درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۴۱ تا ۱٬۱۶۰ مورد از کل ۳۶٬۸۶۱ مورد.
۱۱۴۱.

ریشه یابی رقابت های مکانی در بستر جغرافیای تاریخی، مورد مطالعه: بررسی تطبیقی شهرهای میبد و اردکان

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال ۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱۴ 123 - 155

کلیدواژه‌ها: حس مکان رقابت مکانی جغرافیای تاریخی اردکان میبد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۷۸
  تعلق مکانی به عنوان نتیجه منطقی زندگی اجتماعی انسان در یک مکان جغرافیایی خاص در همه دوران تاریخی وجود داشته است و احساس برتر بودن از سایرین، زمینه ساز بروز رقابت های مکانی شده است. از نظر مقیاس نیز این رقابت ها دربرگیرنده سطوح مختلف محلی تا ملی هستند. شهرهای اردکان و میبد تجانس فرهنگی، تشابه هویتی و مجاورت جغرافیایی دارند که از آن می توان به درهم تنیدگی جغرافیایی آنها یادکرد. رقابت های مکانی این دو شهر همواره مورد تأمل و سؤال بوده و اینکه در بستر جغرافیای تاریخی این روابط و رقابت به چه صورت بوده موضوع مورد بررسی در این مقاله است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و اسناد موجود با روش مطالعه روندی و تفسیر منابع جغرافیایی و تاریخی یافته ها گردآوری و تجزیه وتحلیل انجام شده است. بررسی ها و یافته های این پژوهش بیانگر این نکته است که رقابت های مکانی این دو شهر محدود به موضوع های خاص و متعلق به سال های اخیر نبوده و ریشه این رقابت را باید در جغرافیای تاریخی و حافظه تاریخی ناخودآگاه مردمان این دو شهر جستجو کرد؛ نه فقط در مسائل امروزی تقسیمات کشوری.
۱۱۴۲.

بررسی پدیدارشناسانه عوامل مداخله گر در اجرای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال ۱۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۶۵ 109 - 131

کلیدواژه‌ها: عوامل مداخله گر دیپلماسی فرهنگی پدیدارشناسی عوامل تعدیل گر تهدید و فرصت محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۶
استفاده از فرهنگ و به خدمت گرفتن ابزار های فرهنگی در دیپلماسی در مقایسه با ابزار ها و اهرم های رایج دیگر در روابط بین الملل دارای امتیازاتی است که باعث شده کشور ها از این پتانسیل برای ارتقا و بهبود روابط بین الملل بهره برند. بر همین اساس، دیپلماسی فرهنگی با استفاده از ابزار های فرهنگی و هنری به دنبال شناسایی، تعریف و ترویج ارزش ها و منافع مشترک میان ملت هاست. بررسی ها نشان می دهد که عوامل مداخله گری به شکل های مختلف در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دخیل هستند که می توانند در مسیر حرکت دیپلماسی فرهنگی تغییراتی ایجاد کنند. لذا شناسایی عوامل مداخله گر در دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، می تواند به شناخت بهتر از رویکرد ها و دیدگاه های مختلف در دیپلماسی فرهنگی کمک کند. به علاوه، این شناسایی می تواند بر جهت افزایش قدرت نرم کشور و ارتقای تأثیرگذاری فرهنگی در جهان نیز مؤثر باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پدیدارشناسانه و مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با 24 نفر از سفرا، صاحب نظران، مدیران ارشد حوزه دیپلماسی فرهنگی، مبلغین دینی، شخصیت های فرهنگی مردمی فعال در حوزه بین الملل با هدف شناخت عوامل مداخله گر در میدان اجرای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران انجام شد و  در نهایت یافته ها در قالب عوامل: تعدیل گر، ضعف و کاستی، تهدید و  فرصت محیطی استخراج و دسته بندی شد.
۱۱۴۳.

نقش عوامل کالبدی بر شکل گیری نقاط جرم خیز (مطالعه موردی: شهر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال ۲۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۵) 31-66

کلیدواژه‌ها: عامل های کالبدی طراحی محیطی نقاط جرم خیز امنیت بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۹
زمینه و هدف: فضاهای شهری یکی از مهم ترین عرصه های بروز جرائم هستند. هدف از انجام این تحقیق شناسایی تأثیر عامل های کالبدی بر شکل گیری نقاط جرم خیز شهر بوشهر است.روش: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی؛ ازنظر ماهیت توصیفی و ازنظر روش شناسی آمیخته است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل متخصصان سازمان های مرتبط با پیشگیری از جرم، با تحصیلات کارشناسی ارشد و بیشتر از ۲۰ سال خدمت، شامل مدیران انتظامی، دادگستری، راه و شهرسازی و شهرداری بود و مصاحبه نیمه ساختاریافته پس از اشباع نظری با ۲۰ نفر خاتمه یافت. مرحله کمّی با استفاده از فرمول کوکران تعداد 264 نفر در نظر گرفته شد. بر اساس مصاحبه های انجام شده، پرسش نامه محقق ساخته تهیه که روایی آن به وسیله واپایش بیرونی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ بیشتر از 7/0 تأیید شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار MAXQDA استفاده شد.یافته ها: عامل های کالبدی به میزان 849/0 بر شکل گیری نقاط جرم خیز مؤثر است. این میزان اثربخشی برای عامل رهاشدگی محیط برابر با 7/16 درصد، عامل آلودگی بصری 5/86 درصد، عامل کیفیت محیطی 6/86 درصد، عامل نظارت پذیری 9/90 درصد، عامل کاربری سرزنده 6/8 درصد، عامل رؤیت پذیری و ادراک بصری 6/15 درصد و عامل آسایش محیطی 6/7 درصد بود.
۱۱۴۴.

