درخت حوزه‌های تخصصی

حوزه های جدید روانشناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۲۱ تا ۴۴۰ مورد از کل ۶٬۴۰۹ مورد.
۴۲۱.

خصوصیات روان سنجی پرسشنامه «هوش اخلاقی» کودکان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 83-100

کلیدواژه‌ها: هوش اخلاقی کودکان روایی پایایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۹۶
با توجه به اهمیت اخلاق در اسلام و رابطه تنگاتنگ دین و اخلاق، از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ مسائل تربیتی در جامعه اسلامی، ﭘﺮورش ﻫﻮش اﺧﻼﻗﯽ اﺳﺖ. در داخل کشور، ابزار اندازه گیری این مفهوم برای کودکان وجود ندارد. این پژوهش با هدف تولید ابزار بومی شده، به بررسی روایی و پایایی «پرسشنامه سنجش هوش اخلاقی» در کودکان 3 تا 7 ساله ایرانی پرداخته است. 387 تن از دختران و پسران 3 تا 7 ساله ساکن مناطق 22گانه شهر تهران با روش «نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و تصادفی ساده» انتخاب شدند. چارچوب نظری تحقیق براساس عقاید الگوی بوربا (2005) شکل گرفته است. از روش «پیمایشی» استفاده شده و برای بررسی روایی این پرسشنامه از روایی سازه و روایی عاملی، و برای پایایی ابزار نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. یافته ها نشان می دهد با حذف برخی گویه ها و تغییر در برخی گویه ها در عوامل اولیه، این الگو تأیید شده و این مقیاس به عنوان الگویی برای سنجش هوش اخلاقی در کودکان شهر تهران با توجه به تغییرات اجتماعی شناختی در جامعه ایرانی ابزاری پایا و رواست.
۴۲۲.

نقد روان شناسانه شخصیت شهید در قصیده «شهداؤنا» سروده فاروق جویده براساس نظریه مزلو(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 113-130

کلیدواژه‌ها: شعر معاصر عربی فاروق جویده شهداؤنا نقد روان کاوانه آبراهام مزلو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۱۳
روان شناسی شخصیت، به عنوان یکی از شاخه های جدید نقد روان شناختی، تأثیر زیادی در فهم متن و کشف نمادها و رموز آن دارد. شخصیت های سه گانه ای که در قصیده «شهداؤنا»، سروده فاروق جویده ایفای نقش می کنند، عبارتند از: شهدا، مردم ستمدیده و سران عرب. شهدا با شخصیتی آرمان گرا و متعالی، در جهت رسیدن به اهداف والا، آگاهانه، خود را فدا کرده و تا حدودی اساسی ترین نیازهای خود؛ یعنی نیازهای فیزیولوزیکی، ایمنی، محبت و تعلق پذیری و احترام را طی نموده اند و خود را به آخرین سطوح نیازها؛ یعنی خودشکوفایی رسانده اند و از انگیزش B یا فراانگیزش برخوردار شده اند. برخلاف دو شخصیت دیگر، که در پله های پایین تر؛ متوقف شده اند و به عنوان افراد ی ناخودشکوفا، افرادی منفعل و ناکارآمد، با انگیزش D یا کمبود و محرومیت (D-) در جامعه ظاهر گشته اند. نگارندگان این پژوهش، برآنند تا با نقد روان کاوانه و با منطبق نمودن شخصیت های سروده، با نظریه روان شناختی آبراهام مزلو بر مبنای هرم سلسله مراتب نیازها، به بررسی شاخص های شخصیت های تأثیرگذار در این سروده بپردازند.
۴۲۳.

