درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف آزمون ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه استرس تحصیلی (ASQ) انجام شد. روش : پرسشنامه استرس تحصیلی و پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی (ASEQ) بر روی 284 دانشجو (100 پسر و 184 دختر) که با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند، اجرا شد. به منظور تعیین روایی عاملی ASQ از روش های آماری تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی و به منظور بررسی همسانی درونی ASQ از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش اوبلیمین نشان داد که ASQ از چهار عامل دشواری عملکرد تحصیلی در کلاس، دشواری عملکرد تحصیلی در بیرون از کلاس، دشواری تعامل در دانشگاه و دشواری مدیریت کار، خانواده و دانشگاه تشکیل شده است. شاخص های برازش تحلیل عاملی تاییدی بر پایه نرم افزار LISREL، وجود عوامل چهارگانه را تایید کرد. همچنین، نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که در این نمونه الگوی چند بعدی ASQ، یکالگوی اندازه گیری قابل قبول است. همبستگی منفی و معنادار بین نمره کلی استرس تحصیلی و نمره کلی خودکارآمدی تحصیلی، روایی همگرای ASQ را تایید کرد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر، ثبات ساختار عاملی ASQ و اعتبار این پرسشنامه را برای سنجش استرس تحصیلی در دانشجویان ایرانی نشان دادند

این پژوهش با هدف بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه استرس شغلی مؤسسه سلامت و ایمنی انگلستان (HSE) در راستای ایجاد ابزار مناسب برای اندازه گیری استرس شغلی انجام شده است. روش: 749 نفر از کارکنان نظامی در طی نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از کل کشور انتخاب گردیدند. نمونه ها به پرسشنامه های HSE و GHQ پاسخ دادند. در این مطالعه پس از بررسی روایی محتوا، جهت بررسی روایی سازه و همزمان به ترتیب از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، ضریب همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 15 و Amos نسخه 16 استفاده گردید. یافته ها: ضریب همبستگی پرسشنامه HSE و GHQ برابر 48/0- = r بود. نتایج همچنین نشان دهنده همبستگی قوی بین عامل های استخراج شده از تحلیل عاملی و گویه های پرسشنامه HSE (92/0، 73/0، 75/0، 63/0، 87/0، 85/0، 22/0 به ترتیب برای حیطه های نقش، ارتباط، حمایت مسئولین، حمایت همکاران، کنترل، تقاضا، تغییرات) بود. اعتبار پرسشنامه نیز توسط روش آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن به ترتیب 78/0 و 65/0 بود. نتیجه گیری: پرسشنامه استرس شغلی HSE، پرسشنامه ای روا و معتبر برای بررسی استرس شغلی می باشد.

هدف: آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، یکی از آزمون های موجود برای ارزیابی عملکرد حافظه شنوایی- کلامی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر جنسیت بر نتایج نسخه فارسی این آزمون است. روش: در مطالعه مقطعی حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نسخه فارسی آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی در 110 جوان (55 زن و 55 مرد) سالم راست دست با میانگین سنی 7/1±3/21 سال (محدوده سنی 18 تا 25 سال) اجرا و امتیازات دو گروه با استفاده از آزمون آماری t در نمونه‌های مستقل با یکدیگر مقایسه شد. به‌علاوه، توانایی یادآوری کلمات به صورت تابعی از جایگاه آنها در فهرست، با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره در دو گروه زنان و مردان مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین امتیازات زنان در آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی 0/1± 73/6 و میانگین امتیازات مردان 98/0±30/6 به‌دست آمد. تحلیل آماری، بین میانگین امتیازات دو گروه در آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، تفاوت معناداری نشان داد (025/0=p). بررسی «اثر سریال» حاکی از آن بود که بین زنان و مردان در یادآوری کلمات ابتدایی و انتهایی تفاوت معناداری وجود ندارد (به‌ترتیب، 188/0= pو 551/0=p)، اما توانایی دو گروه در یادآوری کلمات میانی، از نظر آماری به طور معنادار تفاوت داشت (005/0=p). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به‌دست آمده، نسخه فارسی آزمون دایکوتیک حافظه شنوایی- کلامی، تفاوت عملکرد حافظه در دو جنس را نشان می دهد که با نتایج اکثر آزمون های این نوع حافظه مشابه است.