الگوی جرم یابی با رویکرد اسلامی با تأکید بر سیره امام علی (ع) برای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال ۲۶ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۵) 127-162

کلیدواژه‌ها: جرم یابی رویکرد اسلامی سیره امام علی (ع) فرماندهی انتظامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۶
زمینه و هدف: قداست و ارزشمندی اهداف، مدل ها و الگو ها به ویژه در حوزه جرم یابی، نمی تواند روش و ابزار دستیابی به آنها را توجیه کند. ابزار و شیوه های نیل به کشف جرائم از جمله موضوعاتی است که باید مشروعیت داشته باشند و در بستر شرع مقدس اسلام مورد مطالعه و شناسایی قرار گیرند. لذا هدف از این تحقیق، شناخت الگوی جرم یابی با رویکرد اسلامی با تأکید بر سیره امام علی (ع) برای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است.روش: این تحقیق از نوع کاربردی با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق، سیره نظری و عملی حضرت علی (ع) بوده و متن نهج البلاغه شامل خطبه ها، نامه ها و حکمت های کتاب شریف و همچنین قضاوت های حضرت علی (ع) و روایت های مرتبط با شیوه قضاوت آن حضرت به عنوان منبع اصلی برای گرد آوری داده ها بوده که به روش تمام شماری مورد ارزیابی قرار گرفت. روش گردآوری دادها از نوع روش اسنادی و ابزار آن فیش برداری بود و به منظور تحلیل داده های گردآوری شده، از روش کدگذاری و تحلیل مضمون بهره گرفته شد. یافته ها: در مرحله کدگذاری پایه، 458 کد باز یا پایه ای به دست آمد که در قالب 13 مضمون سازمان دهنده جای گرفتند. الگوی جرم یابی با رویکرد اسلامی در سیره امام علی (ع) برای فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی متشکل از چهار بعد رفتاری- عملکردی (عقلانیت، تدبیر و تناسب، مهارت های حرفه ای، اشراف اطلاعاتی، جامعیت و استحکام و به هنگام بودن)، رویکرد (بایسته های اعتقادی و بایسته های اخلاقی)، فناوری (روزآمدی و دانش محوری) و ساختار (فرماندهی و مدیریت، ممنوعیت ها، بایسته های سازمانی و بایسته های حقوقی) است.نتیجه گیری: اجرایی ساختن الگوی چهار بعدی شناسایی شده در حوزه جرم یابی اسلامی مبتنی بر سیره حضرت علی (ع)، نقش مؤثری در ارتقاء مشروعیت و موفقیت در فرایند جرم یابی رده های مرتبط با حوزه کشف جرائم در فراجا خواهد داشت.
۱۱۴۵.

مراقبت آموزشی مادران: شکل دهنده سرمایه فرهنگی کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۴۰ 1 - 31

کلیدواژه‌ها: کودک سرمایه فرهنگی آموزش سرمایه عاطفی مادری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۱۸
هدف اصلی مقاله تبیین عملکرد مادران در فرآیند شکل دهی به سرمایه فرهنگی کودکان و شناخت چالش های آن ها در این مسیر است. روش مورد استفاده در این پژوهش، مردم نگاری بود و برای گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه مردم نگارانه نیمه ساختاریافته و مشاهده استفاده شد. مشارکت کنندگان شامل 20مادر 33 تا 48ساله بودند که فرزندان زیر هفت سال خود را به کلاس نمایش خلاق و موسیقی می آوردند. نمونه گیری در ابتدا هدفمند و در ادامه به صورت نظری انجام شد. میدان تحقیق، دو مرکز آموزشی در دو منطقه مختلف در تهران در نظر گرفته شد. پس از پیاده سازی با روش تحلیل مضمون و استفاده از مشاهده نامه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور حساسیت نظری، نظریات مربوط به سرمایه فرهنگی بوردیو و سرمایه عاطفی و رویکردهای فمینیستی مرور شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مادران به واسطه سرمایه عاطفی خود، منابعی را برای پیوند قوی با فرزندان به کار می گیرند تا ویژگی هایی را که جامعه برای آن ارزش قائل است (سرمایه فرهنگی)، در فرزندان خود پرورش دهند. آن ها با از خودگذشتگی و صرف وقت بسیار به کودک آموزش می دهند یا با ثبت نام در کلاس های گوناگون او را با مهارت های مختلف تجهیز می کنند و از این طریق سرمایه فرهنگی فرزندان خود را شکل می دهند. مادران در مسیر تولید و انباشت سرمایه فرهنگی برای فرزندان، دچار چالش هایی می شوند که عبارتند از: 1) مادر کافی یا کامل؛ 2) تعارض مادری با اشتغال و پیشرفت؛ 3) احساس کمبود سرمایه فرهنگی.
۱۱۴۶.

