درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر روش های مختلف سنجش (تشریحی، چهار گزینه ای و عملکردی) بر میزان یادگیری در درس روش تحقیق در دانشجویان رشته مشاوره و راهنمایی بوده است. در این پژوهش 69 نفر از دانشجویان که به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی متناسب با سطوح متغیر آزمایشی (روش سنجش) جایگزین شده بودند، شرکت داشتند. برای جمع آوری داده ها در خصوص میزان یادگیری دانشجویان از آزمونهای تکوینی متناسب با متغیر آزمایشی مربوطه و همچنین آزمون جامعی که متشکل از سوالات چند گزینه ای، تشریحی و عملکردی بود، استفاده شد. آزمون جامع تهیه شده در دو نوبت (پیش و پس از شروع نیمسال تحصیلی) به اجرا در آمد و آزمونهای تکوینی در هر گروه در سه نوبت اجرا شد. تمامی آزمونهای مورد استفاده محقق ساخته بودند. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری آزمون t، آزمون  ANOVAهمراه با مطالعات تعقیبی و همچنین تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که در آزمون جامع (ارزشیابی بر اساس ترکیبی از سوالات سه نوع روش سنجش)، تفاوت میانگین های گروههای آزمایشی عملکردی و تشریحی-هردو-با گروه آزمایشی چند گزینه ای معنی دار، ولی با هم غیر معنی دار بود. در کل بهترین نتایج از نظر میزان یادگیری (با توجه به میانگین نمرات) برای گروه آزمایشی عملکردی و ضعیف ترین نتایج برای گروه آزمایشی چهار گزینه ای به دست آمد. مقایسه های درون گروهی نشان داد که برای گروه آزمایشی عملکردی پاسخگویی به سوالات چهار گزینه ای آسانتر از سوالات تشریحی و برای گروه آزمایشی تشریحی پاسخ گویی به سوالات چهار گزینه ای آسانتر از عملکردی بود. (تفاوت میانگین ها به ترتیب در سطح اطمینان 99 و 95 درصد معنی دار بود). معادله رگرسیون پیش بینی نمرات دانشجویان در آزمون جامع بر اساس آزمونهای تکوینی، نوع روش سنجش اعمال شده و همچنین پیش آزمون به عمل آمده از ایشان نشان داد که در این ارتباط آزمونهای تکوینی اول و دوم و همچنین روش سنجش (به ترتیب با 99 و 95 درصد سطح اطمینان) اندازه های پیش بینی معنی دار بوده ولی آزمون تکوینی سوم و پیش آزمون به عمل آمده از این لحاظ معنی دار نبودند.

هدف اصلی این پژوهش، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه­ ای برای سنجش شوخ­ طبعی بود، لذا بر اساس متون معتبر و مقیاس­ های موجود، پرسشنامة مقدماتی با 100 سؤال تدوین شد. سپس نمونه­ ای با دامنة سنی 20 تا 60 سال به روش تصادفی در دو مرحله برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. بدین ترتیب که در مرحلـة مقدماتی، یک نمونـة 40 نفری برای پایایی سنجی، و در مـرحلة بعد یک نمونة 240 نفری برای تحلیل عاملی انتخاب شد. در نهایت، 25 سؤال که با کل آزمون دارای همبستگی مثبت بودند و حتی­ المقدور بر روی یک عامـل، بـار عاملی 0/35 یا بـالاتـر داشتنـد، بـرای پرسشنامـة نهـایی انتـخـاب شـدند. این پـرسـشنامـة 25 سـؤالی، پرسشنامـة شـوخ­طبعی (SHQ) نامگذاری شد. روایی سازة SHQ با استفاده از روش مؤلفه­ های اصلی و با چرخش مؤلفه ها از نوع واریماکس، مورد تحلیل عوامل قرار گرفت. بر این اساس، یک ساختار پنج عاملی (لذت از شوخی، خنده، شوخی کلامی، شوخ­طبعی در روابط اجتماعی، و شوخ­طبعی در شرایط استـرس­آور) که 63/75 درصد واریانس را تبیین می­کنند، به­دست آمد. علاوه بر این، نتایج پایایی SHQ با استفاده از روش­ های همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و بازآزمایی (به فاصله 21 روز) نشان داد که SHQ از ضرایب پایایی مناسبی برخوردار است.در مجموع، این مطالعه نشان داد که SHQ با داشتن ضرایب پایایی و روایی رضایت­ بخش، ابزاری مناسب برای سنجش شوخ­ طبعی در پژوهش­های بعدی است.

" مقدمه: هدف اصلی پژوهش حاضر هنجاریابی، بررسی روایی و اعتبار پرسش­نامه باور به مهارت­ها یا خودکا رآمدی حرفه­ایی (SCI) در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. روش: نمونه پژوهش 420 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان بودند که از هفت دانشکده (از هر دانشکده 60 نفر) به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه‌ایی انتخاب شدند و پرسش­نامه باور به مهارت­ها روی آنها اجرا شد. روش مورد استفاده در این پژوهش آمار توصیفی شامل محاسبه نمرات T ، رتبه درصدی و ضریب همبستگی بود. جدول هنجار درصدی و استاندارد نیز برای دانشجویان تهیه شد . یافته­ها : اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ بین 75/0 تا 82/0 و به روش بازآزمایی بین 71/0 تا 84/0 محاسبه شد. ضرایب روایی یعنی همبستگی بین دو پرسش­نامه باور به مهارت­ها و پرسش­نامه استرانگ دارای دامنه‌ایی بین 45/0 تا 72/0 و در سطح 01/0 معنی­دار بود. نتیجه­گیری: پرسش­نامه باور به مهارت­ها ابزار معتبری برای ارزیابی میزان باور افراد از حیطه­های شغلی است و می­توان در راهنمایی و مشاوره هدایت شغلی و تحصیلی از آن استفاده نمود."

مرگ یک عزیز یا یک شخص مهم در زندگی حادثه ای است که همواره در نزدیکان فرد ازدست رفته منجر به فرایند سوگواری می شود. سوگ اثرات فراگیری بر فرد داغدار دارد و سنجش آن مستلزم در اختیار داشتن ابزارهای مناسب می باشد. پرسشنامه تجربه سوگ (GEQ) توسط بارت و اسکات (1998) به منظور سنجش واکنش های سوگ، طراحی و ساخته شد. پژوهش حاضر کوشیده است تا پس از آماده سازی مقیاس یاد شده، اعتبار و روایی این پرسشنامه را در گروهی از دانشجویان ایرانی دارای تجربه سوگ مورد سنجش قرار دهد. در این تحقیق 348 آزمودنی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تحلیل مولفه های اصلی نشان دهنده هفت عامل و 34 سؤال بود. این عوامل از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار بودند (ضرایب آلفای کرونباخ بین 86/0 و 40/0 متغیر است). عوامل این پرسشنامه روایی همگرای مناسبی با دو خرده مقیاس افسردگی و جسمانی سازی SCL-25 (01/0p) و GHQ - 28 (01/0p) نشان دادند. همچنین الگوی نمرات GEQ در دو جنس متفاوت به دست آمد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین نشانه های »ترسیم خود« در نقاشی سه گروه از کودکان دارای مشکلات درونی سازی شده، برونی سازی شده و بهنجار به اجرا درآمده است. روش: برای شناسایی ٣٠ دانش آموز درونی سازی شده، ٣٠ دانش آموز برونی سازی شده و ٣٠ دانش آموز بهنجار، با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند ، تعداد ٤٠٠٠ فرم سیاهه رفتاری کودک در ٣٤ دبستان منطقه شش آموزش و پرورش شهر تهران توزیع گشت و از میان فرم های تکمیل شده 90 n= دانش آموز دختر و پسر انتخاب شدند. آزمون »ترسیم خود« بصورت انفرادی بر روی گروه های نمونه به اجرا درآمد و نقاشی های جمع آوری شده بر اساس جدولی متشکل از ١٥٠ نشانه ترسیمی مورد تفسیر قرار گرفت. یافته ها:آزمون خی دو نشان داد که فراوانی ترسیم ١١ نشانه ازجمله: ترسیم در پایین صفحه یا در حاشیه آن، عدم ترسیم موها، ترسیم تنه به شکل مربع-مستطیل و غیره در کودکان درونی سازی شده و ١١ نشانه از جمله : ترسیم سر بزرگ، ارزنده سازی موها، ترسیم دست ها به شکل کمان رو به پایین و غیره در کودکان برونی سازی شده بطور معنادار بالا بوده است. نتیجه گیری: نشانه ها بیانگر نمادهای ناارزنده سازی خود، پایین بودن اعتماد به نفس و بازداری در گروه درونی سازی شده و نمادهای ارزنده سازی خود و تمرکز بر خویشتن در گروه برونی سازی شده است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار عاملی فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ (SQ-SF) و دستیابی به ابزاری دقیق تر برای سنجش طرحواره های ناسازگار اولیه در نمونه جمعیت ایرانی اجرا گردید. بدین منظور تحقیق حاضر تلاش نمود تا با بکارگیری روش تحلیل عاملی اکتشافی ساختار پرسشنامه را در جمعیت ایرانی بررسی نمایدو به مقایسه ساختار عاملی پرسشنامه در نمونه جمعیت ایرانی و نمونه جمعیت خارجی، همچنین مقایسه انواع طرحواره ها بین دانشجویان دختر و پسر بپردازد. نمونه تحقیق را 593 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر (44/37 درصد زن و 56/62 درصد مرد) تشکیل میدادند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از جامعه مورد نظر انتخاب شدند. این پژوهش در ادامه پژوهش قبلی و در سطحی وسیع تر (استفاده از 5 پرسشنامه به جای یک پرسشنامه به منظور بررسی روایی واگرا و همگرای پرسشنامه طرحواره ها و انتخاب یک نمونه دانشجویی بزرگتر و منسجمتر صورت گرفت. 5 پرسشنامه نام برده به طور همزمان با پرسشنامه اصلی اجرا، نتایج جمع آوری و به وسیله نرم افزار SPSS (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چند متغیری) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه ضمن ارایه نرم ایرانی پرسشنامه (SQ-SF) نشان داد که پرسشنامه طرحواره ها در نمونه جمعیت ایرانی به جای 15 عامل ، 11 عامل را در بر میگیرد که به ترتیب زیر نامگذاری شد: 1-نقص، ناکامی، وابستگی، اطاعت 2-محرومیت هیجانی 3-بیگانگی اجتماعی 4-بازداری هیجانی 5-بیاعتمادی، آسیب پذیری 6-از خود گذشتگی 7-رها شدگی 8-خود تحول نیافته 9-استحقاق 10-معیارهای سرسختانه 11-خود انظباطی ناکافی همچنین یافته های پژوهش نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر در نوع طرحواره ها تفاوت وجود دارد. دانشجویان دختر در تمامی طرحواره های ذکر شده نمرات پایینتری را نسبت به دانشجویان پسر کسب کردند.

با توجه به اینکه عقل در فرهنگ و معارف اسلامی و ادبیات دینی ما اهمیت، ارزش و جایگاه ویژه ای دارد، ملاک بسیاری از امور، شرط تکلیف و موضوع بسیاری از مسائل فقهی، حقوقی، قضایی و معرفتی است، از این رو، مطالعه علمی و دقیق آن، ساخت ابزار و مقیاسی جدید و بومی برای سنجش آن، اعتباریابی و اثبات روایی این مقیاس و در نهایت، به کارگیری آن در مشاغل و بسیاری از امور دیگر، می تواند از ارزش فراوان و ضرورت خاصی برخوردار باشد. این مقاله، با هدف ساخت و ارائه یک مقیاس بدیع اسلامی، برای سنجش و اندازه گیری میزان عقل افراد نگاشته شده است. مواد و آیتم های خام این مقیاس جدید بر اساس آیات و روایات، تهیه و تدوین گردیده است. میزان روایی آن، به روش خبره به صورت کمی و کیفی، به کمک صاحب نظران و متخصصان اسلامی و میزان اعتبار آن، با اجرا روی 53 آزمودنی و به کمک فرمول ها و محاسبات آمارتوصیفی و استنباطی، از جمله نمودارها، شاخص های پراکندگی، روش همبستگی اسپیرمن و پیرسون، آزمون آلفا کرنباخ، آزمون خی دو، آزمون f و سایر آزمون های معناداربودن ضرایب همبستگی، محاسبه و تعیین شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس رضایت از زندگی در بین دانشجویان انجام شد. روش: نمونه پژوهش شامل 400 دانشجو (200 پسر و 200 دختر) بود که با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری پژوهش مقیاس رضایت از زندگی، فهرست شادکامی آکسفورد و پرسشنامه افسردگی بک بود. نتایج: نتایج نشان داد هماهنگی درونی مقیاس برابر با 85/0 و پایایی باز آزمایی آن برابر با 77/0است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی نشان داد که مقیاس رضایت از زندگی تک عاملی است. بین نمرات رضایت از زندگی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنا داری مشاهده نشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مقیاس رضایت از زندگی یک ابزار معتبر و روا برای اندازه-گیری رضایت از زندگی دانشجویان ایرانی است

این پژوهش با هدف تحلیل محتوای مقاله هـای علمی ـ پژوهشی در مجله های روان شناسی شکل گرفت. سیصدوهفده مقاله منتشر شده در هفـت مجله علمی ـ پژوهشی بین سالهای 1386-1384، بـه طور تصادفی به 6 پژوهشگر روان شنـاسی ارائه شد تا براساس موضوع و روشهای پژوهشی آنها تحلیـل محتـوا شـوند. پژوهشگر دیگری نیز 20 درصد از مقاله های هدف را به طور تصادفی تحلیل کرد (ضریب توافق بین ارزیابها = 85/0). یافته هـا نشان دادند کـه قلمروهای روان شناسی سلامت، تحولی، تربیتی، بالینی و مشاوره ای، فراوانترین مـوضوعها و استانداردسازی آزمون، همبستگی، مدلهای علی، تجربی و شبـه تجربی فراوانترین روشهای پژوهش بودند. مقاله ای درباره روان شناسی ورزش یا مبتنی بر روشهای کیفی یافت نشد.

" مقدمه: در این پژوهش اعتباریابی مقیاس جدید کمال‌گرایی مورد بررسی قرار گرفت. روش: ابتدا ترجمه‌ی فارسی مقیاس کمال­گرایی و پرسش­نامه سلامت عمومی به 68 نفر (34 دختر و 34 پسر) از دانش‌آموزان کلاس دوم راهنمایی شهر شیراز ارایه شد. پایایی مقیاس به­روش ضریب آلفای کرونباخ و روایی همگرای آن از طریق بررسی رابطه ابعاد مقیاس با مقیاس سلامت عمومی بررسی شد. سپس مقیاس مذکور مجددا روی نمونه‌ای شامل 313 نفر از دانش‌آموزان کلاس دوم و سوم راهنمایی (164 پسر، 149 دختر) که به­روش خوشه‌ای تصادفی از نواحی چهارگانه‌ی آموزش و پرورش انتخاب شده بودند، اجرا و روایی سازه‌ای آن با روش تحلیل عاملی بررسی شد. یافته­ها: محاسبه‌ی ضریب آلفای کرونباخ حاکی از پایایی قابل قبول ابزار بود. همچنین انتظارات اولیه از وجود رابطه بین ابعاد منفی کمال‌گرایی و سلامت روانی تایید گردید. بررسی ساختار عاملی مقیاس نیز حاکی از وجود 6 عامل (سه عامل مثبت و سه عامل منفی) بود که مجموعا 43% از واریانس کل را تبیین می‌کرد. نتیجه­گیری: مقیاس جدید کمال‌گرایی از پایایی و روایی قابل قبولی برخوردار است و با توجه به مزایایی که نسبت به مقیاس­های قبلی دارد، به­منظور استفاده در تحقیقات مربوط به کمال‌گرایی توصیه می‌شود."

" مقدمه: احساس بودن در یک مکان، احساس حضور نامیده می­شود. هدف این پژوهش بررسی اعتبار و روایی نسخه فارسی پرسش­نامه احساس حضور ایگروپ (IPQ) در محیط مجازی بود. روش­: 118 داوطلب مذکر پس از مواجهه با محیط مجازی از نوع رانندگی در بازی رایانه­ای، در شرایط مختلف (رانندگی در گیم­نت، به­عنوان مسافر و رانندگی در شرایط ساده، دشوار و دلخواه) به این پرسش­نامه پاسخ دادند. یافته­ها: تحلیل عاملی IPQ ، به استخراج سه عامل انجامید که 64% واریانس مشترک را تبیین می­کرد: واقعی بودن، حضور در مکان و مشارکت. مقیاس­های ""حضور در مکان"" و ""واقعی بودن"" و نمره کل حضور هنگامی­که آزمودنی­ها در تعامل با محیط مجازی بودند (رانندگی)، به­گونه­ای معنی­دار بیشتر از هنگامی بود که به­عنوان مسافر در کنار راننده بودند. ضرایب اعتبار همسانی درونی، تنصیفی و دوباره­سنجی این پرسش­نامه به­ترتیب 87/0، 85/0 و 74/0 بود. همبستگی سه مقیاس با یکدیگر و با نمره کل احساس حضور معنی­دار بود. نتیجه­گیری: نسخه فارسی پرسش­نامه احساس حضور ایگروپ (IPQ) مقیاسی روا و معتبر برای ارزیابی احساس حضور در محیط­های مجازی است. "

یکی از پرکاربردترین ابزارهای اندازه گیری نگرانی، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (PSWQ) است. پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا در بین دانشجویان انجام شد. روش: نمونه پژوهش شامل 424 دانشجو (248 دختر و 176 پسر) بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا، خرده مقیاس اضطراب صفت پرسشنامه اضطراب صفت ـ حالت و پرسشنامه افسردگی بک بود. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مدل دو عاملی پرسشنامه (عامل نگرانی عمومی و فقدان نگرانی) نسبت به مدل تک عاملی دارای برازش بهتری است. ضرایب همسانی درونی و بازآزمایی (با فاصله زمانی 1 ماه) پرسشنامه درحد بالایی بود. همچنین همبستگی معنی دار نمرات پرسشنامه با نمرات اضطراب صفت و افسردگی بیانگر روایی پرسشنامه بود. از دیگر یافته های پژوهش این بود که نمرات نگرانی دختران به طور معنی داری بیشتر از نمرات پسران بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش بیانگر این است که نسخه فارسی پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا در اندازه گیری نگرانی دانشجویان، از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است.

مقدمه: فعالیت­های پژوهشی در پرستاری روندی رو به رشد دارد. جمع­آوری داده­ها با بهره­گیری از پرسش­نامه، یکی از مراحل مهم پژوهش است. تاکنون پرسش­نامه­های فراوانی به زبان­های رایج دنیا طراحی شده و در سایر کشورها مورد استفاده قرار گرفته است. معمولاً پرسش­نامه­ها برحسب نیاز، به­صورت فردی تهیه یا ترجمه می­شوند و هنوز رعایت اصول استاندارد برای هدایت فرآیند ترجمه از سوی پژوهشگران ضروری شناخته نشده است. متخصصان روان­سنجی ابزارهای پژوهشی، به­طور مرتب بر فرآیند صحیح ترجمه پرسش­نامه­ها تاکید می­کنند، زیرا در صورت عدم توجه به این مهم، نمی­توان یافته­های داخلی و خارجی را با یکدیگر مقایسه کرد. دست­یابی به استانداردهای مورد توافق برای ترجمه مناسب، کیفیت ترجمه ابزار را بالا می­برد و منجر به افزایش همکاری و مشارکت بین محققان از فرهنگ­های متفاوت و بهبود نتایج مشترک می­شود. پژوهشگران و طراحان پرسش­نامه­ها گام­های متعددی درخصوص ترجمه پرسش­نامه و انطباق فرهنگی آن برداشته­اند. هدف این مقاله معرفی گام­های مهم فرآیند ترجمه بر مبنای حفظ برابری­های فرهنگی است.