اعتیاد اینترنتی مورد­ توجه روزافزون است و دسترسی به ابزاری معتبر بر­اساس ملاک­های تشخیصی DSM به منظور افتراق افراد مبتلا به اعتیاد اینترنتی از کاربران عادی، بسیار محدود است­. یکی از پرسش­نامه­های معتبر موجود، پرسش­نامه اعتیاد اینترنتی ی ا نگ است . این مطالعه با هدف بررسی ویژگی­های روان­سنجی این پرسش­نامه انجام شد. روش­: این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی مقطعی است که در سال 1387 روی 233 نفر از دانشجویان شهر اصفهان که به روش نمونه­گیری سهمیه­ای از دانشگاه­های شهر اصفهان انتخاب شدند، انجام شد. واحد­های پژوهش پرسش­نامه اعتیاد اینترنتی یانگ­­، پرسش نامه تشخیصی یانگ ­ و پرسش­نامه اطلاعات دموگرافیکرا تکمیل نمودند. تمامی افراد توسط روان پزشکو بر­اساس ملاکتشخیصی اعتیاد اینترنتی مبتنی بر DSM-IV-TR مورد مصاحبه قرار گرفتند­­. پس از جمع­آوری و نمره­گذاری پرسش­نامه­ها، ویژگی­های روان­سنجی پرسش­نامه از روش­های تحلیل عاملی­، روایی همزمان، همسانی درونی، تنصیف­، بازآزمایی­، آلفای کرونباخ و استفاده از منحنی راکبا نرم­افزار SPSS 12 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها­: تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه­های اصلی با چرخش واریماکس­، برای پرسش­نامه 5 عامل مشکلات اجتماعی، تاثیر بر عملکرد­، فقدان کنترل­، استفاده مرضی از چت­روم و بی­توجهی به وظایف شغلی و تحصیلی را استخراج کرد. روایی محتوایی و همگرا، بازآزمایی (82/0= r )، همسانی درونی (88/0= α ) و تنصیف (72/0­= r ) محاسبه شد که با توجه به نتایج قابل قبول بود. بهترین نقطه برش بالینی این پرسش­نامه 46 بود. نتیجه­گیری­: پرسش­نامه اعتیاد اینترنتی یانگ در جامعه ایرانی خصوصیات روان­سنجی مطلوبی دارد و از آن می­توان در تحقیقات روان­شناسی و روا­ن پزشکی برای غربالگری کاربران اینترنتی عادی از معتاد استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف ساخت آزمون سنجش حسادت صورت گرفت؛ به همین منظور ابتدا آموزه های اسلامی درباره نشانگان حسد از قرآن و احادیث به صورت توصیفی گردآوری و سپس دسته بندی، تلفیق، تجزیه و تحلیل شد. در مرحله بعد به استناد این نشانه ها و به کمک روش های روان سنجی و مباحث آماری، آزمونی چهل ماده ای طراحی و تدوین شد. میانگین نظرات بیست نفر از کارشناسان و متخصصان مسائل اسلامی و روان شناسی، نمره روایی 87.6 درصد را نشان می دهد؛ بنابراین، آزمون از روایی محتوایی بالایی برخوردار است. اعتبار آزمون با اجرا بر روی 353 نفر آزمودنی واقعی و با استفاده از فرمول ها و روش های آماری و نیز برنامه تخصصی spss، محاسبه و تایید شد. میزان آلفا، هم بستگی بین دو نیمه و هم بستگی سه مؤلفه شناختی، عاطفی و رفتاری، با نمره کل آزمون بر اساس هم بستگی پیرسون(r) بالاتر از 0.7 و نشانگر اعتبار بالای آزمون است. نتایج آزمون T درباره میزان نمره حسادت زنان و مردان، و نیز افراد مجرد و متاهل تفاوت معناداری را نشان داد. هم اکنون آزمون سنجش حسادت، برای کاربرد و اجرا در پژوهش های بعدی، آماده استفاده است.

