درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه : مطالعه عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی نسبتا پیچیده است زیرا این مفهوم ابعاد گسترده ایی دارد که هم عوامل شناختی و هم عوامل غیر شناختی بر آن اثر می گذارد . دو عامل موثر در پیشرفت تحصیلی ، مهارتهای تحصیلی دانشجویان و ویژگی های شخصیتی می باشد . هدف: این مطالعه با هدف پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بر اساس مولفه های مهارتهای تحصیلی و ویژگی های شخصیتی در آنان در سال 1395 انجام شد . روش : پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال تحصیلی 95-96 بود . یک نمونه 250 نفره از دانشجویان بر اساس روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایی از بین چهار دانشکده پزشکی، توانبخشی، دارو سازی و پرستاری انتخاب شدند . ابزراهای پژوهش شامل پرسشنامه مهارتهای تحصیلی و پرسشنامه شخصیتی NEO بود . برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چندگانه توسط نرم افزار SPSS ویرایش 21 استفاده گردید . یافته ها : بر طبق یافته ها مولفه های مهارتهای تحصیلی 1/43 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند. از بین مؤلفه های مهارتهای تحصیلی، کنترل بر فعالیت یادگیری (05/0 p< ،161/0=β)، تمرکز (05/0 p< ،094/0=β)، و خودکارآمدی (05/0 p< ،142/0=β) به صورت مثبت پیشرفت تحصیلی دانشجویان را پیش بینی می کند. همچنین ویژگی های شخصیتی 4/23 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین می کنند .در مدل نهایی با بررسی ضرایب رگرسیون استاندارد مشخص شد که از بین ویژگی های شخصیتی، روان رنجوری (01/0 p< ،249/0-=β) بصورت منفی و ویژگی های برونگرایی (01/0 p< ،173/0=β) و وجدانی بودن (01/0 p< ،363/0=β) به صورت مثبت پیشرفت تحصیلی دانشجویان را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که بر اساس مهارتهای تحصیلی و ویژگی های شخصیتی ، می توان پیشرفت تحصیلی دانشجویان را پیش بینی نمود . لذا توجه به مهارتهای تحصیلی و ویژگی های شخصیتی در کنار سایر عوامل تاثیرگذار در پیشرفت تحصیلی دانشجویان می تواند باعث افزایش میزان عملکرد آنان شود .

هدف پژوهش حاضر مقایسه سبک های هویت دانش آموزان قلدر، قربانی و عادی بود. طرح پژوهش حاضر از نوع طرح های علی – مقایسه ای می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر دوره متوسطه بود که در سال تحصیلی 94- 93 در شهر تبریز مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری پژوهش را، 372 نفر از دانش آموزان مدارس پسرانه با میانگین سنی 16 سال تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و از طریق سرند کردن برگزیده شدند. برای انجام این پژوهش نمونه مد نظر از طریق انتخاب معلمان و تکمیل پرسشنامه قلدر- قربانی الویوس انتخاب و به وسیله پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی مورد آزمون قرار گرفتند. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از روش تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که بین سبک های هویت دانش آموزان قلدر، قربانی و عادی تفاوت معنا دار وجود دارد، به طوری که دانش آموزان قلدر، دارای سبک هویت اجتنابی/ سردرگم و دانش آموزان قربانی دارای سبک های هویت هنجاری و اطلاعاتی و دانش آموزان عادی دارای سبک های هویت هنجاری هستند؛ از نظر تعهد هویت بین سه گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد. یافته های پژوهش حاضر تأثیر ویژگی های قلدری و قربانی را در سبک های هویت برجسته نمود؛ لذا این یافته ها می تواند، راهگشای تحقیقات بیشتر، در خصوص متغیرهای پژوهش، در آینده باشند

