علوم و فنون مدیریت اطلاعات

هدف: تحقیق حاضر به منظور بررسی کاربرد مدیریت دانش سازمانی 2.0 (EKM2.0) مبتنی بر تحلیل شکاف مدیریتی در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بر اساس دیدگاه مدیران صورت گرفته است. روش: تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی با رویکرد تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران (44 نفر) تشکیل می دهند. داده های مورد نظر با استفاده از پرسشنامه 31 سوالی محقق ساخته گردآوری شد و فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون تی تست تک نمونه ای مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: یافته ها بیانگر وجود تاثیر کاربرد مدیریت دانش سازمانی 2.0 مبتنی بر تحلیل شکاف مدیریتی در کتابخانه های مورد مطالعه بود. بنابراین، فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار گرفت. همچنین یافته ها نشان داد که وضعیت شکاف های مورد بررسی در تمامی موارد متوسط و رو به ضعیف ارزیابی شدند. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که بکارگیری مدیریت دانش سازمانی 2.0 در از بین بردن شکاف مدیریتی در کتابخانه ها بویژه کتابخانه های دانشگاهی می تواند تاثیر گذار باشد. بنابراین، لازم است مدیران کتابخانه ها در این زمینه نقش بارزتری داشته باشند. همچنین نتابج پژوهش نشان داد برای کسب موفقیت بیشتر باید به مولفه های فناوری اطلاعات توجه بیشتری کرد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و امنیت روانی دانشجویان کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در فضای مجازی انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر پیمایشی است که اطلاعات آن از طریق دو پرسشنامه سواد اطلاعاتی و امنیت روانی جمع آوری گردید. روایی ابزارهای پژوهش با نظر متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و روان شناسی انجام گرفت و برای بررسی پایایی هم از آزمون آلفانی کرونباخ استفاده شد که برای بخش سواد اطلاعاتی 78/0 و برای بخش امنیت روانی 83/0 بدست آمد. جامعه آماری این پژوهش 11245 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 371 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردیدند. یافته ها: سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان در حد مناسب نیست، ولی سطح امنیت روانی آنان در حد بالا است. همچنین بین این دو مؤلفه در بین دانشجویان دوره کارشناسی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین سطح سواد اطلاعاتی و امنیت روانی دانشجویان از نظر جنسیت و حوزه های مختلف تحصیلی تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: با افزایش سطح سواد دانشجویان می توان بسیاری از چالش های پیش روی آنان در فضای مجازی را کاهش داد.

هدف: دانشمندان بسیاری بر اساس معرفت شناسی و هستی شناسی خود به طبقه بندی علوم پرداخته اند. هدف این مطالعه تبیین و مقایسه رده بندی های علوم در تمدن اسلامی و تمدن غرب و کشف تفاوت ها و تشابهات آنهاست. روش: این مطالعه از نوع تحلیلی و به روش مرور متون انجام شده است. یافته ها: دانشمندان مسلمان ملاک هایی «بومی» برای طبقه بندی علوم در نظر گرفتند. آموزه های وحی، تعالیم نبوی و اعتقاد به معاد این طبقه بندی را متأثر کرد. دانشمندان غربی با نگاه نو و ویژه به جهان، به طبقه بندی علوم پرداختند و اساس آن را جدا کردن دین و فلسفه از علوم تجربی و اولویت دادن به علوم تجربی و طبیعی دانستند. نتیجه گیری: توجه به تفاوت در اصول طبقه بندی علوم در تمدن اسلامی و تمدن غرب برای سازماندهی به آموزش علوم انسانی و اسلامی و نیز رده بندی های کتابخانه ای برای متون و مدارک مرتبط با فرهنگ، ادبیات، تاریخ و جغرافیای ملل اسلامی سازنده است و می تواند در این باب راهگشا باشد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هوش استراتژیک مدیران بر چابکی سازمانی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع دولتی شهر تهران از دیدگاه کتابداران آن می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایش توصیفی انجام شده است. جامعه پژوهش را 172 نفر از کتابداران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع دولتی شهر تهران تشکیل دادند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ترکیبی محقق ساخته و استاندارد است. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد ضریب مسیر برای تأثیر مؤلفه آینده نگری (207/3) و تدوین چشم انداز (454/2) بر چابکی سازمانی معنادار است (96/1<t) و ضریب مسیر برای تأثیر سه مؤلفه تفکر سیستمی (535/0)، انگیزش (202/1)، و مشارکت (203/0) بر چابکی سازمانی معنادار نمی باشد (96/1>t). مطابق یافته ها، مؤلفه آینده نگری به میزان 6/41 درصد و مؤلفه تدوین چشم انداز به میزان 3/26 درصد بر چابکی سازمانی کتابخانه ها تأثیر مثبت دارند. به طور کلی، هوش استراتژیک مدیران به میزان 68 درصد بر چابکی سازمانی کتابخانه ها تأثیر مثبت دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج و تاثیر هوش استراتژیک مدیران در افزایش چابکی سازمانی کتابخانه های دانشگاهی، پیشنهاد می شود، هوش استراتژیک و مؤلفه های آن هنگام گزینش و انتخاب مدیران کتابخانه ها مد نظر قرار گیرد و زمینه آموزش مؤثر برای مدیران کتابخانه های دانشگاهی فراهم شود.

