب ت در ایج اد جهت گیری منطقی نسبت به هویت و افزایش رفتار شهروندی داشته باشند.

مقدمه: سواد دیداری که به معنای مهارت تفسیر علائم، خطوط و رنگ ها و درک پیام در تصویر است، به دلیل تسلط تصویر بر متن در عصر حاضر، از ضروریات و مکمل سواد اطلاعاتی است (ACRL, 2011). علاوه بر اینکه خوانش صحیح کتاب های تصویری بدون متن، در گرو برخورداری از مهارت سواد دیداری است، این کتاب ها می توانند ابزاری در خدمت آموزش سواد دیداری نیز باشند. از آنجایی که افزایش مهارت سواد دیداری با رشد خلاقیت، رابطه مستقیم دارد، بنابراین کتاب تصویری  می تواند ابزاری برای آموزش سواد دیداری و افزایش خلاقیت باشد. بدین منظور پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش سواد دیداری بر میزان رشد خلاقیت و مؤلفه های آن در دختران ده ساله محصل در دبستان های شهر مشهد با محوریت کتاب تصویری انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش، در زمره پژوهش های نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، همه کودکان دختر 10 ساله محصل در دبستان های مشهد در سال تحصیلی 98-99 بود که از این میان آنها 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شد و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفت. گروه آزمایش به مدت 16 جلسه، آموزش و تمرین سواد دیداری را دریافت کرد. ابزار گردآوری اطلاعات، آزمون خلاقیت تصویری تورنس و پرسشنامه محقق ساخته سواد دیداری کودک بود که توانایی آزمودنی ها را سنجید. روایی پرسشنامه سواد دیداری، با نظر متخصصان علوم ارتباطات تأیید شد و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (91/0) مورد محاسبه قرار گرفت. برای تحلیل داده ها، از آزمون کوواریانس یک متغیره استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میان نمرات خلاقیت کودکانی که آموزش سواد دیداری را دیده اند، با کودکانی که این آموزش ها را ندیده اند، تفاوت معنادار وجود دارد؛ به طوری که این آموزش ها منجر به افزایش شاخص های سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط در ایده های آنان و در نتیجه باعث افزایش میزان خلاقیت آنان شده است. نتیجه : اکنون پرداختن به آموزش سواد دیداری در کنار سواد اطلاعاتی به دلیل سلطه تصویر، از سوی کتابداران مطرح است. به خصوص اینکه این مهارت می تواند بر توانائی افراد نظیر خلاقیت اثرگذار باشد. آموزش سواد دیداری اقدامی مشترک بین اعضای هیئت علمی، کتابداران، موزه داران، آرشیوداران، حرفه مندان منابع بصری، و متخصصان فناوری آموزشی است (ACRL, 2011)، اما در مدارس، به صورت تفننی برگزار می شود (فلسفی، 1394) و مسئولیت سایر نهادهای آموزشی به ویژه کتابخانه ها را برجسته می کند. به منظور پرداختن به این آموزش لازم است، نظیر پژوهش حاضر، پروتکل های آموزشی با مشارکت دیگر حوزه ها نظیر ارتباطات و علوم تربیتی تقویت شود. همچنین ضرورت دارد از راهکارهای چندگانه به منظور آموزش بهره گرفته شود. این پژوهش از کتاب تصویری برای آموزش استفاده کرد. در نتیجه می توان بیان کرد علاوه بر اینکه درک کتاب تصویری نیازمند سواد دیداری است، خود نیز به عنوان ابزار آموزش سواد دیداری استفاده شود. بنابراین پژوهش های آینده باید به بررسی چگونگی تقویت سواد دیداری در کتابخانه، افزایش آن در کاربران، شناسایی کتاب های تصویری مؤثر و نیز شناسایی پروتکل مناسب آموزشی بپردازند.

اهداف تحقیق: هدف از پژوهش حاضر بررسی انواع و ویژگی های آرایه ها ی به کار رفته در نسخ خطی دوره قاجار و بررسی نقوش و رنگ های پرکاربرد در کتاب آرایی نسخه های خطی این دوره است. روش تحقیق: روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است که با شیوه استقرایی مشخصه های مشترک تمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق به روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 77 نسخه هنری رقم دار دوره قاجار در موضوعات مختلف از مخزن نفایس کتابخانه ملی انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج و یافته ها: نیمی از قرآن های مورد پژوهش دارای چهار یا دو صفحه بدرقه آرایه دار می باشند. صفحات افتتاح تمامی نسخه های قرآن و ادعیه و 76% نسخه های ادبی و 90% نسخه های علمی منتخب دارای سرلوح و کتیبه است. طراحی غال ب سرلوح ه ا همان نق ش گنبدی و یا محرابی اس ت.گل های رنگین مرصّع گونه در متن تذهیب و گاهی در صفحه آرایی سرلوح ها به وفور استفاده شده است. می ان س طوردر صفحات افتتاح تمامی قرآن ها و ادعیه و 7/51% نسخه های ادبی و10% نسخه های علمی منتخب، طلاان دازی ش ده اس ت. تمامی قرآن ها و ادعیه و 35% نسخه های ادبی و 50% نسخه های علمی منتخب دارای حاشیه های آرایه دار در صفحات افتتاح می باشند. در حاش یه های مذه ّب و مرصّ ع نسخه ها، ان واع گل وبرگ های ختای ی و نقوش اس لیمی طلای ی و لاج وردی ب ر زمینه طلای ی یا لاجورد و یا بر زمینه خ ود کاغ ذ رس م شده اند.