درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای فرسودگی تحصیلی در رابطة بین ساختار کلاس و سازگاری دانشجویان با دانشگاه انجام شد. شرکت کنندگان این پژوهش شامل 320 نفر (161 زن، 159 مرد) از دانشجویان دورة کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیّرهای پژوهش، هر یک از شرکت کنندگان، پرسشنامة ساختار کلاس (الیوت و چرچ، 2001)، پرسشنامة سازگاری با دانشگاه (بیکر و سیریک، 1989) و مقیاس فرسودگی تحصیلی مزلاچ (شائوفلی و همکاران، 2002) را تکمیل کردند. پایایی ابزارهای پژوهش به وسیلة ضریب آلفای کرونباخ و روایی آنها از طریق همسانی درونی احراز شد. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار ایموس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رابطة ساختار کلاس با سازگاری با دانشگاه و فرسودگی تحصیلی از لحاظِ آماری معنادار است. همچنین،  فرسودگی تحصیلی در رابطة بین بعضی از ابعاد ساختار کلاس و سازگاری با دانشگاه، نقش واسطه ای ایفا می کند. نتایج نشانگر اهمیت ساختار کلاس در سازگاری دانشجویان با دانشگاه است.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر اضطراب و انگیزه پیشرفت تحصیلی بود. طرح پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. از منطقه 5 آموزش و پرورش با روش نمونه گیری خوشه ای، دو کلاس ششم دخترانه از دو مدرسه متفاوت به عنوان گروه آزمایش (40= N) و گواه (40= N) انتخاب شدند. در مرحله پیش آزمون، هر دو گروه به مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (1994) و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) پاسخ دادند. سپس در گروه آزمایش، تمامی دروس به مدت دو ماه با روش یادگیری مشارکتی ارائه شدند. در حالی که به گروه گواه با شیوه متداول آموزش داده شد. پس از دو ماه، هر دو گروه به مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (1994) و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) پاسخ دادند. با استفاده از تحلیل کوواریانس نتایج نشان دادند که یادگیری مشارکتی، اضطراب دانش آموزان را کاهش و انگیزش پیشرفت تحصیلی را افزایش می دهد (001/0p <). لزوم آموزش معلمان جهت به کارگیری شیوه یادگیری مشارکتی در کلاس درس به منظور کاهش اضطراب و افزایش انگیزش پیشرفت مورد بحث قرار گرفت. واژه های کلیدی: یادگیری مشارکتی، انگیزش پیشرفت تحصیلی، اضطراب

زمینه: هدف از پژوهش حاضر مرور مداخله های کاربردی و اثربخش برای کودکان و نوجوانان با اختلال سلوک بود. روش: روش پژوهش مروری بود و شامل تعریف و مشخصه های اختلال سلوک، میزان شیوع، سبب شناسی، نمودهای رفتاری افراد با اختلال سلوک در خانه و مدرسه و درنهایت بررسی انواع راهبردهای اثربخش در زمینه بهبود اختلال سلوک بود. نتیجه گیری: با توجه به اینکه اختلال سلوک یکی از انواع اختلال های رفتاری به شمار می آید، والدین و معلمان همواره به دنبال یافتن روش های کاربردی برای کاهش مشکلات کودکان و نوجوانان با اختلال سلوک هستند؛ در این پژوهش تلاش شده است تا مداخله هایی که در پژوهش های پیشین اثربخشی آنها تایید شده است، معرفی شوند. از سویی مداخله های گوناگونی وجود دارد که اثربخشی آنها در سایر حیطه های مشکلات رفتاری تایید شده اند که برای تعیین اثربخشی این مداخله ها در کودکان و نوجوانان با اختلال سلوک به انجام پژوهش های بیشتری نیاز است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل تقابل های نظری اندیشه مدرنیته و پست مدرنیته به منظور مشخص کردن نقش فیلسوف تعلیم و تربیت در میانه چنین تقابلی می باشد. برای دست یابی به این هدف، از روش کاوشگری فلسفی انتقادی با دو مسیر انتقاد عقلانی و انتقاد رهایی بخشی استفاده بهره گرفته شد. با وجود تقابل های اندیشه مدرنیته و پست مدرنیته، نتیجه این مطالعه به امکان ترسیم اوصاف فلسفه تعلیم و تربیت به مثابه کنشی روشنفکرانه در مسیر تغییرات مطلوب در تعلیم و تربیت انجامید.یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که روشنگری با وجود تقابل های مدرنیته و پست مدرنتیه نه تنها ممکن بلکه مطلوب نیز هست. تأثیر گذاری فلسفه تعلیم و تربیت مستلزم فیلسوفان تعلیم و تربیتی است که کنش های حرفه ای، عمومی و روشن فکری را توأم با یکدیگر به عنوان عوامل تشکیل دهنده وحدت شخصیتی در خود داشته باشند.