هدف: هدف این پژوهش بررسی وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان از سه جنبه دانش و نگرش و هفت فعالیت مدیریت شخصی بر اساس مدل جونز بوده است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی، و توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری دانشجویان تحصیلات تکمیلی موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان در سال تحصیلی 97 - 1396 بوده و برای تعیین جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ی مجاور (1392) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه (آنوا) و نرم افزار آماری اس پی اس اس 22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که از بین عوامل مؤثر بر مدیریت اطلاعات شخصی، نگرش دارای میانگین 18/4، دانش میانگینی با 54/3 و مجموعه فعالیت های هفت گانه مدیریت اطلاعات شخصی میانگینی برابر با 29/3 دارد و میانگین کل مدیریت اطلاعات شخصی برابر با 67/3 بوده و در سطح نسبتا" مطلوب می باشد. به لحاظ جنسیت و سن تفاوت معناداری در وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی وجود دارد اما به لحاظ رشته تحصیلی تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: میانگین 67/3 نشان دهنده این است که وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، در سطح نسبتا" مطلوب قرار دارد و می توان با برگزاری کارگاه ها و بهبود نگرش و مهارت های دانشجویان در جهت شناخت بهتر نسبت به اهداف، کاربرد، فواید، فعالیت ها و ابزارهای مدیریت اطلاعات شخصی و افزایش توانمندی دانشجویان در این زمینه گام برداشت.

هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر مولفه های کسب مزیت رقابتی با بررسی نقش میانجی مدیریت دانش بوده است. روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و بر حسب ماهیت و روش انجام از نوع تحقیق توصیفی و همبستگی می باشد. جامعه آماری کارکنان شرکت بیمه ایران استان آذربایجانشرقی بودند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی 50 سؤالی بود. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ و روایی آنها نیز با روش اعتبار محتوا تأیید شد. فرضیات با استفاده از نرم افزار لیزرل و با ارائه مدل معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که بکارگیری فناوری اطلاعات بر کسب مزیت رقابتی با میانجیگری مدیریت دانش تأثیر دارد. همچنین تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر مدیریت دانش؛ و تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر کسب مزیت رقابتی؛ و تأثیر مدیریت دانش نیز بر کسب مزیت رقابتی تأیید شدند. نتیجه گیری: بکارگیری ابزارهای نوین فناوری اطلاعات زمینه را برای اجرای بهتر فرآیند مدیریت دانش فراهم کرده و منجر به کسب مزیت رقابتی برای سازمان شده است، به عبارت دیگر فراهم کردن زیرساخت های فناوری اطلاعات، دانش جدید را برای کارکنان فراهم ساخته و مدیریت دانش را بهبود داده و ارتقای بهره وری شغلی را به دنبال داشته است.

هدف اصلی از پژوهش حاضر ارزیابی سواد رسانه ای و اطلاعاتی کاربران مرکز اسناد و کتابخانه ملی سیستان و بلوچستان بود. روش پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری عبارت است از کاربران فعال مرکز اسناد و کتابخانه ملی سیستان و بلوچستان. نمونه ها با بهره گیری از فرمول کوکران معادل 170 نفر بوده اند. روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای بوده است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه سواد رسانه ای و اطلاعاتی اشرفی ریزی، حسن زاده،و کاظم پور (1392) استفاده شد. به منظور تحلیل داده های پژوهش حاضر از نرم افزار آماری spss و از روش آماری خی دو بهره گرفته شد. بر اساس یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر میزان استفاده هدفمند از رسانه ها، شیوه استفاده از رسانه ها در نمونه های مورد بررسی پایین تر از حد متوسط است. میزان ارزشیابی اطلاعات، میزان ترکیب اطلاعات، میزان تبادل اطلاعات و میزان رعایت حق مولف در نمونه های مورد بررسی بالاتر از حد متوسط است. در نتیجه کاربران برای آنکه به انتخابی که با نیاز آنان منطبق باشد دست یابند، راهی ندارند جز آنکه به ابزار سواد رسانه ای و سواد اطلاعاتی مجهز شوند.