تجربه فعالیت تشکلی دختران دانشجو در دهه های هشتاد و نود شمسی با تأکید بر جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 51 - 75

کلیدواژه‌ها: تشکل های دانشجویی جنبش دانشجویی نظریه دیدگاه روش شناسی فمینیستی دختران دانشجو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۷
مقاله حاضر به مطالعه تجربیات دخترانی می پردازد که در دهه های هشتاد و نود شمسی عضو انواع تشکل ها و انجمن های دانشجویی بوده اند. در این پژوهش با استفاده از نظریه دیدگاه و استراتژی فمینیستی، به طور هدفمند با 27 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه های تهران، امیرکبیر و الزهرا که از اعضای تشکل های انجمن اسلامی، بسیج دانشجویی، شورای صنفی و انجمن های علمی بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده است. تحلیل تماتیک داده ها نشان می دهد که ساختارهای از پیش موجود تشکل ها مقوم جنسیت زدگی است و زنان در برهمکنش های تشکلی عمدتاً نادیده گرفته می شوند، در حالی که لابی های مردانه دانشجویان پسر با استادان و مسئولان دانشگاه برسازنده موقعیت فرادست و آینده ساز برای آنان است. با آن که رانت عضویت در تشکل ها برای مردان بیشتر است، اما تجربه عضویت در انجمن ها و تشکل های دانشجویی برای دختران، حتی در محافظه کارترین آنها، تجربه ای توانمندساز است و به رغم کلیشه ها و تبعیض های جنسیتیِ همچنان موجود، فعالیت تشکلی و نیز تصدی سمت ها در میان دختران در دهه نود بیشتر شده است. با وجود افزایش آگاهی های جنسیتی در گذر زمان، در سال های انتهایی دهه نود فضای کار تشکلی محدودتر و بسته تر شده است. یافته ها نشان می دهند که رکود و انفعال در حیات انجمنی دانشگاه دختران را بیش از پسران در معرض تجربه فشار و طرد قرار می دهد. 
۱۱۴۷.

تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر آگاهی زنان از سلامت جسمی خود(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۹۲ 117 - 153

کلیدواژه‌ها: سلامت جسمانی آگاهی زنان شبکه اجتماعی اینستاگرام بلوغ سوءتغذیه چاقی مراقبت بارداری بیماری زنان سرطان زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
مقدمه: شبکه های اجتماعی در سالیان اخیر به عنوان منبع کسب اطلاعات سلامت موردتوجه اقشار مختلف جامعه ازجمله زنان قرارگرفته اند. ازاین رو هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی در حوزه سلامت بر آگاهی زنان از سلامت جسمی خود بوده است. روش: این پژوهش از منظر هدف تحقیقی کاربردی و از منظر ماهیت، تحقیقی توصیفی تبیینی بوده که به صورت نظرسنجی آنلاین در شبکه اجتماعی اینستاگرام انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کاربران زن ایرانی 20 تا 60 ساله عضو صفحات منتخب اینستاگرامی حوزه سلامت جسمانی زنان به تعداد تقریبی 22800 نفر بوده که به روش نمونه گیری در دسترس 384 نفر در پژوهش شرکت داده شدند. داده ها از طریق یک پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن بررسی شده، جمع آوری و با روشهای آماری توصیفی و استنباطی با نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه وتحلیل شده است. یافته ها: استفاده از شبکه های اجتماعی سلامت بر آگاهی زنان از سلامت جسمی خود و ابعاد آن شامل سلامت بلوغ، سوءتغذیه و چاقی، مراقبتهای دوران بارداری و پس ازآن و بیماریها و سرطانهای زنان تأثیر مثبت و معنی داری دارد. بحث: استفاده مؤثر از شبکه های اجتماعی در حوزه سلامت جسمانی زنان بایستی در جامعه به گفتمان سلامت تبدیل شود؛ چراکه از پیامدهای مهم آن برای زنان، افزایش توانایی بالقوه هنگام بیماری برای اخذ تصمیمهای آگاهانه، کاهش خطرهای تهدیدکننده سلامت، افزایش پیشگیری از بیماریها، افزایش کیفیت زندگی و افزایش کیفیت مراقبت از خود است.
۱۱۴۸.