نقش مقابله های مذهبی و سرسختی روانشناختی در پیش بینی بهزیستی اجتماعی دانشجویان(مطالعه ای در دوران کرونا)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 61-74

کلیدواژه‌ها: بهزیستی اجتماعی دانشجویان سرسختی روان شناختی مقابله های مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۳۰۰
سابقه و هدف: شناسایی عوامل مؤثر در ارتقای بهزیستی اجتماعی دانشجویان می تواند راهنمای پرورش و تربیت آنان برای نظام آموزشی باشد. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مقابله های مذهبی و سرسختی روان شناختی در پیش بینی بهزیستی اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور در دوران شیوع کووید- 19 بود.
۴۲۴.

نقش سرمایه معنوی و صبر در پیش بینی میزان سازگاری عاطفی دانشجویان؛ مطالعه ای در دوران کووید 19(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 23-34

کلیدواژه‌ها: سازگاری عاطفی سرمایه معنوی صبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۳۰۲
سابقه و هدف: همه گیری ویروس کرونا یکی از مهم ترین وقایع اجتماعی بشر در قرن حاضر است که اثرات ناشی از آن سازگاری همه گروه های سنی را تحت الشعاع قرار داده است. ازاین رو، مطالعه حاضر با هدف نقش سرمایه معنوی و صبر در پیش بینی میزان سازگاری عاطفی دانشجویان انجام شد.
۴۲۵.

نقش میانجی گری ناگویی هیجانی در ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 79-96

کلیدواژه‌ها: تصور از خدا رضایت زناشویی ناگویی هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۱
هدف این پژوهش، تعیین نقش میانجی گری ناگویی هیجانی در ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. بدین منظور، 395 فرد متأهل ساکن شهر تهران (198 زن، 197 مرد) در سال 98 97، به روش نمونه گیری در دسترس، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به مقیاس های تصور از خدای مظاهری و همکاران (1384)، ناگویی هیجانی بگبی و همکاران (1994) و رضایت زناشویی اولسون و همکاران (1989) پاسخ دادند. نتایج نهایی حاصل از مدل یابی معادلات ساختاری حاکی از این بود که ناگویی هیجانی در ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی نقش میانجی گری ایفا می کند. علاوه بر این، ارتباط مثبت و معنادار تصور از خدا با رضایت زناشویی، ارتباط منفی و معنادار تصور از خدا با ناگویی هیجانی و در نهایت، ارتباط منفی و معنادار ناگویی هیجانی با رضایت زناشویی به دست آمد. به طورکلی، یافته های پژوهش نشان داد که تصور مثبت از خدا از طریق کاهش نشانه های ناگویی هیجانی موجب افزایش رضایت زناشویی می شود. به عبارت دیگر، کاهش نشانه های ناگویی هیجانی می تواند چگونگی ارتباط بین تصور از خدا و رضایت زناشویی را بهتر تبیین کند.
۴۲۶.

نقش ذهن آگاهی بر اضطراب کرونا با میانجی گری شفقت به خود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 77 - 92

کلیدواژه‌ها: اضطراب کرونا دانشجویان ذهن آگاهی شفقت به خود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۳۰۵
شیوع کرونا ویروس، محدودیت های به وجودآمده، تعطیلی مراکز آموزشی، ناشناخته بودن و ابهامات شناختی این ویروس و نرخ مرگ ومیر ناشی از آن، اضطراب بالایی را به افراد وارد می کند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی برای رابطه بین ذهن آگاهی و اضطراب کرونا با میانجی گری شفقت به خود و تعیین برازش مدل براساس داده های تجربی انجام شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. 380 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه یزد (193 دختر و 187 پسر) با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های ذهن آگاهی، شفقت به خود و اضطراب کرونا به صورت آنلاین پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج نشان دادند مدل مفروض با داده های تجربی برازش دارد؛ ذهن آگاهی به طور مستقیم بر اضطراب کرونا اثر معنی دار داشت. همچنین، اثر مستقیم شفقت به خود بر اضطراب کرونا معنی دار بود. افزون بر این، ذهن آگاهی به طور غیرمستقیم و ازطریق متغیر میانجی شفقت به خود بر اضطراب کرونا تأثیر داشت.  
۴۲۷.

