درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رابطه و قدرت پیش بینی خرده مقیاس های سلامت روان شناختی بر اساس سطوح کارکرد تحولی خانواده از منظر رویکرد نوین تحول یکپارچه ی انسان (DIR) در دانشجویان متاهل دانشگاه فردوسی مشهد انجام گرفت. روش کار: جامعه ی آماری این پژوهش توصیفی-همبستگی، شامل تمام دانشجویان متاهل دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 94-1393 بودند. از این جامعه نمونه ا ی به حجم 220 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های سنجش کارکرد تحولی خانواده (DFFAQ) و مقیاس سلامت روان شناختی (SCL-25) بود. برای تحلیل داده ها از شاخص های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها: بین کارکرد تحولی خانواده و خرده مقیاس های جسمانی سازی، وسواس-اجبار، حساسیت بین فردی، اضطراب و افسردگی رابطه ی منفی معنی دار وجود دارد (01/0>P) و تفکر منطقی و ایجاد بازنمایی ها و ایده ها از سطوح کارکرد تحولی خانواده بهترین پیش یینی کنندگان سلامت روان شناختی می باشند. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این پژوهش نقش واسطه ای سطوح کارکرد تحولی خانواده را در آسیب شناسی روانی تایید می کند. به طوری که می توان گفت با بررسی ادراک افراد ازکارکرد تحولی خانواده می توان مشکلات سلامت روان شناختی آن ها را پیش بینی نمود و این مهم به ارتقای دانش پژوهشگران در حیطه ی تبیین و درمان آسیب های روانی کمک خواهد کرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، شامل: همسانی درونی، پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا (تشخیصی) بود. به این منظور، نمونه ای با حجم 500 نفر از مردم شهر اصفهان (292 زن و 179 مرد) با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی، افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی فراخلق را تکمیل کنند و داده ها با تحلیل عاملی تأییدی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی گویه های پرسشنامه ذهن آگاهی نشان داد که این مقیاس دارای پنج عامل بوده که شاخص های نیکویی برازش، مدل مؤید برازش مدل با داده ها بوده است. پایایی ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه (با مقدار 81/0) رضایت بخش به دست آمد. ضرایب روایی همگرا و واگرای پرسشنامه ذهن آگاهی با مقیاس های افسردگی، رضایت از زندگی و ویژگی های فراخلق به ترتیب (424/0-، 257/0 و 588/0) به دست آمد که معنادار بود (0001/0p<). در مجموع، با توجه به روایی و پایایی این پرسشنامه، می توان در محیط های بالینی و آموزشی به منظور بررسی این سازه روان شناختی از آن استفاده نمود.

هدف از این تحقیق، تبیین شاخص های روان سنجی مقیاس ایمنی هیجانی[1] در دانش آموزان دوره متوسطه بود.گروه نمونه 765 نفر از جامعه دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر شیراز بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه دلبستگی و ایمنی هیجانی نوجوانان خدمات خانواده کیسی[2] بوده است. این پرسشنامه شامل2 عامل و25 ماده است که بر روی عامل اول (ایمنی هیجانی)13 ماده و بر روی عامل دوم (تعلق)12 ماده قرار گرفته است. سوالات ابتدا به فارسی و دوباره به انگلیسی برگردانده شد و مجدد به فارسی برگردانده و از لحاظ ادبی و روایی سوالات توسط اساتید مرتبط تایید شد. برای بررسی پایایی درونی پرسشنامه از روش های تنصیف و آلفای کرونباخ استفاده شد که یافته های حاصل نشان دهنده ی آن است که پرسشنامه مذکور دارای سطح بسیار خوبی از همسانی درونی و پایایی می باشد. داده های حاصل از روش تحلیل عاملی نشان دهنده ی این بود که میزان بار عاملی همه آیتم های پرسشنامه ایمنی هیجانی برای همه آزمودنی ها (یک یا چند فرزندی همچنین برای دختران و پسران) بجز سؤال شماره 9 بیشتر از 2/0 می باشند که به لحاظ آماری معنی دار و قابل قبول می باشند. در گام بعد، به منظور تایید سؤالات پرسشنامه برای متغیر ایمنی هیجانی تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. با انجام تحلیل عاملی مرتبه اول برای متغیر ایمنی هیجانی برای همه آزمودنی ها، همه بارهای عاملی بجز سؤال 9، بالاتر از 3/0 به دست آمد که این سؤالات و متغیر را برای تحقیق مناسب می سازد. بنابراین، روایی و پایایی پرسشنامه ایمنی هیجانی (با حذف سؤال 9)، هم برای گروه آزمودنی های چند فرزندی و همه آزمودنی ها تأیید شد در مجموع نتایج نشان داد که این ابزار برای تحقیق در ایران قابل استفاده می باشد.