واکاوی جامعه شناختی پژوهش هایِ در پیوند با زنان شاهنامه (با تکیه بر پژوهش های یک قرن اخیر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۵۴) 199-230

کلیدواژه‌ها: زنان شاهنامه واکاوی پژوهش های ادبی جنسیت پژوهشگران رویکردها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
نگارندگان در پژوهش حاضر به معرفی پژوهش هایی در حوزه زنان شاهنامه برآمده اند و با واکاویِ جامعه شناختیِ حدود370 مقاله و 170 رساله و پایان نامه و 36 عنوان کتاب در حوزه مطالعات زنان شاهنامه از سال 1300 تا 1400 به مطالعه و بررسی این پژوهش ها پرداخته و کوشش شده است تا ضمن ارائه آمارها در قالب جدول و نمودار، سال شمار تحقیقات، سیر صعودی آن ها، داستان های پُراستقبالِ مربوط به زنان شاهنامه، جنسیّت پژوهشگران و رویکردهای اصلی و فرعی تحقیقات، نقد و بررسی شود. عواملی مانند پررنگ تر شدن حضور دختران در دانشگاه ها و رشد سه برابری تعداد اعضای هیأت علمی زن در کشور موجب شده است تا میزان گرایش پژوهشگران به نقد و بررسی داستان های زنان شاهنامه از اواخر دهه هشتاد شمسی روندی رو به افزایش داشته باشد. شخصیت هایی همچون سودابه، رودابه، منیژه، گردآفرید، تهمینه، شیرین، سیندخت و گردیه به ترتیب بیشترین میزان پژوهش ها را به خود اختصاص داده است و تعداد پژوهشگران زن در مقایسه با مردان بیشتر بوده است. رویکردهای اصلی این پژوهش ها، شامل پژوهش های عمومی (زنان)، تطبیقی، مقایسه ای، نظریه ای، بلاغی و رویکردهای فرعی پژوهش ها هم شامل پژوهش های فمینیستی، روان شناختی، اجتماعی و نظریه اشخاص (مباحث تئوریک) است که از دل پژوهش های نظریه ای در رویکرد اصلی به دست آمده است.
۱۱۴۹.

لزوم بازنگری در الزامات سیاستی سلامت اجتماعی سالمندان از دهه هشتاد تاکنون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۲) 227-253

کلیدواژه‌ها: سلامت اجتماعی سالمندان الزامات سیاست دهه هشتاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
با توجه به جمعیت رو به رشد سالمندی در کشور، توجه به نیازهای اجتماعی سالمندان همچون سلامت اجتماعی و اتخاذ سیاست های بهینه و کارآمد در این زمینه ضرورت دارد. از جمله وظایف دولت ها، سیاست گذاری مناسب در جهت تأمین سلامت اجتماعی سالمندان جهت پیشگیری از آسیب های اجتماعی است که بازنگری در الزامات سیاستی سلامت اجتماعی سالمندان را ضروری می سازد.به منظور بازنگری الزامات سیاستی سلامت اجتماعی سالمندان از روش تحلیل کیفی مفاهیم مندرج در اسناد بالادستی استفاده گردید و در چارچوب نظری پارسونز به تحلیل سیاست های موجود پرداخته شد.نتایج خلأ اساسی در متن سیاست های معطوف به سلامت اجتماعی سالمندان را نشان داد. به طوری که سیاست های دولت گرای سالمندی، اقتصادی محور، فارغ از اولویت دهی نیاز سالمند امروز می باشد، همچنین ابعاد اجتماعی سلامت در محتوای متون مورد بررسی، بسیار کمرنگ دیده شد.در امور مربوط به ساماندهی سلامت اجتماعی سالمندان، نیاز به قوانین کارآمد و به روز، ترسیم الگو به دور از سیاستگذاری های سلیقه ای است. لازم است سیاست های جمع گرایانه با اولویت دهی مبتنی بر نیاز گروه هدف (سالمندان) و با تسهیل گری دولت در مساعدت سایر ارگانها و نهادهای غیردولتی همتا در جهت پوشش دهی کلیه شاخص های سلامت اجتماعی همراه گردد.
۱۱۵۰.

برساخت معنایی زن مهاجر افغانستانی در ادبیات داستانی معاصر افغانستان: مطالعه موردیِ جُستارمرز از مجموعه داستان های کوتاه «چرا تاریکی را خدای خود نکنم»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ۱۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 97 - 127