مدل ساختاری طرح واره ناکارآمد براساس ابرازگری هیجانی و انعطاف پذیری شناختی با نقش واسطه ای هوش هیجانی در شرایط قرنطینه خانگی ناشی از همه گیری کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 27 - 54

کلیدواژه‌ها: طرح واره ناکارآمد هوش هیجانی انعطاف پذیری شناختی ابرازگری هیجانی همه گیری کرونا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف: مطالعه رابطه بین طرح واره ناکارآمد با ابرازگری هیجانی و انعطاف پذیری شناختی، با نقش واسطه ای هوش هیجانی در شرایط قرنطینه خانگی ناشی از همه گیری کرونا، هدف این پژوهش بود. روش: به این منظور نمونه ای به حجم511 نفر از جامعه آماری دختران نوجوانان مدارس متوسطه دوم شهر تهران که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند، انتخاب شدند. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای بود. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسش نامه های طرح واره های ناکارآمد (یانگ، 1998)، ابرازگری هیجانی، انعطاف پذیری شناختی و هوش هیجانی شرینگ. برای تعیین برازش مدل، از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. در ادامه، برازش مدل در سه سطح صورت گرفت: برازش مدل اندازه گیری، برازش مدل ساختاری و برازش کلی مدل. یافته ها: یافته های پژوهش با سطح معنی داری (5%) حاکی از آن بود که اندازه اثر مستقیم ابرازگری هیجانی بر طرح واره های ناکارآمد (329/0)، قوی؛ اندازه اثر ابرازگری هیجانی بر هوش هیجانی (194/0)، قوی؛ اندازه اثر مستقیم انعطاف پذیری شناختی بر طرح واره های ناکارآمد (107/0)، متوسط؛ اندازه اثر انعطاف پذیری شناختی بر هوش هیجانی (057/0)، متوسط و اندازه اثر هوش هیجانی بر طرح واره های ناکارآمد (105/0)، متوسط بود. هم چنین با توجه به اینکه مقادیر ارزش t برای رابطه میان متغیرهای ابرازگری هیجانی و طرح واره های ناکارآمد (765/11)، ابرازگری هیجانی و هوش هیجانی (181/10)، انعطاف پذیری شناختی و طرح واره های ناکارآمد (005/7)، انعطاف پذیری شناختی و هوش هیجانی (21/5) و هوش هیجانی و طرح واره های ناکارآمد (866/6)، بزرگتر از 96/1 بود نشان دهنده رابطه معنی دار بین این متغیرهاست. نتیجه گیری: مدل آزمون شده، مدلی مطلوب برای تبیین طرح واره های ناکارآمد در دختران نوجوان است.
۴۲۸.

تغییرات برخی فاکتورهای فیزیولوژیکی (کورتیزول)، روانی (اضطراب شناختی، جسمانی و اعتمادبه نفس) و عملکردی تیراندازی بعد از یک دوره تمرینات تصویرسازی ذهنی در دانشجویان نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 69 - 82

کلیدواژه‌ها: تصویرسازی اضطراب شناختی جسمانی اعتمادبه نفس کورتیزول تیراندازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۳۳
اضطراب رقابتی و اعتمادبه نفس عواملی هستند که باعث پاسخ های فیزیولوژیکی مختلفی در بدن می شوند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تغییر فاکتورهای فیزیولوژیک، روانی و عملکرد تیراندازی بعد از یک دوره تمرینات تصویرسازی ذهنی در دانشجویان نظامی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود که جامعه آماری آن، کلیه دانشجویان افسری دانشگاه افسری امام علی (ع) بودند که از بین آن ها، 30 نفر براساس معیارهای ورود و خروج وارد مطالعه شده و در دو گروه آزمایش (15) و کنترل (15) قرار گرفتند. گروه آزمایش 6 هفته (سه روز در هفته) تمرینات تصویرسازی دریافت کردند. اضطراب شناختی، اضطراب جسمانی و اعتمادبه نفس ازطریق پرسش نامه،  کورتیزول از بزاق و عملکرد تیراندازی ازطریق تیراندازی اندازه گیری شدند. یافته ها: یافته های مطالعه حاضر نشان داد بعد از تصویرسازی ذهنی در گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل،  اضطراب شناختی (006/0=p)، اضطراب جسمانی (001/0=p)، کورتیزول (002/0=p) کاهش معنادار و اعتمادبه نفس (001/0 =p) و عملکرد تیراندازی (001/0 =p) افزایش معناداری دارند. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که تمرین تصویرسازی می تواند راهبردی برای کاهش پاسخ های روانی، فیزیولوژیکی و بهبود اعتمادبه نفس باشد.
۴۲۹.

