فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۴۱ تا ۱٬۰۶۰ مورد از کل ۵۱۱٬۳۰۸ مورد.
نگاهى به نظریه آزادى انتخاب دین
منبع:
رواق اندیشه ۱۳۸۴شماره ۴۰
حوزه‌های تخصصی:
بىتردید، موضوع آزادى انتخاب دین، یکى از مباحث بسیار مهم و بحثانگیز در میان مباحث دینى به شمار مىآید. در این نوشتار سعى شده که این موضوع از زوایاى مختلف مورد بررسى قرار گیرد. نخست، براهین قائلان به آزادى، از منظر عقل و متون دینى تبیین گردیده و آنگاه، ادلّه قائلان به اجبار در دین، به همراه تحلیل و نقد آنها مطرح شده است. برآیند بحث فوق این است که بر اساس صحت براهین ادله گروه نخست، نمىتوان انسانى را به پذیرفتن دین مجبور کرد و تحت پیگرد دنیوى قرار داد؛ بلکه در روز آخرت است که انسان، نتیجه و حقیقت عمل خویش را خواهد دید.
توجه به این نکته ضرورى است که مباحث مطرح شده در این مقاله، اگر چه با دیدگاه رایج مخالف است اما مجله در راستاى تحقق بخشیدن به جنبش نرمافزارى و تولید علم و نیز ترویج منطق مناظره، در صدد است تا در مباحث مهم فکرى، به طرح دیدگاههاى گوناگون بپردازد. طبیعى است که از نقد چنین مطالبى نیز جهت دستیابى به اهداف یاد شده، استقبال خواهد شد.
درهای بهشت
منبع:
بشارت ۱۳۸۱ شماره ۲۹
حوزه‌های تخصصی:
علوم اجتماعی و علوم طبیعی؛ شباهت ها و تفاوت ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در فلسفة علوم اجتماعی، عده ای بر شباهت علوم اجتماعی و طبیعی، از حیث موضوع و روش و هدف تأکید دارند و عده ای دیگر به تفاوت های بنیادین میان آنها، در این جنبه ها قائل اند. مهم ترین استدلال های دو دسته برای ادعاهای خود، فهرست وار در این مقاله آمده است. از جمله موضوعات مورد اختلاف که در اینجا بیان شده است، میتوان به آزمایشی بودن یا نبودن علوم اجتماعی، وجود داشتن یا نداشتن قوانین کلی در علوم اجتماعی، و تفاوت های پیش بینی و تبیین در علوم طبیعی و علوم اجتماعی اشاره کرد. آیا موضوعات مورد مطالعه در علوم اجتماعی، ویژگیهای منحصر به فردی مانند معنادار بودن دارند که آنها را به لحاظ ماهیتی، از پدیده های مورد مطالعه در علوم طبیعی متمایز کند؟ آیا از روش های به کار رفته در علوم طبیعی که کارامدی خود را در حیطة مطالعة پدیده های فیزیکی و زیستی نشان داده اند، میتوانیم در مطالعة پدیده های اجتماعی استفاده کنیم؟ اگر پاسخ مثبت است، آیا باید چنین کنیم؟ یا میتوان اهداف متفاوتی، در دو حیطة علوم اجتماعی و طبیعی در نظر گرفت که مانع این کار شود؟ مقالة حاضر به پاسخ های متفاوتی که اشاره میکند در ادبیات فلسفة علوم اجتماعی، به این پرسش ها داده شده است.
امام علی (ع) و وحدت
منبع:
کتاب نقد ۱۳۸۰ شماره ۱۹
روزه از نگاه دانشمندان
حقوق مالی زوجه
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۸ شماره ۳۳
حوزه‌های تخصصی:
دین اسلام بر اساس جامعیت خود، علاوه بر تبیین وظایف انسان در برابر خداوند، به تنظیم روابط او با هم‌نوعانش نیز پرداخته است تا جامعه مطلوب و ایده‌آلی که در پی آن است، تحقق یابد. احکام ناظر به روابط انسان با هم‌نوعانش، به صورت مجموعه‌ای از احکام و تکالیف است، یعنی حقوقی که انسان در برابر دیگران از آن برخوردار است و تکالیفی که دیگران نسبت به حقوق او دارند. اساساً حق و تکلیفی که در رفتارهای اجتماعی انسان‌ها و در ارتباط‌های متقابل آنها مصداق می‌یابد، جعل متقابل دارند و جعل هریک مستلزم جعل دیگری می‌باشد. البته باید توجه داشت که حق، اختیاری، امّا تکلیف الزامی است؛ کسی که در موردی حقی دارد می‌تواند از آن استفاده کند و یا از آن صرف‌نظر کند، ولی دیگران در برابر حق او مکلفند و باید حق او را محترم شمارند. از جمله مقررات اجتماعی اسلام، حقوق و وظایفی است که اعضای یک خانواده، به ویژه زن و شوهر از آن برخودارند.در این مقاله به بیان راهکارهای مالی اسلام برای حفظ بنیان خانواده می پردازیم.
نقد و بررسی: نقدی بر مقاله «نقص امضاء در اسناد تعهدآور شرکتهای سهامی»
منبع:
کانون ۱۳۸۴ شماره ۵۸
حوزه‌های تخصصی:
اخلاق در شاهنامه
دشمنان پهلوی
منبع:
زمانه ۱۳۸۳ شماره ۲۱
حوزه‌های تخصصی:
عقل گرایی دینی و توسعه سیاسی
منبع:
قبسات ۱۳۷۷ شماره ۷
حوزه‌های تخصصی:
طبقه بندی مفاهیم از منظر معرفت شناسان مسلمان
منبع:
معرفت ۱۳۸۴ شماره ۹۹
حوزه‌های تخصصی:
روش فرماندهی پیامبر اعظم (ص)
منبع:
حصون ۱۳۸۵ شماره ۹
حوزه‌های تخصصی:
فـرمـانـدهـى نـظـامـى ، آن هـم در عـالى تـریـن سـطـح ، از شـئون رسـول خـدا(ص ) به عنوان حاکم اسلامى بوده است . آن حضرت پس از هجرت به مدینه ، دهـهـا نبرد را با موفقیت علیه دشمنان اسلام فرماندهى کرد. این مقاله با نگاهى به سیره پیامبر اکرم (ص ) در شاءن و جایگاه فرماندهى ، کوشیده است چند گام در شناخت روش آن حـضـرت در دو بعد اخلاق فرماندهى و سیره نظامى بردارد و آن را بررسى و تبیین کند. توجه به خداى متعال ، رعایت حقوق انسانى ، شجاعت ، گذشت ، مهرورزى ، تکریم مجاهدان و خـانـواده شـهـیـدان و مـانـند آن ، سیره اخلاقى پیامبر در فرماندهى جنگ ها بود. نیز جمع آورى اطـلاعـات ، مشورت با مجاهدان ، قاطعیت در تصمیم گیرى ، سازماندهى سپاه و بهره گیرى از جنگ روانى بخشى از سیره نظامى پیامبر اعظم (ص ) را در نبردهاى متعدد ایشان با کفار و دشمنان تشکیل مى داد.
پژوهشی در الزام حکومتی حکم حجاب
حوزه‌های تخصصی:
از مسائل بحث برانگیز پیرامون مسأله حجاب، چگونگی مواجهه حکومت با این امر است. به‌طور کلی از منظر فلسفه سیاسی، حکومت‌ها می‌توانند اتباعشان راملزم به انجام یا ترک فعلی نمایند. دامنه الزامات یک حکومت نیز با قلمروی اختیارات آن برابر است. از منظر شارع مقدس نیز حاکم اسلامی از آنجا که ولایت بر مردم دارد می‌تواند بر مبنای قانون و شریعت اسلامی افراد جامعه را (چه بدان آن امر اعتقاد داشته باشند چه نداشته باشد) به عمل یا ترک آن الزام کند، چنانکه مستندات دینی شاهد درستی این مدعاست. همچنین از آنجا که مصالح جمعی اعمال فردی بر مصالح فردی رجحان دارد و نیز تأمین سعادت اخروی افراد جامعه، غایت اساسی حکومت اسلامی است. حاکم اسلامی می‌تواند فرد را ملزم به انجام تکالیف عبادی نماید. رعایت حجاب نیز از آنجا که بر هر زن و مرد مسلمان واجب است، حاکم اسلامی می‌تواند اتباعش را بر آن الزام نماید و هرآنچه فلسفه حجاب اسلامی را تبیین میکند، در واقع توجیه عقلانی الزام حکومت اسلامی به حجاب به شمار می‌آید
آهنگ قرائت قرآن کریم از دیدگاه حکمت و قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قبسات ۱۳۸۱ شماره ۲۳
حوزه‌های تخصصی:
شیعه و سنی در احادیث فراوانی، استحباب قرائت قرآن را با آهنگ زیبا بیان کرده‌اند. همچنین ساختار آوایی قرآن به گونه‌ای است که به خودی خود آهنگین است؛ آیا جدای از ظاهر قرآن و سفارش رهبران دینی، مبنایی معقول برای آهنگ قرائت وجود دارد؟ اگر چنین باشد مخالفت برخی از متشرعه با آهنگ قرائت در دایرة عقل و نقل ناشناخته خواهد بود.
در این مقاله، به دو مبنای عقلی بر صحت و نیز مطلوبیتِ آهنگِ قرائت اشاره می‌کنیم:
1. شنیدن آهنگ قرائت مطابق فطرت بشر است؛ 2. شنیدن آهنگ قرائت زمینه‌ساز تدبر در قرآن است
تاثیر حمله محمود افغان بر اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش در صدد است حوادث مربوط به سقوط دولت صفویه و تسلط افغان ها را بر ایران بررسی نماید . دراین دوره دولت صفویه ابهت دوره شاه عباس را نداشت وتوسط عده ای غلزایی سقوط کرد . در این پژوهش علت و چگونگی تسلط افغان ها و اثرات اجتماعی و اقتصادی حاکمیت آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. افغان هایی که به رهبری محمود افغان به ایران حمله کردند ، از طایفه غلزایی بودند و در شهر قندهار سکونت داشتند. آنان در اثر نا رضایتی از دولت صفوی شورش کردند و از راه کویروارد تخت گاه صفویان شدند. آنان با وجود تعداد کم ، در اثر ضعف سپاه صفویان ، بدون مقاومت وارد اصفهان شدند و شاه سلطان حسین نیز تسلیم شد.محمود افغان مانند سردارقاهری وارد شهرشد و با گرفتن فتوا شروع به قتل عام وغارت نمود . اما سلطنت محمود چندان دوامی نداشت.چرا که سیاست های وی تبدیل به خشونت و خون ریزی گردیدو تنها بر اطراف اصفهان و قسمت هایی از کرمان و سیستان سلطه داشت.حاکمیت افغان ها در ایران سبب از هم پاشیدن نهادهای اجتماعیی گردید که در طول حکومت صفویه شکل گرفته بود. درعین حال ، سبب تنفرو انزجارعمومی از افغان ها شد . بسیاری از مردم در اثر جنگ های پی در پی و شورش ، قتل عام گردیدند. حاکمیت افغان ها هم چنین سبب تعطیلی مدارس و مراکز علمی نیز گردید.