هدف از پژوهش حاضر تعیین شبکه معنایی واژگانی برای کلمات منتخب فارسی و طراحی مقیاس حافظه کاذب (محک) مبتنی بر آن بود. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات مقطعی است. پژوهش حاضر از دو مطالعه مجزا تشکیل شده است. در مطالعه نخست با ارائه واژه های منتخب به30 نفر، کلمات تداعی شده با هر واژه تعیین شد. کلمات منتخب (کلمات کلیدی) لیست کلمات دیس، رودیگرز و مک درموت (1995) در آزمایش خطاهای حافظه بودند. در مطالعه دوم که بر روی 80 نفر اجرا شد لیست های کلمات بدون کلمات کلیدی به افراد ارائه شد و میزان یادآوری و بازشناسی لیست ها مورد سنجش قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نیز آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میزان یادآوری با بازشناسی در سطح (001/0p<) رابطه معناداری وجود داشت. همچنین بین میزان بازشناسی با بازشناسی کلمات کلیدی رابطه معناداری وجود داشت (66%r=)، بین یادآوری کلمات کلیدی با بازشناسی کلمات کلیدی نیز رابطه معناداری بدست آمد (41%r=). از طرفی دیگر، نتایج تحلیل آماری بیانگر آن بود که آزمودنی ها در لیست کلمات یادآوری 19% از کلمات کلیدی را یادآوری و در لیست کلمات بازشناسی 51% از کلمات کلیدی را بازشناسی کردند. مطالعه حاضر لیستی را برای آزمون حافظه کاذب بدست داده است که از آن می توان برای مطالعه حافظه کاذب در فارسی زبانان استفاده کرد.

Background: assessment of psychopathy has gained much attention in the past few decades. The four-factor model of psychopathy has proved to be an efficient model for assessment of psychopathy in forensic and non-forensic samples. Several measures have been developed to capture the four-factor model. These four factors are labeled as interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect. Research on psychopathy has remained quite limited in Iran. The present study aimed to validate a 20-item measure of psychopathy consistent with the four-factor model of psychopathy. Williams et al. (2007) model and high-loading items were subjected to a Confirmatory Factor Analysis (CFA). Moreover, reliability coefficients and gender differences were evaluated. Methods: a convenience sample of 260 university students was recruited from Tehran, Iran. For each factor, a battery of 5 high-loading items (c.f., Williams et al., 2007) was prepared and translated into Persian following the standard back-translation technique. Of note, item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) was altered a little to be consistent with Iranian culture. The response option was provided in a 5-point Likert-type format. Potential participants were approached and invited to take part in a psychological study about social behavior. Descriptive statistics, factor structure, internal consistency, and gender differences were evaluated. Results: item 6 (I’ve stolen a motor vehicle) had the lowest mean while item 13 (I enjoy drinking and doing wild things) had the highest. For interpersonal manipulation, criminal tendencies, erratic lifestyle, and callous affect, the alpha coefficients were 0.55, 0.78, 0.70, and 0.52, respectively. Additionally, the full-scale alpha was 0.79. Goodness-of-fit indices suggested an acceptable fit for the hypothesized four-factor structure of the scale (CMIN/DF = 1.80, RMSEA = 0.056, CFI = 0.90, TLI = 0.88, and GFI = 0.91). An evaluation of gender differences indicated that men had higher scores in all four subscales (0.40 < d < 0.66) as well as the total score (d = 0.76). Conclusion: the present findings supported the factorial validity and internal consistency of the 20-item self-report measure of psychopathy in Iranian university students. Consistent with previous findings, men showed higher psychopathy, as measured by this newly validated measure. This measure could capture the four-factor model of psychopathy. Therefore, this short scale may be used in future psychopathy research in Iran.

زمینه و هدف: مقیاس دشواری در تنظیم هیجان (Difficulties in Emotion Regulation Scale یا DERS) ابزار چند بعدی پرکاربردی در مطالعات مرتبط با تنظیم هیجان محسوب می شود. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه دو رویکرد تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory factor analysis یا CFA) و مدل یابی معادلات ساختاری اکتشافی (Exploratory structural equation modeling یا ESEM) در ارزیابی ساختار عاملی DERS بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی و بر اساس داده های مربوط به 250 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شد که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نسخه فارسی DERS برای دستیابی به اهداف پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. داده های پژوهش حاضر با استفاده از روش CFA و ESEM در نرم افزار Mplus تجزیه و تحلیل شد. همچنین، مقایسه روش CFA و ESEM از طریق شاخص ΔCFI صورت پذیرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که برخلاف CFA، ESEM روش مناسبی برای ارزیابی ساختار عاملی DERS بود و دید روشن تری از ساختار نهفته آن ارایه می داد. در نهایت، ساختار 25 سؤالی از مقیاس 4 عاملی که سؤال های دارای نمره گذاری معکوس در آن وجود نداشت، بهترین برازش را کسب نمود. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (Root mean square error of approximation یا RMSEA)، شاخص برازش تطبیقی (Comparative fit index یا CFI) و شاخص TLI (Tucker-Lewis index)برای این مدل به ترتیب 064/0، 964/0 و 951/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به ساختار عاملی مناسب مقیاس 25 سؤالی، به نظر می رسد که گویه های معکوس در کاربرد DERS مشکل آفرین باشد. با وجود حذف گویه های معکوس در پژوهش حاضر، پیشنهاد می شود که این گویه ها در پژوهش های آینده با سؤالات دارای نمره گذاری مستقیم جایگزین شوند و برازش ساختار عاملی آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

اهداف: درس علوم تجربی می تواند نقش چشمگیری در ارتقای مهارت های تفکر و حل مساله در دانش آموزان داشته باشد. بنابراین وجود معلمانی که از احساس خودکارآمدی بالایی در زمینه تدریس درس علوم به شیوه نوین برخوردار باشند، بسیار حایز اهمیت است. هدف این پژوهش، اعتباریابی پرسش نامه باورهای خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور بود. ابزار و روش ها: این پژوهش توصیفی- پیمایشی مقطعی در سال 1393 انجام شد. 303 نفر از معلمان دوره ابتدایی شهر سنندج به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه خودکارآمدی تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور (دیرا- اسمولک) بود. به منظور بررسی روایی سازه پرسش نامه از آزمون تحلیل عاملی تاییدی، برای بررسی همسانی درونی آن از ضریب آلفای کرونباخ و روش دونیمه کردن با استفاده از ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن و برای بررسی میزان خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور، از آزمون T تک نمونه ای استفاده شد. یافته ها: ساختار عاملی پرسش نامه، مشتمل بر 34 گویه و پنج بُعد خودکارآمدی در درگیرساختن فراگیران با مسایل علمی، خودکارآمدی در اهمیت دادن به شواهد علمی، خودکارآمدی در فرمول بندی توضیحات، خودکارآمدی در پیونددادن توضیحات با دانش علمی و خودکارآمدی در گفت وگو و تعدیل توضیحات، تایید شد. همسانی درونی پرسش نامه نیز در مجموع و بر حسب ابعاد پنج گانه، مورد تایید بود. همچنین میزان باورهای خودکارآمدی معلمان در تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور، در سطح متوسط بود. نتیجه گیری: پرسش نامه خودکارآمدی تدریس علوم به عنوان یک درس پژوهش محور در ایران قابل استفاده است.

پژوهش حاضر با هدف آزمون تغییرناپذیری اندازه گیری نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی(لری، 1983) در نوجوانان تیزهوش و عادی انجام شد. 680 دانش آموز (325 عادی و 355 تیزهوش) به نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی پاسخ دادند. به منظور بررسی روایی بین گروهی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان تیزهوش و عادی از تحلیل عاملی تأییدی چندگروهی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی تک گروهی نشان دادند که در هر دو گروه تیزهوش و عادی، الگوی دو عاملی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی شامل سوال های نمره گذاری شده مثبت و سوال های نمره گذاری شده منفی، برازش خوبی با داده ها داشت. نتایج تحلیل عامل تأییدی چندگروهی، تغییرناپذیری بین گروهی ساختار عاملی، بارهای عاملی، مقادیر خطا واریانس ها و کواریانس های بین عاملی نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی را در دو گروه نوجوانان تیزهوش و عادی نشان داد. نتایج پژوهش حاضر با تاکید بر تغییرناپذیری اندازه گیری نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان تیزهوش و عادی نشان داد که الگوی ساختاری بُعد شناختی اضطراب اجتماعی (ترس از ارزیابی منفی) در دو گروه، از نظر کیفی، یکسان است.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تبیین ویژگی های روان سنجی مقیاس خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی (SBSA) در جامعه ایرانی و با روش توصیفی انجام شد. روش: کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع کارشناسی در نیم سال اول سال تحصیلی 1394-1393، جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دهند؛ که از این میان 402 دانشجو با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس 15 آیتمی خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی (SBSA)، مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک و مقیاس هراس اجتماعی (SPIN) جمع آوری شدند. یافته ها: برای تعیین روایی آزمون از روش های روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی) و روایی ملاکی با مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک و مقیاس هراس اجتماعی (SPIN) و برای تعیین پایایی از روش همسانی درونی با شاخص آلفای کرونباخ استفاده گردید. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی مدل 3 عاملی SBSA از برازش نسبتا مطلوبی برخوردار است. پایایی کلی مقیاس نیز از روش آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج تحلیل های آماری نشان داد که می توان از این مقیاس برای ارزیابی خودباوری های مربوط به اضطراب اجتماعی در جمعیت ایرانی استفاده نمود.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی ساختاری از برخی پیشایندها و پیامدهای شاخص توانایی کار بود. متغیرها در این الگو شامل پیشایندها (منابع فردی، راهبردهای مدیریت زندگی، استرسورهای شغلی)، و پیامدهای (عملکرد شغلی و کیفیت زندگی وابسته به سلامت) شاخص توانایی کار بودند.نمونه این پژوهش شامل 320 نفر از کارکنان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب-منطقه اهواز بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. از این تعداد 72% مرد بودند و میانگین سنی آنها نیز 41 سال بود. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه های شاخص توانایی کار، راهبردهای مدیریت زندگی، خودکارآمدی عمومی، خوش بینی، توانایی مقابله ای، عدم تعادل تلاش-پاداش، تقاضا-کنترل، کیفیت زندگی وابسته به سلامت و عملکرد شغلی استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS، ویراست 18 و همچنین AMOS ویراست 18 انجام گرفت.جهت آزمودن اثرات غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته ها نشان دادند که الگوی پسشنهادی از برازش نسبتا خوبی با داده هابرخوردار است. برازش یهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. تمامی اثرات غیرمستقیم معنی دار شدند

زمینه و هدف: توجه پایدار می تواند به وسیله تکالیف مداد- کاغذی مورد سنجش قرار گیرد. هدف مطالعه حاضر، طراحی یک آزمون مداد- کاغذی فارسی برای سنجش توجه پایدار و بررسی روایی و پایایی آن بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 230 دانش آموز دبستانی با میانگین سنی 46/1 ± 09/9 سال و با دامنه سنی 7 تا 11 سال صورت گرفت. آزمون ثبت توجه و آزمون عملکرد مداوم بر روی نمونه ها اجرا شد. آزمون ثبت توجه بر روی 151 نفر از نمونه ها با فاصله 4 تا 6 هفته تکرار گردید. برای بررسی روایی همزمان، آزمون Pearson بین نتایج دو آزمون عملکرد مداوم و ثبت توجه مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی تکرارپذیری نیز بین دو نوبت اجرای تکلیف آزمون، آزمون Pearson انجام شد. یافته ها: خطای حذف و خطای ارتکاب در دو آزمون با یکدیگر رابطه مثبت و معنی داری داشتند. خطای حذف، خطای ارتکاب و کل زمان آزمون به ترتیب با ضرایب Pearson 886/0، 610/0 و 478/0 در دو ارزیابی، همبستگی مثبت و در سطح 001/0 معنی دار بود. نتیجه گیری: آزمون ثبت توجه یک آزمون معتبر و تکرارپذیر برای سنجش توجه پایدار است.

پژوهش حاضر جهت مقایسه نتایج آزمون ترسیم خانواده کودکان 7 ساله با توجه به کارآمدی و یا ناکارآمدی ویژگی های خانواده صورت گرفته است. به این منظور 60 دانش آموز دختر و پسر در پایه اول ابتدایی تست ترسیم خانواده را انجام دادند و یکی از والدین ایشان پرسشنامه کنش وری خانواده را تکمیل نمودند. نتایج پژوهش نشان داد که بین حل مساله با میزان گستردگی و ناحیه ترسیم در کاغذ رابطه منفی معنادار؛ بین مشارکت عاطفی و نقش ها با ارزنده سازی رابطه مثبت معنادار؛ بین کنترل رفتاری و رسم آدمک پرخاشگر رابطه مثبت معنادار وجود دارد.

پرسشنامه هراس اجتماعی»، ابزار سرندی شناخته شده بین المللی در زمینه اختلال هراس اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی) است که سازندگان آن، عبارات آن را در قالب سه خرده مقیاس مجزای ترس، اجتناب و علائم فیزیولوژیک طراحی کرده اند و مطالعات بین المللی متعدد و همچنین تعداد کمی مطالعه داخلی بر روی آن انجام گردیده است. کاستی های مطالعات قبلی، نویسندگان مقاله حاضر را به وارسی این پرسشنامه در نمونه ایرانی غیربالینی واداشته است. بدین منظور، 475 نفر از بین دانشجویان دانشگاه تهران، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و «پرسشنامه هراس اجتماعی» را تکمیل نمودند. برای تجزیه تحلیل داده ها، از روش اعتبار متقابل و تحلیل عاملی اکتشافی، موازی و تأییدی، استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و موازی، ساختار 2 عاملی «پرسشنامه هراس اجتماعی» و نتایج تحلیل عاملی تأییدی، برازش بهتر ساختار 2 عاملی حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی و ساختار 5 عاملی سازندگان این ابزار را با داده ها نشان داد. در مجموع، نتایج این مطالعه نشان می دهد که برخلاف مجزا کردن عبارات ترس، اجتناب و علائم فیزیولوژیک در شکل اولیه این ابزار، عبارات ترس و اجتناب حوزه های مختلف، برای سنجش شدت این اختلال، در کنار هم قرار می گیرند؛ پدیده ای که با طبیعت اضطراب اجتماعی و رابطه ی تنگاتنگ ترس و اجتناب، هماهنگ است.

هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی ازجمله روایی درونی و پایایی نسخة فارسی پرسش نامة هیجان های تحصیلی- مدارس ابتدایی (AEQ-ES) در جامعة دانش آموزان ابتدایی شهر تبریز بود. این پرسش نامه، هیجان های لذت، اضطراب و خستگی را در سه موقعیت تحصیلی (هنگام حضور در کلاس، انجام تکالیف خانگی و آزمون دهی) می سنجد. در این پژوهش، ابتدا AEQ-ES به زبان فارسی ترجمه شد. بعد از مطالعة مقدماتی و رفع اشکالات، پرسش نامه بر دانش آموزان گروه نمونه (426 نفر از دانش آموزان پایه پنجم شهر تبریز- 216 دختر و 210 پسر) اجرا شد. در این پژوهش، برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی، آزمون ضریب همبستگی و همچنین تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که مقیاس های AEQ-ES به طور قابل قبولی پایا هستند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختار مقیاس های پرسش نامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که نسخه فارسی AEQ-ES یک ابزار اندازه گیری روا و پایایی است که می توان برای اهداف پژوهشی و کاربردی در محیط های کلاسی مورداستفاده قرار داد.

هدف این پژوهش ساخت و بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس غفلت بر مبنای آیات قرآن کریم بود. بدین منظور بر اساس مفاهیم ظاهری آیات قرآن کریم در مورد غفلت عباراتی تدوین و در قالب مقیاس غفلت آورده شد. برای بررسی ویژگی های روانسنجی این مقیاس از بین دانشجویان دانشگاه شیراز تعداد 518 دانشجوی کارشناسی به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش روایی سازه این مقیاس از تحلیل عاملی اکتشافی و روایی ملاکی استفاده شد. هم چنین برای تعیین پایایی مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. نتایج وجود چهار عامل را در مقیاس غفلت مورد تایید قرار داد. با توجه به مفهوم گویه های بارگذاری شده بر هر عامل، این مولفه ها با عناوین غفلت از خداوند و آخرت، غفلت از دیگران، بی توجهی و روزمرگی و غفلت از خطرات نامگذاری شدند. همبستگی این مولفه ها با پرسشنامه هشیاری فرایبورگ نشان داد که هر چهار مولفه با نمره کل پرسشنامه هشیاری همبستگی منفی معنادار دارد. ضرایب آلفای کرونباخ نیز نشان داد که این مولفه ها از پایایی مطلوبی برخوردارند. بنابراین مقیاس غفلت پایایی و روایی مناسبی برای استفاده در فعالیت های پژوهشی دارد.

خواندن، در جایگاه یکی از مهارت های چهارگانةزبان آموزی، همواره توجه پژوهشگران حوزه های گوناگون، از جمله تعلیم و تربیت، را به خود جلب کرده است. خواندن، از ابزارهای مهم فهمیدن در دنیای کنونی است و دانش آموزان از آغاز سوادآموزی تا پایان دوران تحصیل خود، همواره با خواندن درگیر هستند. از این رو، توجه به ابعاد مختلف توانایی خواندن، از مهم ترین وظایف دست اندرکاران تعلیم و تربیت است. هدف مطالعة حاضر، بررسی و انطباق شاخص های روان سنجی پرسشنامة نگرش مقدماتی به خواندن (مک کنا و کی یر) است. بدین منظور، ساختار عاملی و پایایی مقیاس یادشده بررسی شد. مشارکت کنندگان، 387 دانش آموز پسر دوره ی راهنمایی شهر شیراز بودند که به روش هدفمند (تعمدی) انتخاب شدند. این دانش آموزان در دو مدرسه ی راهنمایی، یک آموزشگاه دولتی (عادی) و یک آموزشگاه استعدادهای درخشان، تحصیل می کردند؛ از آموزشگاه استعداهای درخشان 201 و از آموزشگاه عادی186دانش آموز پایه های اول تا سوم راهنمایی پرسشنامه ی نگرش مقدماتی به خواندن (مک کنا و کی یر) را تکمیل کردند. برای بررسی روایی، از روش تحلیل عاملی اکتشافی توأم با چرخش واریماکس استفاده شد. شاخص های مرتبط با کفایت نمونه و متغیرها برای تحلیل عاملی رضایت بخش بود. پس از اجرای تحلیل عاملی، دو عامل نگرش به خواندن آموزشی و نگرش به خواندن تفریحی استخراج شد که 42/47 درصد از واریانس را تبیین می کردند؛ هم چنین، بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضرایب آلفا 77/0 برای کل مقیاس را به دست داد. در نگاهی کلی، نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه ی نگرش مقدماتی به خواندن برای سنجش این نگرش در میان دانش آموزان پسر دورة راهنمایی مناسب است و تا حدودی می تواند نیازهای حال حاضر را برآورده کند.