کلیدواژه‌ها: ادبیات داستانی معاصر تحلیل روایت جُستارِ (داستان کوتاه) مرز زن مهاجر افغانستانی هویت سرگردان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۲۸۹
جُستارها نوع جدیدی از ادبیات روایی اند که در بازنمایی واقعیت از پراکسیس و گفتمان های فرهنگی-سیاسی متأثر می شوند؛ گفتمان مسلط الگوهای کنشی و حیات مطلوب خود را به نمایش می گذارد و ادبیات داستانی یکی از مجراهای آن است. این مطالعه با هدف توصیف برساخت مفهوم زن مهاجر افغانستانی در ادبیات داستانی معاصر افغانستان و بهره مندی از رویکرد نظری هومی بابا و آدورنو انجام شده است تا بازنمایی های زن مهاجر افغانستانی را در ژانر ادبی جُستار (داستان کوتاه) شناسایی و متناظر با بافت فرهنگی سرزمین مقصد تفسیر کند. برای نیل به این هدف، جُستار مرز از مجموعه داستان های کوتاه «چرا تاریکی را خدای خود نکنم»، نوشتهٔ مرضیه جعفری به عنوان نمونه انتخاب و با استفاده از روش تحلیل روایت «سیمور چتمن» در سه بخش داستان، گفتمان و ایدئولوژی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت تا از زبان روایی و مواضع ایدئولوژیک آن در رابطه با مفهوم زن مهاجر افغانستانی پرده برداری کند. یافته ها نشان می دهند که هویت زن مهاجر افغانستانی متناسب با گفتمان فرهنگی حاکم بر فضای جامعه مقصد دستخوش تغییر شده و به نوعی هویت سرگردان (هویت آشفته یا هویت مغشوش) را زیست می کند و برای رهایی از این بحران تصمیم می گیرد در راه مهاجرت مجدد به سرزمین های جدید و نه موطن خود قدم بردارد. بازتاب گسیختگی و تداخل فرهنگی جامعه میزبان با زن مهاجر افغانستانی در جُستار مرز با صدای حاشیه ای و معترض نویسنده به وضع موجود و متن واقعیت های مسلط بازتاب نموده است که به کارکرد «انتقادی» و نقش «رهایی بخشی» هنر در راستای تحلیل و نقد ساختارهای سلطه و سرکوب ارجاع دارد.
۱۱۵۱.

ارزیابی رابطه بین مقوله های مدل شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش استان بابل در کشور عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ 64 - 72

کلیدواژه‌ها: شهروندی سازمانی سازمان آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف: رفتار شهروندی سازمانی نقش مهمی در بهبود کیفیت خدمات سازمان ها از جمله سازمان آموزش وپرورش دارد. بنابراین، هدف این مطالعه ارزیابی رابطه بین مقوله های مدل شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش مدیران و کارکنان آموزش وپرورش استان بابل در کشور عراق بودند و طبق فرمول کوکران حجم نمونه 385 نفر تعیین که این تعداد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش با 61 گویه بود که داده های آن با روش های تحلیل عاملی اکتشافی و حداقل مربعات جزئی در نرم افزارهای  SPSS-22و Smart-PLS-4 تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد که پدیده محوری شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش دارای 10 مولفه در 5 مقوله شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایطه مداخله گر، راهبردها و پیامدها (هر کدام دو مولفه) بود که همه مولفه ها بار عاملی بالاتر از 50/0 و همه آنها پایایی کرونباخ و ترکیبی بالاتر از 70/0 داشتند. همچنین، ضرایب همبستگی مقوله های شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایطه مداخله گر، پدیده محوری، راهبردها و پیامدها کمتر از 45/0 و حاکی از عدم همپوشانی آنها بود. علاوه بر آن، با توجه به شاخص های اشتراک و افزونگی، مدل شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش برازش مناسبی داشت و اثر شرایط علّی، شرایط زمینه ای و شرایطه مداخله گر بر پدیده محوری، اثر پدیده محوری بر راهبردها و اثر راهبردها بر پیامدها معنادار بود (05/0P<).نتیجه گیری: مدل طراحی شده شهروندی سازمانی در آموزش وپرورش می تواند به مدیران، مسئولان و برنامه ریزان آموزش وپرورش در طراحی برنامه هایی جهت بهبود شهروندی سازمانی در این سازمان کمک نماید.
۱۱۵۲.

بررسی تطبیقی جامعه آرمانی در دیدگاه سیاسی اجتماعی ابن سینا و ابن خلدون بر اساس الگوی اسپریگنز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 86 - 107

کلیدواژه‌ها: ابن سینا ابن خلدون جامعه آرمانی دولت نبوی عصبیت عنایت الهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۳۰
مقاله در تلاش است تا جامعه آرمانی را در اندیشه سیاسی اجتماعی ابن سینا و ابن خلدون، بر اساس الگوی اسپریگنز بررسی کند. لذا مسئله پژوهشی چنین تدوین شده است که ابن سینا و ابن خلدون بر اساس دیدگاه سیاسی اجتماعی خود، در طرح جامعه آرمانی چگونه می اندیشند؟ به بیانی دیگر، این دو اندیشمند مسلمان، بحران استقرار جامعه آرمانی را چگونه تعلیل یابی کرده و برای برون رفت از آن چه راهکاری ارائه می دهند؟ نوشتار حاضر به روش توصیفی تحلیلی موردی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، به این گزارش دست یافته است که ابن سینا در تلاش برای پیوند بین سیاست و نبوت، بحران را نبود قدرت متمرکز ملی دانسته که فقدان سیاست نبوی و عدم اجرای درست شریعت را در پی داشته است. وی در طرح جامعه آرمانی، بهترین نوع نظام را نظام سیاسی نبوی دانسته که پیامبر یا جانشین او، در رأس امور قرار دارند. آرمان او آشتی بین دین و فلسفه، پیوند سیاست با شریعت و حفظ وحدت جامعه مسلمان از طریق قدرت متمرکز فیلسوف پیامبر است. در واقع طرح جامعه آرمانی در اندیشه سیاسی اجتماعی ابن سینا بر مبنای فطرت الهی انسان و نقش حداکثری دولت در سعادت و رستگاری اتباع در هر دو جهان بنا شده است. در حالی که در آراء ابن خلدون، شکل گیری و بسط حکومت های پهناور و قدرتمند با منشاء اصول دینی و نقش دین و مذهب در طول عمر دولت ها ارتباط دارد. وی دولت را پدیده ای سیال و زوال پذیر می داند که همانند انسان ها دارای عمر طبیعی، از زایش تا مرگ، بوده که در این راستا، علاوه بر عصبیت قبیله ای، عصبیت دینی می تواند قوام بخش دولت ها باشد.
۱۱۵۳.

