درخت حوزه‌های تخصصی

جهانیشدن جوانب مختلف جوامع بشری را با تغییر و تحولات وسیعی روبرو ساخته است. علوم کتابداری و اطلاع رسانی نیز به عنوان شاخه ای از علوم اجتماعی تحت تأثیر این تغییر و تحولات قرار گرفته است. در این مقاله با بررسی جهانیشدن، تعاریف و حیطة تأثیرات آن، به صورت اخص به رابطه اطلاعات و جهانیشدن پرداخته میشود. اطلاعات گرایی به عنوان مفهومی نوین موردتوجه قرار گرفته و در ادامة مقاله، فرصت ها و چالش های جدی پیش روی کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی در تعامل با جهانیشدن تجزیه و تحلیل شده است. سرانجام راهکارها و پیشنهادهایی به عنوان راه حل مسائل موجود به صورت مجزا برای دست اندرکاران تصمیم گیری کلان، استادان، گروه های کتابداری و اطلاع رسانی و دانشجویان آن ها ارائه شده است

دانشکده های دکومانتاسیون، کتابداری و مدیریت اطلاعات سنّت هایی را به ارث برده اند: کتابشناسی، دکومانتاسیون، کتابداری، ذخیره و بازیابی اطلاعات، پردازش اطلاعات، اطلاع سنجی ، ارتباطات، آرشیو، نظام های اطلاعاتی، نشر، و غیره. کار ما [کتابداران] با مدارک (شامل کتاب ها، پیشینه ها، داده ها، گفتارها، عناصر نمادین ) و نیز تولید، اشاعه و بهکارگیری دانش در جامعه مرتبط است. اگر در این باب بیندیشیم که چه کسی و چرا از مدارک استفاده میکند، دامنه [این حوزه] وسیع تر هم میشود. ما با مسائل بسیار پیچیده ای مواجه هستیم: درک و باور انسانی، فناوری اطلاعات، و سیاست های اجتماعی. مسائل عقلانی و مشکلات عملی مربوط به اهمیت و پیچیدگیهای اجتماع نیز از جملة این مسائل اند. فناوریهای جدید (نگارش، چاپ، رقومیکردن، ارتباطات راه دور) ابزار جدید و نه اهداف نو را شامل میشوند. ما میتوانیم و باید به موازات تغییراتی که فناوری موجب میگردد، دربارة هر چیزی بازاندیشی و بازآفرینی نماییم. توجه این دانشکده ها بر روی تعداد محدودی از دانشجویان متمرکز شده است. آموزش حرفه گرا باعث سلب علاقه نسبت به ماهیت این حوزه میگردد. یک برنامة حرفه گرای مطلوب برمبنای درآمیختگی بیشتر با تولید، اشاعه و استفادة از دانش شکل میگیرد. روش دانش اندوزانه، عالمانه و انتقادی آن است که مبتنی بر فنون رسمی (الگوریتم ها) و علوم اجتماعی ( مردم شناسی فرهنگی ، جامعه شناسی تحلیل خط مشی ) و نیز علوم انسانی (علم بیان ، معناشناسی ، معرفت شناسی ) باشد. اهمیت ما به واسطة اهمیت مشکلات و ارتباط آموزش، پژوهش، و نیز خدمات عمومی ما در مواجهه با آن مشکلات است.

در این پژوهش با استفاد. از روش تحلیل استنادی به بررسی ضریب تاثیر پایان نامه های مورد استناد در مجمومه مآخذ پایان نامه های کارشناسی ارشد کتابداری و اطاع رسانی دانشگاه های دولتی شهر تهران در طول سال های 1357 تا 1380 پرداخته شده است. پایان نامه 96/9 درصد (293 1 مورد) از کل منابع مورد استناد را در برمیگیرد. میانگین استنادهای محاسبه شده در پایان نامه های این سه دانشگاه 28 منبع با احتساب موارد مکرر برای هر پایان نامه بوده است. بیشترین پایان ها به حوزه موضوعی مواد و منابع با 8/14 در صد (70 عنوان) و کمترین پایان نامه ها به حوزه موضوعی خواندن با 85 درصد (4 عنوان) گرایش داشته آند. در طول 24 سال از مجموعه 473 پایان نامه 256 پایان نامه مورد استناد قرار گرفته اند که در این میان پریسامدترین پایان نامه؟ پایان نامه فریده عصاره (1361) با 12 استناد از دانشگاه تهران پایان نامه معصومه سلیمی جهرمی 1366 با 17 استناد از دانشگاه علوم پزشکی ایران و پایان نامه نصرت ریاحی نیا (1372) با 11 استناد از دانشگاه تربیت مدرس است. بیشترین میزان اثرگذاری را به ترتیب پایان نامه های دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1372 دانشگاه تربیت مدرس در سال 1373 و دانشگاه تهران در سال 1378 داشته اند. در این میان بیشترین تیم عمر مربرط به دانشگاه تهران در سال 1380 (نه سال) و کمترین أن مربوط بة دانشگاه تربیت! مدرس در سال 1371 (دو ماه) بوده است.

در این نوشته به عناصر مندرج در 3 سطح توصیف فهرستنویسی «قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن» اشاره گردیده و نشان داده شده که کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران در فهرستنویسی کتاب های فارسی گاه از سطح دوم و گاه از برخی عناصر سطح سوم استفاده کرده است.چون برگه های فهرست کتابخانة ملی در همة انواع کتابخانه ها مورد استفاده است. مؤلف شیوه ای نوین و در عین حال ساده برای فهرستنویسی در سطح اول و دوم پیشنهاد کرده که در انواع کتابخانه ها میتواند کاربرد داشته باشد

در این مقاله، با تعریف ارگونومی و بیان تاریخچه ای از آن، صدمات و ناراحتیهای ناشی از شرایط و محیط کار بررسی شده اند و به شناسایی مشکلات محیط کاری و راه حل های آن با استفاده از اصول ارگونومیک و با تأکید بر محیط کتابخانه ای پرداخته شده است.