واژه شناسی «اضطراب» از نگاه روایات اسلامی و نقش آن در ایستایی و رشد انسان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 201-218

کلیدواژه‌ها: اضطراب واژه شناسی اضطراب روایات اسلامی اضطراب و روایات اسلامی ایستایی و رشد انسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۳۳۳
این پژوهش با هدف تبیین حوزه معنایی «اضطراب» برای ارتقا و یا اصلاح روش های درمان در حوزه روان شناسی با روش «تحلیل محتوای کیفی» انجام شد و با تحلیل مفاهیم همنشین و جانشینِ «اضطراب» در متون روایی معین نمود مفاهیم «هَمّ، ارتیاب، فزع، قلق و...» به سبب ویژگی های «ترسِ مبهم، ترسِ ناشی از ناامنی، نگرانی از رفتار خود» به صورت خاص و واژه های «وَجَع، ضَیق، رِجز، خوف و...» به انضمام قرینه دال بر همان ویژگی ها، به گونه عام با «اضطراب» متناظرند. همچنین در میدان معنایی «اضطراب» می توان آن را به سه نوع شناختی، عاطفی و رفتاری تقسیم کرد. اما واژه های «امن»، «استقرار»، «راحه»، «اطمینان»، «شرح صدر» در تقابل با «اضطراب» قرار دارند. دیگر یافته ها حاکی از آن است که اضطراب به منزله بخشی از زندگی انسانی دارای مراتبی است. اضطراب در مرحله پایین، بهنجار است و موجب پیشرفت انسان می شود. اما در مرتبه بالا، نابهنجار است. ایستایی اضطراب در مرحله مزمن وقتی است که نگرش های ناکارامد اراده وی را در انجام وظایف دینی از او بگیرد.
۴۳۰.

An Investigation on the Effect of Rational Emotive Behavior Therapy on Reduction of Anxiety, Depression, and Distress in People with Anxiety Disorder In the age of Corona(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Health Psychology, Volume ۵, Issue ۱ - Serial Number ۱۱, Winter ۲۰۲۲ 31 - 38

کلیدواژه‌ها: Behavioral Rational Emotional Therapy (REBT) Depression Anxiety

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۴۸
This study aimed to investigate the effect of rational emotive behavior therapy (REBT) on the reduction of anxiety, depression, and distress in people with an anxiety disorder. The present study was applied and quasi-experimental in terms of the method (consisting of pre-test, post-test, and control group). The population of this study consisted of people with anxiety disorder referred to Loghman Hospital in Tehran. 20 people who were selected as participants based on the inclusion criteria, were randomly divided into two groups (i.e. REBT and control groups) equally (10 people in each group). Experimental pretest and posttest were performed using the Depression Anxiety Stress Scale (DASS) and the participants in the experimental group underwent the experiment for three months (a two-hour session per week). The results were analyzed using analysis of covariance. The results showed that REBT intervention was significantly effective in reducing patients' distress, depression, and anxiety. Thus, REBT can be effective in reducing patients’ psychological problems by helping them recognize their irrational beliefs better and reduce their anxiety (self-blame) and hostility (blaming others and the universe).
۴۳۱.