تبیین تفاوت های باروری در استان های ایران با استفاده از روش آنتروپی شانون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال ۱۹ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۷ 9 - 53

کلیدواژه‌ها: کاهش باروری فرزندآوری میزان باروری کل آنتروپی شانون خوشه بندی K- میانگین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۲۵
برخلاف سیاست گذاری و تلاش های دولت جهت افزایش باروری در کشور، میزان باروری کل طی دو دهه گذشته روندی کاهشی داشته است. تحقیق حاضر با هدف مشخص نمودن وزن تعیین کننده های باروری در استان های ایران و ارائه پیشنهادهای سیاستی مرتبط با آن انجام شد. برای این منظور از روش ریاضی آنتروپی شانون و خوشه بندی - K میانگین استفاده شد. نتایج نشان داد که سرانه تولید ناخالص استان ها بالاترین ضریب وزنی را در بین تعیین کننده های باروری دارد. تاثیرگذاری شاخص های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی بر باروری در بین استان ها متفاوت است. استان هایی که ضرایب بالاتری را در شاخص های اجتماعی و جمعیتی کسب کرده بودند، از میزان باروری بالاتری نیز برخوردار هستند. نکته مهم اینکه استان هایی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی که در تابع اقتصادی مقادیر پایینی را کسب نمودند، دارای میزان های باروری بالای سطح جایگزینی هستند. این یافته ها آشکار می سازد که سیاست گذاران برای افزایش باروری در هر استان، بایستی بر شاخص هایی متمرکز شوند که در آن استان بالاترین تأثیر را داشته اند. لذا سیاست گذاری منطقه ای بایستی به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. در ضمن استان های البرز، سمنان، گیلان، کرمانشاه، ایلام و اصفهان، نمرات پایینی در تابع  کلی کسب کرده اند و باید در اولویت سیاست گذاری جمعیتی قرار بگیرند.
۱۱۵۴.

تأثیر استفاده از جدول عمر بومی بر ارزش فعلی زیان آتی پرتفوی بیمه های زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال ۱۹ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۷ 217 - 248

کلیدواژه‌ها: جدول عمر ضرایب تعدیل ارزش فعلی زیان آتی بیمه زندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۸۶
شرکت های بیمه برای محاسبه حق بیمه انواع محصولات بیمه عمر، به مفروضات متعددی نیاز دارند. یکی از این مفروضات، جدول عمری است که مبتنی بر داده های جمعیتی آن کشور باشد. از سال 1400، شرکت های بیمه ملزم شدند جدول عمر ایران را که براساس اطلاعات جمعیتی کشور طراحی شده است، برای محاسبه حق بیمه محصولات بیمه زندگی به کار بگیرند. قبل از تدوین این جدول، از جدول عمر فرانسه برای محاسبات بیمه ای انواع محصولات بیمه زندگی استفاده می شد. در این مقاله با استفاده از شبیه سازی متغیرهای مختلف، تاثیر تغییر جدول عمر از جدول عمر فرانسه به جدول عمر ایران بر ارزش فعلی زیان آتی پورتفوی محصولات بیمه زندگی بررسی می شود. علاوه بر این، محاسبات هم برای بیمه شدگان دارای ریسک سلامتی استاندارد و هم برای افرادی که از نظر سلامتی دارای مشکلاتی هستند محاسبه و تحلیل خواهد شد. براساس یافته های مقاله، به طور کلی، شرکت بیمه با ارائه پورتفوی بیمه نامه های استاندارد سود و با ارائه پورتفوی بیمه نامه های غیراستاندارد زیان می کند. اگر شرکت بیمه از جدول عمر فرانسه استفاده کند، آنگاه نسبت به جدول عمر ایران سود بیشتری برای بیمه نامه های استاندارد و زیان کمتری برای بیمه نامه های غیراستاندارد خواهد داشت.
۱۱۵۵.

بررسی مؤلفه های سیاسی اجتماعی مؤثر بر هویت مجازی جوانان شهر شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 30 - 54

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های اجتماعی مؤلفه های سیاسی جوانان فضای مجازی شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
پیشرفت تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی، در زندگی بشر سهم بسزایی داشته است. نمی توان تغییرات بنیادین ناشی از ظهور تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی را در عرصه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی نادیده گرفت. لذا هدف این پژوهش تبیین تغییرات مؤلفه های سیاسی و اجتماعی جوانان توسط شبکه های مجازی می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و برحسب ش یوه گ ردآوری داده ه ا توص یفی از ن وع همبس تگی اس ت. داده ها با روش پیمایشی و با بهره گیری از یک پرسشنامه محقق ساخته از ۳۸۴ نفر از جوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله شهر شیراز گردآوری شد. نمونه گیری از طریق فرمول کوکران و به شیوه خوشه ای چندمرحله ای صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که با ۰۰۱/۰ Sig= رابطه کاملاً معنی داری بین مؤلفه های اجتماعی و هویت مجازی وجود دارد. ضریب به دست آمده ۱۵۴/۰- می باشد که نشان دهنده همبستگی ضعیف و معکوس می باشد، این بدان معناست که هرچه مؤلفه های اجتماعی در مرتبه بالاتری قرار گیرد به همان نسبت، هویت مجازی در آنان رو به کاهش می گذارد و بالعکس.نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که حدود ۳۵۴/۰ درصد از واریانس یا پراکندگی هویت مجازی توسط مؤلفه های سیاسی اجتماعی تعیین گردید. نتیجه نهایی پژوهش نشان داد که مؤلفه های سیاسی اجتماعی بر هویت مجازی جوانان شهر شیراز تأثیر می گذارد.
۱۱۵۶.

فراتحلیل مطالعات پیرامون رابطه بین فضای مجازی و دینداری در ایران در سال های 1390-1400(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 237-266

کلیدواژه‌ها: فرا تحلیل دینداری فضای مجازی اندازه اثر ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۰
باتوجه به رشد تحقیقات در حوزه علوم انسانی و اجتماعی تسلط بر تمام ابعاد یک مسئله تاحدزیادی امکان پذیر نیست؛ بنابراین، محققان به انجام تحقیقات ترکیبی روی آورده اند که عصاره تحقیقات موجود در یک موضوع خاص را به روشی منظم برای آنها فراهم می کند؛ از این رو، هدف از پژوهش حاضر، به کارگیری روش فراتحلیل برای تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات انجام شده درباره ارتباط فضای مجازی و دینداری است. برای انجام فراتحلیل حاضر 18 پژوهش مرتبط در سال های 1400-1390 انتخاب شده اند که هدف آنها ارزیابی ارتباط میان میزان استفاده از فضای مجازی و دینداری بوده است . همچنین، این پژوهش ها به روش پیمایشی و با به کارگیری ابزار پرسش نامه در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا انجام شده اند. در گام نخست ارزیابی پژوهش های منتخب، فرضیات همگنی و سوگیری نکردن انتشار بررسی شده است که یافته ها ناهمگنی اندازه اثر و سو گیری نکردن انتشار مطالعات مدنظر را نشان می دهد. در مرحله دوم نیز ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل کنندگی متغیر سال پژوهش و قومیت با به کارگیری نسخه دوم نرم افزار CMA ارزیابی شده است. نتایج نشان می دهد اندازه اثر فضای مجازی و دینداری معادل 25/0- است که برحسب نظام تفسیری کوهن، این میزان تأثیر در حد متوسط ارزیابی می شود.
۱۱۵۷.

بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و رفتار محیط زیستی ساکنان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۰ 25 - 52

کلیدواژه‌ها: رفتار محیط زیستی سرمایه اجتماعی محیط زیست شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۹۱
مجموعه ای از مسائل محیط زیستی به ویژه در کلان شهرها ضرورت پرداختن به موضوع های محیط زیستی را ضروری می سازد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی رفتار محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای کلانشهر شیراز و ارتباط آن با متغیرهای سرمایه اجتماعی و ابعاد آن، جنسیت و سن بود. از روش پژوهش پیمایشی و ابزار پرسشنامه ساختمند جهت گردآوری داده ها استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد با توجه به مقدار ضریب همبستگی (246/0) در سطح معناداری 99 درصد بین رفتار محیط زیستی و سرمایه اجتماعی ساکنان کلانشهر شیراز و رفتار محیط زیستی آن ها رابطه مثبت و معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. ابعاد سرمایه اجتماعی (انسجام اجتماعی، هنجارمندی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعامل اجتماعی) نیز ارتباط مثبت و معناداری با رفتار محیط زیستی داشتند؛ اما بین اعتماد بین شخصی و رفتار محیط زیستی ارتباط معناداری مشاهده نشد. سن ارتباط مثبت و معناداری در سطح 99 درصد با رفتار محیط زیستی نشان داد. بین رفتار محیط زیستی پاسخگویان با توجه به جنسیت آن ها تفاوت معناداری در سطح 95 درصد وجود داشت. پژوهش نشان داد که زنان رفتار محیط زیستی مسئولانه تری دارند. تدوین و اجرای سیاست های تقویت کننده سرمایه اجتماعی برای پیگیری منافع جمعی همچون محیط زیست، ضرورت انکارناپذیر است.
۱۱۵۸.

A Reflection on the Challenges of Teaching a Culture of Cooperation in the Age of Ideological Dominance(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۷, Number ۴ (۲۰۲۴) 121-129

کلیدواژه‌ها: Challenge Education culture Cooperation Teacher Ideology

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶
Purpose: The aim of this study is to reflect on the challenges of teaching a culture of cooperation in an era dominated by ideologies. Methodology: The research method is an analytical-deductive approach, categorized under qualitative research. Findings: In the era of ideologies (totalitarian), the control and alignment of individuals, from the international level to interpersonal relationships, occur with the aim of self-centered recruitment. This is manifested in the formation of parties, groups, associations, and sometimes in other forms, which may be visible or concealed. It appears that ideologies such as fascism, nationalism, conservatism, liberalism, and even sects derived from religions, each to varying degrees, adhere to and act upon the belief of "us as good and others as bad." In this research, the approach of ideologies towards the culture of cooperation is outlined. Following this, the potential challenges in educational systems, primarily in the conflict between teacher and educational system, are discussed in four scenarios. An attempt is made to demonstrate how having an ideological mindset, and the meaning of "ally" and "alliance" and its examples in ideological thinking, directs the educational process toward "recruitment." Conclusion: The claim of education based on the foundations of religion, science, and philosophy seems ideal, at least one step ahead of education based on ideology; however, the dominance of ideological thoughts in the reality of societies is a factor in the culture of "recruitment." In this context, tea
۱۱۵۹.

Cyberactivism and Real-World Activism: Why Are Users Different?

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۸, Issue ۱, January ۲۰۲۴ 27 - 58

کلیدواژه‌ها: cyberactivism homophily influenceability Iranian Instagram users online sharing social activism sociodemographic factors

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۲۴۳
Cyberactivism, as civic engagement, is enabled by social media, and has attracted many users to participate in leading social change. To shed more light on the relationship between cyberactivism and real-world (social) activism, within a quantitative approach, employing correlational research design, and a group comparison research design, the current research examined two linear regression models for the relationships among online sharing, homophily, attitudinal influenceability, and behavioral influenceability, and also, among behavioral influenceability, cyberactivism and social activism, and then examined the effects of sociodemographic characteristics of Iranian Instagram users on these variables in a 393-participant sample. The alternative hypotheses about the relationships among the variables in these two models, were retained. The results also showed that age, gender, and occupational status had effects on almost all variables. This study contributes to the existing literature by introducing attitudinal and behavioral influenceability as important factors influencing cyberactivism and social activism. It encourages governments to take full advantage of online activities and cyberactivism to promote social participation and real-world activism, especially among youth and females, to transcend society, and better solve societal and global problems with the collective wisdom.
۱۱۶۰.

پیاده روی اربعین به مثابه هویت آستانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال ۳۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 529 - 560

کلیدواژه‌ها: اربعین پیاده روی اربعین هویت هویت آستانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۸۱
آیین پیاده روی اربعین بعنوان یکی از بزرگترین رویدادهایی فرهنگی-اجتماعی جهان اسلام هرساله با استقبال زائران در حال برگزاری است. این حرکت جمعی بر مبنای مولفه های تاریخی، مذهبی، جغرافیایی و سیاسی و در قالب هویت اربعینی ظهور و بروز پیدا کرده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی و واکاوی تجربه زیسته و تفسیر دانشجومعلمان به عنوان زائران از پیاده روی اربعین می باشد. محقق در این مطالعه ضمن حضور در پیاده روی و مشاهده مشارکتی، از تکنیک مصاحبه روایی به منظور جمع آوری داده ها استفاده نموده است. جامعه آماری مورد مطالعه دانشجومعلمان شرکت کننده در پیاده روی اربعین 1402 می باشد که در موکب دانشگاه فرهنگیان سکنی گزیده اند. نمونه گیری به شیوه هدفمند و در دسترس صورت گرفته است. نظر به اینکه این آیین، تعلیق امر مادی تلقی می شود و در طی آن افراد برای مدت هرچندموقت از دنیای روزمره و معمولی خود جدا شده و رویارویی با امر مقدس را تجربه می کنند، فلذا یافته های تحقیق متناسب با میدان و به منظور فهم عمیق تر محقق و انتظام بخشی علمی در قالب دوگانه هایی، استخراج، دسته بندی و تنظیم شده است که شامل: زمان/مکان، فردی/جمعی، عینی/ذهنی، دوست/ دشمن، فقیر/غنی، کثرت/وحدت، ایرانی/عراقی، زائر/خادم، اتحاد/افتراق می باشد. یافته ها بیانگر اینست که زائران با شرکت در این آیین جمعی برای مدتی هرچند موقت خود را هماهنگ و همسو با سایر زائران، مناسک و مراسم مذهبی مشترکی را انجام داده و براین اساس خود را در قالب هویت اربعینی تعریف نموده و باز می شناسند .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان