رویکرد موضوعی

مطالعه‏ى کتب علم اخلاق در جهان اسلام و یونان قدیم به روشنى تشابهى را بین مبانى آنها به ذهن متبادر مى‏سازد. ذهنیت اقتباس مبادى اخلاقى علماى اسلام از اندیشه‏هاى اخلاقى یونانیان همچون دیگر مبادى فلسفى توسط فیلسوفان مسلمان، و به تبع آنها علماى اخلاق، ساده‏ترین فرضیه‏ى ممکن است. در این مطالعه سعى شده است تا به میزان صحت این فرض دست یابیم. حال، اگر این فرض درست باشد، روند این اقتباس چگونه بوده است و تا چه زمان ادامه پیدا کرده است؟ آیا خود اسلام نظریه‏ى اخلاقى ندارد و این روند مسلمانان را تا چه حد از روح قدسى دین دور ساخته است؟ براى این منظور دیدگاه‏هاى اخلاقى نماینده‏ى فکر یونانى، ارسطو، و تا حدى افلاطون، مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مهم‏ترین کتب اخلاقى مسلمانان در پهنه‏ى تاریخ اسلام، یعنى کتب یحیى بن عدى، ابوالحسن عامرى، ابن مسکویه، خواجه نصیر طوسى، محمد غزالى، فیض کاشانى، نراقیین و عبدالله شبّر مقایسه شده است. در این راستا میزان اقتباس و نوآورى آنها و نقش هر یک در این روند مورد بررسى قرار گرفته است.

۳۰۷۱.

لیبرال توسعه نیافته، لیبرال توسعه یافته، لیبرال پست مدرن

نویسنده: سلمان صدرآبادی

منبع: نامه فرهنگ ۱۳۸۴ شماره ۵۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۷۹

۳۰۷۲.

نقش توجیهی داده تجربی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: رضا صادقی

منبع: ذهن ۱۳۸۴ شماره ۲۴

کلیدواژه‌ها: علم حضوری مبناگرایی توجیه، دادة تجربی انسجام‎گرایی درونی‌گرایی بیرونی‌گرایی دوگانه‎انگاری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۲۵۶

در نظریه‎های انسجام‎گرایانه و بیرونی‎گرایانه، که تقریباً بر معرفت‎شناسی معاصر غرب سیطره دارند، نقش توجیهی دادة تجربی مورد انکار قرار گرفته و حتی گاهی دادة تجربی اسطوره خوانده شده است. در این نوشتار نخست به پاره‎ای از مشکلات و بن‎بست‎هایی که این نظریه‎ها با آن روبرو هستند اشاره خواهد شد و سپس با تکیه بر جایگاه وجودشناختیِ دادة تجربی بر نقش مبنایی آن در توجیه باورهای تجربی تأکید خواهد شد.

۳۰۷۳.

پرسش از تکنولوژی اطلاعات (تفکر در باب ماهیت تکنولوژی اطلاعات در هم سخنی با هایدگر)

نویسنده: لوکاس د اینترونا مترجم: محمد خندان

منبع: نامه فرهنگ ۱۳۸۴ شماره ۵۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۵۵۲

۳۰۷۴.

ویتگنشتاین: معنا، کاربرد و باور دینی

نویسنده: محمدحسین مهدوی نژاد

منبع: نامه حکمت ۱۳۸۴ شماره ۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۴۹۴ تعداد دانلود : ۹۶۵

۳۰۷۵.

علم اصول و فلسفه تحلیلى(مقاله پژوهشی حوزه)

مصاحبه شونده: علی عابدی شاهرودی

منبع: نقد و نظر ۱۳۸۴ شماره ۳۷ و ۳۸

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه زبان

تعداد بازدید : ۵۷۰۸

۳۰۷۶.

تاریخ، تعاریف و معانی

نویسنده: محمدعلی علی پور

منبع: حوزه و دانشگاه بهار ۱۳۸۴ شماره ۴۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه تاریخ

تعداد بازدید : ۱۶۴۴ تعداد دانلود : ۸۸۸

۳۰۷۷.

بررسی مبانی فلسفه تعلیم و تربیت در آراء افلاطون

نویسنده: یحیی کبیر

منبع: فلسفه دین ۱۳۸۴ شماره ۳

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۰۴۹ تعداد دانلود : ۳۱۶۵

تربیت همانا کشاندن آدمی است به سوی ارزش های والای انسانی، چنان که آن ارزش ها را بفهمد، بپذیرد،دوست بدارد و به کار آورد . انسانی که به این مقام دست یابد چه بسا به گزینش ارزش ها خواهد پرداخت و راهنما و تربیت کننده خویش خواهد شد و این برترین معنای تربیت است که همانا روکردن آزادانه و آگاهانه است به ارزشها. این مقاله به دنبال آن است که مبانی فلسفه دیدگاه افلاطون،در تربیت را به عنوان روکردن به ارزشهای حقیقی نشان دهد؛این رویکرد نه تنها درباره فرد ، بلکه درباره جامعه و تکامل آن نیز درست است ؛ زیرا جامعه نیز تنها آنگاه در راه تکامل خواهد بود که به ارزش های حقیقی رو کند و هرگاه همتش سستی گیرد و از ارزش های راستین روی برتابد و دلبسته ارزشهای دروغین شود به انحطاط می گراید . از همین روست که میتوانیم بگوییم اگرچه در شرایط عادی تنها بخش کوچکی از شرایط اجتماعی را میتوان به فرمان آورد و کنترل و برنامه ریزی کرد ، اما با رویکرد تربیتی افلاطون بزرگ ترین وظیفه زمامداران هر جامعه فراهم آوردن این شرایط به گونه ای است که زمینه ای باشد برای امکان شکوفایی توانایی ها تکامل معنوی جامعه ، یعنی رو کردن به ارزشهای انسانی.

۳۰۷۸.

ارسطو، هیوم و اخلاق فضیلت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا خزاعی

منبع: اندیشه دینی ۱۳۸۴ شماره ۱۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۱۵۵

۳۰۷۹.

آینده دین در جهان مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی پایا

منبع: اندیشه دینی ۱۳۸۴ شماره ۱۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۶۰۷ تعداد دانلود : ۸۵۴

۳۰۸۰.

معنای سنت از دیدگاه سنت گرایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طیبه کرمی محسن کدیور

منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۴ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: سنت وحی مابعدالطبیعه عقل شهودی راست کیشی هنر مقدس

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۰۲۴ تعداد دانلود : ۲۱۸۷

در این دیدگاه سنت با حقیقت مرتبط است و مانند حقیقت می تواند در صورت های خاصی تعیین یافته و جلوه گر شود اما همواره تعینات خاص آن مرتبط و متصل با سنت و یا حقیقت اولیه باقی می ماند دلیل تعیین یافتن سنت در صورتهای خاص نیازهای زمانی و مکانی بشر است دین و وحی جلوه ها و تعیناتی از این حقیت اند فلسفه ( مابعد الطبیعه ) عرفان ( تصوف) و الهیات نیز طرق شناخت سنت یا حقیقت اصیل به شمار می آیند در این سیر شناختی نقش انسان های کامل و برگزیده کاملا برجسته است سنت ها این قابلیت را دارند که رشد و تحول یابند اما همواره در اتصال به منبع اصلی خود باید پذیرای تغییرات باشند توجه به تجلیات سنت انسان هنرمند را وا می دارد تا آن را در شکلی رمز گونه و نمادین در اثر خودش منعکس کند و این رمزها و نمادها واسطه اتصال انسان با سنت( حقیقت) نخستین را فراهم می آورد

درخت حوزه‌های تخصصی