مطالب مرتبط با کلیدواژه

مدیریت اطلاعات


۸۱.

شناسایی و اولویت بندی پیشران های توسعه مدیریت عملکرد مالی (مورد مطالعه: بیمه دانا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عملکرد مالی مدیریت روابط مدیریت اطلاعات مدیریت لجستیک مدیریت کیفیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۶
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی پیشران های توسعه مدیریت عملکرد مالی در شرکت بیمه دانا استان سیستان و بلوچستان می باشد. با توجه به اینکه تحقیق حاضر، یک پژوهش پیمایشی و کاربردی است لذا برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است جامعه آماری تحقیق حاضر شامل دست اندرکاران امور مالی شرکت بیمه دانا در استان سیستان و بلوچستان می باشد که تعداد 35 نفر در نظر گرفته شده است که همه آنها با روش سرشماری انتخاب گردیدند. در ابتدا عوامل اصلی موثر در عملکرد مالی شرکت بیمه دانا که از طریق تکنیک دلفی شناسایی شدند که شامل مدیریت روابط، مدیریت اطلاعات، مدیریت لجستیک و مدیریت کیفیت بودند. در بخش دوم جهت اولویت بندی عوامل و شاخص های آن از پرسشنامه مقایسات زوجی استفاده شده است که روایی آن توسط خبرگان تایید شده بود و جهت سنجش پایایی، صحت و دقت پاسخگویی خبرگان از نرخ ناسازگاری استفاده گردید و باتوجه به مقادیر نرخ ناسازگاری که کمتر از 0.1 محاسبه شدو پایایی آن تایید گردید. یافته های تحقیق نشان داد که از میان پیشران های چهارگانه عملکرد مالی، بعد مدیریت لجستیک با وزن 0.363 بالاترین اهمیت را در میان ابعاد و بعد مدیریت کیفیت، مدیریت روابط و مدیریت اطلاعات به ترتیب با وزن های 0.320، 0.179 و 0.138 در اولویت های دیگر قرار دارند. در این راستا بمنظور ارتقاء قدرت مالی شرکت ها، باید مدیران واستراتژیست ها به پیشران ها و کاتالیزورهای توسعه مدیریت عملکرد مالی در سازمان ها توجه ویژه ای گردد تا هم به عنوان عصای دست مجریان استراتژیهای سازمانی باشد و هم قابلیت برانگیختن کارکنان و پیش بینی تغییرات محیطی را داشته باشد.
۸۲.

جستاری بر تعاریف، رویکردها و پیشینه ی مدیریت اطلاعات شخصی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اطلاعات شخصی تعامل انسان و اطلاعات مدیریت اطلاعات مدیریت اطلاعات شخصی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۳
هدف: هدف پژوهش حاضر آن است که ضمن ارائه ی تعاریف و دیدگاه های موجود در حوزه ی مدیریت اطلاعات شخصی، پیشینه ی پژوهش های خارجی و وضعیت مطالعات داخلی را بررسی کرده، و با مطرح کردن پیشنهاداتی به پیشرفت این حوزه در ایران کمک نماید. روش شناسی: این پژوهش به صورت کتابخانه ای و با مرور نوشتارهای مختلف مربوط حوزه ی مدیریت اطلاعات شخصی انجام شده است. یافته ها: پژوهش های حوزه ی مدیریت اطلاعات شخصی را می توان به مطالعات اولیه، مدیریت اطلاعات کاغذی شخصی و مدیریت اطلاعات الکترونیکی شخصی تقسیم نمود. مطالعاتی که اطلاعات الکترونیکی شخصی را مورد بررسی قرار داده اند را می توان در پنج دسته جای داد: 1. مدیریت اطلاعات شخصی افراد خاص، 2. مقایسه مدیریت اطلاعات شخصی کاغذی با الکترونیکی، 3. رویکردهای سه گانه به مدیریت اطلاعات شخصی الکترونیکی، 4. ایمیل ها و بوک مارک ها و صفحات ذخیره شده ی وب و 5. طراحی سیستم ها و نرم افزارهای مدیریت اطلاعات شخصی. در ایران نیز مطالعات این حوزه مراحل ابتدایی خود را می پیماید و پژوهش های صورت گرفته صرفاً به پیمایش و توصیف وضعیت موجود در جامعه ی مورد بررسی پرداخته اند. نتیجه گیری: با نگاهی به مطالعات انجام یافته مشخص می شود که زمان و پیشرفت فناوری، از مهم ترین عوامل در تنوع پژوهش های مدیریت اطلاعات شخصی است. پژوهشگران ابتدا وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی افرادی را که دارای اطلاعات شخصی بسیاری بوده اند و سپس افراد مختلف از اقشار گوناگون را مورد بررسی قرار داده اند. رفته رفته بررسی اطلاعات الکترونیکی بر اسناد کاغذی پیشی گرفته و علت آن را باید تحولات فناورانه در سال های اخیر دانست. اصالت/ ارزش: این مطالعه را می توان از نخستین آثاری دانست که در ایران به تشریح تعاریف، مبانی نظری و دسته بندی پیشینه ی پژوهش های انجام شده در حوزه ی مدیریت اطلاعات شخصی پرداخته است.
۸۳.

ترسیم ساختار موضوعی مدیریت اطلاعات با استفاده از روش همایندی واژگان طی سال های 1986 تا 2012(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات همایندی واژگان هم رخداد واژگان نقشه علمی بیب اکسل یوسی نت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۴
هدف: با توجه به رشد سریع اطلاعات و در جامعه کنونی حوزه مدیریت اطلاعات به یکی از حوزه های مورد توجه و با اهمیت تبدیل شده است. به منظور سیاست گذاری علمی در این حوزه باید ساختار موضوعی آن بررسی شود. یکی از حوزه های کاربردی در این زمینه علم سنجی می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی ساختار موضوعی شکل گرفته در حوزه مدیریت اطلاعات با استفاده از فن تحلیل همایندی واژگان است. از دیگر اهداف این پژوهش می توان به بررسی نویسندگان پرتولید، پرتولیدترین کشورها، مهم ترین مجلات منتشر کننده متون حوزه مدیریت اطلاعات، روند رشد تولیدات علمی این حوزه و زیر موضوعات شکل گرفته در این ساختار موضوعی،اشاره کرد. روش: روش استفاده شده در این پژوه تحلیل همایندی واژگان بوده که خود از فنون علم سنجی می باشد. یافته ها: بررسی متون بازیابی شده در حوزه مدیریت اطلاعات طی سال های 1986 تا 2012 نشان داد که در مجموع 4571 مدرک در این حوزه در پایگاه های آی اس آی نمایه شده اند. نتایج 9 خوشه موضوعی را نشان داد که شامل مدیریت اطلاعات، بیوانفورماتیک، مدیریت عملکرد، اطلاعات، داده، مدیریت اطلاعات سلامت، سیستم های اطلاعاتی، سلامت الکترونیک و سازماندهی دانش است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش ساختار موضوعی شکل گرفته در تحقیقات مدیریت اطلاعات را نشان داد که می تواند به سیاست گذاری علمی این حوزه کمک کند بخصوص مشخص شدن حوزه های ترکیبی جدید شکل گرفته در این حوزه می تواند به متخصصان علم اطلاعات کشور برای ورود به این حوزه ها کمک کند.  
۸۴.

موردپژوهی وضعیت شفافیت وب سایت سازمان های بین المللی حقوق بشر: گامی به سوی حکمرانی خوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات مدیریت اطلاعات شفافیت وب سایت ها حکمرانی خوب سازمان های بین المللی حقوق بشر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۵
هدف: با توجه به اهمیت شفافیت و نقش انکارناپذیر سازمان های بین المللی حقوق بشر، پژوهش حاضر با هدف تبیین و ارزیابی وضعیت شفافیت وب سایت سازمان های بین المللی حقوق بشر انجام شد. روش شناسی: پژوهش حاضر کاربردی بوده و از نظر هدف، از نوع ارزشیابی است، که از حیث روش گردآوری اطلاعات به روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. بدین منظور، نخست، جامعه آماری متشکل از یازده وب سایت سازمان های بین المللی حقوق بشری انتخاب گردید، پرسشنامه ای با محوریت سه بُعد اصلی (یعنی دسترسی به اطلاعات، مشارکت در تصمیم گیری، و دسترسی به نتایج) به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت، و با استفاده از روش های آمار توصیفی، داده های موجود تحلیل شدند. یافته ها: از منظر شفافیت وب سایت، یونسکو با برخورداری هر 40 گویه تعریف شده برابر با 100 درصد و سازمان فعالان حقوق بشر بدون مرز با برخورداری تنها 16 گویه از کل 40 گویه تعریف شده برابر با 40 درصد به عنوان موفق ترین و ضعیف ترین وب سایت سازمان های بین المللی حقوق بشر، مورد مطالعه در این پژوهش شناخته شدند. افزون بر آن، سه سازمان سازمان بین المللی کار، سازمان جهانی بهداشت و یونیسف به صورت مشترک رتبه دوم، سازمان مدافعان حقوق بشر رتبه سوم، سازمان ضد برده داری بین الملل رتبه چهارم، سازمان ملل متحد رتبه پنجم، سازمان بین المللی حق بر غذا رتبه ششم، سازمان عفو بین الملل رتبه هفتم، مرکز حقوق اقتصادی و اجتماعی رتبه هشتم، و فعالان حقوق بشر بدون مرز رتبه نهم را به لحاظ شفافیت وب سایت کسب کردند. نتیجه گیری: وضعیت شفافیت وب سایت سازمان های بین المللی حقوق بشر براساس مؤلفه های دسترسی به اطلاعات، مشارکت در تصمیم گیری و دسترسی به نتایج قابل قبول ارزیابی شد. با این حال، به منظور ایجاد شفافیت هرچه بیشتر وب سایت های سازمان های بین المللی حقوق بشر در زمینه مؤلفه های سه گانه، پیشنهاد شد که گنجاندن و دسترسی آنلاین به برخی موارد، بیش از پیش، در اولویت کاری قرار گیرد.  
۸۵.

ارائه و ارزیابی مدل فرهنگ اطلاعاتی در دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرهنگ اطلاعاتی ارزش ها هنجارهای اطلاعاتی مدیریت اطلاعات دانشگاه های دولتی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۴
هدف: فرهنگ اطلاعاتی مفهوم نوینی است که بیانگر جهت گیری سازمان به اطلاعات، و نیز ارزش ها، هنجارها و رفتارهای مرتبط با اطلاعات در سازمان است. پرداختن به این مفهوم به ویژه در سازمان های دانش بنیان مانند دانشگاه ها اهمیت زیادی دارد. از این رو، هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی برای سنجش فرهنگ اطلاعاتی در دانشگاه های دولتی ایران است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با رویکرد ترکیبی اکتشافی انجام شد. جامعه آماری پژوهش اعضای هیأت علمی دانشگاه های دولتی ایران بودند. اعضای نمونه پژوهش در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمّی با استفاده روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در بخش کیفی برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد که بعد از تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری داده ها، مدل مفهومی پژوهش تدوین گردید. در ادامه برای سنجش اعتبار مدل پژوهش، داده های کمّی با کمک پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شدند که برای بررسی برازش مدل پژوهش از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: با تحلیل داده های کیفی، 57 کد اولیه به عنوان مؤلفه های شکل دهنده فرهنگ اطلاعاتی شناسایی شدند که این کدها در قالب 16 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی دسته بندی گردیدند. در بخش کمّی، برازش مدل پژوهش نشان داد، مدل فرهنگ اطلاعاتی دانشگاه های دولتی ایران از برازش بالایی برخوردار است. بدین ترتیب، برای سنجش فرهنگ اطلاعاتی در دانشگاه های دولتی ایران می توان از این مدل شامل 4 بُعد اصلی ارزش ها و هنجارهای اطلاعاتی، بهره مندی از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، مدیریت اطلاعات و ارتباطات و تعاملات بهره گرفت. نتیجه گیری: پژوهش حاضر با ارائه مدل فرهنگ اطلاعاتی، امکان سنجش و پایش فرهنگ اطلاعاتی را در دانشگاه های دولتی ایران فراهم کرده است. همچنین این پژوهش می تواند مبنایی برای انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه و بسط مبانی نظری این حوزه باشد.  
۸۶.

نقش مدیریت تبادل اطلاعات در فرآیند پیشگیری از جرایم سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات تبادل اطلاعات پیشگیری از جرم جرایم سایبری پلیس فتا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۱
هدف: مدیریت اطلاعات و تبادل اطلاعات امروزه به عنوان یکی از دغدغه های مهم کشور های توسعه یافته، در صدر برنامه ریزی این جوامع قرار دارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش مدیریت تبادل اطلاعات در فرایند پیشگیری از جرایم سایبری در بین کارکنان فتا در شهر تهران انجام شده است. روش: روش این پژوهش پیمایشی از نوع کمّی و به لحاظ بازه زمانی مقطعی بوده که در سال 1400 انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان پلیس فتا در شهر تهران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 90 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اطمینان از شاخص سازی متغیرها در پرسشنامه، روایی پرسشنامه، روایی صوری، روایی محتوا و روایی سازه آن، مورد بررسی قرار گرفته و تجریه و تحلیل داده ها نیز به کمک نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد که مقدار ضریب همبستگی بین متغیرهای مستقل با متغیر وابسته 539/0 است که نشان می دهد بین مجموعه متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق همبستگی نسبتاً قوی وجود دارد. اما مقدار ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 421/0 بوده که گویای این واقعیت آماری است که 42 درصد از کل میزان پیشگیری از جرایم سایبری وابسته به 6 متغیر مستقل قابلیت عملیاتی، مطلوبیت سرعت، مطلوبیت دقت، خودکارسازی، اطلاع رسانی و متحول سازی است. به عبارت دیگر، متغیرهای مستقل 42 درصد واریانس متغیر وابسته پیشگیری از جرایم سایبری را برآورد (پیش بینی) می کنند.  
۸۷.

طراحی و تبیین معیارهای نقشه ملی جغرافیای نوستالژی براساس مدیریت اطلاعات شبکه های اجتماعی با رویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقشه ملی جغرافیای نوستالژی شبکه های اجتماعی بازیابی اطلاعات تحلیل محتوا مدیریت اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۶
هدف: خاطرات نوستالژیک در شبکه های اجتماعی، با یادآوری اینکه زندگی همیشه هم دشوار نبوده است، حس ثبات و توانایی گذر از دشواری ها را به انسان القاء می نماید. هدف تحقیق حاضر طراحی و تبیین معیارهای نقشه جغرافیای نوستالژی براساس مدیریت اطلاعات شبکه های اجتماعی با رویکرد کیفی، براساس سازه های مشخصه های شبکه های اجتماعی برای نوستالژی دیجیتال، عناصر بازیابی اطلاعات گذشته برای یادآوری خاطرات، ویژگی های فردی کاربران شبکه های اجتماعی، طبقه بندی محوری تجربه نوستالژیک و نوستالژی براساس موقعیت جغرافیایی کاربر است. روش: روش تحقیق، تحلیل کیفی براساس تحلیل محتوا و با بهره گیری از نرم افزار مکس.کیو.دی.ای. است. تحلیل محتوا در اینجا، روشی برای برداشت و درک مناسب از اطلاعات ظاهراً نامرتبط و مشاهده نظام مند اشخاص، تعاملات و موقعیت ها است. جامعه مورد مطالعه این تحقیق شامل سه گروه است: گروه اول، اساتید دانشگاهی صاحب نظر در حوزه مورد بررسی (خبرگان آکادمیک)، گروه دوم، متخصصان شاغل در کسب وکارهای فعال در حوزه بازاریابی مبتنی بر شبکه های اجتماعی (خبرگان صنعت)، و گروه سوم، کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی اینستاگرام، فیس بوک و توییتر (ذی نفعان مردمی) . روش نمونه گیری در این تحقیق، تکنیک گلوله برفی است. جهت اجرای بخش کیفی پژوهش، نظرات 15 نفر از خبرگان، در قالب مصاحبه، در فاصله زمانی بهار 1400 گرد آوری شد. یافته ها: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، معیارهای نقشه ملی جغرافیای نوستالژی براساس مدیریت اطلاعات شبکه های اجتماعی عبارتند از: مشخصه های شبکه های اجتماعی برای نوستالژی دیجیتال، عناصر بازیابی اطلاعات گذشته برای یادآوری خاطرات، ویژگی های فردی کاربران شبکه های اجتماعی، و نوستالژی براساس موقعیت جغرافیایی کاربر و طبقه بندی محوری تجربه نوستالژیک. مهم ترین یافته پژوهش حاضر تعداد به اشتراک گذاری محتوای نوستالژی، با بیشترین فراوانی در مشخصه های شبکه های اجتماعی برای نوستالژی دیجیتال؛ بازیابی اطلاعات گذشته براساس تکرار، دارای بیشترین فراوانی در عناصر بازیابی اطلاعات گذشته برای یادآوری خاطرات؛ و عامل سن کاربر دارای بیشترین فراوانی در ویژگی های فردی کاربران شبکه های اجتماعی، تعیین شدند. نتیجه گیری: با توجه به محتوای نوستالژیک در شبکه های اجتماعی، می توان گفت که جغرافیای نوستالژی، یکی از مباحث اصلی حوزه جامعه شناسی و شناخت علایق و عادات مردم است. مفهوم جغرافیای نوستالژی تأثیرات مهمی بر رفتار و دانش عاطفی و تجربی انسان داشته و بسیاری از پژوهشگران علوم بر این باورند که این مفهوم در الگو های شناخت شناسی جوامع نیز تأثیرهای غیرقابل اغماضی دارد. بسیاری از احساس های بشری که در قالب مفاهیمی چون دلتنگی، نوستالژی و دلتنگ شدن بر انسان عارض می شود، با مفهوم جغرافیای نوستالژی و هویت جغرافیایی رابطه خاصی دارد. اینکه هویت جغرافیایی چگونه می تواند در این عرصه ها رفتار و احساس های بشری را کنترل کند، از نتایج اصلی اجرای این تحقیق است. در نهایت، یکی از بحث های اصلی در این تحقیق، تقسیم بندی نوستالژیا در جامعه کاربران ایرانی است، که در قالب نسل های فرهنگی ایران تدوین شده است.
۸۸.

مدیریت اطلاعات در بررسی نقش تورم و نرخ ارز در سرمایه گذاری مستقیم خارجی طی دوره (1402-1382)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی تورم نرخ ارز کاپولا وابستگی نامتقارن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تورم و نوسانات نرخ ارز بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) در ایران و با استفاده از رویکرد مدل سازی کاپولا انجام شده است. این مطالعه به دنبال ارائه ی دیدگاه جدیدی از ارتباط پیچیده و غیرخطی میان این متغیرهای اقتصادی و سرمایه گذاری خارجی در ایران است. روش: این پژوهش با استفاده از داده های مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نرخ تورم، و نرخ ارز در بازه زمانی ۱۳۸۲ تا ۱۴۰۲ صورت گرفته است. داده ها از منابع معتبر داخلی و بین المللی گردآوری شده و سپس با بهره گیری از روش کاپولا که امکان مدل سازی وابستگی های پیچیده بین متغیرها را فراهم می کند، مورد تحلیل قرار گرفته اند. در این راستا، از ۲۵ نوع تابع کاپولا، شامل توابع کلایتون و جو- فرانک چرخشی برای تحلیل وابستگی بین تورم، نرخ ارز، و سرمایه گذاری مستقیم خارجی استفاده شده است. پارامترهای این توابع با روش های بیزی و شبیه سازی زنجیره مارکوف مونت کارلو (MCMC) تخمین و ارزیابی شدند. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که ارتباط میان تورم و نرخ ارز با جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی به صورت نامتقارن و غیرخطی بوده و افزایش تورم با کاهش معنادار در سرمایه گذاری خارجی همراه است. همچنین، نوسانات نرخ ارز به عنوان یک عامل ریسک اقتصادی بر تصمیم گیری سرمایه گذاران خارجی اثر منفی داشته و باعث کاهش تمایل آنها به سرمایه گذاری در ایران شده است. نتایج مدل سازی کاپولا نشان داد که تابع کلایتون به بهترین شکل رابطه میان تورم و جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی را مدل سازی می کند، در حالی که تابع جو-فرانک چرخشی برای تحلیل رابطه میان نرخ ارز و سرمایه گذاری مستقیم خارجی مناسب تر است. معیارهای ارزیابی شامل حداکثر راستنمایی، معیار اطلاعاتی آکاییک (AIC)، و حداقل مجذورات خطا (RMSE) نشان دهنده ی دقت این توابع در مدل سازی داده های مورد بررسی است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تورم و نرخ ارز به طور قابل توجهی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران تأثیر منفی دارند. تورم بالا به عنوان عاملی بی ثبات کننده، از جذابیت سرمایه گذاری می کاهد و نوسانات نرخ ارز به عنوان یک ریسک اقتصادی جدی، مانعی برای ورود سرمایه گذاران خارجی محسوب می شود. تحلیل کاپولا نیز وابستگی های نامتقارن و پیچیده میان این متغیرها را برجسته می سازد. در نتیجه، سیاست گذاران اقتصادی ایران می توانند با مدیریت مؤثرتر نرخ تورم و تثبیت نرخ ارز، بستر مناسب تری برای جذب سرمایه گذاری های خارجی فراهم آورند. پیشنهاد می شود در مطالعات آینده، دوره های زمانی کوتاه تری در کنار عوامل بیشتری مانند نرخ بهره و ثبات سیاسی مورد بررسی قرار گیرند تا دیدگاه دقیق تری از تأثیر این عوامل بر جذب سرمایه گذاری خارجی حاصل شود.
۸۹.

تبیین رویکردهای عمده به مدیریت اطلاعات و تحلیل پیامدهای آن در علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات سامانه مفهومی علم اطلاعات و دانش شناسی کتابداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : 0
هدف: وجود نگرش های مختلف نسبت به مفهوم «مدیریت اطلاعات» و چند وجهی بودن این عبارت، اتفاق نظر درباره ابعاد شناختی و کاربردی، آموزشی و پژوهشی، و جایگاه مدیریت اطلاعات در علوم مختلف به طور کلی و به طور خاص در علم اطلاعات و دانش شناسی را دشوار ساخته است؛ به طوری که به نظر می رسد برداشت های مختلفی از مفهوم، موضوع و عبارت «مدیریت اطلاعات» وجود دارد، که باعث ایجاد ناهماهنگی و ایستایی در رسیدن به هدفی مشترک در این باره می شود. برای نمونه یک سؤال اساسی در این مورد آن است که آموزش و پژوهش در این حوزه باید روی چه موضوعاتی تمرکز داشته باشد؟ این در حالی است که با بررسی متون روشن می شود که مواجهه روش مند و نظام مندی با این مسأله صورت نگرفته و هدف مشترکی در این زمینه قابل شناسایی نیست و تلاش ها متفرق و جزیره ای است؛ به طوری که سرجمع مطالعات و پژوهش ها تاکنون حتی مفهوم این عبارت را برای ما روشن نکرده است. از این رو، پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سؤالات شکل گرفته است که مفهوم مدیریت اطلاعات چیست؟ مدیریت اطلاعات از چه زوایایی قابل تصور است و رویکردهای عمده در این زمینه کدامند؟ فلسفه مدیریت اطلاعات چیست؟ جایگاه این حوزه در علم اطلاعات و دانش شناسی کجاست؟ و اولویت های آموزشی و پژوهشی و عملی مدیریت اطلاعات در این حوزه کدامند؟ آیا اصولاً اتفاق نظری در این موارد وجود دارد؟ وجود این سؤالات و مسائل اساسی، ضرورت توجه روش مند و نظام مند به ابعاد شناختی و مفهومی مدیریت اطلاعات را نمایان تر می سازد. در این راستا، این پژوهش بر آن است در مقابل نگاه های یک سویه و محدود، به مفهوم مدیریت اطلاعات، در یک چارچوب نسبتاً جامع، مفهوم «مدیریت اطلاعات»، رویکردهای عمده به این مفهوم، جایگاه و ابعاد آن را تبیین کند؛ و در ذیلِ این نگرش نسبتاً جامع، جایگاه مدیریت اطلاعات در علم اطلاعات و دانش شناسی و پیامدهای هرگونه برداشت از مفهوم مدیریت اطلاعات در این حوزه را نمایان سازد. روش: روش پژوهش سندی- تحلیلی است؛ که در آن ضمن استفاده از متون، بیشتر حاصل تأمل بر دیدگاه ها و دسته بندی آن ها بوده است. این پژوهش با جامعیت بخشیدن به مفهوم مدیریت اطلاعات در قالب رویکردهای عمده، با عمق بخشیدن به آن در قالب تمرکز بر علم اطلاعات و دانش شناسی و روزآمد کردن این مفهوم در بستر جامعه جدید اطلاعاتی و دانشی، درصدد طراحی چارچوبی برای فهم روش مند و نظام مند مدیریت اطلاعات بوده است. یافته ها: در این پژوهش با تأمل در زوایای قابلتوجه و نگرش های مختلف نسبت به مدیریت اطلاعات مانند نگرش های رشته ای، فردی، سازمانی، ملی و بین المللی، و ارتباط آن با مقوله های مختلف در قالب ترکیبات اطلاعات، ابتدا زوایای کلی قابل تصور در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت؛ در ادامه نگرش فرآیندی به مدیریت اطلاعات، مباحث قابل طرح در علم اطلاعات و دانش شناسی، اینکه جایگاه ما کجاست و اولویت چیست، و فلسفه مدیریت اطلاعات، مورد بررسی قرار گرفته اند. درنهایت، چارچوب کلی و شناختی مدیریت اطلاعات، و جایگاه آن در علم اطلاعات و دانش شناسی، شناسایی و پیامدهای آموزشی، پژوهشی، فناورانه، عملی، مدیریتی و توسعه ای آن در علم اطلاعات و دانش شناسی مورد توجه قرارگرفت. در نهایت مشخص شد که مدیریت اطلاعات برای شناسایی اهداف و اولویت ها به فلسفه اطلاعات نیاز دارد. نتیجه گیری: در این پژوهش علاوه بر تبیین رویکردهای عمده به مدیریت اطلاعات، بر ضرورت توجه به شکل گیری و توسعه یک سامانه مفهومی برای مدیریت اطلاعات در علم اطلاعات و دانش شناسی تأکید شده است؛ زیرا هرگونه شناخت و تصور از مفهوم مدیریت اطلاعات برای برنامه ریزی در ابعاد آموزشی، پژوهشی و فناورانه در علم اطلاعات و دانش شناسی تعیین کننده است. مدعا این است که همه پیامدهای بعدی در ابعاد عملی، مدیریتی، توسعه ای و آینده نگرانه مدیریت اطلاعات، پیامد حتمی و جبری سامانه مفهومی مدیریت اطلاعات و برآمده از آن است. در نهایت بر این نکته تأکید شده که در راستای ایجاد این سامانه مفهومی برای این حوزه، توجه به مفاهیم و واژگان پایه و اصلی و در واقع فهم چیستی این حوزه ضروری است؛ زیرا ایجاد و توسعه یک سامانه مفهومی برای مدیریت اطلاعات در علم اطلاعات و دانش شناسی، مستلزم توجه به مفاهیم و واژگان و چیستی این حوزه در شکل جدید آن، یعنی گفتمانی و سامانه ای است.