درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر بازی های آموزشی رایانه ای بر پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان مقطع ابتدایی به اجرا در آمده است و از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، شبه تجربی است. جامعه آماری آن را 280 نفر از دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی مدرسه شاهد، در سال تحصیلی 92-1391 تشکیل می دهند. از میان آنها با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. گروه تجربی به مدت سه ماه در معرض بازی های آموزشی رایانه ای میشا و کوشا قرار داده شد و در مورد گروه کنترل روش تدریس معمولی به اجرا درآمد. آزمون خلاقیت تصویری تورنس و آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان، ابزار اندازه گیری را تشکیل داده است. از آزمون تحلیل کوواریانس جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که گروه تجربی از گروه کنترل به طور معنی داری از نمرات پیشرفت تحصیلی و خلاقیت بالاتری برخوردار است. از میان مؤلفه های خلاقیت (انعطاف پذیری، ابتکار، بسط و سیالی)، تنها در مورد مؤلفه های انعطاف پذیری و سیالی گروه آزمایش از گروه کنترل به طور معنی داری از نمرات بالاتری برخوردار بود.

تاریخ ادبیات در معنای ظاهر، تاریخِ متون ادبی نظم و نثر است اما در واقع باید آن را تاریخ و سیرِ اندیشه و تفکر دانست که در قالبِ شعر و نثر جلوه نموده است. تاریخ ادبیات فارسی، پیوستگی تنگاتنگی با تاریخ اندیشه و افکار و آرا در ایران دارد، اما این پیوستگی همواره نادیده، انگاشته شده است.  در دو دهه  هفتاد و هشتاد، یعنی دو دهه اخیر، تغییراتی تقریباً اساسی در کتاب های تاریخ ادبیات مدارس روی داده است؛ متفاوت از واحدهایی که تا سال 1372 در مدارس تدریس می شد. در این مقاله، ما سعی کردیم ابتدا این تغییرات را انعکاس دهیم و سپس به بررسی نقاط ضعف و قوت این درس بپردازیم و در آخر کتاب های تاریخ ادبیات این دو دهه مدارس را با تاریخ ادبیات های سال های گذشته مقایسه کنیم.  در این مقاله، تمام نگاه ها به سمت کاربردی شدن درس تاریخ ادبیات، کشانده شده است تا زمینه ای برای بیرون بردن این درس از حالتی خشک و ایستای، و تبدیل آن به ساعت تحلیل عملی محتوا و نقد کاربردی باشد.

هدف این مقاله، طراحی مدلی برای حرکت از توسعه حرفه ای (PD) به یادگیری حرفه ای  (PL)معلمان ریاضی دوره متوسطه در ایران بود. ابتدابه استناد ادبیات پژوهشی این حوزه، از ترکیب مدل خطی کرینر و زتمیر (2011) برای PD و مدل خطی یاورسکی (2003) برای PL ، یک  مدل دوبعدی با 12 مؤلفه تهیه شد. سپس در مراحل مختلف پژوهش، این مدل به تدریج جرح و تعدیل شد تا به مدل نهایی با نُه مؤلفه رسید تا با ویژگی های معلمان ریاضی در ایران متناسب شود. مؤلفه های مدل نهایی عبارتند از تلفیق محتوا و روش، همکاری معلمان با یکدیگر، حمایت های داخلی و خارجی، شأنیت حرفه ای معلمان ریاضی، نقش آموزشگران معلمان ریاضی در یادگیری حرفه ایِ معلمان ریاضی و نقش تعامل بین آن ها در رشد و توسعه فردی معلمان ریاضی.       