این مطالعه با هدف تبیین وضعیت کتابهای فارسی دورۀ دبستان از نظر صحت و اعتبار علمی انجام شده است. روش این مطالعه کیفی و نوع آن اسنادی است و بر اساس آن، اسناد مورد نظر، یعنی کتابهای فارسی(خوانداری) شش پایۀ دبستان بررسی و با توجه به هدف تحقیق، فیش برداری شد. به گونه ای که ابتدا بخشهای ظاهراً ناصحیح آنها استخراج، سپس اشکالات احتمالی با منابع معتبر همچون فرهنگها و دیگر مراجع مطابقت داده شد. شواهدی که با منابع همخوانی و سازگاری داشت، حذف شد و تنها اشکالات ناساز با منابع، در فرایند بررسی حفظ شد و مصداق عدم صحت به حساب آمد. در مرحله بعد، اشکالات و قسمتهای ناصحیح محتوای کتابهای مورد نظر در چند بخش و به ترتیب فراوانی، دسته بندی و تحلیل شد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که بیشتر مطالب کتابهای بررسی شده به لحاظ علمی صحیح است، اما پاره ای از موضوعات صحت لازم را ندارد. مصادیق عدم صحت و اعتبار علمی محتوای این کتابها در زمینه های توضیحات واژگانی، متن درسها، نام نامه، ویرایش، اطلاعات ادبی، کاربرد واژگان، مأخذدهی و در نهایت ساختار کتابها قابل دسته بندی است. افزون بر این، می توان گفت هرچه محتوای درسها تخصصی تر و ادبی تر می شود یا در متنها اطلاعات زبانی و ادبی بیشتری ارائه می شود، تعداد خطا ها نیز افزایش می یابد. باتوجه به اینکه محتوای درسی ناصحیح یا مخدوش، درک و دریافت مخاطبان را دچار اشکال و اختلال می کند و منجر به بدفهمی می شود، بایسته است مدیران، برنامه ریزان و مؤلفان، زمینۀ بررسی، اصلاح و بهسازی کتابهای درسی را فراهم نمایند.

پژوهش حاضر به هدف بررسی اثربخشی روش های قصه گویی بر افزایش هوش اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی انجام شد. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و شامل طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 60 نفر از دانش آموزان پایه چهارم و پنجم مدارس دخترانه مشکین شهر بود که در سال تحصیلی 91-1390 مشغول به تحصیل بوده و به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. سپس آزمودنی ها در دو گروه 30 نفری آزمایش و کنترل جای گرفتند. برنامه آموزشی شامل یک دوره 10 جلسه ای طی 10 هفته بر روی گروه آزمایش اجرا شد. آزمودنی های هر دو گروه، پیش و پس از برنامه آموزشی با استفاده از پرسشنامه هوش اجتماعی منطبق با الگوی ترومسو مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل کواریانس تفاوت معنی داری را بین دو گروه آزمایش و گروه کنترل در هوش اجتماعی و مؤلفه های آن نشان داد. نتایج پژوهش نشان می دهد که قصه گویی روش مؤثری در افزایش هوش اجتماعی دانش آموزان بوده و می تواند در محیط های آموزشی مورد استفاده معلمان قرار گیرد.

هدف: یکی از مشکلات کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ناتوانی در بیان هیجانات منفی از جمله اضطراب و غم ناشی از ترس از شکست در تحصیل، ناتوانی در برقراری ارتباط با همسالان و بزرگسالان می باشد. این مطالعه با هدف اثربخشی بازی درمانی شناختی- رفتاری به صورت گروهی بر پیشرفت تحصیلی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری انجام شد. روش بررسی: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی به صورت پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش انجام شد. مداخلات درمانی \" در یک برنامه ی 16 جلسه ای 3 روز در هفته به مدت 45 دقیقه برای شرکت کنندگان به صورت گروهی اجرا شد. ابزارهای ارزیابی آزمون شامل پرسشنامه های مشکلات یادگیری کلورادو ویلکات، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی جینک و مورگان، پرسشنامه رفتاری راتر فرم معلم می باشد. یافته ها: در این مطالعه 24 کودک، 18 نفر دختر و 6 نفر پسر با میانگین سنی ± انحراف معیار 096/0±16/8 شرکت کردند. بازی درمانی شناختی بر خودکارآمدی تحصیلی جینک و مورگان در حیطه ی کوشش با سطح معناداری 440/0 تفاوت معنادار بود. نتیجه گیری: . بازی به رشد شخصیت، سازگاری محیطی، تنظیم هیجانات این کودکان کمک شایانی می کند و انگیزه آنان را برای پیشرفت تحصیلی و پذیرش مسئولیت ها کمک می کند.

به طور عام بیش از چند دهه از عمر سیاست گذاری های کلان و برنامه ریزی های توسعه مبتنی بر این سیاست گذاری ها در ایران می گذرد اما به طور خاص سیاست گذاری در حوزه علم و فناوری سابقه ای حدوداً دو دهه ای دارد. برای اولین در برنامه توسعه سوم فصلی به توسعه علم و فناوری اختصاص داده شد. در طول این سال ها چندین سند بالادستی برای سیاست گذاری کلان در حوزه علم و فناوری (سند چشم انداز بیست ساله، نقشه جامعه علمی کشور و سیاست های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری) تدوین و ابلاغ شده است. بعد از گذشت قریب دو دهه از سیاست گذاری ها متأسفانه نتایج و خروجی ها با آنچه انتظار می رفت تفاوت دارند. رتبه علمی ایران و برخی دیگر از شاخص های مرتبط مؤید همین مطلب هستند. با عنایت به اینکه این پژوهش ازلحاظ ماهیت کاربردی، ازنظر نوع کمی و کیفی (آمیخته) و لذا روش تحلیل محتوای کیفی -کمی استفاده شده است. جامعه آماری آن اسناد بالادستی در حوزه علم و فناوری است. با توجه به اینکه هدف اصلی این پژوهش شناسایی نوع/ روش سیاست گذاری علم و فناوری به منظور تحلیل پیامد های حاصل از سیاست گذاری های مذکور بر توسعه کشور است، ضمن مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق، نسبت به شناسایی ابزارهای سیاست گذاری اقدام شده و سپس با تحلیل محتوای اسناد بالادستی در حوزه علم و فناوری سعی شده است که ارتباط میان شیوه سیاست گذاری های انجام شده با پیامدهای حوزه علم و فناوری را شناسایی نماییم. یافته ها نشان می دهند که وحدت رویه و نگاه منسجم استراتژیک بر سیاست گذاری ها حاکم نبوده است و پیامدها از عدم توازن در عرصه های عرضه و تقاضا رنج می برند.

مسئله پژوهش حاضر عبارت است از «مقایسه تأثیر کتاب های فارسی بخوانیم و بنویسیم و کتاب های فارسی خوانداری و نوشتاری در تقویت مهارت های تولیدی زبان». روش تحقیق از نوع علّی- مقایسه ای است و جامعه مورد مطالعه دانش آموزان چهارم ابتدایی دبستان های مناطق نوزده گانه شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 (زبان آموزان نظام بخوانیم و بنویسیم) و 94-93 (زبان آموزان نظام خوانداری و نوشتاری) هستند. در نمونه گیری، منطقه 9 به صورت هدفمند انتخاب شد که منطقه ای گسترده و شامل مدارس دولتی در سه گروه برخوردار، نیمه برخوردار و محروم است. با نمونه گیری خوشه ای از هر گروه، یک مدرسه دخترانه و یک مدرسه پسرانه انتخاب شد و از هر مدرسه یک کلاس به عنوان نمونه پژوهش تعیین گردید و از آزمون های سنجش مهارت های زبانی نیز به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که در مهارت های تولیدی زبان، دانش آموزانی که با فارسی «خوانداری و نوشتاری» آموزش دیده اند نسبت به دانش آموزانی که با فارسی «بخوانیم و بنویسیم» آموزش دیده اند، به طرز معناداری عملکرد بهتری دارند. تبیین نتایج همچنین نشان داد که مشخص بودن اهداف برنامه و پرهیز از کلی گویی در بیان آن ها، دستیابی به اهداف را میسر کرده است. به بیان دیگر با طراحی آمورشی مشخص، بر مبنای مدل های علمی و آموزش گام به گام در برنامه فرایند-محور، مهارت های زبانی در دانش آموزان بهبود یافته است.  

زمینه: ارتقاء بهزیستی روانشناختی یکی از وظایف مهم مسئولین نظام آموزشی و تربیتی است و یکی از مفاهیم تاثیرگذار در این زمینه سرمایه روانشناختی است. هدف :هدف پژوهش حاضر تدوین مدل بهزیستی روانشناختی بر اساس سرمایه روانشناختی بود. روش: پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و روش مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه کارکنان آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی1398-1397بود . نمونه پژوهش610 نفر بودند که با روش تحلیل رگرسیون چند متغیری در مدلیابی معادلات ساختاری انتخاب شدند. ابزار: ابزارهای پژوهش حاضر عبارتند از: پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف و کیز(1995)، مقیاس سرمایه روانشناختی لوتانز و آولیو(2007) . برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار Amos استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد شاخصهای برازش مدل پژوهش موردقبول بودند و مدل پیشنهادی تحقیق از برازش مطلوبی برخوردار است. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد سرمایه روانشناختی، توانایی پیش بینی بهزیستی روانشناختی را داشت. بنابراین می توان با برنامه ریزی های صحیح در راستای تقویت سرمایه روانشناختی، سطح بهزیستی روانشناختی افراد را ارتقا داد.

هدف این مطالعه، ارایه مدل مناسب جهت بررسی چالش ها و فرصت های محیط درونی و بیرونی پیش روی نظام تعلیم وتربیت کشور در مقابله با پاندمی کووید 19 (کرونا) و یا هر نوع بحران ملی و جهانیِ دیگر است. چرا که چنانچه آموزش وپرورش و نظام تعلیم وتربیت نتواند در شرایط کرونایی و پساکرونایی براساس یک مدل و چهارچوب استراتژیک و راهبردی، برنامه های خود را تدوین کند، قادر نخواهد بود دوران سخت را مدیریت کرده و از آن گذر کند. اگرچه این بحران و این چالش کرونایی پیش روی، یک چالش و یک دشواری و تنگنای جهانی است، اما لازم است در قلمرو جغرافیایی خویش مبتنی بر یک مدل استراتژیک و راهبردی، به گونه ای برنامه ریزی شود ت بتوان ضمن عبور از گردنه و پیک بحران، شاهد آینده نگاری موفقی باشیم.<br /> بر این اساس، پژوهشگر سعی خویش را بر آن داشت تا با استفاده از تجارب زیسته در امر برنامه ریزی استراتژیک و با استفاده از منابع و مطالعات موجود، «مدل رادار استراتژیک» را برای فائق آمدن بر چالش های پیش روی پاندومی ویروس کرونا و یا بحران های مشابه ملی و جهانی در حوزه تعلیم وتربیت پیشنهاد کند. این مدل موجب می شود تا سازمان و سیستم از اقدامات غیرعلمی، غیرسیستماتیک و روزمره اجتناب نموده و اطمینان کیفیت در برنامه و راهی که در پیش گرفته است را افزایش دهد.

رفتار شهروندی استاد در تدریس موجب اثربخشی تدریس می شود. بر این اساس بررسی عوامل مؤثر بر این متغیر نوپا ضروری است. پژوهش حاضر نگاهی ویژه به نقش اخلاق حرفه ای استاد داشته است. نمونه ای معرف مرکب از 383 دانشجوی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران دو پرسشنامه های روا و پایای اخلاق حرفه ای استاد (مورای و همکاران، 1996) و رفتار شهروندی در تدریس (رگو، 2003) را تکمیل کردند. داده های فراهم شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استاندارد تحلیل شد. نتایج نشان داد که ابعاد نه گانه اخلاق حرفه ای استاد ضمن داشتن رابطه معنادار با رفتار شهروندی در تدریس، 61/0 از پراکندگی این متغیر را تبیین می کنند. در بررسی سهم تبیینی انفرادی ابعاد، سهم ابعاد شایستگی محتوایی، شایستگی آموزشی، شایستگی در پرداختن به موضوعات حساس، رازداری، احترام به همکاران و ارزشیابی صحیح دانشجو به لحاظ آماری معنادار محاسبه شد. این پژوهش ضمن تأکید به اهمیت رفتار شهروندی استاد در تدریس، نقش تعیین کننده اخلاق حرفه ای او را خاطر نشان کرده است. در پایان در مورد یافته ها بحث شده است.