زمینه و هدف: اختلال نافرمانی مقابله ای یکی از شایع ترین اختلال های رفتار مخرب است. هدف از پژوهش حاضر مطالعه رابطه علی خشونت فیزیکی و عاطفی والدین با مدیریت خشم و رفتارهای پرخاشگرانه کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای با میانجی گری رابطه والد- فرزند و همدلی دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر همبستگی از نوع تحلیل مسیر است. 100 نفر از دانش آموزان دختر پایه سوم تا ششم دبستان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای شهر اهواز به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان هومرسون و همکاران (2006)، پرسشنامه کودک آزاری و ضربه برنستاین (1995)، مقیاس تاکتیک تعارض اشتراس (1979)، پرسشنامه رابطه والد- فرزند فاین و همکاران (1983)، مقیاس مدیریت هیجانی کودک زمان و همکاران (2001)، پرسشنامه همدلی بارون-کوهن (2003)، مقیاس رفتار کودک لاد و پروفلیت (1996) و مصاحبه بالینی ساختاریافته بود. یافته ها: نتایج مدل نشان داد که خشونت عاطفی دارای اثر مستقیم معنی دار بر رفتار پرخاشگرانه و مدیریت خشم بود اما خشونت فیزیکی تنها دارای اثر مستقیم بر رفتار پرخاشگرانه بود. همچنین همدلی و رابطه والد- فرزند به عنوان واسطه بین خشونت فیزیکی و خشونت عاطفی با مدیریت خشم و رفتار پرخاشگرانه قرار گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج اهمیت نوع رفتارهای والدین و شناخت هر چه بیشتر علائم و چگونگی رویارویی درست با کودک مبتلا به نافرمانی مقابله ای را در بهبود نشانه های اختلال برجسته کرده است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مدیریت خشم بر تغییر پرخاشگری و رضایت زناشویی افراد مبتلا به سوء مصرف مواد بود. این هدف در قالب طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل به مرحله اجرا گذارده شد. در راستای هدف فوق از جامعه مردان مبتلا به سوءمصرف مواد تعداد 12 نفر که میزان بالایی از پرخاشگری را نشان داده بودند به صورت تصادفی انتخاب و نیمی از آنان در گروه آزمایش و نیمی دیگر در گروه کنترل جایگزین شدند. برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و پرسشنامه رضامندی زناشویی اینریچ استفاده شد. نتایج نشان داد که درمان شناختی-رفتاری گروهی مدیریت خشم باعث کاهش معنادار میزان پرخاشگری و افزایش رضامندی زناشویی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. مبتنی بر نتایج می توان بیان داشت درمان شناختی-رفتاری گروهی مدیریت خشم در کاهش پرخاشگری و افزایش رضامندی زناشویی افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مخدر مؤثر است.

حرمت خود پایین یکی از مؤلفه های کلیدی و زیربنایی در آسیب شناسی روانی، ازجمله اضطراب امتحان است. به نظر می رسد که میزان فعالیت بازنمایی های مثبت فرد از خودش در حافظه، نقش مهمی در  ادراک فرد از خودش ایفا می کند. هدف از مقاله حاضر، تعیین اثر تقویت بازنمایی های حافظه بر حرمت خود در افراد دارای اضطراب امتحان بود. روش این پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون بود. بر اساس رویکرد رقابت بازیابی، یک بسته آموزشی جهت ارتقاء حرمت خود طراحی شد و پس از تأیید اعتبار محتوای آن توسط 5 متخصص روانشناس، این بسته در قالب مداخله گروهی 10 جلسه ای (هر هفته یک جلسه به مدت 1 ساعت) اجرا شد. شرکت کنندگان در پژوهش 10 دانش آموز مقطع دبیرستان با تشخیص اضطراب امتحان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده و قبل و پس از مداخله و همچنین در پیگیری یک ماهه، پرسشنامه های اضطراب امتحان اسپیلبرگر و حرمت خود روزنبرگ را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با روش تحلیل روند یک راهه (تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر) صورت گرفت. یافته ها نشان داد که اجرای این مداخله توانسته منجر به بهبود حرمت خود و کاهش معنادار اضطراب امتحان در افراد نمونه گردد (01/0 ˂ p) و این روند تا پیگیری یک ماهه نیز ادامه یافت. بطور کلی به نظر می رسد که انجام مداخله بر روی مؤلفه های زیربنایی آسیب شناسی روانی، از جمله حرمت خود پایین، می تواند اثرات مفید و همچنین پیشگیرانه ای در این زمینه داشته باشد و حتی بدون چالش عمدی با افکار، ممکن است بتوان تغییراتی در خودپنداره افراد ایجاد کرد.

هدف از این مطالعه، بررسی رابطه پیامدهای رهبری و ابعاد سبک رهبری تحول گرا در میان رؤسای دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی است. در این پژوهش 30 نفر از رؤسای دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی شهر تهران و 102 نفر از همکاران مستقیم ایشان مورد مطالعه قرار گرفته اند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامة رهبری چند عاملی فرم 5x ویراست سوم استفاده شده است. تحلیل داده های به دست آمده نشان داد که اکثریت رؤسای مورد مطالعه در پیامد رهبری تلاش بالاتر از حد انتظار نمرة بالا و در دو پیامد، اثربخشی و رضایت مندی نمرة متوسط اخذ کرده اند. همچنین، اکثریت رؤسای مذکور در بُعد تأثیرگذاری ایده آلینمرة بالا، در دو بُعد انگیزش الهام بخش و برانگیزندگی ذهنی نمرة متوسط و در بُعد ملاحظه فردی نمرة پایین کسب کرده اند. بین نمرة رؤسا در همه ابعاد سبک رهبری تحول گرا با هر سه پیامد رهبری همبستگی مثبت معنی دار مشاهده شد. به طور کلی یافته های پژوهشی ضرورت تقویت رؤسا در بُعد ملاحظه فردی را نشان می دهد. همچنین، یافته های پژوهش نشان داد که سبک رهبری تحول گرا نقش مؤثری در افزایش رضایت مندی و تلاش بالاتر از حد انتظار در میان همکاران رؤسای مذکور دارد.

تحقیق حاضر در پی بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری با خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان دختر و پسر پایه ششم ابتدایی می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان مدارس شهرستان شاهین دژ در سال تحصیلی 94-93 بود. نمونه آماری تحقیق نیز شامل 234نفر از دانش آموزان پایه ششم ابتدایی بودند، که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. از این تعداد، 122نفر(18/52درصد) دختر و 112نفر(81/47درصد) پسر بودند. برای سنجش باورهای خودکارآمدی تحصیلی و مسئولیت پذیری دانش آموزان به ترتیب از مقیاس مسئولیت پذیری دانش آموزان و خودکارآمدی تحصیلی کودکان و نوجوانان ( SEQ-C ) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون ساده و آزمون تی دو نمونه مستقل تحلیل شدند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مسئولیت پذیری و خودکارآمدی تحصیلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (001/0 , p< 647/0= r ).. نتایج آزمون تی مستقل نیز نشان داد بین دانش آموزان دختر و پسر از نظر مسئولیت پذیری (047/0 p= ) و خودکارآمدی تحصیلی (001/0 p= ) تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین دختران در هر دو متغیر بیشتر از پسران بود. بنابراین مسئولیت پذیری دانش آموزان با خودکارآمدی تحصیلی آنان ارتباط مستقیم دارد. دانش آموزانی که حس مسئولیت پذیری بالایی دارند باورهای خوبی درباره خودکارآمدی تحصیلی خود دارند.

زمینه: نیروی انسانی از مهم ترین سرمایه های سازمان ها بوده که برخورداری آنها از انگیزش و رضایت شغلی می تواند یاریگر سازمان ها در رسیدن به اهدافشان باشد. برای ارتقاء سطح این متغیرها در نیروی انسانی مطالعات بسیاری انجام شده، ولی در این میان به نقش هوش سازمانی، به عنوان عامل اثرگذار بر این متغیرها کمتر توجه شده است. هدف: این پ ژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزش هوش سازمانی بر رضایت شغلی و انگیزش شغلی در کارکنان ستادی یکی از صنایع وزارت دفاع انجام شد. روش: پژوهش حاضر، یک مطالعه شبه آزمایشی به شیوه پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه، بود. بدین منظور از بین کارکنان ستادی یکی از صنایع وزارت دفاع با روش نمونه گیری در دسترس 32 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (16 نفر) و گواه (16 نفر) قرار گرفتند. بسته محقق ساخته آموزش هوش سازمانی طی 11 جلسه دو ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد. در طول این مدت گروه گواه نیز هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. هر دو گروه مقیاس رضایت شغلی اسپکتور (1985) و مقیاس انگیزه شغلی درونی و بیرونی ترمبلای و همکاران (2009) را در مراحل پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار Spss-19 تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گواه در مؤلفه تنظیم درون فکنی شده (از مؤلفه های انگیزش شغلی) و مؤلفه های ارتقای شغلی و ماهیت کار (از مؤلفه های رضایت شغلی) تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین نمرات گروه آزمایش در این مؤلفه ها در مرحله پس آزمون از گروه گواه بیشتر بود (0/001 ≥ p ). نتیجه گیری: رضایت و انگیزش شغلی از جمله عواملی است که بر افزایش بهره وری سازمان ها و عملکرد مطلوب کارکنان تأثیر دارد، بنابراین انجام اقداماتی برای افزایش سطوح این متغیرها در کارکنان ضروری است.