هوش معنوی به زندگی درونی ذهن و ارتباط آن با هستی و وجود در جهان مربوط است. هوش معنوی توانایی فهمیدن عمیق سؤالات معنوی و بینش درونی است که سطح های چند گانه از هوش است. ویژگی های معنویت شامل کنکاش در جستجوی معنا و هدف، حس تعالی جویی (یعنی آنکه انسان فراتر از وجود صرفاً مادی است) حس اتصال (مثل به افراد دیگر، طبیعت یا عالم غیب) و ارزش ها (مثل عشق، ترحم و عدالت) است. رضایتمندی، بستر موفقیت و کامیابی است و هیچ انسان موفقی نیست که از هنر« رضایت از زندگی » برخوردار نباشد. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی و رضایت از زندگی در دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد قوچان که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل هستند می باشد. داده های پژوهش از 278 نفر آزمودنی گردآوری شده است که براساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه هوش معنوی جامع آمرام و درایر (2007) و پرسشنامه رضایت از زندگی (swls) دینر و همکاران (1985) بوده است. برای تحلیل نتایج از روش همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های بدست آمده از این تحقیق نشان داد که بین هوش معنوی و رضایتمندی زندگی رابطه مستقیم معناداری وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر اجتناب از کمک طلبی تحصیلی دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی است. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مقطع سوم راهنمایی مدارس غیرانتفاعی منطقه چهار تهران در سال تحصیلی 92-91 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، 39 دانش آموزی که نمرات اجتناب از کمک طلبی بالایی داشتند ) یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه(، انتخاب و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. به گروه آزمایشی، 10 جلسه مهارت حل مسئله آموزش داده شد؛ و گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کمک طلبی ریان و پنتریچ استفاده شد. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین گروه آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد، بدین صورت که آموزش مهارت حل مسئله، بر کاهش اجتناب از کمک طلبی تأثیرگذار بود.

هدف از مطالعه ی حاضر بررسی نقش ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مؤلفه های برنامه درسی در پیش بینی میزان انگیزش پژوهشی آنها است. بدین منظور نمونه ای متشکل از 197 تن از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94-1393، به روش طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. این مطالعه از حیث هدف کاربردی، از حیث روش، توصیفی و از نوع همبستگی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه های محقق ساخته ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی و پرسشنامه ی انگیزش پژوهشی بود. برای گزارش و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. شاخص های آمار توصیفی همچون تعداد، میانگین، انحراف معیار، بیشینه و کمینه ی نمرات و در آمار استنباطی نیز از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که میان ادراک از مؤلفه های درسی به صورت کلی و انگیزش پژوهشی 0.58 همبستگی وجود دارد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین خرده مقیاس های ادراک از مؤلفه های برنامه درسی (ادراک از هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) و انگیزش پژوهشی دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری دارد. نتایج رگرسیون هم زمان نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند به صورت ترکیبی 43 درصد از تغییرات متغیر انگیزش پژوهشی را تبیین کنند و از بین متغیرهای پیش بین، دو متغیر ادراک از هدف و ادراک از محتوا می تواند متغیر ملاک (انگیزش پژوهشی) را پیش بینی کنند و سایر متغیرهای پیش بین (ادراک از روش و ارزشیابی) به تنهایی قادر به پیش بینی انگیزش پژوهشی نیستند. به صورت کلی ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی قابلیت پیش بینی انگیزش پژوهشی را داراست، این یافته ها مؤید رویکرد خودتعیین گری است که بیان می کند ادراکات حاصل از محیط بر انگیزش تأثیر می گذارد.

یکی از موضوعاتی که در نظام آموزشی باید بدان پرداخت، آموزش است. آموزش از ترکیب چهار نظام که در تعامل با یکدیگرند، به وجود آمده است. این چهار نظام عبارتند از تدریس، یادگیری، ساختار و برنامه درسی. برنامه درسی طرحی برای عمل است که ساختار را هدایت می کند. موضوع دیگر، جایگاه دانش و چگونگی تبدیل آن به ماده درسی است. در تعلیم و تربیت پست مدرن، دانش به خودی خود هدف نیست، بلکه هدف، \""گفتمان سازنده دانش\"" است به همین جهت در کلاس درس، تمرکز بر ساختن دانش، فهم، همکاری و مشارکت است. نظام آموزشی کشور ها به منظور تربیت فراگیرانی مستقل، منعطف، خلاق و دارای تفکر انتقادی لازم است در حوزه اهداف، محتوا، وسایل، روش ها و نیز فرصت ها و فعالیت های تربیتی تجدیدنظر به عمل آورند. از دیرباز طراحی برنامه درسی و ارائه موضوعات به شکل های مختلف صورت گرفته است. در آغاز قرن بیستم متفکران تعلیم و تربیت در مسیر تلفیق برنامه درسی گام نهادند؛ اما روند مسلط در این قرن مبتنی بر رویکرد تک رشته ای، تکثر دروس و برنامه درسی رشته محور بوده است. تلفیق به معنای سازگار کردن و باهم آمدن است و با تخصصی شدن و جداسازی موضوعات درسی مغایرت دارد. تلفیق، مبتنی بر نگرش کل نگر است که سعی دارد آموزش را با زندگی روزمره فراگیر مرتبط سازد. هدف از این پژوهش، تبیین برنامه درسی تلفیقی، بیان انواع آن و چگونگی تلفیق علم و تکنولوژی در برنامه درسی دوره ابتدایی است. روش بکار گرفته شده، روش تحلیلی- استنتاجی است. بدین منظور پس از تبیین برنامه درسی و توضیح درباره تلفیق، به نمونه هایی از تلفیق در حوزه محتوا مانند تلفیق موضوعات و دانش بنیادین، تلفیق فناوری اطلاعات و ارتباطات با تمام حوزه های دانش، اشاره شده است. بر اساس مطالعات و تحلیل های انجام شده می توان نتیجه گرفت که: با تلفیق علم و تکنولوژی در برنامه درسی به طور عام و در دوره ابتدایی به طور خاص، میزان یادگیری و تسلط دانش آموز بر محتوای سازماندهی شده افزایش می یابد و دانش آموز بهتر می تواند مطالب آموخته شده را در زندگی واقعی بکار گیرد.

در سال های اخیر موضوع تسهیم دانش در محیط های دانشگاهی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است و صاحبنظران به کاوش و فهم عوامل موثر بر این رفتار علاقه مند شده اند. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین توانمندسازی روانشناختی دانشجویان و رفتار تسهیم دانش آنان با لحاظ نمودن نقش میانجی نگرش به تسهیم دانش است. روش مورد استفاده در این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بوده و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر به وسیله مدل معادلات ساختاری استفاده گردید. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دوره دکتری دانشگاه شیراز بوده که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 250 نفر انتخاب و در نهایت 214 پرسشنامه تحلیل شد. یافته های پژوهش بیانگر رابطه معنادار بین توانمندسازی روانشناختی و رفتار تسهیم دانش در دانشجویان دکتری دانشگاه شیراز و رابطه مثبت و معنادار بین توانمندسازی روانشناختی و نگرش به تسهیم دانش در دانشجویان وجود دارد.

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی نقاط ضعف طرح ارزشیابی توصیفی از دید معلمان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان اهواز می باشد. جامعه پژوهش در این مطالعه کلیه معلمان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان اهواز را تشکیل داده اند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد. به این صورت که از چهار ناحیه، دو ناحیه بصورت تصادفی انتخاب و از این دو ناحیه تعداد 180 نفر از معلمان بصورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه شناسایی نقاط ضعف طرح ارزشیابی محقق ساخته استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده بعمل آمد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سه عامل بعنوان نقاط ضعف طرح ارزشیابی توصیفی(عامل مربوط به دانش آموز با 14 ماده و 84/18 درصد واریانس، عامل مربوط به آموزش با 11 ماده و 65/35 درصد واریانس و عامل مربوط به خانواده با 8 ماده و 26/49 درصد واریانس) شناسایی شدند.

در حال حاضر سیر تحولات جهانی، کارآفرینان را در خط مقدم توسعه فنّاوری و توسعه اقتصادی قرار داده است. تجربه موفقیت آمیز اغلب کشورهای پیشرفته و نیز برخی از کشورهای در حال توسعه در عبور از بحران های اقتصادی به واسطه توسعه کارآفرینی در آن کشورها، موجب شده تا سایر کشورها نیز برای کارآفرینی، کارآفرینان و شکل گیری کسب و کارهای نوآورانه اهمیت خاصی قائل شوند. با عنایت به پدیده جهانی شدن اقتصاد، برخی عقیده دارند که «بازارهای جهانی فردا در اختیار شرکت هایی است که به ریسک پذیری کارآفرینانه بها می دهند و برای گسترش سرمایه های فکری خود در حد کلان سرمایه گذاری می کنند، در بالندگی فردی پرتلاشند و در تعیین استراتژی ها، شرایط محیطی را مد نظر قرار می دهند.» بر همین اساس، توسعه کارآفرینی از جنبه های گوناگون مدنظر قرار گرفته است. از این رو، این تحقیق با هدف بررسی موانع و راهکارهای توسعه کارآفرینی در سازمان آموزش فنی و حرفه ای پرداخته شده است و در آن عوامل فردی، عوامل آموزشی و عوامل سازمانی به شیوه توصیفی و پیمایشی با اخذ نظرات مهارت آموختگان یک دوره اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان تهران مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد موانع سازمانی با رتبه 2.66 بیشترین مانع کارآفرینی در میان مهارت آموختگان دوره های فنی و حرفه ای است و موانع فردی با رتبه 1.24 کمترین مانع می باشد. از میان عوامل ذکر شده، عوامل سازمانی مهم ترین عوامل به عنوان موانع توسعه کارآفرینی محسوب می شود.

این پژوهش به دنبال شناسایی متغیرهایی مربوط به دانشجویان است که توجه به آنها می تواند مؤسسه آموزش عالی را در پذیرش آموزش الکترونیکی یاری کند. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و به روش پیمایشی است. جامعه آماری شامل 16500 نفر از دانشجویان دانشگاه سمنان در سه دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در سال تحصیلی 94-93  است که تعداد 380 نفر از آنها از طریق روش چندمرحله ای برای نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای است محقق ساخته که در تهیه آن از ابزار پژوهش های مشابه استفاده شده و علاوه بر اینکه روایی آن با استفاده از روش قضاوتی تأمین شد، پایایی آن نیز برابر 92/0 به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که دانشجویان دانشگاه سمنان از آمادگی نسبی و بیشتر از «حداقل آمادگی مورد انتظار» برای شرکت در آموزش الکترونیکی برخوردار هستند. هرچند در برخی عوامل، از جمله «انگیزش»، آمادگی آنها از حداقل آمادگی مورد انتظار کمتر بوده و نیازمند تقویت است. افزون بر این، یافته های پژوهش نشان داد که دانشجویان دانشکده «مهندسی برق و کامپیوتر» نسبت به دیگر دانشکده ها از آمادگی بیشتری برای آموزش الکترونیکی برخوردار هستند.

بدون شک کیفیت خدمات آموزش یکی از موضوعاتی است که با هدف رشد نظام آموزش عالی باید بدان توجه شود. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت خدمات آموزش بر رضایت دانشجویان دانشگاه امام صادق علیه السلام، بر اساس مؤلفه های مستخرج از ابعاد کیفیت خدمات آموزش مدل سروکوال، مدل مفهومی پیشنهادی خود را ارائه کرده است. نتایج پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل به دست آمده که گویای معناداری و تأیید مدل مفهومی است. همچنین نتایج مدل نشان می دهد که یک واحد افزایش در کیفیت خدمات می تواند 52 درصد باعث افزایش و بهبود رضایت شود.

هدف این تحقیق ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش الگوی کیفی مدیریت فرآیندهای یاددهی- یادگیری در دوره ابتدایی است. این پژوهش جزو تحقیقات ترکیبی از نوع متوالی اکتشافی برای ابزارسازی است. در بخش کیفی، 20 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه با روش نمونه گیری هدف مند، به عنوان مشارکت کنندگان بالقوه ی پژوهش انتخاب شدند. دراین بخش از روش مصاحبه، بررسی پیشینه و مطالعه منابع و متون و به شیوه همسو سازی برای دست یابی به مفاهیم، عبارات و واژه های کلیدی مرتبط با عوامل، ملاک ها ونشانگرهای الگوی کیفی مدیریت فرآیندهای یاددهی –یادگیری استفاده شد و داده های کیفی اولیه حاصل گردید. با روش تحلیل مضمون، چارچوب اولیه الگو شکل گرفت واز معیارهای اعتبار سنجی کیفی برای سنجش اعتبارچارچوب اولیه استفاده شد. برای اطمینان از پایایی کیفی چارچوب اولیه، ازآزمون قابلیت اعتماد استفاده گردید. دربخش کمی، مدرسان درس روش ها و فنون تدریس و روانشناسی تربیتی پردیس های دانشگاه فرهنگیان کشور جامعه آماری را تشکیل دادند. برای نمونه گیری از64 پردیس دانشگاه فرهنگیان کشور، 32 پردیس به شیوه تصادفی ساده و درهرپردیس دو نفر مدرس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس تدوین شده در مرحله کیفی پژوهش استفاده شد.این مقیاس دارای6 عامل، 16 ملاک و 72 نشانگر بود. در این بخش، برای سنجش روایی مقیاس از روش های روایی صوری، محتوایی، وتحلیل عامل و برای محاسبه پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد که این مقیاس به لحاط کمی نیز از روایی و پایایی لازم برخوردار است و در نتیجه مقیاس نهایی با 6عامل (محیط فیزیکی، محیط اجتماعی – روانی، آمادگی، آموزش، تلفیق و ارزشیابی) ، 16ملاک و 70 نشانگر مورد تایید قرار گرفت.

فن آوری اطلاعات و ارتباطات در حال ایجاد تغییرِ شکل و دگرگون سازی کل نظام آموزش و پرورش است. یکی از مظاهر قدرتمند فن آوری اطلاعات و ارتباطات، کاربرد رایانه در آموزش می باشد. این فن آوری، پتانسیل زیادی در تعلیم و تربیت دانش آموزان استثنایی به ویژه دانش آموزان کم بینا دارد. استفاده از فن آوری های رایانه و نیز فن آوری های کمکی برای این دانش آموزان، این امکان را به آنها می دهد تا مشکلاتی را که از بابت کم بینایی در یادگیری خود متحمل می شوند از میان بردارند. از جمله نرم افزارهای رایانه ای تولید شده برای افراد کم بینا، پویشگر و نرم افزار خواندن متون بر روی صفحه ی نمایش، نرم افزار بزرگ نمایی صفحه نمایش، نرم افزار خواندن متون روی صفحه نمایش، نرم افزار تشخیص نوری حروف نوشتاری و نرم افزار برنامه درسی چند رسانه ای است. همچنین از جمله فن آوری های سخت افزاری موجود برای این افراد می توان به اسکن دید، دوربین بزرگ نمایی، ذره بین های سی. سی. تی. وی ِقابل حمل، ذره بین های جیبی و ذره بین های دیجیتال اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم به شرح ویژگی های هر یک از این نرم افزارها و سخت افزارها بپردازیم و بهره گیری از آنها را در کلاس های درس برای دانش آموزان کم بینا به منظور تسهیل آموزش به این دسته از دانش آموزان مورد بحث قرار دهیم.

برنامه والد کودک فرانک ،برنامه والد کودک مامان غازه با استفاده ازگفتارنشانه دار فارسی است . این برنامه برای والدین کودکان کم شنوای زیرسه سال بکارمی رود و براساس اصول شفاهی پایه ریزی شده است. برنامه والد-کودک مامان غازه تجربه ای گروهی برای والدین و نوزادان و خردسالان است که تاکید آن برلذتی است که با استفاده از شعرها ،لالایی ها وقصه ها بدست می آید. .والدین در این برنامه مهارتها و اعتماد به نفس لازم را بدست می آورند که آنان را قادر می سازد الگوهای خانوادگی مثبتی را در دوره بحرانی کودکی فرزندشان ایجاد کنند و تجربیات زبانی و ارتباطی زودهنگام را در محیطی سالم در اختیار آنان قراردهند.این برنامه را می توان به روشهای گوناگونی اجرانمود . و برای یک گروه ویژه یا بطور عمومی برای گروه های بزرگتر. برنامه مادر-کودک فرانک(مامان غازه) بصورت جلسات هفتگی برای والدین و کودکانشان تشکیل می شود.برنامه والد-کودک فرانک(مامان غازه) را می توان به عنوان یک برنامه مداخله زودهنگام موثر برای نوزادان کم شنوا بکارگرفت که همه جنبه های روانشناسی ،شنوایی شناسی و توانبخشی را برای نوزادان تازه شناسایی و والدینشان دربردارد