تبیین ویژگی های سرشتی روان انسان در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 71 - 88

کلیدواژه‌ها: روان شناسی اسلامی روان شناسی قرآن بنیان انسان شناسی قرآنی تحلیل مضمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۲۲۰
هدف این پژوهش تبیین ویژگی های سرشتی روان انسان در قرآن است. این پژوهش به این پرسش می پردازد که قرآن چه مواردی را به عنوان ویژگی های سرشتی روان انسان معرفی می کند. روش به کار رفته در این پژوهش تحلیل مضمون بود که براساس آن نخست مفاهیم، سپس زیرمقولات و پس از آن مقولات مربوطه از قرآن گردآوری شد؛ بدین ترتیب مشخص شد که نه می توان انسان را یکسره منفی تحلیل کرد و نه محدودیت های او را نادیده گرفت، بلکه انسان متشکل از سه زوج مقوله «خداگرایی فطری−شُحّ»، «دارای بهترین روان ممکن−بی ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» و «استعداد کمال−سوءاستفاده از خرد» است که به ترتیب «کمال طلبی دوسویه»، «صیانت نفس» و «خرد و اختیار برآمده از آن» تبیین گر رابطه این زوج مقوله های امتیازی−محدودیتی می باشند. با توجه به آنکه «بی ثباتی شناختی، هیجانی و رفتاری» بیشترین تکرار را در میان مقولات دارد، توجه ویژه به این محدودیت انسانی لازم به نظر می رسد.
۴۳۲.

چالش کرونا بین نص گرایی و عقل گرایی در اسلام(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 1-9

کلیدواژه‌ها: سلامت کرونا مسئولیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۲۲۴
در پی انتشار ویروس کووید 19، همگام با متخصصان حوزه سلامت، متخصصانِ علوم دیگر نیز برای برون رفت از چالش های به وجودآمده در حوزه های مربوط به خود فعالیت های چشم گیری انجام داده اند. این همه در عصری رخ داده که دنیای غرب آن را عصر روشنگری نام نهاده است که بیشتر بر دلیل گرایی و عقل گرایی حداکثری یا عقل گرایی انتقادی به منظور بی اعتبار جلوه دادن آموزه های وحیانی پای می فشارد. در این بین اسلام ناب نوعی عقل گرایی اعتدالی را به منصه ظهور گذاشته که با حکم قطعی عقل همراه است.
۴۳۳.

پیش بینی تاب آوری اجتماعی شهروندان در برابر سوانح طبیعی بر اساس نگرش مذهبی با نقش واسطه ای اضطراب کرونا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ ویژه نامه ۱۴۰۱ 100-113

کلیدواژه‌ها: اضطراب کرونا تاب آوری اجتماعی سوانح طبیعی نگرش مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۲۶۱
سابقه و هدف: محققان در سال های اخیر به مفهوم تاب آوری در برابر سوانح بسیار توجه کرده اند. سوانح طبیعی که جزئی از فرایند زندگی بشر به شمار می رود و هر روزه بر تعداد و تنوع آنها افزوده می شود، چالشی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار جوامع انسانی مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تاب آوری اجتماعی شهروندان در برابر سوانح طبیعی بر اساس نگرش مذهبی با نقش واسطه ای اضطراب کرونا انجام شده است.
۴۳۴.

مبانی روش شناختی روان شناسی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 25-44