این تحقیق، ویژﮔﯽهای روان سنجی نسخه ایرانی مقیاس مقابله مذهبی را با در نظر گرفتن بافتار فرهنگی و اجتماعی ایران در دو پژوهش گزارش می کند. پژوهش 1: اطلاعات مقدماتی از طریق مصاحبه با یک گروه 50 نفری از دانشجویان درخصوص راهبردهای مقابله مورد استفاده هنگام رویارویی با یک موقعیت استرس زا گردآوری شد. بعد از این که تحلیل محتوایی صورت گرفت، از یک نمونه دیگر از دانشجویان (365N= ) خواسته شد نسخه بزرگسال مقیاس پاسخ های مقابله، گزاره های راهبردهای مقابله ایرانی به دست آمده از تحلیل کیفی و همچنین مقیاس مقبولیت اجتماعی را تکمیل کنند. مقابله مذهبی به عنوان یک بُعد مستقل استخراج شد و در کل هفت عامل خالص توسط تحلیل عاملی پاسخهای آزمودﻧﯽها به دست آمد. در پژوهش 2، با حضور 176 شرکت کننده، روایی تشخیصی و همگرای مقیاس مقابله مذهبی تأیید شد. احتمال همپوشی سازهﻫﺎی مقابله مذهبی با مقبولیت اجتماعی یک مسأله قابل بررسی در پژوهشﻫﺎی آتی است. بر اساس نتایج این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که مقیاس مقابله مذهبی از پایایی و روایی مناسب برای استفاده در مطالعات پژوهشی برخوردار است.

ویژگیهای روان سنجی نسخه ترجمه شده پرسشنامه مهارتهای اجتماعی/ هیجانی کودکان پیش دبستانی (KIST ؛ میلر، مایشی و میلر، 1997) با روش رواسـازی متقاطع بررسی شد. یک نمونه 1435 نفری از کودکان 5 و 6 ساله (668 دختر، 767 پسر) مهدکودکهـا و مراکز پیش دبستانی شهر تهران انتخاب و به دو گروه (نمونه الف=725، نمونه ب=710) تقسیم شدند و مادران آنها پرسشنامه 50 گویه ای KIST را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متمایل بر پایه نمره های فرم والد نشان داد با ادغام دو زیرمقیاس رفتارهای فزونکنشی/بیتوجهی و سازش نایافته و حذف زیرمقیاس رفتار خواب، نسخه فارسی متشکل از شش عامل 1) رفتارهای سازش نایافته/فزون کنش، 2) مهارتهای اجتـماعی، 3) مهارتهای ارتباطی، 4) مهارتهای زندگی روزمـره، 5) رفتار تغذیه، و 6) نشانه های اضطراب جدایی است و بـر روی هم تقریباً 2/40 درصـد واریانس را تبیین میکند. شاخصهای برازندگی تحلیل عاملی تاییدی در دو گروه روایی متقاطع پرسشنامه را تایید کرد. ضرایب همبستگی مثبـت و معنادار بین نمره کلKIST با نمره گروه مربیان (35/0=r) روایی همگرا و ضرایب منفی و معنادار آن با دو فرم فهرست رفتاری کودکان (32/0-=r) و گزارش مربی ـ معلم (33/0-) نظام سنجش مبتنی بر تجربه آشنباخ (آشنباخ، 1991) روایی واگرای پرسشنامه را تایید کرد. مبانی نظری عاملهای استخراج شده مورد بحث قرار گرفت.