درخت حوزه‌های تخصصی

شناخت ویژگی های شخصیت وچگونگی بر انگیخته شدن انسان ها در شرایط استرس زای شغلی وهمچنین پیامد های روانی استرس شغلی از جمله مباحث مطرح در روانشناسی است.تحقیقات بسیاری رابطه متغیرهای شخصیتی با استرس شغلی را بررسی کرده اند. اما گاهی نتایج آن ها نا هماهنگ ومتناقض هستند. پژوهش فراتحلیلی، مجموعه ای ازفنون نظام دار برای حل تناقض درمورد یافته های حاصل ازتحقیقات مختلف درباره یک موضوع است. براین اساس پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه متغیرهای شخصیتی واسترس شغلی به شیوه فراتحلیل انجام شد. ابتدا با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و نیز دانشگاه های شهر تهران نسبت به جمع آوری تمام گزارش های پژوهشی اقدام شد. نهایتا نتایج106 مطالعه انجام شده بین سال های 1373-1390 که ملاک ورود به فراتحلیل را داشتند ، تحلیل شدند. شاخص اندازه اثرترکیبی r متغیر های شخصیتی در مدل اثرات ثابت 0.23 و در مدل اثرات تصادفی 0.24 بودکه باتوجه به معیار کوهن اندازه اثر کمی است. اما در بررسی جداگانه، اندازه اثرمتغیرهای جرات ورزی، اضطراب، فرسودگی شغلی، کمالگرایی، مدیریت زمان ، سخت رویی، تاب آوری و عاطفه مثبت زیاد بود . نتایج روش های بررسی تورش انتشار ، حاکی از عدم تورش انتشار در نمونه فراتحلیل بود . با توجه به ناهمگنی در مطالعات، تحلیل تعدیل کننده ها صورت گرفت که بیانگر تاثیر تعدیل کنده های نوع شغل، ابزار اندازه گیری ، روش نمونه گیری و نوع پژوهش بود. نتایج کلی حاکی از آن است که متغیر های شخصیتی که بر خود فرد وشناخت افراد از خود تاکید دارند نقش تاثیر گذار بیشتری در کاهش استرس شغلی دارند. بنابراین باید مطالعات بیشتری در این زمینه با در نظر گرفتن متغیر های شغلی وتعدیل کننده های روش شناسی و فردی صورت گیرد.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی بزرگسالان و سبک های حل تعارض زناشویی انجام گرفت. روش:در این مطالعه روش تحقیق مورد استفاده توصیفی از نوع همبستگی بوده و نمونه آماری این پژوهش شامل 285دبیر مرد و زن متأهل بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به پرسشنامه تجدیدنظرشده تجارب در روابط نزدیک(ECR-R) و پرسشنامه سبک های حل تعارض زناشویی(ROCI-II)جواب دادند. از روش آماری توصیفی و رگرسیون گام به گام جهت پاسخگویی به سؤالات تحقیق و تعیین سهم هر کدام از آنها در پیش بینی بکارگیری سبک های مختلف حل تعارض استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که سبک دلبستگی ایمن بیشترین فراوانی و سبک دلبستگی دل مشغول کمترین فراوانی را در آزمودنی های مورد مطالعه داشتند و همچنین از بین سبک های حل تعارض زناشویی مصالحه و یکپارچه سازی بیشترین استفاده را در میان دبیران داشتند. همچنین نتایج بیانگر وجود رابطه معنادار (001/.P<) بین سبک های دلبستگی و سبک های حل تعارض زناشویی بود و سبک های دلبستگی این افراد پیش بینی کننده سبک های حل تعارض زناشویی بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد سبک های دلبستگی بزرگسالان تاثیر زیادی در نحوه ی بکارگیری سبک های حل تعارض دارند. لذا با تشخیص سبک های دلبستگی افراد متأهل می توان به آن ها در حل تعارضات زناشویی کمک فراوان نمود. نتایج این پژوهش را می توان در جلسات آموزشی پیش از ازدواج به منظور آگاه ساختن زوجین از عواقب ازدواج افراد با سبک های دلبستگی مخاطره آمیز و رابطه آنها با سبک های حل تعارض منفی در زندگی زناشویی استفاده کرد و همچنین به مشاورین و کارشناسان امر ازدواج و شاغلین دادگاه های خانواده کمک کرد تا ویژگی سبک های دلبستگی و سبک های حل تعارض را در اختلافات و مشکلات زناشویی چه در کار تشخیص و چه در کار درمان به عنوان یک ملاک مهم در نظر بگیرند.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی زوج درمانی تلفیقی رفتاری گروهی بر افزایش رضایت شغلی مراجعان مرد شاغل در شرکت ملی نفت اجرا شد. روش در این پژوهش از طرح تجربی و پیش آزمون، پس-آزمون با گروه کنترل استفاده شد. شرکت کنندگان در پژوهش شامل20 زوج بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده از جامعه انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. افراد دو گروه قبل و بعد از مداخله (زوج درمانی تلفیقی رفتاری گروهی)، پرسشنامه شاخص توصیف شغل را تکمیل کردند. برنامه درمانی شامل 12 جلسه 45 دقیقه ای بود که هفته-ای یک بار برگزار گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهشی از آزمون لون ، t استودنت و تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: نمرات دو گروه آزمایش و کنترل با استفاده از تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون نشان داد که تفاوت آماری معناداری بین نمرات گروه آزمایش و کنترل در خرده مقیاس های ماهیت کار، رضایت از سرپرست و رضایت از همکاران وجود دارد. اما تفاوت معناداری در سطح 01/0 در خرده مقیاس های رضایت از حقوق دریافتی و شرایط ترفیعات بین نمرات گروه آزمایش و کنترل مشاهده نشد. نتایج پژوهش نشان داد که زوج-درمانی تلفیقی رفتاری گروهی، رضایت از همکاران، سرپرست و ماهیت کار را به گونه معناداری افزایش داده در حالی که روی رضایت از حقوق دریافتی و رضایت از شرایط ترفیعات تاثیر مثبت نداشته است. از این رو یکی از راه های افزایش رضایت شغلی (رضایت از ماهیت کار، سرپرست و همکاران) توجه به زوج درمانی به خصوص زوج درمانی تلفیقی رفتاری گروهی می باشد و رضایت از حقوق دریافتی و شرایط ترفیعات نیز از عوامل دیگری هم چون مقدار حقوق و شرایط ترفیعات بیشتر تاثیر می-پذیرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی دلایل استفاده نکردن از پژوهش کیفی در دوره تحصیلات تکمیلی مربوط به حوزه علوم انسانی در دانشگاه کردستان بود. به منظور نیل به این هدف، از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شد. جامعه پژوهش تمامی اساتید و محققان حوزه علوم انسانی در دانشگاه کردستان بود که بر اساس اشباع نظری داده ها، تعداد 11 نفر از آن ها به صورت رو در رو مطالعه شدند. برای گردآوری داده ها از روش مصاحبه نیمه سازمان یافته و برای تحلیل آن ها روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. یافته ها نشان داد، دانش معنایی نامناسب از علم، ناآشنایی کافی از پژوهش کیفی و تردید و اعتماد سازی در محققان و اساتید این حوزه (دلایل برون زا) و پیچیده بودن ماهیت طرح پژوهش کیفی، سخت بودن گردآوری و تحلیل داده ها و مبهم بودن روش های سنجش اعتبار آن (دلایل درون زا)، دلایلی هستند که به چنین مشکلی دامن زده اند.

هدف این پژوهش، دستیابی به عوامل و ساختار انگیزش در اندیشه علامه طباطبائی است. بدین منظور، با روش کتابخانه ای، نقطه نظرات علامه طباطبائی دربارة عوامل و ساختار انگیزش انسان از میان آثار ایشان جمع آوری گردید و سپس به روش توصیفی تحلیلی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بررسی نشان می دهد که نه عامل درونی و دو عامل بیرونی به صورت درهم تنیده در صدور رفتار انسان نقش انگیزشی دارند. با توجه به آثار علامه، این عوامل را می توان به صورت لایه های پی درپی در نظر گرفت: لایه اول، نیروهای بنیادین وجود انسان (قوای نفس). لایه دوم، اهداف (علل غایی و کمالات قوا). لایه سوم، گرایش ها و نیازها. لایه چهارم، شناخت ها و برداشت ها (ادراکات اعتباری و حقیقی). لایه پنجم، شوق و میل (هیجانات و عواطف). لایه ششم، خواست و تصمیم فردی (اراده). لایه هفتم، واکنش های فیزیولوژیکی (ایجاد حرکت فیزیکی). لایه هشتم، تجریه رفتار (عمل). لایه نهم، رگه های شخصیتی (ملکات نفسانی). این لایه های نه گانه مربوط به پردازش های درونی وجود انسان هستند که از عوامل بیرونی چون هدایت، کمک، رحمت و لطف خداوند و همچنین محیط بیرونی و جامعه و وسوسه های شیطان متأثرند. به طورکلی، مجموع این عوامل درهم تنیده ساختار انگیزش انسان را شکل می دهند.

بیماری ایدز یکی از بیماری های خطرناک و واگیردار است که در حال حاضر افراد زیادی را درگیر کرده است و 90 درصد آنها در جهان سوم ساکن هستند. در این پژوهش با توجه به شیوع بیشتر ایدز در جوانان و اعلام مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تلاش در جهت کاهش 25 درصدی شیوع آن در بین جوانان تا سال 2010، میزان آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تویسرکان نسبت به بیماری ایدز و عوامل مؤثر بر آن بررسی شده است. بدین منظور 337 نفر از دانشجویان به شیوه نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب و با روش زمینه یابی بررسی شدند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ بود که فراوانی ها در سطح توصیف داده ها محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی استیودنت، تحلیل رگرسیون ساده و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. نتایج نشان دهنده رابطه مثبت بین آگاهی و نوع نگرش، رابطه معنادار بین جنسیت، رشته تحصیلی و نیمسال تحصیلی با میزان آگاهی و رابطه معنادار بین رشته تحصیلی و میزان آگاهی با نوع نگرش نسبت به بیماری ایدز بود. با توجه به یافته های این پژوهش، غنی کردن آموزش در خصوص این بیماری در سطح دانشگاه، اطلاع رسانی درست در جهت تغییر نوع نگرش و طراحی و اجرای برنامه های ارتقای بهداشت مرتبط با ایدز به ویژه برنامه های پیشگیری از آن توصیه می گردد.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تکیه گاه های شغلی اعضای هیأت علمی دانشگاه ارومیه و رابطه آن با جامعه پذیری سازمانی انجام شد. با استفاده از روش توصیفی از نوع همبستگی، 86 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه با توجه به دانشکده محل خدمت به صورت طبقه ای متناسب با حجم هر یک از دانشکده ها به طور تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه استاندارد تکیه گاه های شغلی بر اساس مدل شاین و جامعه پذیری سازمانی بر اساس مدل تائورمینا استفاده شد . داده های پژوهش پس از جمع آوری بر اساس سؤال های پژوهش و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل رگرسیون چند گانه تحلیل شدند. نتایج گویای آن بود که : 1- اعضای هیأت علمی دانشگاه تمامی ابعاد تکیه گاه های شغلی را دارند.2- بین شایستگی فنی- کارکردی، خودمختاری - استقلال، امنیت- ثبات ، خلّاقیّت کارآفرینی ، خدمت و از خود گذشتگی و ایثار، چالش محض و سبک زندگی با کل ابعاد جامعه پذیری سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.3 - تکیه گاه های شایستگی فنی- کارکردی، شایستگی مدیریت عمومی، خودمختاری- استقلال ، امنیت- ثبات، خلّاقیّت کار آفرینی، خدمت و از خودگذشتگی و ایثار و چالش محض می توانند به طور مثبت و معنادار ابعاد جامعه پذیری سازمانی را پیش بینی کنند. بنابراین، تکیه گاه های شغلی اعضای هیأت علمی می تواند در تسهیل جامعه پذیری آن ها اثر گذار باشد .

این پژوهش با هدف تبیین رفتار سازمانی شهروندی بر اساس شخصیت، تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان دانشگاه تهران انجام شد. در این تحقیق 213 نفر از کارکنان دانشگاه تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که: 1- وضعیت رفتار سازمانی شهروندی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی و ابعاد برون گرایی، همسازی، وظیفه شناسی و تجربه پذیری کارکنان دانشگاه تهران، بالاتر از متوسط است. ولی بُعد نوروزگرایی نسبتا نامطلوب است؛ 2- نتایج همبستگی پیرسون نشان می دهد که رفتار سازمانی شهروندی کلی با رضایت شغلی و ابعاد آن (ماهیت کار، شناسایی، موفقیت و مسؤولیت)، تعهد سازمانی و مؤلفه های آن (تعهد عاطفی و تعهد هنجاری) و ابعاد شخصیت (برون-گرایی، همسازی، وظیفه شناسی و تجربه پذیری) رابطه مثبت داشته و در سطح 01/0 معنادار است ولی نوروزگرایی رابطه منفی معناداری با رفتار سازمانی شهروندی دارد؛ 3- تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که مؤلفه مسؤولیت از رضایت شغلی، تعهد عاطفی از تعهد سازمانی و ابعاد وظیفه شناسی، همسازی و تجربه پذیری از شخصیت رفتار سازمانی شهروندی را پیش بینی می-نمایند.

هوش معنوی «توانایی فطری و تجربه پذیرِ آدمی در افزایش سازگاری از طریق کنش ها و دریافت های معنوی» است. تلاش برای دست یابی به ابزار اندازه گیری معتبر، روا، منعطف و پژوهش پذیر در این زمینه و رویکرد معنویت گرایانه، هدف اصلی این پژوهش است.از این رو، نسخة کوتاه «مقیاس یکپارچه هوش معنوی» برگزیده و به فارسی برگردانده شد و در اختیار 414 تن از داشجویان دانشگاه گیلان (275 دختر و 139 پسر)، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند، قرار گرفت. با تحلیل سؤالات مقیاس بر پایه محاسبه قدرت تشخیص، و حذف برخی سؤالات، 7 عامل «جهت گیریِ درون بنیاد، امیدِ مؤمنانه، پذیرش، معناجویی، پیوندگرایی، ثبات درونی و همسازی» به دست آمد که بر روی هم 48 درصد واریانس کل پرسش نامه را تبیین می کرد. همچنین با بهره گرفتن از روش نمره های T، هنجار و دامنة برش مقیاس آماج 40 گویه ای تعیین شد و دو نسخه موازی 20 گویه ای با مشخصه های آماری و ویژگی های روان سنجیِ مقایسه پذیر و بارهای عاملی همسان فراهم آمد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی گری هوش هیجانی در رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده و تاب آوری در دانش آموزان دبیرستانی بود. بدین منظور تعداد 222 دانش آموز دختر و پسرمقطع متوسطه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.جهت تحلیل داده ها از رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده شد. براساس ماتریس همبستگی، بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و تاب آوری رابطه معناداری وجود دارد، بدین معنی که بین جهت گیری گفت و شنود و هوش هیجانی و تاب آوری رابطه مثبت و بین جهت گیری همنوایی و هوش هیجانی و تاب آوری رابطه منفی وجود دارد. همبستگی بین هوش هیجانی و تاب آوری نیز مثبت و معنادار است. تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نیز نشان داد که از بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، جهت گیری گفت و شنود پیش بینی کننده مثبت و معنادار هوش هیجانی و تاب آوری است. همچنین، هوش هیجانی پیش بینی کننده مثبت و معنادار تاب آوری است. در نهایت، تحلیل مسیر نقش واسطه ای هوش هیجانی در رابطه بین جهت گیری گفت و شنود و تاب آوری دانش آموزان را تایید نمود.