کلیدواژه‌ها: چارچوب نظری (پارادایم) مبانی روش شناختی روان شناسی اسلامی روش شناسی روش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۲۹۹
هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین مبانی روش شناختی در روان شناسی اسلامی است. بدین منظور، به منابع دست اول اسلامی، از جمله قرآن و روایات و نیز منابع فلسفی مراجعه شد و داده های مربوط به نحوه شناخت، روش های شناخت و ابزار شناخت جمع آوری گردید. داده ها به شیوه «تحلیل محتوای کیفی متون» بررسی و با مباحث روان شناختی مقایسه گردید. یافته ها نشان داد: اولاً، سه چارچوب کلی یا پارادایم اثبات گرایانه، هرمنوتیک و انتقادی بر روش شناسی موجود در روان شناسی حاکم است. ثانیاً، روش تجربی در روان شناسی معاصر برای کشف واقعیت های روانی، سیطره دارد. روش تجربی و به طور خاص روش آزمایشگاهی هر دو از اندیشه های بنیادین مادی گرایی نسبت به انسان و منحصرسازی شناخت به مجاری حسی برخاسته اند. اما از منابع اسلامی به دست می آید: 1) روش بررسی همواره تابع ماهیت موضوع است و امری دلبخواهی نیست. 2) روش های کشف واقع متنوع اند و روش تجربی تنها نسبت به یک دسته از واقعیت ها بسندگی دارد. 3) روش تجربی قابل اعتماد است و اطمینان عرفی در پی دارد و گاهی یقین آور است. 4) روش نقلی برای شناخت واقعیت های فراحسی و فراعقلی کاربرد دارد و راهی برای کشف واقع است. 5) راه شناخت واقعیت های غیرمادی، مانند ماهیت پیکره انسان عمدتاً استدلال عقلی است. 6) ابزار نهایی شناخت که بر همه روش ها سیطره دارد، عقل است. 7) ارزش مداری بر انتخاب روش ها و فنون حاکم است. 8) چارچوب یا پارادایم حاکم بر روش شناسی اسلامی «واقع گرایی عقلانی» است.
۴۳۵.

اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 107 - 134

کلیدواژه‌ها: افسردگی الگوی ارتباطی رویکرد عقلانی هیجانی (REBT) صمیمیت سبک های حل تعارض

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۳
هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان مرد متأهل با علائم افسردگی شدید در 6 ماهه دوم سال 1400 بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. برای شناسایی کارکنان مرد متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید، پرسش نامه افسردگی (بک و همکاران، 1996) در میان 450 نفر توزیع و 30 نفر با نمرات بالاتر از 29 در پرسش نامه افسردگی و با تشخیص نشانه های افسردگی ازطریق مصاحبه بالینی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های الگوی ارتباطی زوجین (کریستنس و سولاوای، 1991)، پرسش نامه صمیمیت زناشویی (تامپسون و واکر، 2002) و پرسش نامه سبک های حل تعارض زوجین (رحیم، 1983) استفاده شده است. بر روی گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای، رویکرد عقلانی هیجانی اجرا و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داده است که مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید اثربخش است (p<0/05).
۴۳۶.

طراحی نقش سرمایه روان شناختی، حمایت اجتماعی و استرس ادراک شده در پیش بینی بهزیستی روان شناختی در کارکنان نیروهای مسلح با نشانگان افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 161 - 178

کلیدواژه‌ها: افسردگی استرس ادراک شده بهزیستی روان شناختی سرمایه روان شناختی حمایت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۸
هدف از این پژوهش، بررسی نقش سرمایه روان شناختی، حمایت اجتماعی و استرس ادراک شده در پیش بینی بهزیستی روان شناختی در کارکنان نیروهای مسلح با نشانگان افسردگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان نیروهای نظامی با علائم افسردگی بود. برای شناسایی کارکنان نیروهای نظامی با علائم افسردگی، پرسش نامه افسردگی (بک و همکاران، 1996) در میان 600 نفر توزیع و 100 نفر با نمرات بالا به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های افسردگی (بک و همکاران، 1996)، پرسش نامه بهزیستی روان شناختی (ریف و همکاران، 2004)، پرسش نامه سرمایه روان شناختی (لوتانز و همکاران، 2007)، پرسش نامه حمایت اجتماعی (واکس و همکاران، 1986) و پرسش نامه استرس ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون هم بستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش هم زمان استفاده شد. نتایج نشان داده است که بین سرمایه روان شناختی (امیدواری، تاب آوری، خوش بینی و خودکارآمدی)، حمایت اجتماعی و ادراک تنیدگی مثبت با بهزیستی روان شناختی، ارتباط مثبت و معنادار و بین ادراک تنیدگی منفی با بهزیستی روان شاختی، ارتباط منفی و معناداری وجود دارد (05/0>p).
۴۳۷.

نقش هوش سازمانی و دین داری در کار با سلامت عمومی کارکنان نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 169 - 188

کلیدواژه‌ها: هوش سازمانی دین داری در کار سلامت عمومی کارکنان نظامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۶
سلامت روانی تحت تأثیر عوامل مختلفی می تواند کاهش یا افزایش یابد. از جمله این عوامل هوش سازمانی و دین داری در کار می باشد. هوش سازمانی، ظرفیت سازمان ها برای ایجاد و استفاده از دانش، به منظور سازگاری با محیط است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش سازمانی و دین داری در کار با سلامت عمومی کارکنان نظامی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کارکنان نظامی شهر اردبیل 1399-1398 بود که با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 120 نفر از کارکنان نظامی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه سلامت روان گلدنبرگ و هیلر (1972)، پرسش نامه هوش سازمانی کارل آلبرش (2004) و مقیاس دین داری در کار لین و همکاران (2008) استفاده شد. داده ها از طریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم افزار Spss ورژن 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین هوش سازمانی و دین داری در کار با سلامت عمومی کارکنان نظامی رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که سلامت عمومی کارکنان براساس متغیرهای هوش سازمانی (05/0 > P، 062/0= β) و دین داری در کار (05/0>P، 147/0=β) قابل پیش بینی است. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که هوش سازمانی و دین داری در کار نقش معنی داری در پیش بینی سلامت عمومی کارکنان نظامی دارند و نیاز است که مدیران و مسؤئولان نظامی توجه ویژه ای  به این موضوع داشته باشند.
۴۳۸.

نقش ابعاد سلامت معنوی در پیش بینی اختلالات خلقی (افسردگی، اضطراب، استرس) و احساس انسجام روانی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روانشناسی اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹) 71 - 84

کلیدواژه‌ها: سلامت معنوی اختلالات خلقی احساس انسجام روانی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ابعاد سلامت معنوی در پیش بینی اختلالات خلقی و احساس انسجام روانی در دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر قاین ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺬیﺮﻓﺖ. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی به شمار می آید. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر قاین بودند. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 285 نفر به عنوان نمونه پژوهش بررسی شدند. روش نمونه گیری استفاده شده نمونه گیری خوشه ای بود. با استفاده از پرسشنامه های سلامت معنوی پالوتزین و الیسون (1982)، افسردگی، اضطراب، استرس (DASS) لاویبوند و لاویبوند (1995)، احساس انسجام روانی آنتونوسکی (1987)، اطلاعات لازم جمع آوری و نتایج به کمک نرم افزار Spss 23   و با استفاده از همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد بین ابعاد سلامت معنوی با اختلالات خلقی رابطه منفی و معناداری وجود دارد و سلامت وجودی توان پیش بینی اختلالات خلقی را دارد؛ همچنین یافته های پژوهش نشان داد بین ابعاد سلامت معنوی با احساس انسجام روانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و سلامت وجودی توان پیش بینی احساس انسجام روانی را دارد. سلامت معنوی بعدی از سلامت است که در نظام آموزش و پرورش توجه کمتری بدان شده است و نتایج این مطالعه می تواند در اعتلای سلامت معنوی دانش آموزان به عنوان قشری آسیب پذیر مؤثر واقع شود.
۴۳۹.

پیش بینی پیمان شکنی زناشویی بر اساس مرزبندی زناشویی و میزان رضایت زناشویی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روانشناسی اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹) 31 - 52

کلیدواژه‌ها: پیمان شکنی زناشویی مرزبندی زناشویی میزان رضایت زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۴
هدف پژوهش حاضر پیش بینی پیمان شکنی زناشویی براساس مرزهای زوجینی و میزان رضایت زناشویی بود. پژوهش به شیوه توصیفی همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان و مردان 20 تا 55 سال متأهل عضو شبکه های اجتماعی مجازی شهر قم تشکیل می دهند که بنابر سرشماری سال 1402، 724358 نفرند که از این جامعه تعداد 384  نفر براساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای نسبی نمونه گیری شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مرزهای زوجینی هوشیاری و همکاران (1399)، پرسشنامه میزان رضایت زناشویی کانزاس (1986)، پرسشنامه پیمان شکنی زناشویی زارعی و همکاران (1401) استفاده شد. نتایج ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های مرزهای زوجینی (94/0 = α)، میزان رضایت زناشویی (92/0 = α) و پیمان شکنی زناشویی (80/0 = α) به دست آمد که نتایج گویای پایایی مناسب ابزارهاست. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق، افزون بر شاخص های آمار توصیفی از جمله میانگین و انحراف استاندارد از آزمون های آمار استنباطی مانند آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss-26 صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد بین مرزهای زوجینی با پیمان شکنی زناشویی (61/0- = r) و میزان رضایت زناشویی با پیمان شکنی زناشویی (42/0- = r) رابطه منفی و معناداری وجود دارد  (01/0 < sig). نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که مرزهای زوجینی و میزان رضایت زناشویی می توانند پیمان شکنی زناشویی را پیش بینی کنند (01/0p < ، 69/101 = (381، 2) F). مجذور ضریب همبستگی چندگانه 35/0 = 2 R می باشد که نشان می دهد متغیرهای پیش بین می توانند 35 درصد از تغییرات متغیر پیمان شکنی زناشویی را تبیین کنند. با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد برای کاهش پیمان شکنی زناشویی باید روی مرزهای زوجینی و میزان رضایت زناشویی زوجین برنامه ریزی شود.
۴۴۰.

اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر اضطراب سلامت و خودتنظیمی هیجانی زنان مبتلا به اضطراب ناشی از پاندمی ویروس کووید- 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 7 - 22

کلیدواژه‌ها: اضطراب سلامت اضطراب ویروس کووید - 19 خودتنظیمی هیجانی درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۵۹
مقدمه: پاندمی ویروس کووید-19 سبب ایجاد آشفتگی روان شناختی و هیجانی و بروز اضطراب در بسیاری از افراد جامعه شده است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین بر اضطراب سلامت و خودتنظیمی هیجانی زنان مبتلا به اضطراب ناشی از پاندمی ویروس کووید- 19 انجام گرفت . روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مبتلا به اضطراب ناشی از پاندمی ویروس کووید- 19 شهر اصفهان در سه ماهه زمستان سال 1399 بود. در این پژوهش تعداد 34 زن مبتلا به اضطراب کووید - 19 با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 17 بیمار). گروه آزمایش درمان فراتشخیصی یکپارچه (بارلو و همکاران، 2011) را طی یک ماه در 10 جلسه 75 دقیقه ای به صورت آنلاین دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس اضطراب کووید -19 (علی پور و همکاران، 1398)، پرسشنامه اضطراب سلامت (سالکوکیس و وارویک، 2002) و پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی (گروس و جان، 2003) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین بر اضطراب سلامت و خودتنظیمی هیجانی زنان مبتلا به اضطراب ناشی از پاندمی ویروس کووید - 19  تأثیر معنادار داشته (p<0/001) و توانسته منجر به کاهش اضطراب سلامت و بهبود خودتنظیمی هیجانی این زنان شود . نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که درمان فراتشخیصی یکپارچه آنلاین با بهره گیری از فنونی همانند شناسایی هیجان ها، آموزش آگاهی هیجانی و ارزیابی مجدد شناختی می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود اضطراب سلامت و خودتنظیمی هیجانی زنان مبتلا به اضطراب ناشی از پاندمی ویروس کووید - 19 مورد استفاده قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان